۴۱۸ مطلب در شهریور ۱۳۹۵ ثبت شده است

پروژه دانشجویی مقاله بررسی اثر نقدشوندگی بر عملکرد شرکت ها در بورس اوراق بهادار تهران تحت word


برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید

 پروژه دانشجویی مقاله بررسی اثر نقدشوندگی بر عملکرد شرکت ها در بورس اوراق بهادار تهران تحت word دارای 11 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله بررسی اثر نقدشوندگی بر عملکرد شرکت ها در بورس اوراق بهادار تهران تحت word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی پروژه دانشجویی مقاله بررسی اثر نقدشوندگی بر عملکرد شرکت ها در بورس اوراق بهادار تهران تحت word ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد


بخشی از متن پروژه دانشجویی مقاله بررسی اثر نقدشوندگی بر عملکرد شرکت ها در بورس اوراق بهادار تهران تحت word :

بررسی اثر نقدشوندگی بر عملکرد شرکت ها در بورس اوراق بهادار تهران

چکیده:
نقدشوندگی از طریق مبادلات سهام ، هزینه معاملات سرمایه ای را کمتر کرده و شکاف پیشنهاد قیمتی خریدار و فروشنده را باریکتر می نماید علیرغم وجود این رابطه، محققین بر جهت تاثیر نقدشوندگی و عوامل مربوط به آن بر عملکردبلندمدت شرکت ابهام دارند این تحقیق درصد است تا با تست تجربی میزان اثرگذاری نقدشوندگی بر عملکرد شرکت، درستی تئوریهای موجود را در بازار نوظهور ایران بررسی و ارزیابی نماید. برای این منظور تعداد 112 شرکت از بورس اوراق بهادار تهران

برای مطالعات مقطعی در سال 1386 انتخاب شدند. یافته های تحقیق نشان داد که ارتباط معنی دار مثبتی بین میزان نقدشوندگی سهام و عملکرد بلندمدت شرکت ها وجود دارد. این مطالعه می تواند برای سرمایه گذاران و سیاست گذاران بورس وحسابداری از جهت ارائه معیاری مناسب برای ارزیابی عملکرد شرکت مفید باشدو همچنین می تواند منجر به بسط الزامات افشاء اطلاع

ات توسط شرکت های بورس شود.

واژه های کلیدی:
نقدشوندگی،شکاف پیشنهاد قیمتی بین خرید و فروش،عملکردشرکت، ارزش شرکت

1- مقدمه:
در مطالعات انجام شده از نقدشوندگی ،محققین تعدادی زیادی از ویژگی های نقدشوندگی را بر می شمارند(آمیهاد و مندلسون1987، 2000 ، 2008؛فانگ 2009؛ ماگ1998؛کیل و ویلا1991

؛هولمستروم و تیرول؛ گامبرس و همکاران(2003) ،ادمانس 2009؛ادماتی و پفلیدر2009؛ پالمیتر2002؛ خانا وسونتی2004؛ ساب رحمانیام وتیتمان2002 کوفی 1991،بهاد 1993، گولدستین و گامبل 2008،ماگ 1998)که مهمترین این ویژگی ، کم بودن هزینه معاملات این نوع سهام می باشد. در این رابطه آمیهاد و مندلسون(2008،1997) بیان داشتند که تمامی هزینه های مبادله سهام که توسط خریدار و فروشنده پرداخت می شود جزء هزینه نقدشوندگی است که در نبود نقدشوندگی کامل رخ می دهد. بعلاوه ویژگی نقدشوندگی در سهام موجب می شود مظنه

قیمتی برای پیشنهاد خرید و فروش به یکدیگر نزدیک شده و خریدار و فروشنده تلاش کمتری برای رسیدن به توافق برای انجام معامله، لازم داشته باشند.(آمیهاد و مندلسون 2006)
ماگ در تحقیق تجربی خوددر سال (1998) نشان داد که ویژگی نقدشوندگی در سهام ،امکان

فروش راتسهیل نموده و خرید سهام ، با مشکل کمتری روبرو است در عین حال هزینه نگهداری این نوع سهام، بسیار پائین می باشد، رز و همکاران(2008) معتقدند که نقدشوندگی بالا منجر به کاهش هزینه ای سرمایه ای شده و می تواند افزایش در سود عملیاتی را به همراه داشته باشد.
علیرغم چنین وی‍ژگیهای،محققین در موردجهت اثرگذاری نقدشوندگی بر عملکرد شرکت دچار شک و ابهام بوده و تئوری های مختلف و متضادی ارائه می دهند که می توان این تحقیقات انجام شده را در دو جریان پژوهشی رقیب تقسیم بندی نمود. جریان پژوهشی اول مربوط به تاثیر مثبت نقدشوندگی بر عملکرد شرکت می باشد (آمیهاد و مندلسون1987، 2000 ، 2008؛فانگ 2009؛ ماگ1998؛کیل و ویلا1991 ؛هولمستروم و تیرول؛ گامبرس و همکاران(2003) ،ادمانس 2009؛ادماتی و پفلیدر2009؛ پالمیتر2002؛ خانا وسونتی2004؛ ساب رحمانیام وتیتمان2002).
و جریان پژوهشی دیگر این ادعا را نقض کرده و بر ارتباط منفی بین دو متغیر نقدشوندگی و عملکرد تاکید می نماید(کوفی 1991،بهاد 1993، گولدستین و گامبل 2008،ماگ 1998)
محققین در جریان پژوهشی اول علاوه بر اثر نقدشوندگی در کاهش هزینه معاملات و افزایش سود عملیاتی نشان دادند که نقدشوندگی بیشتر منجر به اجرای حاکمیت شرکتی بهتر طرحها

ی پاداش مناسب تر و تصمیمات سرمایه گذاری کاراتر می شود به طوری که در نقدشوندگی بالا به علت معیار مناسب برای ارزیابی مدیران و تعیین کاراءتر حق پاداش مدیران ، حاکمیت شرکتی مطلوب ایجاد شده در نتیجه سوء مدیریت ها کاهش خواهدیافت. (هولمسترم و تیرول1993) (ادامس 2009، ادماتی و پفلیدر2009؛ پالمیتر2002).

ماگ(1998)معتقد است ،در حاکمیت شرکتی مطلوب که توسط نقدشوندگی بالای سهام فراهم می آید، سهامداران جزءبه راحتی به سهامداران عمده تبدیل می شوند. علاوه بر آن باکر و ستین (2004) در تحقیقات خود به این نتیجه رسیدند که در دوره های که سهام شرکت از نقد شوندگی بالای برخوردار بوده شرکت توانسته سرمایه بیشتری را از طریق فروش سهام جمع آوری نماید.
از سوی دیگر در جریان پژوهشی رقیب محققین چون کوفی (1991) بهاد (1993) و ماگ(1998) نشان دادند که در نقدشوندگی بالا و هزینه معاملات کم، سهامداران عمده ناراضی از عملکرد ، با سهولت بیشتری از شرکت خارج شده، ودر نتیجه برای نظارت بیشتر بر رفتار مدیران تلاش کمتری می نمایند. که این وضعیت سبب می شود تا میزان حاکمیت شرکتی کاهش یافته و اثر منفی بر عملکرد شرکت داشته باشد.
علاوه بر این گولدستین و گامبل 2008 معتقدند بورس بازان و دلالان برای خرید و فروش کوتاه مدت، از سهام با نقدشوندگی بالا استفاده می نمایند که این امر منجر به بازدهی کمتر برای سرمایه گذاری ها شده و می تواند تاثیر منفی بر عملکرد شرکت داشته باشد.
به منظور آگاهی از ارتباط بین رفتار نقد شوندگی سهام و عملکرد شرکت ها در بازار نو ظهور ایران این تحقیق درصدد است تا با تست تجربی و باز آزمونی مدلهای بکار رفته قبلی، ارتباط بین نقدشوندگی و عملکرد شرکت، وهمچنین جهت و میزان تاثیر نقدشوندگی بر عملکرد شرکت های پذیر فته شده در بازار سهام ایران را مورد سنجش قرار دهد. یافته های این تحقیق علاوه بر پرکردن خلاء تحقیقاتی در این زمینه می تواند برای سرمایه گذاران و سیاست گذاران بورس و حسابداری از جهت ارائه معیاری مناسب برای ارزیابی عملکرد شرکت مفید باشد.و همچنین می تواند منجر به بسط الزامات افشاء اطلاعات توسط شرکت های بورس شود. براین مبنا، در ادامه مبانی نظ

ری و پیشینه تحقیق مورد بررسی قرار گرفته و سپس با طرح فرضیه به آزمون آن خواهیم پرداخت و در نهایت با تجزیه و تحلیل اطلاعات،یافته های تحقیق ارائه می گردد.

2-پیشینه تحقیق

در اینجا با توجه به نو بودن این موضوع در پژوهش های داخلی تنها به ذکر پژوهشهای تجربی مهم خارجی که رابطه بین نقدشوندگی و ارزش شرکت را بررسی کرده اند می پردازیم .
آمیهاد و مندلسون 1986 برای بررسی تجربی اثر نقدشوندگی برقیمت سهام همه شرکت های عضو بازار نیز و آمکس را به مدت 21 سال (1960-1980) آزمون نمودند در ابتداء این شرکتها در 7 طبقه بر مبنای میزان نقدشوندگی که از طریق شکاف پیشنهاد قیمتی عرضه و تقاضا سنجیده شده است تفکیک شده و در ادامه هر کدام از این طبقات بر مبنای ریسک بتا(CAPM) که با توجه به اندازه شرکت تعدیل شده بودند به هفت زیر شاخه ( پرتفلیو) تقسیم شده اند این محققین به این نتیجه رسیدند که بین میانگین بازده پرتفلیو با شکاف پیشنهاد قیمتی عرضه وتقاضا رابطه ای مستقیم وجود دارد آنها با اندازه گیری متغیر ها متوجه شدند نوع این ارتباط به گونه ای معقر است یعنی با افزایش شکاف پیشنهاد قیمتی سهام از یک در صد به دو درصد، میزان بازده از 15 به 8/1 تغییر یافته است ولی با افزایش تغییر شکاف قیمتی از 2 به 3 میزان بازده تنها یک در صد رشد یافته است.
چانگ (2010) در تحقیقی تحت عنوان حاکمیت شرکتی و نقدشوندگی به صورتی تجربی رابطه حاکمیت شرکتی و نقدشوندگی را بررسی نموده است در مطالعات خود نشان داد همبستگی بالای مثبتی بین حاکمیت شرکتی و نقدشوندگی سهام در همه زمانها برقرار است

اگروال و همکاران (2001) معتقدند در شرایط بد مالی معامله کنندگان با احتیاط بیشتری در مبادلات سهام شرکت می نمایند در نتیجه سرمایه گذاران غیر آگاه از معاملات این نوع سهام خارج شده و سرمایه گذاران آگاه در بازار خواهند ماند. و بازارگردانان در واکنش نسبت به سرمایه گذاران آگاه که بطور بالقوه دارای اطلاعات پنهانی هستند، ریسک بالاتری را متحمل می شوند بنابراین بازارگردان ها نسبت به زیان احتمالی، شکاف پیشنهاد قیمتی عرضه و تقاضا را افزایش خو

اهند داد که منجر به کاهش نقدشوندگی و کاهش بیشتر سرمایه سهامداران می شود.
فانگ و همکاران در سال (2009) به بررسی ارتباط بین نقدشوندگی و ارزش شرکت در 2642شرکت عضو بازار آمکس ،نیز و نزدک به مدت 6 سال پرداختند. آنها این ارتباط را با اثر

نقدشوندگی، بر نسبت قیمت به سود ،معکوس اهرم مالی و بازده عملیاتی تشریح کردند. آنها بر مبنای تئوری نمایندگی معتقدند نقدشوندگی معیاری مطلوب برای سنجش کارائی فعالیت مدیران فراهم آورده وسبب تعیین صحیح پاداش مدیران می شود. آنها همچنین بیان می دارند که نقدشوندگی سهام به دلیل هزینه معاملاتی کمتر سرمایه گذاران آگاه بیشتری را به معاملات جذب می کند و در نهایت سبب می شود تا قیمت سهام به ارزش ذاتی نزدیکتر شده و سرمایه گذاران غیر آگاه بیشتری به معاملات وارد شوندکه این امر منجر به حاکمیت شرکتی بهتر و در نتیجه ارزش بیشتر شرکت می شود. بطور کلی نتایج تحقیق آنها نشان داد بین نقدشوندگی سهام با نسبت سود عملیاتی بر دارائی و میزان حقوق صاحبان سهام در شرکتهای با سطح نقدشوندگی بالاتر رابطه مثبت وجود دارد ولی ارتباطی بین نقدشوندگی در سطوح مختلف و نسبت قیمت برسود عملیاتی وجود ندارد.

آمیهاد و مندلسون(2006) در تحقیقی به بررسی اثر نقدشوندگی در کاهش هزینه سرمایه پرداختند آنها با بررسی استراتژی شرکت های گوناگون متوجه شدند که سیاست غالب شرکت ها حفظ نقدشوندگی است نه رشد نقدشوندگی.آنها این سیاست را برای شرکتهای با نقدشوندگی بالا مطلوب دانستند ولی به شرکت های دیگر پیشنهاد دادند که از اینترنت ، تحلیلگران مالی و بازارهای معاملاتی بهتروافزایش انتشار اطلاعات داوطلبانه جهت افزایش نقدشوندگی استفاده نمایندچراکه افزایش نقدشوندگی سبب کاهش هزینه سرمایه شده وکاهش هزینه سرمایه منجر به افزایش ارزش سهام می شود.

3- فرضیات و روش پژوهش

این تحقیق در صدد است با توجه به چارچوب تئوری نمایندگی ارائه شده در ادبیات تحقیق وهمچنین مدلهای بکار گرفته شده در کشورهای دیگربه باز آزمونی این تئوریها ومدلها در بازارنو ظهور سرمایه ایران بپردازد. برای این امر فرضیه زیر ارائه می گردد:
”بین نقدشوندگی سهام و عملکرد شرکتها در بورس اوراق بهادار تهران ارتباط معنا داری وجود دارد”

4- مدل تحقیق
جهت آزمون فرضیه فوق از مدل فانگ که با توجه به شرایط ایران تعدیل شده،‏‏ استفاده شده است که در زیر تشریح می شود:
Firm performance= C0 +C1 Liquidity + C2 Leverage + C3 Firm Size + C4 Age Firm +C5 Dummy _the best Firm +
• Firm performance:عملکرد شرکت که با tobin(q) اندازه گیری می شود
• Liquidity: نقدشوندگی که با شکاف پیشنهاد قیمتی عرضه و تقاضا نسبی سنجیده می شود
• Leverage:اهرم مالی
• Firm Size: اندازه شرکت که با میزان فروش شرکت سنجیده می شود
• Age Firm:عمر شرکت
• Dummy _the best Firm:متغیر ساختگی 50 شرکت برتر ایران
• : ضریب خطا که برای هردوره مستقل می باشد، از توزیع نرمال برخوردار بوده و مستقل از عوامل رگرسیونی می باشد

1-4 متغیر مستقل
برای سنجش عملکرد شرکت از Tobin Q استفاده شده است که به اعتقاد محققان زیادی به عنوان بهترین معیار برای سنجش عملکردو ارزش شرکت می باشد( گامبر و همکاران2003)، (کاپلان و زینگلاس 1997)،(فانگ و همکاران 2009) کیو توبین به صورت زیر محاسبه می شود.

Q Tobin=

2-4 متغیر وابسته:
برای محاسبه نقدشوندگی از شاخص شکاف پیشنهاد قیمتی بین خرید و فروش سهام استفاده شده که دارای کیفیت بالای برای سنجش نقدشوندگی می باشد(امیهاد و مندلسون 1986)،(هاسبروک 2009)، (فانگ وهمکاران 2009) اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام در تحقیقات مختلف به صورت مطلق و یا به صورت نسبی مورد استفاده قرار گرفته است اختلاف بین خرید و فروش مطلق یا واقعی سهام عبارتند از اختلاف قیمت پیشنهادی فروش به قیمت پیشنهادی خرید سهام می باشد. اما اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش نسبی سهام که درتحقیق حاضر و تحقیقات مختلفی چون(امیهاد و مندلسون 1986)،(هاسبروک 2009)، (فانگ وهمکاران 2009) نکتاش و چیانگ ( 1986 ) ، ریان ( 1996 ) ، بون ( 1998) ، رسائیان ( 1385) ، رضازاده و آزاد ( 1387 ) فخاری و فلاح محمدی(1388) به کار گرفته شده است ، به صورت زیر محاسبه می شود
SPREAD it =
= SPREAD دامنه تفاوت قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام
= (ASK PRICE) AP میانگین قیمت پیشنهادی فروش سهام شرکت iدر دوره t
= (BID PRICE) BP میانگین قیمت پیشنهادی خرید سهام شرکت iدر دورهt.
این مدل برای اولین بار توسط چیانگ و وینکاتش در سال 1986 برای تعیین نقدشوندگی سهام مورد استفاده قرار گرفته است و می توانیم آن را میزان تخفیف لازم در قیمت به منظور کسب سرعت در انجام معامله تعریف نماییم . مزیت اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش نسبی که توسط استل ( 1978 ) به کار گرفته شده نسبت به اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش مطلق ، این است که می توان داده های مقطعی را با دقت بیشتری تجزیه و تحلیل نماییم. ( بون 1998).از جمله نوآوری تحقیق مذکور محاسبه لحظه ای اختلاف پیشنهاد قیمتی خرید و فروش برای هر معامله در هر روز معاملاتی سهام است که منجر به محاسبه شکاف قیمتی دقیق تر شده است .

3-4 متغیر های کنترل
متغیرهای کنترلی با توجه به مدل فانگ وهمکاران(2009) و مرور متون دیگرکه با شرایط ایران

سازگار باشد تعیین گردید.متغیرهای کنترلی این پژوهش عبارتند از:
1)ساختار بدهی یا اهرم مالی : با نسبت کل بدهی به ارزش دفتری کل دارایی اندازه گیری می شود هدف از این کار کنترل تاثیر پوشش بدهی بر عملکرد شرکت می باشد. نمازی و ابراهیمی( 1388) اوغلو و مهاجان(2006)
2)اندازه شرکت: بسیاری از تحقیقات تجربی، ثابت کرده است که بازده سهام شرکتهای کوچک از بازده سهام شرکتهای بزرگ، بیشتر است. هر قدر، شرکتی کوچک تر باشد، میزان ریسک سهام آن بیشتر شده و از این رو بازده مورد انتظار سرمایه گذار افزایش می یابد. جهانخانی و یزدانی (1374) هاگن (2001) نمازی و ابراهیمی(1388) بدین ترتیب انتظار می رود بین عملکرد شرکت و اندازه شرکت رابطه معنی داری وجود داشته باشد.در این تحقیق اندازه شرکت از طریق میزان فروش محاسبه می شود.دلیل انتخاب فروش به عنوان بدیلی برای اندازه به خاطر ارتباط آن با عملکرد بوده است.
3) عمر شرکت: این متغیر نشان دهنده فرصت های رشد پیشرو برای شرکت است به عقیده فانگ و همکاران(2009) و گامبرس و همکاران(2003) شرکتهای جوانتر به دلیل فرصت رشد بیشتر از عملکرد بهتری برخوردارند.
4) 50 شرکت برتر ایران: یک متغیر ساختگی برای بررسی اثر شرکت های برتر در عملکرد شرکت می باشد در این تحقیق شرکت های نمونه در حالت شامل بودن در دامنه، عدد 1 در غیر این صورت عدد 0 تعلق می گیرد.(50 شرکت برتر ایران بر اساس میزان حجم فروش و افزایش سالانه آن، کسب سود و میزان رشد آن ،توسط سازمان مدیریت صنعتی ایران انتخاب می شود).دلیل گنجاندن این متغیر اثری است که شاخص عملکرد این گروه از شرکت ها بر دیگر شرکت های گروه دارند.

5-روش تحقیق
این تحقیق از نوع تحقیقات توصیفی – همبستگی به شمار می آید که مبتنی بر تحلیل رگرسیون زمانی مقطعی می باشد که از برآورد رگرسیون ساده چند متغیره با روش حداقل مربعات م

عمولی استفاده شده است . به منظور انجام تحقیق، نمونه آماری از شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در سال 1386 بر مبنای شرایط زیر انتخاب شده اند:
• سهام این شرکتها درسال 1386 در بورس اوراق بهادار معامله شده باشند
• شرکتها نباید در طی دوره تحقیق توقف فعالیت داشته باشند
• شرکتهای مورد نظر از ابتداء تا انتهای تحقیق در عضویت بورس اوراق بهادار باشند

• اطلاعات مربوط به اختلاف قیمت پیشنهادی خرید وفروش ودیگر متغیر ها برای شرکت قابل جمع آوری باشد
• تعداد دفعات معاملات شرکت نباید از 50 مرتبه در سال کمتر باشد
با اعمال تمام محدودیت های فوق، حجم نمونه بالغ بر112 شرکت گردید و داده های این تحقیق از اطلاعات مندرج در صورتهای مالی سالانه شرکت وبانکهای داده ای تدبیر پرداز و ره آورد نوین استخراج شده است.

6- یافته های تحقیق:
در این تحقیق از رگرسیون حداقل مربعات معمولی OLS استفاده شده است برای اجرای این آزمون وجود چند پیش فرض لازم و ضروری می باشد تا برآورد صحیحی از رگرسیون انجام شده، حاصل آید بنابراین قبل از انجام برآورد پیش فرض ها را تست نموده و بعد به اجرای رگرسیون می پردازیم.

1-6 پیش فرض های لازم برای اجرای رگرسیون OLS
با انجام تست فرض میانگین صفر پیش فرض لازم مربوط به صفر بودن میانگین اجزای باقیمانده انجام می گیرد که با توجه به آماره آزمون فرض H0 مبنی بر صفر بودن میانگین اجزای آزمون پذیرفته می شود.و همچنین برای تست همسانی واریانس از آزمون وایت استفاده نموده ایم که با توجه به آماره احتمال این آزمون که بالاتر از 5% می باشد فرضیه H0 مبتنی بر همسانی واریانس پذیرفته می شود.
و در ادامه برای بررسی اینکه بین متغیر وابسته سال جاری با سال قبل همبستگی وجود

نداشته باشد آزمون براسچ- گودفری مرتبه دوم بکار گرفته شد که با توجه به آماره احتمال خود همبستگی در مدل وجود دارد برای تصریح مدل اولیه از عبارت خود همبستگی (Ar) مرتبه اول استفاده گردید (نادر مهرگان و روح اله رضایی 1388) که با انجام تصریح میزان آماره احتمال آزمون براسچ -گودفری مناسب شده و خود همبستگی رفع شده است.
نگاره شماره 1

آزمون پیش فرض ها احتمال آماره F وt نتیجه آزمون
تست میانگین صفر 069 تایید می شود
تست وایت 089 تایید می شود
تست براسچ- گودفری (قبل از تصریح مدل) 00006 رد می شود
تست براسچ- گودفری (بعد از تصریح مدل) 008 تایید می شود

7- آمار توصیفی
آمار توصیفی متغیرهای تحقیق برای شرکت های نمونه در نگاره زیر ارائه شده است
نگاره شماره 2
انحراف معیار میانه میانگین حداکثر حداقل مشاهدات مقطعی مخفف متغیرها
669/0 17/1 405/1 436/5 568/0 112 Q T کیوتوبین
31/23 1617 41/24 79/99 37/0 112 BA شکاف قیمتی
16/0 063 62/0 95/0 16/0 112 LEV اهرم مالی
93/1 1341 66/13 69/20 28/12 112 F size اندازه شرکت
12 38 36 79 5 112 AGE عمر شرکت

همانطور که از نگاره 2 مشخص است شکاف قیمتی بالاترین مقدار انحراف معیار را دارد که نشان دهنده عدم حذف داده های با حداقل مقدار از نمونه مورد بررسی است. و از آنجائیکه انحراف معیار شکاف قیمتی از میانه بالاتر می باشد بیانگر این موضوع است که میزان شکاف قیمتی خرید و فروش در شرکت های مورد بررسی زیاد می باشد .از طرف دیگر کمتر بودن میانه شکاف قیمتی از میانگین بیانگر این است که اختلاف قیمت در داده ها بالا بوده که تائید کننده انحراف معیار بالا در داده ها است. در رابطه با متغیر وابسته انحراف معیار کم بیانگر این است که داده ها از ی

کسانی برخوردار بوده اند و از انجائیکه حداقل مقادیر از داده ها حذف نشده است انحراف معیار بسیار جزئی مشاهده می شود نزدیکی میانگین و میانه نیز بیانگر نرمال بودن توزیع داده ها می باشد.

8-آزمون فرضیه

همانطور که در نگاره 3 مشهود است احتمال آماره F کل مدل 0001 می باشد. لذا می توان گفت کل رگرسیون در سطح 99% اطمینان معتبر است. و همچنین ضریب تعیین تعدیل شده (R2) که میزان تغییر متغیر وابسته به تغییرمتغیرهای مستقل موجود در مدل‏‏، را نشان می دهد 014 است که نشان دهنده تغییرات عملکرد شرکت توسط متغیر های مستقل موجود در مدل به میزان 014 می باشدکه با توجه به اهمیت شاخص عملکرد شرکت که متغیری اساسی است این میزان تغییر قابل توجه می باشد..همچنین ضریب005- بدین معناست که رابطه معکوس بین شکاف پیشنهاد قیمتی خرید و فروش با عملکرد شرکت وجود دارد که با توجه به احتمال آماره t در سطح 95% اطمینان مورد تایید قرار می گیرد. این نتایج با نتایج تحقیقات تجربی دیگر چون فانگ و همکاران(2009) ، آمیهاد و مندلسون (1986) و گامبرس و همکاران(2003) مطابقت دارد بدین ترتیب هر چه مقدار شکاف پیشنهاد قیمتی خرید و فروش کمتر و باریکتر باشد میزان ارزش بیشتری برای شرکت فراهم می شود. لذا با توجه به رابطه معکوس بین نقدشوندگی و شکاف پیشنهاد قیمتی خرید و فروش، می توان گفت که نقدشوندگی اثر مثبتی بر عملکرد شرکت در بورس اوراق بهادار تهران دارد که این نتیجه دال بر تایید فرضیه تحقیق می باشد.همچنین آماره دوربین واتسون بیانگر ضریب 212است که نشان دهنده عدم خود همبستگی بین مقادیر متغیر وابسته می باشد.
نگاره شماره 3
متغیر وابسته:ارزش شرکت یا Q Tobin
متغیرهای مستقل و کنترل ضریب آماره t احتمال آماره t

شکاف قیمتی بین پیشنهاد خرید و فروش 005- 2046- 004
اهرم مالی 088- 2375- 001
اندازه شرکت 004 137 017
عمر شرکت 0003 070 048
50 شرکت برتر ایران 0395- 1748- 008
آماره F 4.05 احتمال آماره F 0.001

ضریب R2 0.19 ضریب R2 تعدیل شده 014
دوربین واتسون 212

9- تاثیر متغیر های کنترلی
این تحقیق رابطه منفی بالای را بین اهرم مالی و عملکرد شرکت در سطح 95% اطمینان نشان می دهد که با تحقیقات اوغلو و مهاجان(2006) مطابق دارد و همچنین با توجه به آماره احتمال 017 بین اندازه شرکت و عملکرد شرکت، ارتباط بین این دو متغیر رد می شود. در این رابطه جهانخانی و یزدانی (1374) هاگن (2001) نمازی و ابراهیمی(1388) بیان داشتند شرکت های بزرگ، ریسک کمتر و در نتیجه بازده کمتری دارند بر مبنای آن ارتباط معکوسی را بین اندازه شرکت و عملکرد شرکت نشان دادند. و همچنین ریاحی و بلوکی (2003) معتقدند شرکتهای بزرگ ،دارای قدرت چانه زنی و صرفه جویی ناشی از مقیاس می باشد و رابطه مثبتی بین دو متغیر پیش بینی نمودند. با توجه به نتایج این تحقیق، نتایج تحقیقات بالا در بورس اوراق بهادار تهران در سال 1386، رد می شود.
عمر شرکتها بیانگر فرصت های رشد پیشرو برای شرکت است که می تواند بر عملکرد شرکت تاثیرگذار باشد که با توجه به نتایج حاصله،این رابطه در بازار اوراق بهادار تهران رد می شود نتایج این تحقیق در تضاد با تحقیقات فانگ و همکاران(2009) و گامبرس و همکاران(2003)می باشدو همچنین با توجه به آماره احتمال 008بین 50 شرکت برتر و ارزش شرکت، فرضیه H1 مبنی بر اینکه شرکتهای عضو در 50 شرکت برتر نسبت به دیگر شرکتهای غیر عضو اثر گذاری متفاوتی بر عملکرد شرکت دارند رد می شود.

10-نتیجه گیری:

در این مقاله در صدد بودیم تا به بررسی ارتباط بین نقدشوندگی سهام که با شکاف پیشنهاد قیمتی بین خرید و فروش سهام سنجیده می شود با عملکرد بلند مدت شرکت بپردازیم انتظار ما بر این بود که در شرکت های که از نقدشوندگی سهام بیشتری برخوردارند به دلیل حضور سرمایه گذاران بالاتر از عملکرد بهتری برخوردار باشند.در مورد اینکه این رابطه و تاثیر گذاری آن تا چه اندازه بوده؟ و جهت آن چگونه است؟ موضوعاتی بودند که مورد تحلیل قرار گرفته اند.یافته ها نشان داد که این جهت مثبت بوده و میزان آن تنها 5% تغییر در عملکرد را توجیح می کندکه با درصد مورد انتظار بر مبنای تحقیقات سایر کشور ها (60% فانگ و همکاران) بسیار کم است در این تحقیق همچنین اثر سایر متغیر های کنترلی همچون اهرم مالی،اندازه شرکت،طول عمر و عضویت در50 شرکت برتر ایران مورد بررسی قرار گرفته است که نتایج این تحقیق منطبق بر جریان پژوهشی گروه اول چون فانگ و همکاران(2009)، آمیهاد و مندلسون (1986) و گامبرس و همکاران(2003) ادمانس (2009) ؛ادماتی و پفلیدر(2009)؛ پالمیتر(2002) ؛ خانا وسونتی(2004)؛ ساب رحمانیام وتیتمان(2002) می باشد
این یافته ها می تواند هم برای خط مشی گذاران بورس و حسابداری و همچنین مدیران مالی مفید باشد. مدیران مالی قادرند از طریق افزایش قدرت نقد شوندگی سهام که می توانداز طریق افشاء اطلاعات و کاهش درجه اهرم مالی تحقق یابد باعث کاهش نرخ بازده مورد انتظار شده و از این

طریق عملکرد وارزش شرکت را بیافزایند. همچنین یافته های این تحقیق می تواند برای خط مشی گذاران بورس و حسابداری از جهت بسط الزامات افشاء مفید باشد.

منابع فارسی:

1احمد پور، احمد و رسائیان، امیر. (1385).” رابطه بین معیار های ریسک و اختلاف بین خرید و فروش سها م در بورس اوراق بهادار تهران”، بررسی های حسابداری و حسابرسی، شماره 46، ص60-37
2جهانخانی، علی و یزدانی، ناصر. (1374). ” بررسی تأثیر نوع صنعت، اندازه، ریسک تجاری و درجه اهرم عملیاتی شرکتها بر میزان بکارگیری اهرم مالی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران”، مطالعه مدیریت، شماره17 و 18، ص186- 169
3رضازاده، جواد و آزاد، عبداله. (1387).” رابطه بین عدم تقارن اطلاعاتی و محافظه کاری در گزارشگری مالی”، بررسی های حسابداری و حسابرسی،80-63
4فخاری ،حسین و فلاح محمدی ، نرگس (1388) . ” بررسی تأثیر افشای اطلاعات بر نقد شوندگی سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ” تحقیقات حسابداری4 ص 148-163
5مهرگان ، نادر و رضایی ، روح اله (1388). ” راهنمای ای ویوز 6 در اقتصاد سنجی” نشر نور علم
6نمازی، محمد و ابراهیمی ،شهلا. “بررسی تاثیر سرمایه فکری بر عملکرد مالی جاری و آینده شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران” تحقیقات حسابداری 4 ص 4- 25

منابع انگلیسی:
7Admati, Pfleiderer ( 2009). “The ‘‘wall street walk’’ and shareholder activism: exit as a form of voice”. Review of Financial Studies 2645–2685
8 Agrawal, Kothare and Wadhwa (2004).” Bid-ask spreads, informed investors, and the firm’s financial condition”. The Quarterly Review of Economics and Finance 58–76
9Amihud, Y., Mendelson, H (2008) “Liquidity, the Value of the Firm, and Corporate Finance”. Journal of Financial Applied Corporate Finance
10.Amihud, Y., Mendelson, H., (2006) “The Liquidity Route to a Lower Cost of Capital” . Journal of Financial Applied Corporate Finance
11.Amihud, Y. (2002) . “Illiquidity and stock returns: cross-section and time- series effects”. Journal of Financial Markets 5, 31–56
12Amihud, Y., Mendelson, H., (1986) . “Asset pricing and the bid–ask spread”. Journal of Financial Economics 17, 223–249
13Baker, M., Stein, J (2004). Market liquidity as a sentiment indicator. Journal of Financial Markets 7, 271–299
14Bhide, A., (1993). “The hidden costs of stock market liquidity”. Journal of Financial Economics 34, 31–51

15Boone, j, (1998), “Oil and Gas Reserve Value Disclosures and bid ask spreads ” Journal of Accounting and public policy, 17, 55-84
16.Chung Kee, Elder and Jang-Chul Kim. .(2010) “Corporate Governance and Liquidity” Apr, pp. 265–291
17Chordia, T., Roll, R., Subrahmanyam, A.( 2001). “Market liquidity and trading activity”. Journal of Finance 56, 501–530
18Coffee, J. (1991). “Liquidity ver

sus control: the institutional inves

tor as corporate monitor”. Columbia Law Review 91, 1277–1368
19Edmans, A., (2009). “Blockholder trading, market efficiency, and managerial myopia”. Journal of Finance.


برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
علی محمد

پروژه دانشجویی مقاله احادیث روزه تحت word


برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید

 پروژه دانشجویی مقاله احادیث روزه تحت word دارای 17 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله احادیث روزه تحت word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی پروژه دانشجویی مقاله احادیث روزه تحت word ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد


بخشی از متن پروژه دانشجویی مقاله احادیث روزه تحت word :

روزه چشم و گوش
قال الصادق علیه السلام
اذا صمت فلیصم سمعک و بصرک و شعرک و جلدک.
امام صادق علیه السلام فرمود:
آنگاه که روزه مى‏گیرى باید چشم و گوش و مو و پوست تو هم روزه‏دار باشند.«یعنى از گناهان پرهیز کند.»
الکافى ج 4 ص 87، ح 1
12-روزه اعضا و جوارح
عن فاطمه الزهرا سلام الله علیها
ما یصنع الصائم بصیامه اذا لم یصن لسانه و سمعه و بصره و جوارحه.
حضرت زهرا علیها السلام فرمود:
روزه‏دارى که زبان و گوش و چشم و جوارح خود را حفظ نکرده روزه‏اش به چه کارش خواهد آمد.
بحار، ج 93 ص 295
13-روزه ناقص
قال الباقر علیه السلام
لا صیام لمن عصى الامام و لا صیام لعبد ابق حتى یرجع و لا صیام لامراه ناشزه حتى تتوب و لاصیام لولد عاق حتى یبر.
امام باقر علیه السلام فرمود:
روزه این افراد کامل نیست:
1 - کسى که امام (رهبر) را نافرمانى کند.
2 - بنده فرارى تا زمانى که برگردد.
3 - زنى که اطاعت‏شوهر نکرده تا اینکه توبه کند.
4 - فرزندى که نافرمان شده تا اینکه فرمانبردار شود.
بحار الانوار ج 93، ص 295.
14-روزه بى ارزش
قال امیرالمومنین علیه السلام
کم من صائم لیس له من صیامه الا الجوع و الظما و کم من قائم لیس له من قیامه الا السهر و العناء.
امام على علیه السلام فرمود:
چه بسا روزه‏دارى که از روزه‏اش جز گرسنگى و تشنگى بهره‏اى ندارد و چه بسا شب زنده‏دارى که از نمازش جز بیخوابى و سختى سودى نمى‏برد.

برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
علی محمد

پروژه دانشجویی پاورپوینت فاکتورهای ارتقا رده بندی سایت در موتورهای جستجو تحت word


برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید

توجه : این پروژه به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پروژه دانشجویی پاورپوینت فاکتورهای ارتقا رده بندی سایت در موتورهای جستجو تحت word دارای 31 اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در Power Point می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل پاور پوینت پروژه دانشجویی پاورپوینت فاکتورهای ارتقا رده بندی سایت در موتورهای جستجو تحت word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است


لطفا به نکات زیر در هنگام خرید

دانلودپروژه دانشجویی پاورپوینت فاکتورهای ارتقا رده بندی سایت در موتورهای جستجو تحت word

توجه فرمایید.

1-در این مطلب، متن اسلاید های اولیه 

دانلودپروژه دانشجویی پاورپوینت فاکتورهای ارتقا رده بندی سایت در موتورهای جستجو تحت word

قرار داده شده است

2-به علت اینکه امکان درج تصاویر استفاده شده در پاورپوینت وجود ندارد،در صورتی که مایل به دریافت  تصاویری از ان قبل از خرید هستید، می توانید با پشتیبانی تماس حاصل فرمایید

3-پس از پرداخت هزینه ، حداکثر طی 12 ساعت پاورپوینت خرید شده ، به ادرس ایمیل شما ارسال خواهد شد

4-در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل اسلاید ها میباشد ودر فایل اصلی این پاورپوینت،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

5-در صورتی که اسلاید ها داری جدول و یا عکس باشند در متون زیر قرار داده نشده است


بخشی از متن پروژه دانشجویی پاورپوینت فاکتورهای ارتقا رده بندی سایت در موتورهای جستجو تحت word :

اسلاید 1 :

موتور جستجو چیست؟
Search Engine

برنامه‌ای گفته می‌شود که کلمات کلیدی را در یک سند یا بانک اطلاعاتی جستجو می‌کند.

 در اینترنت به برنامه‌ای گفته می‌شود که کلمات کلیدی موجود در فایل‌ها و سندهای وب جهانی، گروه‌های خبری، منوهای گوفر و آرشیوهای FTP را جستجو می‌کند.

اسلاید 2 :

Directory

طبقه بندی اطلاعات وب صورت موضوعی

مهمترین دایرکتوری ها عبارتند از :

Yahoo

Internet Public Library

Dmoz

Look Smart

Galaxy

اسلاید 3 :

موتورهای جستجوگر مادر
Meta Search Engine

مهمترین انواع موتورهای مادر عبارتند از :

 
Mamma
Meta Crawler
Dog pile
Ixquick

اسلاید 4 :

جستجوگر پرداخت به ازای هر کلیک

(Pay per click search engine

جستجوگرهای تخصصی

 (Specially Search Engine) :

-Internet White Pages -MeSH  Yahoo Health

جستجوگرهای ویژه در مورد جستجوی عکس Corbis  

جستجوگر زبان طبیعی (Natural Search Engine)

اسلاید 5 :

جستجو میان صدها میلیون صفحه

 زمانى که spider گوگل یک صفحه HTML را مشاهده مى کرد، به دو نکته توجه مى کرد:

o کلمات درون صفحه

oدر کجا کلمات پیدا شده اند.

o

  ایجاد فهرست

رمزگذاری وذخیره

o

اسلاید 6 :

آینده موتورهاى جستجوگر

 جستجو براساس مفهوم

پرسش ها به زبان طبیعى

افزایش کیفیت و ارائه خدمات بیشتر

اسلاید 7 :

چرا سئو مهم است؟

موارد ذیل برخی از دلایل این موضوع می باشند:

u

uبرتر بودن در نتایج جستجو مشتری های زیادی را به دیدار از وب سایت شما دعوت میکند.

u

u91 در صد از کاربران اینترنت از موتورهای جستجو استفاده میکنند.

u طبق آخرین تحقیقات بیش از 250 میلیون جستجو در روز در کشور انگلیس انجام میگیرد.

u

u73 در صد معاملات آنلاین به وسیله موتورهای جستجو آغاز میشود.

u

u3.5 میلیون از وب سایت با هم بر سر رقابت پول هستند، اما واقعیت این است که فقط کسرهای از یک درصد به صفحه اول می رسند.

اسلاید 8 :

ابزارهای SEO چیست

uKeyword Suggestion  پیشنهاد دهنده ی کلمات کلیدی

u

uGoogle Rank Checkerچک کننده ی امتیاز شما در گوگل

u

uLink Popularity محبوبیت لینک

u

uSearch Engine Position وضعیت سایت شما در موتورهای جستجو

اسلاید 9 :

انتخاب واژه های کلیدی

ارتباط معنایی با محتویات سایت

میزان محبوبیت

تعداد سایت های ارایه کننده کلیدواژه

ساده بودن کلیدواژه

عبارت کلیدی

اسلاید 10 :

فرایند بهینه سازی

uبکارگیری کلمات کلیدی در صفحات

uانتخاب کلمات کلیدی مجزا برای هر دو یا سه صفحه

uسایت دارای صفحات زیاد

uصفحه اول ظاهر و پیش نمایش سایت

uتمام صفحات دارای ظاهر و لوگوهای یکسان


برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
علی محمد

پروژه دانشجویی تحقیق تاریخچه بانکداری در ایران تحت word


برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید

 پروژه دانشجویی تحقیق تاریخچه بانکداری در ایران تحت word دارای 167 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی تحقیق تاریخچه بانکداری در ایران تحت word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی تحقیق تاریخچه بانکداری در ایران تحت word

فصل اول : تاریخچه بانک داری در ایران  
فصل دوم : حسابداری بانک   
فصل سوم : امور صندوق   
فرم های مربوط به فصل سوم  
فصل چهارم : انواع سپرده و موضوعات مرتبط با آن   
فصل پنجم : چک    
فصل ششم : سپرده قرض الحسنه پس انداز   
فصل هفتم: قرض الحسنه سپرده های سرمایه گذاری مدت دار  
فرم های مربوط به فصل ششم  
فصل هشتم: حواله ها  
فرم های مربوط به فصل هشتم  
فصل نهم: اموال منقول (اثاثه)  
فصل دهم: سیبا  
فرم های مربوط به فصل دهم  
منابع  

بخشی از منابع و مراجع پروژه پروژه دانشجویی تحقیق تاریخچه بانکداری در ایران تحت word

بانکداری داخلی ـ بانک ملی ایران  / ناشر: بانک ملی ایران

تاریخچه بانکداری در ایران

تفکر  تشکیل بانک با روشی جدید بانکداری در ایران با تاسیس بانک دولتی توأما ظاهر شود . سال قبل از تشکیل بانک شناهنشاهی ( 1258 شمسی ) حاج محمد حسین امین دارالضرب یکی از صرافان بزرگ و روشن بین پیشنهادی به حکومت وقت برای ایجاد یک بانک ایرانی نمود که متاسفانه مورد قبول واقع نگردید

پشنهاد مزبور اهمیتی است که در آن زمان محافل اقتصادی و صرافان ایرانی برای بانک قائل بوده و از نقش آن در امور اقتصادی کشور و ایجاد صنایع خطوط آهسته و تلگراف آگاهی داشته  لزوم کمک دوست برای تاسیس بانک و جمع آوری پس انداز عمومی مورد توجه قرار گرفته بود متاسفانه این طرح که در صورت اجرا مجالس برای بیگانگان در این زمینه باقی نمی گذشت جامه عمل نپوشید و بانک شناهنشاهی بشری که گذشته به صورت بانک دولتی در ایران مستقر شد

در پنجم آذر ماه سال 1285 شمسی هنگامی که دولت از مجلس شورای طی اجازه استقراض خارجی خواست احساسات ملی که از رفتار بانک های بیگانه جریمه دار بود به هیجان آمده و نمایندگان ملت به منظور قطع نفوذ سیاسی و اقتصادی بانک ها مزبور و ترمیم وضع مالی خزانه ی ضمن مخالفت با استقراض خارجی تاسیس بانک ملی را خواستار شدند و از اجازه تشکیل بانک  صادر و اعلان آن چهار روز بعد یعنی در تاریخ نهم آذر ماه 1285 شمسی منتشر گردید

جز تشکیل بانک ملی با سرمایه 15 میلیون تومان ( 30 کرور ) و قابل افزایش تا 50 میلیون تومان با وجه و شعف فوق العاده عموم ملت رو به رو شد اعلان مذکور همان روز انتشار در مجلس شورای ملی قرائت گردید و نمایندگان ضمن اظهار مرّت و شادمانی ثبات قدم و همراهی فرد و همراهی خود را بار دیگر ابراز داشتند لیکن مشکلاتی برای مجاهدین این راه به وجود آمد و تمام کوشش ها و تلاش ها را نقش بر آب کرد و امید ها را به یأس مبدل ساخت و بانک ملی تأسیس نگردید و تحقیق این آرزوی بزرگ ملت ایران سال ها به تعویق افتاد

چهارده سال بعد مجدداً کوشش های برای نیل به این مقصود به عمل آمد کابینه احمد قوام که در خرداد ماه 1300 شمسی به مجلسی معرفی شد تشکیل بانک دولتی را در ماه دوم برنامه خود قرار داد ولی چون نظر بر این بود که بانک ملی از بقایای بانک استقراضی روس به وجود آید و بانک مزبور نیز با وضعی که به دولت ایران واگذار شده بود قابل احیاء نبود این برنامه جامعه عمل نپوشید و این بار نیز نتیجه ای حاصل نگردید

تأسیس بانک ملی ایران :

پس از بهبود نسبی وضع خزانه مملکت با اینکه تجربه های تلخ گذشته یأس و ناامیدی را بر دل ها چیره کرده بود ملت ایران بمنظور تحکیم مبانی استقلال سیاسی و نجات اقتصاد کشور از نفوذ بیگانگان بار دیگر اجرای افکار دیرین خود دائر با تاسیس بانک ملی بر آید

بالاخره در تاریخ 14 اردیبهشت ماه سال 1306 شمسی قانون اجازه تأسیس بانک ملی ایران پس از بحث و بررسی نمایندگان مجلس شورای ملی به تصویب نهایی رسید با آنکه افکار عمومی مایل به اجرای سریع قانون بود لیکن با توجه به تجربیات گذشته رعایت احتیاط در هر گام شرط لازم برای موفقیت بود تهیه مقدمات شروع کار بر اقریب شانزده ماه به تعویض انداخت پس از آنکه در شانزدهم آبان ماه سال 1306 شمسی قانون اجازه استخدام متخصصین بانکی را اتباع سوئیس یا آلمان به تصویب مجلس شورای ملی رسید . دکتر کورت لندن به خدمت بانک دعوت و به ریاست آن گمارده شد و اساسنامه بانک در سی ام خرداد ماه 1307 شمسی به تصویب هیئت وزیران و در چهاردهم تیرماه همان سال به تصویب کمیسیون مالیه مجلس شورای ملی رسید و مقالات کار از هر جهت فراهم شد

بدین ترتیب بانک ملی ایران به سرمایه ای ناچیز به مبلغ بیست میلیون ریال فقط هشت میلیون ریال آن نقدا پرداخت شده بود تاسیس شد و از دوشنبه 17 شهریور ماه سال 1307 شمسی بدون تشریفات در تهران ( محل فعلی ادارات مرکزی ) شروع بکار کرد

عملیات و وظایف بانک ملی ایران :

گر چه طبق ماده اول قانون اجاره تاسیس وظیفه بانک ملی ایران پیشرفت امور تجارت فلاحت و صناعت اعلام گردید لیکن به تدریج قانون گذار وظایف گوناگون به عهده بانک ملی گذارد و این بانک را از صورت یک بانک عادی خارج و به بانک مرکزی کشور تبدیل ساخت بطوری که علاوه بر فعالیت عادی بانکی از قبیل افتتاح انواع حسابها تنزیل اوراق و اسناد تجاری خرید و فروش ارزهای خارجی ، قبول بروات برای وصولی اعتبار در حساب جاری ، وارد کردن طلا و نقره و خرید و فروش آن ، دادن وام و قرض ، تعیین نرخ زر و سیم ، دادن اعتبار ، ضمانت اشخاص و شرکت ها و بنگاه های خصوصی ، نگهداری حساب ها در خارج از کشور و تحصیل اعتبار در خارج و . . .  امور دیگری از جمله موارد زیر نیز به وظایف بانک ملی اضافه گردید

عملیات بانکی خزانه دولت و صندوق ادارات و بنگاه های دولتی و شهرداری ها و موسسات وابسته به دولت و نگهداری محاسبات آنها
نقل و انتقال وجوه ، دادن وام به دولت و موسسات عمومی و شهرداری ها با مجوز مجلس شورای ملی
نشر اسکناس ، حق نظارت و مداخله در امور در امور ارزی کشور ، حفظ موازنه ارزی و نظارت بر اجرای کلیه قوانین و مقررات مربوط به ارز نگه داری حساب در آمد و هزینه ارزی اعم بازرگانی و غیر بازرگانی
بازرسی دفاتر و اسناد و بانک های مجاز از نظر مقررات ارزی ، عضویت در صندق بین المللی و بانک بین المللی ترمیم و توسعه
جلب و جذب سرمایه های خارجی ، سیاست های پولی و اعتباری ، حق نظارت بر سایر بانک ها

* بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و وظایف آن

این بانک با سرمایه ای معادل 6/3 میلیارد ریال به منظور تنظیم حجم پول و اعتبار و نظارت بر سیستم بانکی کشور در تاریخ هیجدهم مرداد ماه سال 1339 شمسی تحت عنوان بانک مرکزی با اهداف زیر تاسیس گردید

الف ) وظیفه انتشار اسکناس و سکه های فلزی رایج کشور

ب ) حفظ ارزشی پول و موازنه دریافت ها و پرداخت ها

پ ) تسهیل مبادلات بازرگانی

ت ) کمک به رشد اقتصادی کشور بر اساس نظارت بر عملیات بانک ها و موسسات اعتباری

ث ) تنظیم مقررات مربوط به معاملات ارزی و طلا

 فصـل دوم

حساب داری بانک

ـ تعریف  کلیات حسابداری: حسابداری عبارت است از فن ثبت ، طبقه بندی و تلخیص فعالیت های مالی یک موسسه در قالب اعداد قابل سنجش به پول و تفسیر نتایج حاصله از بررسی این اعداد

دوره مالی :

مدت زمانی است که فعالیت های مالی یک موسسه با آغاز آن شروع یا تجدید و در پایان آن حساب ها بسته و نتیجه عملیات و وضعیت مالی موسسه تعیین گردد . در ایران معمولا دوره مالی از اول فروردین ماه شروع و پایان اسفند هر سال خاتمه می یابد که به آن سال مالی اطلاق می گردد

مراحل مختلف قابل انجام در یک دوره مالی به ترتیب عبارتند از

ثبت فعالیت های مالی در دفتر روزنامه
نقل اقلام ثبت شده از دفتر روزنامه به حساب های مربوط به دفتر کل
تهیه تراز آزمایشی
تهیه کار برگ
ثبت عملیات مربوط به اصلاح حسابها در دفتر روزنامه و نقل اقلام ثبت شده مذکور از دفتر روزنامه به دفتر کل
بستن حساب های موقت
تهیه تراز اختتامیه
تهیه صورت حساب ها ( صورت سود و زیان ، تراز نامه ، و سایر صورت حساب ها )

 اصول حسابداری :

اصول و موازین حسابداری نظریه های و قواعد هماهنگی است که توسط خبرگان فن و انجمن های رسمی حسابداری ، برای اجرای یکنواخت و هر چه صحیح تر فن مربوط اعم از چگونگی نگهداری حساب و تعیین نتیجه عملیات و نمایش وضعیت مالی یک موسسه به کار گرفته می شود در ذیل چند اصل متداول از این اصول ذکر می گردد

اصل ادامه فعالیت : به طور کلی در عملیات حسابداری فرض بر این است که موسسه و عملیات آن در آینده ادامه داشته و از روندی برخوردار خواهد بود و بر همین مبنا در تهیه و تنظیم صورت های مالی ارزشی دارائی ها مورد نظر نخواهد بود
اصل تعیین ارزش اقلام دارائی بر اساس قیمت تمام شده : بموجب این اصل حسابدار باید در ثبت اقلام دارئی ، اعم از دارئی مشهود و غیر مشهود قیمت تمام شده آنها در دفاتر و اسناد حسابداری منعکس کند
اصل واقعیت : قضاوت و عقاید شخص و تقریب و تخمین باید حتی الامکان تاثیری در حسابداری و نتایج حاصله از آن نداشته باشند
اصل تساوی سرمایه دارائی با بدهی و سرمایه :

« دارئی = بدهی + سرمایه » این معادله و رابطه بین دارائی با بدهی و سرمایه به عنوان یکی از اصول مسلم و تغییر ناپذیر و حسابداری پذیرفته شده است نتیجه قبول این اصل اجرای سیستم دفترداری دوبل یا دو طرفه می باشد

اصل ثبات رویه : حسابدار باید از بهترین روش های موجود برای انجام محاسبات ثبت طبقه بندی ، تخلیص و نتیجه گیری از اعداد استفاده کند هنگامی که روشی لازم برای مرحله از مراحل کار و تعیین شده باید کوشش کافی به عمل آورد تا از همان رویه در سنوات مالی بعد نیز پیروی کند
اصل احتیاط :  منظور از اصل احتیاط یا محافظه کاری این است که باید کوشش لازم به عمل آید درآمد موسسات بیش از آنچه واقعیت دارد در حساب ها منظور نشود
اصل وضع هزینه های یک دوره از درآمدهای همان دوره : در تعیین سودیا زیان یک دوره مالی باید کلیه اقلام درآمد و هزینه همان دوره منظور و محاسبه شود

لازم به ذکر است که اصول مذکور از اهم اصول 21 گانه حسابداری است که در این بخش عنوان گردید

دفاتر قانونی : ( دفاتر تجاری )

به موجب ماده 6 قانون تجارت مصوب سیزدهم اردیبهشت ماه 1311 شمسی ، هر تاجری به استثنای کسبه جزیر مکلف است دفاتر ذیل یا دفاتر دیگری را که وزارت دادگستری به موجب نفلاهنامه ، قائم مقام این دفاتر قرار می دهد داشته باشد

دفتر روزنامه
دفتر کل
دفتر دارائی
دفتر کپیه

1 دفتر روزنامه :

دفتری است که تاجر باید هر روز مطالبات و دیون  داد و سند تجاری و معاملات راجع به اوراق تجارتی ( از قبیل خرید و فروش و ظهر نویسی ) و به طور کلی واردات  و صادرات تجاری خود را به هر اسم و رسمی که باشد و وجوهی را که برای مخارج شخصی خود برداشت می کند در آن ثبت نماید

2 دفتر کل :

دفتری که باید بانک معاملات ولااقل هفته ای یکدفعه از دفتر روزنامه استخراج و انواع مختلف آن را مشخص و جدا کرده هر نوعی را در صفحه مخصوصی در آن بطور خلاصه ثبت کند و به عبارتی هر نوع معامله و عملیاتی که در دفتر روزنامه انجام شده است در دفتر کل تحت سر فصل مربوط به خود ثبت گردد

3 دفتر دارائی :

دفتری است که بانک باید در سال صورت جامعی از کلیه دارائی منقول و غیر منقول و دیون و مطالبات سال گذشته خود را به  ریز در آن دفتر ثبت و امضاء نماید این کار باید تا پانزده هم فروردین سال بعد انجام  پذیرد

4 دفتر کپیه :

 دفتری است که بانک باید کلیه مراسات و مخابرات و صورتحساب های صادره خود را در آن به ترتیب تاریخ ثبت نماید

دفاتر فوق الذکر به استثنای دفتر کپیه قبل از آنکه چیزی در آن نوشته شود توسط نماینده اداره ثبت امضاء خواهد شد

این دفاتر که برای امضاء به متصدی مربوط تسلیم می شود باید صفحات آن شماره گذاری شده و هیچ شماره ای از قلم نیفتاده و یا باطل نشود و قیطان کش شده باشد . متصدی مربوط مکلف است صفحات دفتر را شمرده در صفحه اول آخر هر دفتر مجموع عدد صفحات آن را با تصریح به اسم و رسم صاحب دفتر مجموع عدد صفحات و دو طرف قیطان را با مهر سری که وزارت دادگستری ( اداره ثبت اسناد ) برای این مقصود تهیه می نماید منگنه کند

لازم است کلیه اعداد حتی تاریخ با تمام حروف نوشته شود همان گونه که ذکر شد دفتر کپیه نیاز به امضاء نماینده ثبت و مواردی که ذکر شده ندارد

در حال حاظر در بانک ملی ایران به جایی دفتر کپیه از دفتر رونوشت که یک نسخه از کلیه نامه ها و مخابرات صادره می باشد استفاده نموده و دفتری به نام کپیه تهیه نمی گردد و نسخه های دفتر رو نوشت را به ترتیب شماره نگه داری و بایگانی می نمایند

دفتر دوبل :

اساس حسابداری مبتنی بر عملیات دفتر داری دوبل می باشد بدین معنی که هر معامله تجاری متضمن حداقل دو عمل متقابل است در واقع در یک معامله حداقل دو حساب دخالت دارد که هر یک طرف دیگری واقع می شود این 2 طرف به صورت دو حساب زیر در ثبت های دو گانه عملیات دفتر داری کلیت می کنند

حساب گیرنده ارزش
حساب دهنده ارزش

ماهیت بدهکاری و بستانکاری : حساب گیرنده را در اصطلاح حسابداری بدهکار و حساب دهنده را بستانکار می نامند

ثبت ساده : هر ثبت دفتر روزنامه که حاوی یک قلم بدهکار و یک قلم بستانکار می باشد

ثبت مرکب : هر ثبت دفتر روزنامه که در بر گیرنده بیش از یک قلم بدهکار و یا بستانکار باشد

حساب : عبارت است از جدول یا صورتی که فعالیت مالی بخصوص یک شخص یا موسسه در آن ثبت می گردد

طبقه بندی حساب ها :  حساب های یک موسسه را می توان به چهار دسته کلی زیر تقسیم کرد

حساب های دارایی
حساب های بدهی و سرمایه
حساب های در آمد
حسابهای هزینه

بطور کلی حساب های یک موسسه با توجه بر ماهیت آنها دارایی مانده بدهکار و یا مانده بستانکار می باشند از این رو در طبقه بندی فوق حساب های دارایی ، دارای مانده بدهکار حساب های بدهی و سرمایه دارای مانده بستانکار و حساب های در آمده و هزینه به ترتیب دارای مانده بستانکار و بدهکار خواهند بود

دارایی :

اموال ، حقوق و یا سایر منابع اقتصادی متعلق به یک شخص یا یک موسسه که قابل تعویم به پول و دارای منافع آتی باشد

دارائی ها به سر دسته کلی به شرح ذیل تقسیم می شوند :

الف ) دارائی های ثابت : اموال مشهود و با دوامی که به قصد نگه داری بلند مدت خریداری و یا ساخته شده و در عملیات عادی یک موسسه مورد استفاده است مانند زمین ساختمان

ب) دارائی های جاری : موجودی نقد و سایر اقلام دارئی که انتظار می رود در جریان عادی عملیات طی یکسال به نقد تبدیل شود ، فروش رفته و یا به مصرف برسد مانند موجودی صندوق مطالبات از بدهکاران

پ : دارائی های نامشهود : دارائی های که موجودیت مادی ندارند و ارزش آنها به منافعی محدود است که از استفاده یا واگذاری حقوق مربوط به آنها حاصل می شود مانند حق انتفاع – حق اختراع ، علامت تجاری و سرقفلی

بدهی :

تعهداتی که یک شخص با یک موسسه در مقابل سایرین (مثلًا بستانکاران) دارد و از طریق پرداخت پول ، ساخت و تحویل کالا ، ارائه خدمت یا طرق دیگر ایفا می شود

بدهی ها به دو دسته کلی به شرح زیر طبقه بندی می شوند :

الف : بدهی های جاری : تعهداتی که انتظار می رود طی سال بعد از محمل دارائی های جاری پرداخت ، تسویه و یا خدمات موضوع آن انجام شود مانند بستانکاران

ب ) بدهی بلند مدت : تعهداتی که انتظار نمی رود طی سال بعد از محل دارائی های جاری پرداخت، تسویه و با خدمات موضوع آن انجام شود مانند وام های طویل المدت

در آمد :

فروش کالاها ، انجام خدمات و عواید ناشی از استفاده دیگران از اموال و حقوق یک موسسه که به تحصیل وجوه نقد یا ایجاد دارائی های دیگر منجر شود و یا بدهی های موسسه را کاهش دهد

فصـل سوم

امور صندوق

 

برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
علی محمد

پروژه دانشجویی مقاله در مورد بازار نو (شیراز) تحت word


برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید

 پروژه دانشجویی مقاله در مورد بازار نو (شیراز) تحت word دارای 74 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله در مورد بازار نو (شیراز) تحت word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی پروژه دانشجویی مقاله در مورد بازار نو (شیراز) تحت word ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد


بخشی از متن پروژه دانشجویی مقاله در مورد بازار نو (شیراز) تحت word :

بازار نو (شیراز)

این بازار از جانب دروازه اصفهان و در امتداد بازار وکیل ساخته شده و بانی آن میرزا یوسف اشرفی مازندرانی – از وزرای شیراز – است که به سال 1229 هـ.ق از منصب خود برکنار گردید. این بازار در ابتدا به «بازار میرزایوسفی» شهرت داشت ولی از اواخر دوره قاجار به جهت جدیدالاحداث بودن آن به بازار نو معروف شد.

بازار وکیل (شیراز)
این مجموعه ارزشمند، در شرق میدان شهرداری شیراز و جنب مسجد جامع واقع گردیده و از ساخته های کریم خان زند است که ظاهراً ساختمان آن بعد از سال 1187 هـ.ق آغاز شده است. (نقشه ش 142 و 144)
به اعتقاد نویسندگان، کریم خان زند در ساخت این بازار، بازار قیصریه لار را مدنظر داشته و به روایت دیگر، کریم خان بازار وکیل را از روی بازار صفوی کازرون (بازاری که در دوره کریم خان زند برپا بوده و بعدها در دوره قاجاریه خراب و نوسازی شد) ساخته است. علی رغم شباهت معماری بازار به معماری دوره صفوی، همچون دیگر آثار کریم خان زند دارای ویژگی ها و خصوصیات منحصر به فردی است و همچنین از نظر وسعت، عرض و تزیینات بر مجموعه بازارهای قبلی رجحان دارد.

همزمان با ساخت بازار و برای تسهیل بازرگانی و تجارت، سراها، گمرک و ضرابخانه ای در کنار بازار ساخته اند که ساختمان آنها هم اکنون بر جای مانده است. بازار وکیل در دوره زندیه از رونق زیادی برخوردار بوده و پیشه های مختلفی در آن به فعالیت اشتغال داشتند، اما با انتقال پایتخت در اوایل دوره قاجار،‌ از رونق آن کاسته شد. مالکیت بناها و حجره های بازار در اختیار کریم خان و جانشینان او بود که با اجاره بهای نسبتاً کمی در اختیار بازرگانان و سایر پیشه وران قرار داده می شد.

بازار وکیل در حال حاضر متشکل از یک رشته اصلی شمالی – جنوبی و یک رشته کوچکتر غربی – شرقی است که در محل تقاطع آنها چهار سوق وسیع و زیبایی ساخته اند. سراها و دیگر بناهای مرتبط با بازار نیز در حواشی رشته اصلی بازار قرار گرفته و با درگاه و دالان هایی بدان راه می یابند. متأسفانه اقدامات عمرانی دوره اخیر صدماتی به این مجموعه وارد ساخته است،

از جمله با احداث خیابان زند، رشته شمالی و جنوبی بازار وکیل در محلی نزدیک چهارسوق قطع شده و چند حجره و طاق در این بخش از میان رفته است. همچنین در همین دوره تعدادی مغازه به نمای غربی بازار و بخشی از نمای مسجد الحاق شده که این امر صورت قدیمی بازار را در این قسمت دگرگون کرده است.

در ساخت و شالوده ریزی بازار، ظاهراً دقت زیادی به خرج داده شده، چرا که بعد از گذشت سالیان دراز و وقوع زلزله های متعدد، هیچ خللی در ساختمان آن، به ویژه در طاق بزرگ چهارسوق پدید نیامده است. مصالحی که در ساختمان بازار به کار رفته در شالوده، سکوها و ازاره ها، سنگ های تراشیده در قطعات نسبتاً بزرگ؛ و در بدنه و طاق ها آجر است. از دیگر نکات قابل توجه بازار مسأله تأمین روشنایی و تهویه هوای داخل آن است که با تعبیه بادگیرها و روزنه ها یا پنجره هایی این مسأله به مناسبترین شکل صورت گرفته است.
رشته شمالی – جنوبی بازار وکیل در هر سمت چهارسوق 41 زوج حجره یا مغازه دارد و همچنین درگاه ها و راهروهایی در آن تعبیه شده که دسترسی به کاروانسرهای روغنی، احمدی، گمرک و ضرابخانه را فراهم می سازد. رشته شرقی – غربی بازار کوچکتر است و در سمت شرقی 19 زوج حجره – مشهور به بازار علاقه بندان – و در سمت غربی 10 زوج حجره – مشهور به بازار ترکش دوزها دارد. به موازات بازار ترکش دوزها، در سمت جنوب چهارسوق، بازار دیگری است که مدخل ورودی آن در جلو مسجد وکیل قرار دارد و به بازار شمشیرگرها مشهور است. بازار اخیر 11 زوج حجره دارد.

پوشش راهروهای میانه بازار عبارت از گنبدهای خوش طرحی است که بر روی طاق یا قوس های جناغی قرار گرفته اند. ارتفاع این طاق ها از کف بازار حدود 11 متر بوده که بعد از بالا آوردن کف بازار – حدود 1 متر – به 10 متر کاهش یافته است. بر بالای هر یک از حجره ها،‌ پنجره هایی تعبیه شده که روشنایی بخش مرکزی بازار را فراهم می سازد. مغازه ها وسعت زیادی دارند و در جلو هر کدام از آنها سکوهایی از قطعات سنگ های حجاری شده بزرگ نهاده اند تا مغازه داران کالاهای خود را بر روی آنها عرضه کنند. نمای بیرونی این سکوها مزین به نقوش برجسته، به اشکال ترنج است. با بالا آوردن کف بازار، بخش عمده این سکوها در زیر خاک مدفون شده است.

نقطه مرکزی بازار، چهارسوق زیبای آن است که در محل تقاطع دو رشته بازار ساخته شده است. این بخش به شکل هشت ضلعی است و گنبد بزرگ و مرتفعی بر روی آن بنا شده است. سطح زیرین این گنبد به شیوه زیبایی آجرچینی و تزیین شده و بر فراز آن بادگیری ساخته اند. در گذشته در میانه چهارسوق، حوض مرمرین زیبایی وجود داشت که آب آن از مجرایی که از زیر کف بازار ترکش دوزها می گذشت، تأمین می شد. با بالا آمدن کف بازار، این حوض در زیر سطح کنونی بازار قرار گرفت.
از بخش هایی که در دوره قاجار در کنار بازار وکیل ساخته اند می توان به بازار مسگرها و اردوبازار اشاره کرد که اولی به سال 1298 هـ.ق و توسط حاجی میرزا معتمدالدوله ساخته شده است. همزمان با ساخت بازار وکیل بناهای دیگری نیز در مجاورت آن ساخته شدند که از آن جمله می توان به ضرابخانه، گمرک و تعدادی سرا اشاره کرد. (نقشه ش 142)

ضرابخانه: این بنا در میانه راسته اصلی بازار و تقریباً رو به روی مدخل کاروانسرای روغنی واقع گردیده و محل ضرب سکه حکومت زندیه و معاملات پولی و تجاری (به منزله بانک) بوده است. این بنا دارای درگاه ورودی، دالان ها و حجره های با تزیینات کاشیکاری در پوشش مدخل است و از نمونه های شیوه معماری دوره زندیه است.

بازار یزد
مجموعه بازار تاریخی یزد در بافت قدیمی شهر، محله لب خندق و مجاور میدان خان، میدان میرچخماق و خیابان های قیام و امام خمینی واقع گردیده و به همراه بناهای تاریخی مجاور خود، یکی از وسیع ترین و زیباترین مجموعه های معماری شهر یزد را به وجود آورده است. این مجموعه براساس آثار موجود، در طی سده های مختلف از دوره تیموری تا دوره اخیر شکل گرفته و گسترش یافته است و امروزه مشتمل بر حدود 15 بازار بزرگ و کوچک، تعداد قابل توجهی سرا و تیمچه و

بناهای دیگری چون مسجد، مدرسه، حسینیه، حمام و میدان است. (نقشه های ش 264 تا 267)
یکی از قدیمترین بخش های این مجموعه در میدان میرچخماق و پشت بنای معروف به تکیه میرچخماق – که از جهتی سردر بازار نیز محسوب می شود – واقع گردیده و به «بازار حاجی قنبر» معروف است (نقشه ش 265). این بازار از ساخته های نظام الدین حاجی قنبر جهانشاهی است که در زمان جهانشاه قره قوینلو، حکومت یزد را بر عهده داشته است. بنای معروف به میرچخماق یا حسینیه، ارتباطی با امیرچخماق و زمان ساخت بازار ندارد بلکه در دوره قاجاریه به عنوان حسینیه ای، به شیوه تکایای شهر یزد ساخته شده و به هنگام مراسم عزاداری مورد استفاده قرار می

گرفته و در عین حال سردر بازار حاجی قنبر نیز محسوب می شده است. بر این بنا کتیبه ای ثبت شده که مورخ 1296 هـ.ق و محتوی نام معماران بنا – استاد محمدحسین ولد استاد باقر بنا و استاد محمدحسین ولد زین العابدین کرمانی – است. این بنای مرتفع و زیبا مشتمل بر سردر و غرفه های طرفین و طبقات بالاست. بخش میانی بنا در سه طبقه ساخته شده و بر رأس آن دو مناره خوش طرح ساخته شده است. نمای سردر با کتیبه ها و کاشیکاری مزین شده است.
بازار خان و مجموعه اطراف آن نیز از دیگر بخش های زیبا و جالب توجه مجموعه بازار یزد است که از کناره شمالی خیابان قیام آغاز شده و با انحنایی در جهت شرقی – غربی امتداد می یابد (نقشه ش 264). بازار خان در اواخر قرن 13 هجری توسط محمدخان والی (حاکم یزد به سالهای 87-

1280 و 97-1293 هـ.ق) ساخته شده است. در کنار این بازار سرای پنجه علی، سرای وکیل، تیمچه میرافضلی و مساجد و مدارس تاریخی دیگری نیز واقع شده است. بازار خان با طاق و گنبدهای مسقف شده و دارای چهارسوق زیبایی با پوشش بلند گنبدی و تزیینات کاربندی و نورگیرهای مشبک زیبا است. از بازار خان، بازارهای کوچک دیگری منشعب می شود که از آن جمله اند: بازار زرگری (که از میانه بازار خان تا خیابان قیام امتداد یافته)، بازار افشار (که به همراه

کاروانسرای افشار توسط حاجی محمدصادق افشار ساخته شده است)، بازار صدری (که از بازار افشار تا حسینیه شاهزاده امتداد یافته) و بازار دروازه مهریز.
از بخش های مهم دیگر بازار یزد مجموعه میدان خان (نقشه ش 266)، مشتمل بر میدان و دکان های اطراف آن، بنای قیصریه، مدرسه خان، سرای گلشن و مسجدی کوچک است که در اواخر قرن 12 هـ.ق توسط محمدتقی خان (متوفی 1213 هـ.ق) ساخته شده است. (نقشه ش 266 و 267)
میدان خان از بناهای جالب توجه و خوش طرح شهر یزد است که در چهار طرف آن دکان های با سردرهای هلالی شکل و راهروهای مسقفی در جلو، قرار گرفته است. ظاهراً قبل از احداث این

میدان، در این حدود میدانی مشهور به خواجه – مربوط به دوره تیموری و سال 850 هـ.ق- وجود داشته است. بنای قیصریه از ضلع جنوبی میدان خان تا مدرسه خان کشیده شده و در میانه آن چهارسو مانند زیبایی با پوشش گنبدی مرتفع و رسمی بندی، ساخته شده است. گنبد این چهارسو به سبک گنبد چهارسوق بازار خان ساخته شده و همانند آن دارای نورگیرهای زیبایی است. در این قیصریه در مجموع 28 دکان ساخته شده که عواید آن وقف مدرسه خان می باشد. در ورودی های قیصریه دو در آلت کاری بزرگ و خوش طرح نصب کرده اند. لوح تاریخی قیصریه، مورخ 1186 هـ.ق، رو به روی در شرقی آن و بر دیوار دست چپ مدخل مدرسه نصب شده است.

بخش های دیگر مجموعه بازار یزد عبارتند از: بازار جعفرخان و بازار علاقه بندی که به موازات یکدیگر قرار گرفته و ورودی آنها از خیابان قیام است (در کتاب جامع مفیدی – تألیف قرن 11 هجری – از بازار علاقه بندی یاد شده و بنای آن را به میرزاعبدالله پسر میرزا سلمان جابری نسبت داده شده است)؛ بازار پنجه علی و بازار تبریزی ها که در امتداد یکدیگر قرار گرفته و از خیابان قیام تا سرای بزرگ علی آقا کشیده شده است (نام بازار پنجه علی نخستین بار در وقف نامه مصلی – مربوط به

قرن 11 هجری – ذکر شده است)؛ بازار مشیر که به همراه سرای مشیر در اواخر دوره قاجاریه توسط میرزا فتح الله خان مشیرالممالک ساخته شده است؛ بازار ملا اسمعیل (واقع در مجاورت مجموعه ملا اسمعیل و مربوط به دوره قاجاریه)؛ بازار سراج ها، بازار چیت سازی، بازار مسگری، بازار حضرت عباس و بازار کاشیگری.
بازار اصفهان
مجموعه بازار تاریخی اصفهان در امتدادی از میدان امام (نقش جهان) تا مسجد جامع کشیده شده و از نظر وسعت، ویژگی های معماری و رونق اقتصادی، از مهمترین بازارهای تاریخی ایران محسوب می شود (نقشه و طرح های ش 56 تا 65). بخش اصلی این بازار از آثار دوره صفوی – به ویژه زمان شاه عباس اول – است که در دوره های بعدی با تغییرات و تعمیراتی گسترش یافته است. با این حال قدمت بازار اصفهان به سده های نخستین اسلامی باز می گردد که در دوره های بعدی نیز

(آل بویه، سلجوقی و ایلخانی) از رونق و اهمیت بسیاری برخوردار بوده است. آثار این دوره ها ظاهراً به جهت ویرانگری های دوره ایلخانی، تیموری و بازسازی ها و کارهای عمرانی گسترده دوره صفویه از بین رفته است. به نظر می رسد قدیمترین بخش بازار در مجاورت مجموعه مسجد جامع شکل گرفته است.
مقدسی در کتاب «احسن التقاسیم» (تألیف قرن چهارم هجری) درباره اصفهان و بازار آن می نویسد: «[اصفهان] شهر [ی] بازرگانی است. بازرگانان بزرگ و هنرمندان ماهر دارد، برخی [از] بازارهایشان سرپوشیده و بعضی سرگشاده است. جامع شهر در بازاری زیباست». ما فروخی نیز در رساله «محاسن اصفهان» (تألیف قرن 5 هجری) در تعریف بازارهای اصفهان می نویسد: «و بازارهای میان شهر، هر بازاری از روی قیاس سقف و صحنش زمین و آسمان، و به حسب حسن

نسق و تصفیف و لطیف رونق و تألیف بروج کواکب و منازل آن و به نسبت کثرت نعمت و انبوهی بهشت و بهشتیان، و از غلبه مردم و تردد ایشان، هر چهارسویی عرصه عرصات و لجه عمان، از اقمشه و امتعه و سلعتها و نادر و فاخر و گرانمایه بر در هر دکان …» ناصرخصرو قبادیانی نیز که در سال 444 هـ.ق از اصفهان دیدن کرده در خصوص بازارهای آن می نویسد: «… و بازارهای بسیار

زیبا و بازاری دیدم از آن صرافان که اندر او دویست مرد صراف بود و هر بازاری را دربندی و دروازه ای و همه محلتها و کوچه ها را همچنین دربندها و دروازه های محکم و کاروانسراهای پاکیزه ای بود و کوچه ای بود که آن را «کوطراز» می گفتند و در آن کوچه، پنجاه کاروانسرای نیکو و در هر یک بیّاعان و حجره داران بسیار نشسته». نویسنده ترجمه فارسی رساله «محاسن اصفهان» در قرن هشتم نیز از بازاری به نام «مظفریه» نام می برد که شش دروازه و چهارصد باب دکان و حجره داشته و در داخل آن چهار کاروانسرای بزرگ، مجهز به اتاق هایی برای سکونت مسافرین و اهل معاملات و نیز اصطبل و فضای باز و دو مسجد و یک سقایه معمور داشته که مصالح آن از گچ و آجر بوده است

.
با توجه به پایتختی اصفهان در دوره سلجوقی و بناهای با شکوه و ارزشمندی که در این دوره در اصفهان ساخته شده است، به نظر می رسد مجموعه بازار نیز در این دوره گسترش یافته و بناهای متعدد و ارزشمندی در آن ساخته شده باشد. در دوره ایلخانی نیز بازار اصفهان از رونق خوبی برخوردار بوده اما ویرانگری های دوره تیموری از رونق و شکوه آن تا حدودی کاست.
رونق و گسترش اصلی مجموعه بازار اصفهان و بناهای مرتبط با آن مربوط به دوره صفویه و به پایتختی گزیده شدن اصفهان است. در این دوره، به ویژه در زمان شاه عباس اول، اقدامات

گسترده و چشم گیری در اصفهان به انجام رسید که از جمله مهمترین آنها میدان نقش جهان و بناهای اطراف آن بود. با انتخاب میدان نقش جهان به عنوان مرکزیت سیاسی، اقتصادی و اجتماعی شهر اصفهان، طراحان شهری شاه عباس اول کوشیدند تا دو بخش قدیم و جدید شهر را به هم متصل سازند. برای این کار ترتیبی داده شد تا بازار قدیمی در جهت میدان نقش جهان امتداد یابد. همچنین بازارهای سرپوشیده و پر رونقی در اطراف میدان احداث کردند و عملاً میدان نقش جهان به مرکزیبت اصفهان تبدیل گردید. بخش اصلی این ساخت و ساز به ویژه بازار در طی سالهای 1010 تا 1030 هـ.ق و توسط شاه عباس اول صورت گرفت و بخشی دیگر توسط بزرگان و امرای

دولت ساخته شد. این ساخت و ساز در دوره شاهان بعدی صفویه و نیز دوره قاجاریه دنبال شد.
سیاحان خارجی که در دوره صفویه از اصفهان دیدن کرده اند به توصیف بازار پررونق آن پرداخته اند از جمله شاردن سیاح فرانسوی است که مدت نسبتاً زیادی را در اصفهان گذرانیده است، نامبرده در سفرنامه خود در خصوص بازار اصفهان می نویسد: «بازار بزرگ اصفهان در شمال میدان واقع شده و سردر عالی با تزیینات آجرهای چینی (منظور کاشی های معرق) دارد، در دو طرف این

سردر، دو سکوی وسیع قرار دارد که با سنگ یشم و سماق مفروش شده و روی این سکوها جواهر فروشان و زرگران بساط خود را گسترده و انواع و اقسام زیورآلات و جواهرآلات و سکه های کمیاب را به فروش می رسانند … از سردر قیصریه وارد مجلل ترین و بزرگترین بازارهای اصفهان می شویم که محل فروش پارچه های گرانبهاست و گنبد منقش بزرگی در میانه آن قرار دارد (منظور چهارسوی قیصریه یا ضرابخانه است)، در طرف راست این گنبد ضرابخانه و در طرف دیگر آن کاروانسرای لـله بیک بنا شده است». سرای مزبور یا سرای شاه در دو طبقه و در اطراف حیاط

بزرگی ساخته شده بود و بیش از یکصد و چهل حجره داشته است. شاردن همچنین از سرای مولتانیان که عده ای از مولتان هند در آن به تجارت مشغول بودند، و بازارهای متعددی در اطراف میدان نقش جهان – که هر یک به صنف خاصی تعلق داشته – یاد می کند. در منابع و متون تاریخی دیگر نیز از بازار اصفهان و بناهای مرتبط به آن یاد شده است. بخش زیادی از بناهای ذکر شده در این منابع امروزه از بین رفته است.

مجموعه بازار تاریخی اصفهان امروزه مشتمل بر سردر و جلوخان، راسته های متعدد اصلی و فرعی، چهارسوها، سراها و تیمچه ها و بازارچه های بسیاری است که همچنین در بافت خود دارای بناهای تاریخی ارزشمند زیادی چون مساجد، مدارس، حمام ها و … می باشد. بخش های اصلی مجموعه بازار تاریخی اصفهان عبارتند از: سردر قیصریه، بازار قیصریه، بازار سماورسازها مثقال فروشی ها)، بازار زرگرها، بازار تفنگ سازها، بازار عربان، بازار درخت سوخته، بازار نیم آور یا در تالار، بازار گلشن یا جارچی باشی، بازار چهارسو و از بازارهای اطراف میدان نقش جهان، بازار علیقلی آقا، بازار مسگرها و ترکش دوزها، بازار کلاهدوزها و قنادها، بازار کفشدوزها، بازار رنگرزها، و بازارچه مقصودبیک و بازارچه بلند یا شاهی در خیابان چهارباغ،

سردر قیصریه: سردر و جلوخان بازار در ضلع شمالی میدان نقش جهان و رو به روی سردر مسجد امام واقع گردیده و از آثار شاه عباس اول صفوی است که کار ساختمان آن در سال 1026 هـ.ق (به هنگام بازدید پیتر و دلاواله از آن) به پایان رسیده بود (طرح ش 58). این سردر نخست به خاطر ایجاد فضای معماری متناسب با دیگر بناهای اطراف میدان، به ویژه سردر مسجد امام (شاه) ساخته شده بود و با توجه به کتیبه موجود، در زمان ناصرالدین شاه قاجار تعمیر و مرمت شده است. ورودی بازار در این بخش متشکل از یک فضای فرو رفته در ضلع شمالی میدان – به عنوان جلوخان- و سردری مرتفع و زیبا در ضلع خلفی این فضا می باشد. در اضلاع طرفین جلوخان،

بازارهایی در دو طبقه واقع گردیده که در اصل طبقه سومی نیز در اطراف سردر داشته است. این طبقه که تا اواخر دوره قاجار برپا بوده نقاره خانه نامیده می شد و به هنگام طلوع و غروب خورشید در آن تعدادی از نوازندگان به نواختن طبل و کرنا می پرداختند. این رسم نیز تا اواخر دوره قاجار مرسوم بوده است. سردر قیصریه از تناسب و زیبایی خاصی برخوردار است که نمونه آن در کمتر بازاری دیده می شود، جرزهای طرفین سردر با طاق نماهایی در سه طبقه نماسازی شده و لچکی های اطراف سردر با کاشی های نفیس معرق مزیّن شده و پوشش سردر دارای مقرنس زیبا و منقوشی است. نقوش کاشیکاری سردر صورت فلکی «برج قوس» است که به اعتباری زایچه و

سمبل شهر اصفهان است. این نقش نیمه قدامی انسانی را در حال تیراندازی با نیمه تحتانی ببری، با دمی به صورت اژدها نمایش می دهد. بر بالای سردر همچنین تابلوهای نقاشی از دوره صفویه وجود داشته که امروزه تقریباً محو و زایل شده است. موضوع این نقاشی ها، شاه عباس در جنگ با ازبکان، شاه عباس در شکارگاه و تصاویری از مردان و زنان اروپایی بوده است. ظاهراً بخشی از این نقاشی ها کار رضا عباسی، نقاش معروف شاه عباس اول، بوده است. در دوره

ناصرالدین شاه و حکمرانی ظل السلطان بر اصفهان، در ضمن تعمیر و مرمت سردر، نوار کاشیکاری به عرض 30 سانتیمتر در سه ضلع سردر و کتیبه ای به خط سفید و تاریخ 1298 هـ.ق که مؤید تعمیرات این دوره است، به تزیینات سردر اضافه شده است.

بازار قیصریه یا شاهی: این بازار در پشت سر در قیصریه واقع گردیده و کار ساختمان آن در سال 1029 هـ.ق توسط شاه عباس اول صفوی به پایان رسیده است (نقشه ش 57 و 59). این بازار از سردر قیصریه شروع و به بازار چیت سازها و از آنجا به بازار دارالشفاء منتهی می شود و امروزه محل فروش بهترین قلمکارها و کارهای دستی اصفهان است و در قدیم محل فروش گرانبهاترین پارچه ها بوده است. در این بازار چهارسوی بزرگ و با شکوهی معروف به چهارسوی ضرابخانه وجود دارد که به روایتی بهترین چهارسوی بازارهای تاریخی ایران است (نقشه ش 59). این چهارسو پوشش گنبدی منقشی دارد و در طرفین آن سرای لـله بیک یا سرای شاه و بنای معروف به ضرابخانه قرار گرفته است. سرای شاه در دو طبقه و در اطراف حیاط بزرگی ساخته شده و به نوشته شاردن بیش از 140 حجره داشته است.
سری لـله بیک: به نوشته یک نسخه خطی، در موزه بریتانیا، این بنا توسط محب علی بیک لـله

ساخته شده و در آن زرگران، جواهر فروشان و مروارید فروشان و در حجره های بالای آن بزازان و پارچه فروشان هندی مشغول به کار بودند. از دیگر بخش های بازار قیصریه دو تیمچه معروف به جهانگیر و شله و چهارسوی زیبای بازار چیت سازها در جنب دارلشفاء می باشد.
بازار سماورسازها یا مثقالی فروش ها: این بازار نیز از آثار دوره شاه عباس اول صفوی است که دارای چهارسوی بی نظیری بنام چهارسوی کرباس فروش ها با حوضی به سبک صفوی در میانه آن است. از اینجا به وسیله بازار کوچکی به چهارسوی چیت سازها می توان رسید. وجه تسمیه

مثقالی فروش ها به جهت فروش پارچه های گرانبهای زربفت به مثقال بوده است.
بازار زرگرها: از آثار دوره شاه عباس اول و ساخته های محب علی لـله بیک است. این بازار از چهارسوی کرباس فروش ها به بازار قهوه کاشیها منتهی می شود و در میانه آن چهارسوی زیبایی قرار دارد و از انشعاب های آن بازاری است که به دارالشفاء منتهی می شود (دارالشفاء نام

تاریخی بیمارستان بزرگ شاهی، از دوره صفوی بود که در این مکان وجود داشته است).
بازار تفنگ سازها: از آثار عهد شاه عباس صفوی است که از در سرای مخلص به بازار سماورسازها منتهی می شود و بازار منشعب از آن، بازار چخماق سازها نام دارد. این دو بازار را زمانی بنام شمشیرگرها می خواندند و چندین سرا و بازار دیگر نیز در اطراف آن مخصوص ساخت شمشیر بود که اکنون از بین رفته است.
بازار عربان: از قدیمترین بازارهای اصفهان به شمار می آید و بنای اولیه آن به دوره سلجوقی و حتی قبل از آن برمی گردد و به مناسبت مجاورت با گنبد خواجه نظام الملک به «نظامیه» یا «نظام الملکی» نیز معروف بوده است. تا اواخر دوره قاجار رشته های طولانی و متعددی این بازار را به بازارهای دروازه طوقچی و بازار غار و میدان میر وصل می کرد. بازارهای منشعب از بازار عربان یکی بازار ریسمان است که به میدان هاتف وصل می شود و دیگری بازار نجف آبادی ها است. سراهای معروف بازار نیز عبارتند از سرای اردستانی ها و سرای خانی.

بازار درخت سوخته: این بازار مقابل بازار عریان و در دنباله آن قرار گرفته و از قدیمترین بازارهای اصفهان است. از انشعابات آن، بازار هارونیه است که تا نزدیک مسجد علی ادامه دارد. این قسمت را در قدیم بازار بوریاباف می گفتند. از سراهای معروف بازار نیز سرای آقا و سرای پادرخت سوخته می باشد (مسجد کوچک پادرخت – از آثار دوره صفویه – در این بازار واقع است).
بازار «در تالار» یا نیم آور: این بازار از بازاز پادرخت تا چهارسوی معروف به «درباغ قلندرها» امتداد داشته و همانند بازار درخت سوخته و بازار عربان، از بازارهای قدیمی اصفهان و مربوط به قبل از دوره صفویه است. سراهای معروف این بازار عبارتند از سرای سفید، میراسمعیل، مردارکشها

(مروارید فروش ها)، میرزا کوچک، سرای تالار و سرای بزرگ و زیبای حاج کریم (سه سرای اخیر هنوز تجارتخانه اند)، سرای خوانساری ها و تیمچه قزوینی ها. بازاری بنام نیم آور از بازار در تالار منشعب می شود. در این بازار همچنین مساجد و مدارسی از دوره صفویه به بعد وجود دارد.
از آثار قابل توجه بازار «در تالار»،‌ سرای حاج کریم است که در دوره قاجاریه ساخته شده است

(نقشه و طرح های ش 61، 62، 63). نقشه داخلی سرا از هندسه کامل و استواری برخوردار است. در اینجا دو محور عمود بر هم، استخوان بندی مستحکم و قاطعی برای کل طرح پدید آورده که صحن – مهمترین فضای مجموعه – در محل تلاقی دو محور می نشیند. فضاهای دیگر مجموعه نیز در امتداد دو محور و در چهارسوی صحن قرار گرفته و تنها تیمچه از بند این نظم خارج می ماند. صحن اصلی سرا قاعده ای تقریباً مربع شکل با گوشه های بریده دارد و بناهای اطراف آن در دو طبقه ساخته شده است. طبقه دوم نسبت به طبقه اول عقب نشسته است. در میانه هر ضلع و درست روی محورهای اصلی بنا، طبقه دوم پیش آمده و به محاذات طبقه اول قرار می گیرد. در داخل صحن نیز به تبعیت از شکل کلی، حوضی در میانه و چهار باغچه در اطراف آن وجود دارد.

صحن، چهار ورودی دارد که در انتهای چهار دالان بازارچه مانند قرار دارند. سه ورودی به راسته اصلی بازار و ورودی دیگر به حیاط کوچکی که احتمال دارد قبلاً مسقف بوده باشد، راه می یابد. دالان های چهارگانه سرا به غیر از ابتدا و انتهایشان در دو طبقه شکل گرفته و در کل به صورت تیمچه هایی درآمده است. زیباترین بخش بنا تیمچه کوچکی است که در گوشه جنوب غربی بنا قرار گرفته اما از هندسه کلی طرح پیروی نمی کند و دارای ورودی مستقلی از بازار است (نقشه ش 61). این تیمچه در میانه دالانی واقع شده که بین راسته اصلی بازار و دالان جنوبی قرار گرفته است. این دالان و تیمچه که در دو طبقه ساخته شده، هر چند از طریق چند حجره به صحن سرا مرتبط می شود اما می تواند به طور کامل، بنایی مستقل به شمار آید. پوشش تیمچه رسمی بندی است و نورگیرهای مشبک زیبایی دارد.

بازار گلشن یا جارچی باشی: این بازار از چهارسوی باغ قلندرها تا بازار چهارسو (دروازه اشرف) امتداد یافته و از آثار دوره صفویه است و از سراهای بزرگ آن، سرای جارچی باشی، سرای گلشن، سرای ارباب و سرای فخر می باشد. همچنین در این بازار مسجد ملک علی بیک جارچی باشی – از آثار سال 1019 هـ.ق- و مدرسه صدر – از آثار سال 1220 هـ.ق- قرار دارد.

بازار چهارسو: این بازار از بازار گلشن (دروازه اشرف)‌ تا چهارسوی شاه در مجاورت مدرسه ملاعبدالله امتداد یافته و از آثار دوره صفویه است. از بناهای تاریخی این بازار می توان به مدرسه جده و مدرسه ملاعبدالله (هر دو از آثار دوره صفویه)، سرای محمدصادق خان، تیمچه «در قهوه کاشیها»، تیمچه ملک، سرای زیبا و بزرگ مخلص، عصارخانه ای با حمام مجاورش با عنوان شاه، چهارسو، کاروانسرا و مسجد ساروتقی (از دوره صفوی)، سرای نو و منجم باشی اشاره کرد.

تیمچه زیبای ملک در این بازار در اوایل قرن چهاردهم هجری (1323) توسط حاج محمد ابراهیم ملک التجار ساخته شده و دارای تزیینات کاشیکاری و کتیبه‌ تاریخی است. مجموعه ساروتقی نیز مشتمل بر بازار، چهارسو، مسجد، کاروانسرا و حمام، توسط محمدتقی فرزند هدایت الله تبریزی – معروف به ساروتقی و مقتول 1055 هـ.ق- ، صدراعظم شاه صفی و شاه عباس ثانی ساخته شده و ساختمان آن یک سال بعد از قتل ساروتقی به انجام رسیده است. کتیبه این مجموعه به خط محمدرضا امامی و مورخ 1056 هـ.ق است.

بازار منجم باشی که به چهارسوی ساروتقی منتهی می شود از انشعابات بازار گلشن است. دنباله این بازار در دوران صفویه به بازار بسیار طولانی و بزرگ مشعل دار باشی متصل می شده که امروزه اثری از آن برجای نمانده است.
بازارهای اطراف میدان نقش جهان: در اطراف میدا نقش جهان تعدادی بازار و بازارچه وجود دارد که به تعدادی از آنها اشاره می شود. بازار علیقلی آقا که به همراه مسجد و حمامی زیبا در سال 1122 هـ.ق و در دوره شاه سلطان حسین صفوی توسط علیقلی آقا – از غلامان خاصه دربار – ساخته شده است؛ بازار مسگرها و ترکش دوزها، در جانب غربی میدان و مقابل خیابان حافظ واقع گردیده و چهارسویی زیبا داشته که خراب شده است؛ بازار کلاهدوزها و قنادها در طرفین سردر قیصریه؛ بازار لوافها و آهنگران در طرفین خیابان حافظ؛ بازار کفشدوزها که از مسجد شیخ لطف الله تا در مسجد امام (شاه) امتداد دارد؛ بازار رنگرزها که از بازار ترکش دوزها تا بازار دارالشفاء امتداد دارد و اکنون بیشتر کسبه آن فرش فروشند.

از بازارچه های معروف و قدیمی اصفهان که در دوره صفویه ساخته شده نیز می توان به بازارچه مقصودبیک واقع در گوشه جنوب شرقی میدان نقش جهان و در امتداد بازار اصفهان و همچنین بازارچه بلند یا بازارچه شاهی اشاره کرد که در خیابان چهارباغ و ضلع شمالی مدرسه چهار باغ واقع گردیده است.
بازارچه مقصودبیک مشتمل ب

ر بازارچه، سرا و بناهای دیگر، توسط مقصود عصار، از رجال دوره شاه عباس اول ساخته شده است (نقشه ش 65). در یک سند خطی موجود در موزه بریتانیا در مورد سرای مقصودبیک آمده است: «مقصود عصار مردی بود صاحب مال و شاه عباس بزرگ او را پدر گفته بود. مقصود عصار قریب ده – دوازده دکان و کاروانسرا داشت که حالا همه خراب شده. این کاروانسرا را مقصود عصار از مال خود بساخت و پیشکش شاه عباس بزرگ کرد. در اصفهان به خوبی این کاروانسرا نیست بلکه در همه ایران مانند ندارد … در حجره های آن سوداگران لار و هرمز … و بهبهان و تبریز می باشند متاع مردم آن قهوه و تنباکو، جوز، میخک و زنجبیل و هلیله می باشد …».

شاردن نیز در توصیف این سرا آورده است:‌‌ «این کاروانسرا بسیار بزرگ و به شکل مربع دو طبقه می باشد. بلندی آن به اندازه بیست پا (5/7 متر) و طول آن برابر هفتاد تراز (معادل 5/136 متر) است. مدخل این کاروانسرا، دالان طویلی است که در دو طرف آن دکان است». حجره های بالای سرا به اقامت و استراحت بازرگانان و حجره های پایین به دکان آنان اختصاص داشت و در میانه صحن سرا نیز حوضی بوده است.
بازارچه مقصودبیک در دو طبقه به طول 85، عرض 6 و حداکثر ارتفاع سقف 9 متر ساخته شده است. پوشش آجری بازارچه در سال 1307 هـ.ش تخریب گردید. ورودی سرای مقصودبیک،

کاروانسرای نخجوانیان و مدرسه الماسیه در امتداد این بازارچه واقع می باشد. دکان های بازارچه به شکل مربع و مربع مستطیل است و پوشش طبقه هم کف آنها، امروزه تیر چوبی است اما در اصل دارای طاق ضربی بوده است. در وسط بازارچه، در گذشته چهارسوقی وجود داشته که امروزه تنها آثار کمی از گوشه سازی آن باقی مانده است. درب اصلی سرای مقصودبیک در این چهارسو واقع بوده است. سرای مقصودبیک به مساجد حدود 8500 مترمربع با طرح چهار ایوانی ساخته شده و یکی از بزرگترین سراهای شهر اصفهان به شمار می رفته است.

بازارچه بلند یا شاهی اصفهان (نقشه ش 64) که بخشی از مجموعه مدرسه و کاروانسرای مادر شاه (هتل شاه عباس کنونی) به شمار می رود در دوره شاه سلطان حسین و در حدود سال 1118 هـ.ق ساخته شده و از خیابان چهارباغ تا حد شرقی باغ هشت بهشت امتداد دارد (قسمت شرقی آن عمداً منهدم شده است) و سردر آن در خیابان چهارباغ و اندکی بالاتر از سردر مدرسه چهارباغ واقع است. بازاز نسبتاً طویل با حجره هایی در دو طبقه (با 50 دهنه مغازه) و طاق های بلند است. وجه تسمیه بازارچه بلند نیز به جهت همین طاق های بلند است.

این بنا مدتی متروک بود که در دوره اخیر تعمیر شده و اکنون به عنوان بازار پررونقی به حیات خود ادامه می دهد.
بازار کاشان
بازار تاریخی کاشان و مجموعه بناهای وابسته به آن در بافت قدیمی کاشان و حدفاصل دروازه دولت (میدان شهرداری) و میدان کمال الملک قرار گرفته و از بناهای مهم و قابل توجه این شهر به شمار می آید. (نقشه ش 66، 67، 68).
بنای اولیه بازار کاشان، به پیش از صفویه باز می گردد اما شکوفایی و عظمت آن مربوط به دوره صفویه و زمان شاه عباس اول صفوی است. از معدود آثار تاریخ دار قبل از صفویه، یک جفت در چوبی بزرگ سرای معروف به ذغالی ها،‌ واقع در وسط بازار مسگرها است که این بیت بر آن حک شده است:

برای نفع خلایق چو کرد بنیادش
بسال هشتصد هشتاد و هشت شد معمور
ظاهراً این بیت حکایت از ساخت بنایی در دوره آق قوینلوها (888 هـ.ق) دارد.
در دوره شاه عباس اول، شهر کاشان اهمیت زیادی یافته و در این زمان در میانه راسته بازار بزرگ شهر، چهار بازار مفصل به نام قیصریه مشتمل بر دکان ها و سراهای عالی ساخته می شود. تاریخ اتمام این بازار براساس دو بیت ابوطالب سخی – از گویندگان معروف آن عصر کاشان – 1009 هـ.ق است:

دو زیبا مصرع تاریخ رو داد
بقایش با بقای عمر آصف (1009)
بقای عمر آصف تا ابد باد (1009)
شکوه و عظمت این بازار چنان بود که شاه عباس به هنگام مسافرت به کاشان در آنجا جلوس می کرده و مردم در آن مکان به جشن و چراغانی می پرداخته اند. این بازار به همراه بیشتر بناهای تاریخی کاشان در زلزله مهیب سال 1192 هـ.ق ویران شد، به طوری که امروز کمتر اثری می توان از بازار دوره صفویه به دست آورد.
در اوایل دوره قاجار و سلطنت فتحعلیشاه قاجار، بازار و بناهای جدیدی جایگزین بناهای قدیمی گردید. از جمله مهمترین ساخته های این دوره، بازار نو مسگرها و سرای امین الدوله بود که توسط فرخ خان غفاری، ملقب به امین الدوله ساخته شد. بازار نو مسگرها که از دروازه دولت (میدان

شهرداری) تا میدان فیض و مقابل مسجد میدان امتداد دارد، در دو طرف بیش از 120 دکان بزرگ با ایوانی در جلو و بالاخانه و بالکن فوقاانی داشته و در فواصل دکان ها هم، چندین کاروانسرای وسیع در مقابل یکدیگر با چهارسوهای مرتفع و مسقف وجود داشت به صورتی که انتهای هر دکان به صحن کاروانسراها، پنجره، در و نورگیر داشت. این بازار بعد از مرگ بانی آن در سال 1288 هـ.ق رو به انهدام نهاد و در دوره پهلوی در جریان احداث خیابان از بین رفت و نیز چهارسوق بزرگ و تاریخی آن که در مدخل دروازه دولت بود با احداق میدان شهرداری ویران شد. به نوشته متون تاریخی این چهارسوق بزرگ 34 ذرع شاهی در 24 ذرع وسعت داشته است. امروزه از ساخته های فرخ خان غفاری سرای زیبای امین الدوله بر جای مانده است.

هر بخشی از بازار کاشان، همچون دگر بازارهای تاریخی ایران به صنف خاصی اختصاص دارد (بازار مسگرها،‌ زرگرها، کفاش ها، طراحان قالی، خیاط ها، نجّارها) و سراها و تیمچه نیز در مجاورت این بخش ها قرار دارد.

تیمچه امین الدوله: این سرا در چهارسوق بازار، معروف به میان چال واقع گردیده و ساختمان آن در سال 1285 هـ.ق توسط فرخ خان غفاری ملقب به امین الدوله به پایان رسیده است (نقشه ش 68). سرا در سه طبقه ساخته شده و از استحکام ویژه ای برخوردار است به طوری که بعد از گذشت زمان بسیار، خللی در ساختمان آن به وجود نیامده است. فضای میانی این سرا با گنبد و

نیم گنبدهایی مسقف شده است. این پوشش در سطح زیرین دارای لایه ای تزیینی مشتمل بر قطاربندی با مقرنس های بسیار زیبا و متناسبی است که با آجر و کاشی ایجاد شده و به کمک کلاف های چوبی به پوشش اصلی بنا الصاق شده است. روشنایی داخل فضا نیز از طریق روزنه هایی که در این پوشش تعبیه شده تأمین می شود. بنا با کاشیکاری و گچبری و سنگ های حجاری شده، تزیین شده و در اصل دارای در و پنجره های چوبی مشبکی بوده که تعدادی از آنه

ا هنوز باقی مانده است. تیمچه امین الدوله توسط دو درب بزرگ چوبی به بازار مرتبط می گردد. این بنا به ثبت تاریخی رسیده است.
تیمچه حاج محمدحسین ملک التجار: این سرا یا تیمچه در مجاورت بازار و سرای امین الدوله واقع گردیده و تقریباً همزمان با آن و توسط حاج محمدحسین تاجر ساخته شده است (اواخر قرن 13 هـ.ق). این سرا هر چند کوچکتر از سرای امین الدوله است اما از نظر نقشه، اصول معماری، مصالح و تزیینات شبیه آن است. سرای حاج محمدحسین صورت اولیه خود را حفظ کرده و از طریق درهای چوبی به بازار بزرگ راه پیدا می کند.

سرای شریف خانی یا سرای گمرک: این بنا در جبهه غربی میدان فیض واقع گردیده و درب اصلی آن به وسیله دالان بلندی به بازار بزرگ، در نزدیک ضرابخانه قدیم گشوده می شود. (نقشه ش 67) این سرا در اواخر دوره قاجاریه (ظاهراً به جای کاروانسرای قدیمتری) ساخته شده و دارای نقشه مستطیل شکل و سه طبقه ساختمانی است. طبقه اول مشتمل بر زیرزمین های تابستانی و حجرات و انبارهاست. طبقه دوم که متجاوز از یک متر بالاتر از کف زمین قرار گرفته، حجره های تاجرنشین با صندوقخانه و راهرو و ایوان بلند سرتاسری در جلو حجرات را در بر می گیرد. طبقه سوم مشتمل بر بالاخانه هایی است که جلو هر یک از آنها ایوانی قرار گرفته. نمای رو به صحن بنا دارای کاشیکاری است. وجه تسمیه سرا به گمرک به جهت استقرار گمرکات دوره قاجار در این سرا است.

تیمچه حاج سیدحسین صباغ: این بنا در ناحیه بالا بازار و نزدیک آب انباری به همین نام قرار گرفته و در حدود سال 1240 هـ. ق توسط حاج سیدحسین صباغ ساخته شده و مشتمل بر سه طبقه و دو صحن بزرگ و کوچک است. این بنا نسبتاً سالم بر جای مانده است.

علاوه بر بازار بزرگ و بناهای مرتبط با آن، در گذشته در محلات مختلف شهر، بازارچه هایی بود که تعدادی از آنها هم اکنون بر جای مانده و تعدادی دیگر در جریان خیابان کشی و اقدامات عمرانی از بین رفته است. این بازارچه ها گذر نامیده می شدند و نمونه هایی باقی مانده از این گذرها عبارتند از: گذر باباولی، گذر دروازه اصفهان، گذر سریره، گذر پنجه شاه، گذر امامزاده حبیب بن موسی، گذرپای قپان.

مجموعه بازار تاریخی کاشان به شماره 1284 به ثبت تاریخی رسیده است.
کاظم ملازاده
منابع: آگاهینامه. ش 27، 1356 ، ص 7؛ فرخ یار. 1369، ص 65 و ص 54-52
معتمد امینی و دیگران. 1355 ، ص 54-50 ؛ نراقی. 1348 ، ص 284-272
الف- نگاهی به تاریخچه بازار کاشان

«مجموعه‌ شهر قدیمی کاشان را تعدادی محله و در اصطلاح محلی کوی تشکیل می داده است. مجموعه پیوسته مرکز شهر مشهور به بازار بزرگ مرکب از عناصر مختلف مانند تیمچه، مسجد، حمام، کاروانسرا، راسته بازارهای صنفی مانند مسگری و رنگرزی تشکیل شده بود.
یک سر بازار در دروازه دولت یا حدود میدان شهرداری بوده و سر دیگر آن به فضایی که امروز به میدان کمال الملک معروف است می رسیده …»

در کتب معدودی که در مورد تاریخ کاشان در دست است می خوانیم:
«… از جمله ابنیه مهم سابق کاشان و نقاط مشهور و دیدنی قدیم آن، بازارهای بزرگ شهر بوده است که به واسطه آراستگی و طرح عالی ساختمان آن، بسیار با شکوه و موجب جلب توجه و تحسین مسافرین و واردین به شهر گشته، به طوری که هر یک با تعریف و توصیفهای زیاد آن را یاد کرده اند، مانند مؤلف زینت المجالس که می گوید: مثل بازار کاشان در تمام جهان و طول آن بازار تقریباً دو هزار قدم می باشد …

در عهد شاه عباس اول نیز در وسط بازار بزرگ، چهار بازار مفصلی بنام قیصریه، مشتمل بر مستغلاتی چند از دکاکین و کاروانسراهای عالی با اسلوب زیبایی ساخته شده. در سفرهای متوالی شاه عباس اول و جانشینان وی بدان شهر، بازار بزرگ و میدان متصل به آن نخستین مرکز جشن و چراغانی و محل تفریحات شبانه و محفل عیش و نوش و بزم شاهانه بوده است، چنانکه سرآنتوان شرلی انگلیسی که در یکی از سفرهای شاه عباس همراه او به کاشان رفته است، درباره اینگونه پذیراییها که در بازار به عمل آمده شرحی می نگارد.

همچنین جهانگردان دیگر آن عصر هر یک داستانهایی از اهمیت و رونق و شکوه بازار و کاروانسراهای آن بیان کرده اند، از آن جمله تاورنیه فرانسوی می نویسد:
بازار کاشان خیلی زیباست و با طاقهای خوب پوشیده شده. کاروانسراها هم بزرگ و راحت، خصوصاً یکی از آنها خیلی عالی است که نزدیک باغ شاه دولتخانه واقع شده است.
و لکن بر اثر زلزله 1192، بازار پرتجمل و با جلوه و شکوه آن هم مانند سایر عمارات عالیه آن شهر چنان منهدم و ویران گردید که به گفته صباحی بیگدلی:
کوچه و بازار آن شد آنچنان ویران که کس فرق نتوانست کردن این کدام و آن کدام
زمان سلطنت طولانی فتحعلی شاه قاجار، در نتیجه ثبات اوضاع سیاسی و پیشرفت صنایع محلی، ساختمانهای بزرگ و جالب توجهی از کاروانسرا و تیمچه و بازارچه های متعدد در امتداد بازار بزرگ ساخته و پرداخته شد، به طوری که اوژن فلاندن که در سال 1252 ق. به کاشان آمده در سفرنامه اش می نویسد:
در قرن اخیر این شهر به کلی منهدم گشت و از ته عماراتش نابود گردید. بناهایی که امروزه مورد دقت اند بازارها، کاروانسراها و حمامها می باشند.

مهمترین ابنیه قرن گذشته که در بازار احداث گردید بازار نو مسگری و فرخ خان امین الدوله غفاری بوده که از حیث خوش اسلویی و طرح و نقشه عالی آن، از حیث وسعت دهنه بازار و ارتفاع سقف و مزایای دیگر در همه ایران مثل و مانندی نداشته است.


برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
علی محمد

پروژه دانشجویی مقاله آشنایی با شرکت درخشان صنعت ایستاتیس تحت word


برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید

 پروژه دانشجویی مقاله آشنایی با شرکت درخشان صنعت ایستاتیس تحت word دارای 30 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله آشنایی با شرکت درخشان صنعت ایستاتیس تحت word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی پروژه دانشجویی مقاله آشنایی با شرکت درخشان صنعت ایستاتیس تحت word ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد


بخشی از متن پروژه دانشجویی مقاله آشنایی با شرکت درخشان صنعت ایستاتیس تحت word :

آشنایی با شرکت درخشان صنعت ایستاتیس

فهرست:
آشنایی با شرکت
اهداف استراتژیک شرکت
زمینه‌های اصلی فعالیت شرکت
برخی از فعالیتهای پژوهشی کارشناسان و ‏متخصصان شرکت
لیست محصولات
آشنایی با برخی محصولات این شرکت
خدمات شرکت

منبع:
www.niazmandiha.com
84/5/24
11:30

آشنایی با شرکت
شرکت مهندسی درخشان صنعت ایساتیس با همت گروهی از ‏متخصصین و مبتکرین برجسته و دارای سابقه‌ درخشان و با هدف ایجاد ‏بستری مناسب برای طراحی و انجام طرحهای به روز صنعتی تاسیس ‏شد.

انجام طرحهای بزرگ اتوماسیون صنعتی مانند ‏طراحی و ساخت دستگاه پل تلسکوپی فرودگاهی (نصب شده ‏در فرودگاههای بین المللی کرمان و اردبیل)، سیستم جامع ‏نظارتی سامایش (نصب شده در پایگاههای انتقال خون ‏چندین استان کشور)‏ و اجرای سیستمهای جمع‌آوری اطلاعات تحت وب نشانگر بخشی از توانایی ‏و تجربه بالای شرکت درخشان صنعت در زمینه اتوماسیون صنعتی و طراحی و ‏اجرای خطوط تولید می‌باشد. متخصین فنی این شرکت در ‏چهار گروه مهندسی الکترونیک، کامپیوتر، مکانیک و ‏طراحی‌صنعتی سازمان‌دهی شده‌اند.

نیروی انسانی کارامد پشتوانه‌ اصلی شرکت مهندسی درخشان صنعت در دستیابی به فناوری برتر می‌باشد. با توجه به اهمیت این موضوع، درخشان صنعت توانسته است با جذب نیروهای خلاق و ممتاز، برتری فنی و علمی خود را حفظ نماید و محیطی منحصر به ‏فرد از نظر ترکیب نیروی انسانی ایجاد نماید.

در حال حاضر کلیه نیروهای رسمی شرکت درخشان صنعت ایساتیس از برگزیدگان علمی و ‏فنی کشور می‌باشند. این امر توان بالایی در زمینه ‏طراحی و ساخت پروژه‌های به روز علمی و صنعتی که نیاز به دانش و تکنولوژی و فن‌آوری پیشرفته دارد، در شرکت درخشان صنعت ایجاد کرده است.‏

اهداف استراتژیک شرکت
‏ • فعالیت در زمینه توسعه تکنولوژیک صنایع موجود ‏کشور ‏‏
• ایجاد تیمهای متخصص وکارامد و فعالیت در زمینه ‏توسعه دانش فنی ‏
• ‏فعالیت در زمینه مشاوره، طراحی و راه‌اندازی ‏خطوط تولید ‏
• ‏اجرایی ساختن ایده‌های نو در زمینه تولید محصولات ‏جدید ‏

• ‏توسعه فرهنگ استفاده از تکنولوژی روز در صنایع ‏و برپایی دوره‌های آموزشی مرتبط
زمینه‌های اصلی فعالیت شرکت
• طراحی، ساخت و راه‌اندازی خطوط تولید بر اساس نیاز و امکانات ‏مشتری
• مشاوره در زمینه سرمایه‌گذاری در بخش صنعت
• اجرای سیستمهای اتوماسیون صنعتی و تکمیل خطوط ‏تولید
• اجرای سیستمهای مانیتورینگ پارامترهای خطوط تولید
• ایجاد شبکه‌های نظارت بر پارامترهای موثر یک ‏سازمان و ایجاد گزارشهای مرتبط
• طراحی و ساخت دستگاههای صنعتی بر طبق سفارش

• فعالیتهای آموزشی در زمینه توسعه دانش رباتیک
• برآورد عملی ساختن و اجرای ایده‌های نو بر اساس ‏سفارش و نیاز مشتری
برخی از مشتریان و همکاران تجاری شرکت
• سازمان انتقال خون استان یزد
• شرکت کنتور‌سازی نیک‌تراز

• شرکت پردیس
• سازمان انتقال خون استان سیستان و بلوچستان
• ‏شرکت سنو پارس
• ‏سازمان انتقال خون استان فارس
• سازمان انتقال خون استان زنجان
• سازمان انتقال خون استان سنندج
• دانشگاه یزد

• موسسه کسری
• کارخانه کارتن سازی ‏یزد
• شرکت یاس کامپیوتر
• پارک علم و فناوری
• پژوهشگاه خاتمی
برخی از فعالیتهای پژوهشی کارشناسان و ‏متخصصان شرکت
• برگزیده کشوری جشنواره خوارزمی با طرح (ساخت ‏دستگاه طراحی و چاپ پشت فیبر مدار چاپی)‏
• برگزیده کشوری جشنواره خوارزمی با طرح (دستگاه ‏رسم نوسانات آونگ نگار)‏

• برگزیده کشوری جشنواره خوارزمی با طرح (مبدل ‏ژاکارد مغناطیسی)‏
• ‏ برگزیده کشوری جشنواره خوارزمی با طرح (اسکنر ‏سه بعدی)‏
• برگزیده کنفرانس الکترونیک دانشگاه صنعتی شریف ‏با طرح (دستگاه کنترلی گوی و میله)‏
• ارائه مقاله در کنفرانس مکانیک ارومیه (طراحی ‏دستگاه ظرف‌شوی صنعتی)‏

• ارائه مقاله در کنفرانس مهندسی برق ایران ‏‏(با طرح سیستم هوشمند تشخیص خودکار سیگنالهای ‏اعوجاجی کیفیت توان)‏
• ارائه پیش‌نویس استاندارد دستگاههای اندازه‌گیری ‏پارامترهای الکتریکی
• کاندیدای جشنواره جوان خوارزمی سال جاری با طرح ‏‏(طراحی و ساخت دستگاه پل تلسکوپی فرودگاهی)

لیست محصولات
ایستگاه‌ اطلاعاتی

________________________________________
سامایش

________________________________________
سامانه انتقال تصویر

________________________________________
پل تلسکوپی فرودگاهی

________________________________________
رباتیک
________________________________________
تابلوهای تبلیغاتی (بیلبورد)

________________________________________
کنترل کننده سرعت موتور DC

خط تولید نیمه اتوماتیک و تمام اتوماتیک

________________________________________
سیستم‌های مانیتورینگ خط تولید

________________________________________
سازه‌های ثابت و متحرک مکانیکی

________________________________________
ساخت دستگاه‌های صنعتی

آشنایی با برخی محصولات این شرکت
ایستگاه اطلاعاتی (کیوسک اطلاع‌رسانی)
در عصر اطلاعات تبادل اطلاعات به صورت الکترونیک از ملزومات اساسی هر سازمان به شمار می‌رود با توجه به خصوصیات ویژه ایستگاههای اطلاع‌رسانی ازجمله ارائه باکیفیت اطلاعات به روز، شیوه استفاده آسان، تنوع برنامه‌پذیری آن،

قابلیت دریافت اطلاعات از کاربر، بنا به اهداف و نیاز هر سازمان این مجموعه به عنوان یکی از انتخابهای اصلی برای ایجاد ارتباط الکترونیک درآمده است.

قابلیت توسعه ویژه این سیستم از جمله ایجاد ارتباط با شبکه‌های محلی و اینترنت، ارتباط با انواع سخت‌افزارها ازجمله بارکدخوان یا انواع سنسورها، دارا بودن پرینتر داخلی و تنوع برنامه‌پذیری، این مجموعه را به عنوان ابزاری ویژه با قابلیت تعریف کاربردهای متعدد، در دست طراحان و مدیران خلاق سازمانها درآورده است. یکی از پرکاربردترین موارد استفاده از کیوسک‌های اطلاع‌رسانی، زمینه‌سازی برای اجرای بخش بزرگی از طرح تکریم ارباب‌رجوع در اداره‌ها و سازمان‌های دولتی می‌باشد.
سامایش
پایش(مشاهده و کنترل) دما یکی از اساسی‌ترین نیاز بسیاری از صنایع می‌باشد. امروزه با ایجاد سامانه‌های جامع مدیریتی نیاز به دسترسی اطلاعات به‌روز، دقیق و از راه دور از ضروریات نظام‌های مدیریتی شده‌است. سامایش با قابلیت نمایش دمای نمونه‌ها از راه دور توسط رایانه، نمایش نموداری دماها، تهیه گزارش‌های مدیریتی، ابزاری قوی برای بهبود مدیریت صنعتی می‌باشد.

سامانه نظارت بر دمای محیط با قابلیت اتصال به رایانه
امروزه در بسیاری از سیستمها و محیطها، مسئله نظارت بر دما و میزان تولید و انتقال حرارت مطرح می‌شود و اطلاع دقیق از وضعیت دمایی آنها در هر زمان یا بازه‌های زمانی مشخص از اهمیت زیادی برخوردار است

. سامانه نظارت بر دمای محیط، دمای محیط را در هر لحظه با دقت بسیار بالا اندازه گرفته و بر روی نمایشگر خود نمایش داده و نیز با استفاده از رابط صنعتی RS485 این سامانه با رایانه ارتباط برقرار می‌کند. نرم افزاری جهت مانیتورینگ دما با امکانات ویژه و گزارش‌های مختلف دما تهیه شده که به کارگیری پکیج فوق را در مانیتورینگ بسیار ساده نموده است.

پکیج کنترل کننده دما
امروزه در بسیاری از سیستمها مسئله کنترل دما و میزان تولید و انتقال حرارت مطرح می‌شودو اطلاع دقیق از وضعیت دمایی آنها در هر زمان یا بازه‌های زمانی مشخص از اهمیت زیادی برخوردار است. سامانه نظارت بر دمای محیط، دمای محی


برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
علی محمد

پروژه دانشجویی مقاله آزمونهـای روانـی تحت word


برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید

 پروژه دانشجویی مقاله آزمونهـای روانـی تحت word دارای 47 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله آزمونهـای روانـی تحت word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی پروژه دانشجویی مقاله آزمونهـای روانـی تحت word ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد


بخشی از متن پروژه دانشجویی مقاله آزمونهـای روانـی تحت word :

آزمونهـای روانـی

مقدمـه :
یکی از هدفهای عمده هر علم ، اندازه گیری پدیده های مورد نظر و دادن جنبه کمی به آنهاست. وقتی پدیده ای را با اعداد و ارقام نشان می دهیم براحتی می توانیم آن را طبقه بندی و قوانین درباره آنها وضع کنیم.

هر علم روان شناسی، مجموعه شیوه هایی که به ما کمک می کند تا ویژگیهای روانی اسنان را از حالت کیفی به حالت کمی درآوریم.
اصطلاحاً «روش روان سنجی» نامیده می شود. روان سنجی، در معنای وسیع کلمه، یعنی استفاده از روش آزمایش. اما در معنای محدود کلمه یعنی بهره گیری از آزمونهای روانی برای اندازه گیری توانائیهای ذهنی.

تعریف آزمون روانی :
اگر استعداد را امکان انجام دادن یک عمل یا آشکار ساختن یک رفتار در نظر بگیریم. آزمون روانی به فن یا شیوه ای که به طور علمی تهیه می شود و امکان ارزشیابی عین استعدادهای فردی را فراهم می آورد تعریف می کنیم.
استعمال روزافزون آزمون ها و ظهور انواع مختلف آزمایشهای روانی باعث شده تا تعریف آزمونها از دقت و صراحت بیشتری نسبت به گذشته برخوردار شوند.
تعاریف مختلف آزمون عبارتند از:

پروفسور آندره زی (1970ـ پاریس) آزمون روانی را چنین تعریف می کند: وسیله تمایز بین افراد براساس یک درجه بندی.
تعریف آناستازی (1970ـ لندن) از آزمون: اندازه استاندارد و عینی از چگونگی یک رفتار.
تعریف پیرپیشو (روان شناس معاصر فرانسوی) از آزمون: یک موقعیت استاندارد شده که به عنوان انگیزه برای یک رفتاربه کار می رود. این رفتار، کمی یا کیفی، با میانگین افراد دیگری که در همان موقعیت قرار گرفته اند مقایسه می شود. این مقایسه اجازه می دهد تا رفتار فرد به صورت کمی نمره گذاری شود یا از نظر تیپ شناسی طبق بندی گردد. به عبارت دیگر، رفتار فرد به صورت عددی یا توصیفی ارزشیابی شود.

تعریف پیرپیشو از آزمون، چهار مورد را ایجاب می کند:
الف) موقعیت تجربی (محیط اجرای آزمون، مواد آزمون، نگرش آزماینده و …) باید به طور کامل تعریف شود و همه موارد بطور یکسان تکرار گردد.
ب) ثبت رفتاری که آزمودنی در مقابل آزمون نشان می دهد باید صریح و عینی باشد. بر حسب موارد آزمون، بسیار متنوع خواهد بود.
ج) رفتار ثبت شده باید، نسبت به رفتار گروهی از آزمودنیها مقایسه و ارزشیابی اماری قرار گیرد. این مقایسه الزامی است و آزمایش که مقایسه آماری نداشته باشد آزمون روانی به حساب نمی آید.

د) طبق بندی آزمودنی نسبت به گروه مرجع هدف نهایی یک آزمون می باشد.
تعریف انجمن بین المللی پیسکوتکنیک1 از آزمون که نسبت به تعاریف فوق کاملتر است. عبارت است از: یک آزمایش معین که انجام فعالیتی را ایجاب می کند، برای همه آزمودنیها یکسان است.
شیوه مشخص برای برآورد موفقیت یا شکست یا درجه بندی عددی موفقیت دارد. فعالیت
آزمودن ممکن است شامل معلومات اکتسابی (ازمونهای معلومات)، کنشهای حس ـ حرکتی یا
روانی (آزمونهای روان شناختی) باشد.
انواع آزمونهای روانی :

شروع واقعی آزمونهای روانی از سال 1896، با مقاله ای که توسط آلفرد بینه و ویلیام هانری در مجله روان شناس منتشر کردند آغاز شد و در آن مقاله اکثر آزمونهای موجود را که به نظر آنها فقط اعمال بسیار ساده و پائین ذهن را اندازه می گرفتند مورد انتقاد قرار دادند. آنها ، برای اندازه گیری استعدادهای واقعی ذهن، آزمونهایی را پیشنهاد کردند که به رفتار زندگی واقعی نزدیکتر بود. آزمون یک روش نظامه ای برای سنجش نمونه ای از رفتار و یک وسیله اندازه گیری در روان شناس و تعلیم و تربیت است. اندازه گیریهای روانی و تربیتی، علاوه بر آزمون که معروفترین وسیله اندازه گیری است، با روشهای دیگری مثل مشاهده و مصاحبه و پرسشنامه و فهرست خصوصیات و مطالعات بالینی و … نیز انجام می گیرد. با توجه به تعداد

بسیار زیاد آزمونها و کثرت و پیچیدگی جنبه های مختلف رفتار آدمی، طبقه بندی انواع آزمونهای روانی و تربیتی بسیار مشکل است و نمی توان رضایت همگان را جلب کرد. طبقه بندی هایی که از آزمونها به عمل می آید، دیدگاههای مختلفی را منعکس می کند. البته هر نوع طبقه بندی ای که به عمل آید مطلق نخواهد بود بلکه تا اندازه ای نظر شخصی مؤلف را منعکس خواهد کرد. طبقه بندی آزمونها به خاطر تسهیل در کار انجام می گیرد.
می توان آزمونها را از دیدگاههای مختلف طبقه بندی کرد:

1ـ طبقه بندی از نظر عملکرد .
2ـ طبقه بندی از نظر ماهیت محتوا .
3ـ طبقه بندی از نظر شیوه کاربرد .
4ـ طبقه بندی از نظر هدف عملی .
5ـ طبقه بندی از نظر فن تهیه .
که ما در مورد هی یک توضیحی مختصر می دهیم.
1ـ طبقه بندی از نظر عملکرد :

این نوع از طبقه بندی جنبه بنیادی دارد و تقریباً در همه کتابهای پیسکوتکنیک مورد قبول واقع شده است. مثلاً می گویند که فلان آزمون، هوش، استعداد، شخصیت، رغبت و … فرد را اندازه می گیرد. با توجه به نظر فوق آزمونها، می توان دو گروه آزمون تشخیص داد که تا اندازه ای مستقل از یکدیگرند:
الف) آزمونهای کارآیی (بازده) .
ب) آزمونها شخصیت (کیفی) .

الف) آزمونهای کارآیی یا بازده : این آزمونها ایجاب می کنند تا آزمودنی بازدهی را از خود نشان دهد و یک واقعیت عینی را تحقق بخشد. این آزمونها زمینه غیرقابل اعتراض روان سنجی را تشکیل می دهند و نیز رضایتبخش ترین طبقه بندی که براساس درجه کمی متغیر مورد آزمایش انجام می گیرد، می باشد. در میان آزمونهای کارآیی، می توان آزمونهای هوش کلی و آزمونهای استعداد را تشخیص داد.

آزمونهای هوش کلی نیز به نوبه خود به دو گروه تقسیم می شوند :
الف) آزمونهای سنی (رشد) .
ب) آزمونهای هوش کمی (مطلق) .

الف) گروه اول آزمونهای سنی : هوش را به عنوان کنش در نظر می گیرد که به موازات پختگی متحول می شود. گروه دوم آزمونهای هوش کمی، سعی می کند تا استعداد ذهنی را مستقل از عامل رشد اندازه بگیرد و مخصوصاً اندازه گیری هوش بزرگسال را مورد توجه قرار می دهد. واقعیت این است که بسیار از آزمونها به هر دو گروه تعلق دارند. تنها شیوه بیان نتایج فرق یم کند. بعضی از آزمونها نیز به طبقه آزمونهای کارآیی تعلق دارند اما در کاربرد آنها جنبه های کیفی از اهمیت بیشتری برخوردار است. مانند مقیاسهای تحلیلی و آزمونهای تفکر مفهومی.

مقیاسهای تحلیل از سریهای مختلف تشکیل می شوند که هر یک بطور جداگانه نمره گذاری می شود و بعد جمع کل نمرات به دست می آید. بنابراین این آزمونها نه تنها سطح روان بلکه ساخت آن را نیز مشخص می کنند. آزمونهای تفکر مفهومی سعی می کنند بیشتر به روش بالینی نزدیکتر شوند و در اجرای آنها آزمایشگر سعی می کند تا شیوه تشکیل مفاهیم را در نظر بگیرد نه نتایج تشکیل آنها را. با وجود این آزمونهای تحلیلی بازده را نیز در نظر می گیرند. به کمک آنها می توان سطوح خاص و سطح کل را که از مجموع سطوح خاص حاصل می شود، به دست آورد. این آزمونها اجازه می دهند تا افراد از نظر بازده مطلق خود و از لحاظ ساخت ذهنی خود مورد مقایسه قرار گیرند.
ب) آزمونهای شخصیت یا کیفی : آزمونهای شخصیت به تعیین منش، جنبه های کیفی و عناصر غیرشناختی (غیرقابل اندازه گیری) رفتار زمینه روان توصیفی1 تعلق دارند. می توان آزمونهای شخصیت را که امروزه تعدادشان بسیار زیاد است به طور کلی به دو گروه بزرگ تقسیم کرد:

آزمونهای تحلیلی (عینی) ، آزمونهای فرافکن (ترکیبی) .
در مورد آزمونهای شخصیت، معمولاً آزمونهای عینی در مقابل آزمونهای فرافکن سخن به میان می آورند. در واقع آزمونهای عینی و فرافکن، نه دو مقوله کاملاً مخالف، بلکه آزمونهای عین شخصیت معمولاً شامل یک دسته سؤالات مکتوب هستند که پاسخ آنها به صورت صحیح یا غلط، آری یا نه، موافق یا مخالف و یا جوابهایی از این قبیل داده می شود. نمره گذاری این آزمونها کاملاً عینی است. زیرا پاسخهای آزمون شونده فاقد ابهام است. پرسشنامه شخصیتی کالیفرنیا، پرسشنامه شخصیتی چند وجهی مینه سوتا و آزمون زمینه یابی خلق و خویی گیلفرود ـ زیهرمان در شمار آزمونهای عینی شخصیت به حساب می آیند.

در آزمونهای فرافکن، آزمون شونده معمولاً باید پاسخ خود را با استفاده از اطلاعات بسیار محدود ارائه نماید و از آنجا که در ارزیابی پاسخها به جای شمردن سؤالاتی که پاسخ معینی به آنها داده شده باید به تعبیر و تفسیر پاسخها پرداخت، نمره گذاری این آزمونها جنبه ذهنی تری دارد. توسعه آزمونهای فرافکن با این فرض همراه بوده که وقتی شخص در مقابل یک وضعیت مبهم قرار داده شود، به ایجاد پاسخهایی می پردازد که برگرفته از شخصیت بی همتای خود اوست. آزمونهای فرافکن شخصیت، از نظر اجرا، نمره گذاری، و تعبیر و تفسیر نتایج نیازمند افراد حرفه ای و کاملاً آموزش دیده هستند. آزمون لکه های جوهر رورشاخ، آزمون اندریافت موضوع از جمله آزمونهای فرافکن هستند.

بسیار اتفاق می افتد که یک آزمون کارآیی در عین حال به عنوان یک آزمون شخصیت نیز به کار می رود. نتیجه عددی، سطح بازدهی آزمون را بیان می کند، رفتار هر جریان آزمایش و شیوه حل مسأله، شخصیت او را منعکس می سازد. اما در آزمون کارآیی فقط بازده فرد مورد نظر است، در حالی که در آزمون شخصیت، حتی اگر ایجاب کند که نتایج به صورت کمی درآیند، شیوه بودن فرد مورد توجه است.

2ـ طبقه بندی از نظر ماهیت (محتوا ظاهری) :
می توان دو نوع آزمون تشخیص داد: آزمونهای کلامی و آزمونهای غیرکلامی (عملی) .
در آزمونهای کلامی سعی می شود توانایی آزمودنی را در زبان گفتاری و نوشتاری اندازه بگیرد که البته بیشتر درک کلام مطرح است نه طرز بیان آن. در آزمونهای غیر کلامی، توانائیهای ملموس و واقعیتهای عملی را به کار می گیرند. این تقسیم بندی به این صورت توجیه می شود که دو نوع هوش یا دو نوع سازگاری وجود دارد: انتزاعی و ملموس، کلامی و عملی. به علاوه، در بعضی موارد به کار بردن آزمونهایی که زبان گفتاری و زبان نوشتاری را اندازه بگیرند امکان پذیر نیست. کودکان خردسال، نابهنجارها، کر و لالها، بیسوادها، افرادی که زبان آزمایشگر را نمی دانند. زمانی که اندازه گیری تواتائیهای لازم برای مشاغل فنی مورد نظر است، آزمونها الزاماً باید عملی باشند.
3ـ طبقه بندی از نظر شیوه کاربرد :

از لحاظ شیوه کاربرد نیز دو نوع آزمون وجود دارد: آزمونهای فردی و آزمونهای گروهی .
تا سال 1917 همه آزمونهای روان شناختی کاربرد انفرادی داشت، فقط آزمونهای تحصیلی بودند به صورت گروهی اجرا می شدند. آزمونهای ارتش، نقطه شروع آزمونهای گروهی را تشکیل می دهد. محاسن و معایت آزمونهای گروهی و آزمونهای فردی :
مهمترین امتیاز اجرای آزمونهای گروهی :

1ـ صرفه جویی در زمان: از آنجا که آزمودنیها در یک ساعت معین تحت آزمایش قرار می گیرند، همه دستورالعملهای یکساین را دریافت می کنند.
2ـ تضمین یکنواختی موقعیت آزمایش.

3ـ لزومی ندارد که اجراکننده این آزمونها تخصص داشته باشد.
4ـ نمره گذاری در مجموع بسیار ساده، سریع و عینی انجام می گیرد: در بسیاری از موارد سعی می شود، پاسخها را با ماشین تصحیح کنند.
5ـ تهیه فرمهای موازی آزمونهای گروهی به پیچیدگی تهیه فرمهای موازی آزمونهای فردی نیست.

6ـ مقرون به صرفه بودن از نظر هزینه: زیرا فقط یک نوع مواد لازم دارند که معمولاً به صورت /// در اختیار داوطلبان قرار می گیرد، گاهی یک مواد و یک کاغذ کفایت می کند.
با این وجود آزمونهای گروهی معایبی نیز دارند. در مورد کودکان خردسال قابل اجرا نیستند. چون این کودکان غالباً در خانواده زندگی می کنند، جمع آوری آنها دشواراست. به همین دلیل کاربرد آزمونهای گروهی را محدود می سازد. این آزمونها را در مورد عقب مانده هایی که نمی توانند با گروه پیش بروند، نمی توان به کار برد. در اجرای این آزمونها نمی توان رفتار آزمودنی را در جریان آزمایش یادداشت کرد. خطر رونویسی از ورقه پهلودستی و مسابقه تمرین، در آزمونهای گروهی بیستر در آزمونهای فردی است. خطر افشا و انتشار آزمونهای فردی بسیار کم است. تصحیح آزمونهای گروهی به دلیل غیابی بودن در صورت ابهام در پاسخها مشکل است و نمی توان آنها را روشن کرد.

هر موقع به یک بررسی عمیق نیاز باشد باید حتماً از آزمونهای فردی کمک گرفت. از آزمونهای فردی در مورد برخی از گروههای جمعیت مانند کودکان خردسال، افراد معلول ذهنی، بیماران روانی و … استفاده می شود. بعضی از آزمونهای فردی عبارتند از: مقیاس هوش استنفورد بینه، مقیاسهای هوش و کسلر، و مقیاسهای بیلی از رشد اطفال و پرسشنامه شخصیتی کالیفرنیا، شخصیت سنج جند وجهی مینه سوتا (MMPT)، آزمون استعداد تحصیلی SAT ، نمونه هایی از آزمونهای گروهی است.

4ـ طبقه بندی از نظر هدف عملی:
می توان آزمونها را به دو گروه آزمونهای تشخیص و آزمونهای پیش بینی تقسیم کرد. هدف گروه اول این است که حالت فعلی آزمایش شونده را تعیین کند تا اقداماتی در مورد او به عمل آید. هدف گروه دوم این است که پیش بینی کم و پیش دراز مدتی را در مورد افراد به عمل آورد. مثلاً آزمونهای راهنمایی شغلی. این تقسیم بندی براساس ماهیت مواد آزمونها انجام نمی گیرد. بلکه براساس کاربرد آنها انجام می گیرد. هر آزمونی الزماماً یک آزمون تشخیص است، اما این تشخیص، در بعضی موارد، ارزش یک پیش بینی را دارد.
5ـ طبقه بندی از نظر فن تهیه:

از این نظر نیز آزمونها دو گروه متمایز هستند: استفاده از روش های غیرتجربی برای تعیین روایی و تحلیل عاملی برای تعیین روایی.
گروه اول را معمولاً در مقابل گروه دوم قرار می دهند. روایی گروه اول رویهمرفته به معیارهای ذهنی استوار است. در حالی که روایی گروه دوم بر تحلیل /// تکیه می کند. در مودر این قسمت در بخش ویژگیهای آزمونها بخش روایی توضیح کاملتری خواهیم داد.
ویژگی های آزمون: تهیه علمی آزمون باید به صورتی باشد که دارای ویژگیهای خارجی و داخلی باشد تا نتایج قابل اطمینان و قابل مقایسه ای را فراهم آورد. مؤلفان شرایط یا ویژگیهای بسیار زیادی را برای یک آزمون قایلند مانند کلاپارد، که بیست ویژگی را نام می برد.
ویژگیهای آزمون به دو دسته ویژگیهای اصل و ویژگیهای فرعی تقسیم می شود:

ویژگیهای اصلی یک آزمون عبارتند از:
روایی، درجه بندی، اعتبار یا ثبات. استاندارد بودن این چهار ویژگی مستقل از یکدیگر نیستند، بلکه متقابلاً بر یکدیگر اثر می گذارند.
روایی: در لغت نامه دهخدا، روا یعنی این که آزمون باید حاجت آزمایشگر را برآورده کند. یک آزمون هوشی زمانی روایی خواهد داشت که اطلاعات صحیحی از آنچه معمولاً هوش نامیده می شود در اختیار ما بگذارد نه از حافظه و یا از توانائیهای دیگری که رابطه بسیار کمی باهوش دارد.
سنجش روایی :

چگونه باید روایی یک آزمونر را تعیین کرد؟ بنا به گفته کلاپارد، چگونه باید تستها را تست کرد؟
برای سنجش روایی آزمون راهنمای مختلفی وجود دارد. در غالب این موارد همبستگی نمره های آزمون با معیار مورد نظر محاسبه می شود که این موارد عبارتند از:
1ـ معنی دار بودن آماری: اولین شرط روایی و مفید بودن یک آزمون هنجاری است. معنی دار بودن آماری این مفهوم را دارد که رابطه بین نمره های آزمون با معیار مورد نظر ناشی از تصادف نباشد. در کاربدر روشهای آماری، معنی دار بودن را معمولاً با احتمال خطای 5% یا کمتر معلوم می کنند. به این ترتیب، اگر یک آزمون همبستگی معنی داری با یک معیار نداشته باشد نمی توان گفت که آن آزمون برای سنجش صفت مورد نظر روایی دارد.

2ـ محاسبه خطای معیار برآورد: شاخص میزان اشتباه در پیش بینی یک متغیر مستقل (یا متغیر ملاک) از یک متغیر تابع (یا آزمون) است. فرمول محاسبه این شاخص عبارت است از: ////
در این فرمول: /// انحراف معیار متغیر ملاک، /// مجذور همبستگی میان متغیر پیش بین (n) و متغیر ملاک (y) است.

3ـ استفاده از جدولهای انتظار: نمره های آزمون یکی از ابعاد جدول است و احتمال نسبت موفقیت در کسب هر نمره آزمون در بدنه جدول ارائه می شود. نسبت افرادی که در یک آزمون در مقایسه با معیار معین به موفقیت می رسند در جدول انتظار نشان داده می شود. مثلاً از روی نمرات کنکور دانش آموزان می توان سطح موفقیت دانشجویان در رشته های مختلف را پیش بینی کرد. یعنی هرچه نمره آنها در آزمون سراسری بالاتر باشد، احتمال موفقیت آنها در امتحانات دانشگاهی نیز بیشتر است. مهمترین مزیت جدولهای انتظار برای تعیین روایی آزمون این است که فهم آن برای همگان آسان است. این جدولها در مشاوره دانشجوی و تعیین میزان موفقیت آنها در رشته های مختلف تحصیلی نیز مفید است.

4ـ روش استفاده از نرخهای پایه: نرخ پایه را در یک خصوصیت معین را به عنوان نسبت افرادی از جمعیت که دارای آن خصوصیت هستند تعریف می کنیم. این نرخها با استفاده از سوابق تجربه شده موضوع و محاسبه تعداد دفعاتی که یک واقعه معین در زمانی خاص روی می دهد محاسبه می شود. مثلاً برای تعیین نرخ پایه در موفقیت در آزمون سراسری دانشگاهها برای تحصیلات فوق لیسانس در رشته ای خاص، نسبت افراد شرکت کننده به افراد پذیرفته شده در یک دوره زمانی معین را محاسبه می کنیم. در صورتی که نرخ پایه در یک آزمون خیلی کم یا خیلی زیاد باشد، نمی توان به روایی آن اعتماد کرد و می گوئیم که آن آزمون قدرت تشخیص کافی ندارد.

5ـ نسبتهای انتخاب: یعنی نسبت افرادی است که از یک گروه موجود برگزیده می شوند. مثلاً پذیرش دانشجو برای دوره کاردانی ادبیات فارسی دانشگاه آزاد نسبت به تعداد داوطلبان بسیار زیاد است. در چنین مواردی موقعی یک آزمون را دارای روایی بالا و مربوط به ملاک مورد نظر می دانیم که نرخ انتخاب پائین باشد و به این ترتیب افرادی را که نمره های خیلی بالایی دارند انتخاب می کنیم.
6ـ استفاده از تئوریهای تصمیم: در این روش از تحلیلهای آماری برای تصمیم گیری در شرایط معین استفاده می شود که سعی می شود از استراتژیهایی استفاده کنند که بهترین تصمیم گیری درباره افراد به عمل آید. مثلاً برای انتخاب افراد برای یک شغل یا برای آموزشهای معین از این روش استفاده می شود. سؤال اصلی در تئوری تصمیم این است که حداقل نمره قابل قبول برای یک آزمون باید چقدر باشد. در این موارد تصمیم گیرنده باید عوامل گوناگونی را مورد نظر قرار دهد تا انتخاب افراد مناسب به بهترین صورت ممکن انجام گیرد و از این طریق روایی لازم فراهم آید.

انواع روایی:
1ـ روایی ظاهری: یعنی این که مواد یا سؤالات آزمون از نظر ظاهر شبیه موضوعی باشد که مورد اندازه گیری است.
2ـ روایی محتوا: یعنی این که آزمون باید ارتباط کامل با کل زمینه مورد نظر داشته باشد. روایی محتوا بیشتر در آزمونهای پیشرفت تحصیلی مورد نظر است.
3ـ روایی پیش بینی: یعنی این که بین نتایج حاصله از اجرای آزمونها و نتایجی که بعداً به دست می آید همبستگی و قرابت وجود داشته باشد. اصولاً کاربرد روزافزون آزمونها به خاطر روایی پیش بینی آنهاست.

4ـ روایی همزمان: نتایج آزمونها را با نتایجی که همزمان با اجرای آنها پایه فاصله کمی بعد از اجرای آنها به دست می آید مقایسه می کنند. مثلاً اگر ازمونی بسازیم و در همان زمان بخواهیم روایی آن را تعیین کنیم می توانیم نتایج آن را با نتایج آزمون دیگری که در همان زمینه وجود دارد و درباره همان گروه اجرا می شود مقایسه کنیم.

5ـ روایی سازه (روایی مفهومی): عبارت است از تطابق نتایج یک آزمون با پیش بینی هایی که توسط یک نظریه یا سایر واقعیات شناخته شده به عمل آمده است. مثلاً نظریه های زیادی در مورد هوش وجود دارد. از جمله این که هوش موجب سازگاری با موقعیت تازه می شود. بنابراین، اگر نتایج حاصله از اجرای یک آزمون بر روی یک گروه، با نتایج حاصله از قدرت سازگاری همان گروه، که براساس معیارهای مورد قبول فراهم آمده است، همبستگی نشان دهد، خواهیم گفت که آزمون مذکور دارای روایی سازه یا رویایی مفهومی است.

درجه بندی:
درجه بندی یک آزمون یعنی تعیین درجات موفقیت و واحدهای رفتار به منظور مقایسه عینی نتایج افراد مختلف. این واحدها و این هنجارها، که امکان مقایسه افراد را فراهم می آورد، برحسب ماهیت متغیر مورد ارزشیابی، متفاوت است.

چگونه آزمونها را درجه بندی می کنند؟ آزمونها را درباره گروههایی که از تعداد زیادی آزمودنی تشکیل شده اند اجرا یم کنند. تعداد آزمودنیها حتماً باید زیاد باشد تا خطاهای تصادفی جبران شود و این شرط از ضروریات وضع قوانین آماری است. باید این گروهها معرفِ مجموعه کسانی باشند که آزمون بعداً درباره آنها اجرا خواهد شد. به عبارت دیگر، لازم است که نمونه اولیه روایی داشته باشد. ترمن نیز آزمونهای مقیاس خود را در مورد هزاران کودکی که به همه طبقات اجتماعی و به اکثر ایالات کشورش تعلق داشتند، بدون انتخاب قبلی، اجرا کرد و با این طریق سؤالاتی را که رویهمرفته توسط یک گروه سنی پاسخ داده شده بود تعیین نمود. در واقع سؤالی را برای یک گروه سنی مناسب می دانند که 75% آن گروه پاسخ صحیح بدهند. اگر سؤالی توسط همه افراد یک گروه سنی پاسخ داده شود، بسیار آسان خواهد بود و قدرت تمایز نخواهد داشت. در این صورت گروههای کودکان همان سن، نسبت به متغیر، متجانس نخواهند بود. گروههای سنی معمولاً افرادی را شامل می شوند که تاریخ تولد آنها بین 12 ماه توزیع می گردد. به این ترتیب، گروه سنی 8 ساله ها کودکانی را شامل خواهد شد که بین 7 سال و 6 ماه و 8 سال و 6 ماه سن دارند.

چون محیط اجتماعی همیشه در مورد اکثر تواناییهایی که توسط آزمونها اندازه گیری می شود تا
اندازه ای اثر می گذارد، یا لااقل شیوه تجلی آنها از لابلای رفتار را تحت تأثیر قرار می دهد، لازم است که درجه بندی آزمونها برای محیطهای تقریباً محدود صورت بگیرد.
بنابراین، آزمون مورد نظر هرچه باشد، نتیجه خام آن معنایی نخواهد داشت، زیرا به صورت نسبی نیست. برای این که نتیجه خام معنای روشنی داشته باشد باید با هنجارها (نورمها) مقایسه شود. فقط در این صورت می توان از بالاتر یا پایین تر، از بهنجار یا نابهنجار صحبت کرد.

بعضی مؤلفان از ظرافت، حساسیت و قدرت تشخیص آزمونها حرف می زنند. همه این خصایص به درجه بندی آزمونها بستگی دارد. هر اندازه یک آزمون امکان اندازه گیری تفاوتهای بسیار کوچک را بیشتر فراهم آورد به همان اندازه بیشتر حساسیت خواهد داشت. هر اندازه گستردگی مقیاس بزرگتر باشد، به همان اندازه حساسیت کمتر خواهد بود. در بسیاری از موارد، آزمونهای هوشی بزرگسالان فاقد حساسیت لازم است. این آزمونها نمراتی را فراهم می آورد که فاصله زیادی از یکدیگر دارند و تغییرات ضعیف را نشان نمی دهند. زمانی که اندازه گیری کنشهای سطوح پایین مورد نظر است، مثلاً اندازه گیری زمان واکنش، سرعت حرکات و آستانه های حسی، تهیه ابزار حساس چندان مشکل نیست. بعضی روان شناسان آن قدر پیش می روند که سرعت اَعمال را تا یک صدم ثانیه اندازه می گیرند، چیزی که در عمل ضروری به نظر نمی رسد. بتدریج که در مقیاس کنشهای روانی بالاتر می رویم، دشواری تهیه وسایل دقیق و حساس افزایش می یابد. زیرا، هر چند تفاوتهای افراد در اعمال عالی ذهن بسیار آشکار است، این تفاوتها بطور نامحسوس از کمیت محض به کمیت آمیخته با کیفیت تبدیل می شود.
5ـ اعتبار (ثبات ـ ///) :

منظور از اعتبار عبارت است از اعتمادی که می توانی به نتایج یک ازمون (یا مجموعه آزمونها)، که از کاربردهای متوالی آن حاصل می شود، داشته باشیم. بنابراین در این جا انسجام داخلی آزمون مورد نظر است. نتایج یک آزمون می تواند تا اندازه ای تحت تأثیر تغییرات محیط و تمایل لحظه ای آزمودنی قرار گیرد.
برای محاسبه درجه بندی اعتبار و ثبات چهار روش پیشنهاد شده است:

الف) اجرای مجدد یک آزمون: اگر آزمونی را با فاصله زمانی کم و بیش طولانی در مورد گروهی از آزمودنیها دوبار اجرا کنیم، نتایج ناپایدار و متغیری به دست آوریم، دیگر نمی توانیم به آن اعتماد داشته باشیم. زیرا درجه موفقیت در آن تحت تأثیر عواملی قرار می گیرد که برای ما پوشیده بوده یا کنترل آنها برای ما دشوار است. بدون تردید نمی توان امید داشت که نتایج دو نوبت همیشه یکسان باشد، مخصوصاً اگر فاصله زمانی بین آنها تا اندازه ای طولانی گردد؛ اما تغییر نتایج هم نباید از حدود معینی تجاوز کند. اگر آزمونی را دوبار و به فاصله کمی در مورد یک فرد اجرا کنند معمولاً ضریب همبستگی 70% را قابل قبول می دانند، اما اگر همین آزمون روی گروههای افراد اجرا شود ضریب همبستگی 90% مورد قبول خواهد بود.

ب) اجرای فرمهای موازی: دو فرم را وقتی موازی می گویند که در تعیین روایی و در درجه بندی آنها روش یکسانی به کار رود. بنابراین، دو فرم موازی یک آزمون ارزش تشخیصی یکسانی دارد و فقط از نظر محتوای ظاهری از یکدیگر متفاوت است. مثلاً مقیاس اصلی ترمن از دو فرم تشکیل شده بود: فرمهای M و L . آزمونهای نابسته به فرهنگ کتل نیز دارای دو فرم است: A و B . کاربرد دو فرم موازی یک آزمون برای این است که از تغییرات ناشی از یادآوری و تمرین قبلی جلوگیری شود. اگر آزمونها به کنشهای سطوح پایین (قدرت ماهیچه ای، زمان واکنش، دقت حرکات) تعلق داشته باشد، آثار یادآوری و تمرین یا وجود نخواهد داشت یا کم خواهد بود. به هر حال، تمرین، برحسب افراد مختلف، آثار متفاوتی به همراه دارد. افراد متوسط بهره بیشتری از آن کسب می کنند. آزمونی که اعتبار کمی دارد شبیه ساعتی است که برحسب موقعیت جلو می رود

یا عقب می ماند، بدین معنی که مکانیسم آن به عوامل حرارت، درجه رطوبت هوا، طرز قرار گرفتن در دست، … بستگی پیدا می کند.
به فاصله چند ماه اجرا، ضرایب همبستگی مجموعه آزمونهای مختلف بین 54% تا 84% ، آزمونهای مهارت حرکتی فقط 40% و آزمونهای هوش بین 70% تا 93% به دست آمده است. لازم به یادآوری است که ارزش ضرایب اعتبار، به نسبت افزایش فاصله بین دو اجرا، کاهش می یابد. در مجموع می توان گفت که ضرایب 80% الی 90% اعتبار رضایت بخشی را برای آزمونها تضمین می کند.

ج) روش فرد ـ زوج: گاهی از یک آزمون دو فرم موازی در دست است اما امکان اجرای آن در دو نوبت وجود ندارد، گاهی هم از یک آزمون دو فرم موازی موجود نیست. در این گونه موارد، برای تعیین اعتبار یک آزمون، از روش فرد ـ زوج استفاده می کنند. بدین ترتیب که وقتی آزمون بطور طبیعی اجرا شد و هر سؤال نمره گذاری گردید، به جای محاسبه نمره کل، آزمونر را به دو قسمت تقسیم می کنند و نمره هر قسمت را جداگانه به دست می آورند. معمولاً سؤالات را به دو گروه فرد و زوج تقسیم می کنند تا آثار تمرین، خستگی و دشواری در هر دو قسمت بطور یکسان توزیع شود. این روش را در مورد همه آزمایش شوندگان به کار می برند و بین دو سری نتیجه ضریب همبستگی به دست می آورند. ضریب به دست آمده اعتبار نصف تست خواهد بود. برای محاسبه اعتبار تمام تست از فرمول اسپیرمن ـ براون، که به صورت زیر نوشته می شود، استفاده می کنند:
فرمول تایپ شود.

در این فرمول، 11r = ضریب اعتبار تمام تست، r = ضریب همبستگی بین دو نیمه تست.
مثال: اگر ضریب همبستگی بین دو نیمه آزمون برابر 60% باشد ضریب اعتبار کل آزمون چنین به دست خواهد آمد:
فرمول تایپ شود.

هرگز نباید نیمه اول یک آزمون را با نیمه دوم آن مقایسه کنیم، مخصوصاً اگر زمان اجرای آزمون محدود باشد. دو نیمه اول و دوم یک آزمون در موقعیت کاملاً متفاوت اجرا می شود، زیرا، از یک طرف، همه سؤالات نیمه دوم توسط همه آزمودنیها پاسخ داده نمی شود، از طرف دیگر، نیمه دوم از اثرات تمرین بهره مند می گردد. برای این که بتوان تستی را، با استفاده از روش فرد ـ زوج، دو قسمت کرد، تعداد سؤالات آن نباید زیاد محدود باشد.

د) ضریب انسجام: در این روش، مثل روش فرد ـ زوج، ازمون فقط یک بار اجرا می شود و میزان همبستگی درونی یا تجانس سؤالات مورد بررسی قرار می گیرد. در این جا ضریب به دست آمده بین 0 و 1 متغیر خواهد بود و هر اندازه به 1 نزدیکتر باشد به همان اندازه تعادل سؤالات آزمون بیشتر خواهد بود. برای محاسبه تجانس درونی آزمون، از فرمول 21 کودروریچاردسون (K1R21)36 استفاده می کنند. فرمول مذکور به صورت فرمول/// نوشته می شود که در آن n = تعداد سؤالات، X = میانگین نمرات و2 S = واریانس نمرات. مثال: اگر میانگین نمرات یک آزمون 40 سؤالی برابر 25 و واریانس آنها 16 باشد ضریب انسجام آزمون به صورت زیر محاسبه خواهد شد:
فرمول تایپ شود.

6ـ استاندارد بودن :
به دنبال انجام یک آزمون، برای این که مقایسه افراد با یکدیگر مشروع باشد، باید در اجرا و نمره گذاری سؤالات روش یکسانی به کار رود. نمی توان نتایجی را که در موقعیتهای مختلف به وجود آمده است با یکدیگر مقایسه کرد. این امر یکی از قواعد اصلی روشهای تجربی است. در مورد آزمونها، غیر از تنوع استعداد مورد نظر، همه موقعیتها باید مساوی باشد. با وجود این، یادآور می شویم که در زمینه روان شناسی، ایجاد موقعیتی که بطور مطلق یکنواخت باشد غیرممکن است. عوامل بسیار متعدد و غیرقابل کنترلی بر آزمودنی تأثیر می گذارد.
به منظور تضمین یکنواختی شرایط اجرا، آزمونها همیشه دستورالعملهایی به همراه دارد. این دستورالعملها باید دقیقاً رعایت شود، زیرا در تنظیم نورمها مورد استفاده قرار گرفته است. کوچکترین تغییری که آگاهانه یا ناآگاهانه در دستورالعمل آزمونها داده شود الزاماً بر رفتار آزمودنی اثر خواهد گذاشت و این اثر گاهی قابل اغماض و در بسیاری از موارد آشکارا محسوس و مخلّ خواهد بود.


برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
علی محمد

پروژه دانشجویی تحقیق در مورد سلسله هاى اسلامى در ایران و مساله مشروعیت تحت word


برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید

 پروژه دانشجویی تحقیق در مورد سلسله هاى اسلامى در ایران و مساله مشروعیت تحت word دارای 39 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی تحقیق در مورد سلسله هاى اسلامى در ایران و مساله مشروعیت تحت word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی پروژه دانشجویی تحقیق در مورد سلسله هاى اسلامى در ایران و مساله مشروعیت تحت word ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد


بخشی از متن پروژه دانشجویی تحقیق در مورد سلسله هاى اسلامى در ایران و مساله مشروعیت تحت word :

سلسله هاى اسلامى در ایران و مساله مشروعیت

مشروعیت
مشروعیت[1] (Legitimacy) ، اساس و پایه حاکمیت است که همزمان به دو موضوع
متقابل اشاره دارد: یکى ایجاد حق حکومت براى «حاکمان» (Governors) و دیگرى
شناسایى و پذیرش این حق از سوى «حکومت شوندگان» (Governeds). «غصب»

(Usurpation) نقطه‏ء مقابل مشروعیت، از جمله مفاهیمى است که با مفهوم مشروعیت
تولد یافته و به درک دقیق‏تر آن مدد رسانده است. از آن‏جا که دوام و قوام حاکمیت‏ها بسته به
مشروعیت آنان است، حکومت‏هاى غاصب و غیرمشروع نیز در تلاشند تا بشکلى حاکمیت
خود را با نوعى از مشروعیت، ولو کاذب بیارایند. «مشروعیت» و «مشروعیت‏یابى»
مى‏تواند «قدرت» وحشى و عریان را به اقتدارى مقبول و متفاهم بدل نماید.

مشروعیت همواره یکى از مباحث محورى متفکران اجتماعى و اندیشمندان سیاسى
بوده است. «گزنفون» معتقد بود که حتى در حکومت‏هاى «تیرانى»، که بر بنیاد اجبار و

|169|

غلبه برپا گردیده‏اند، نیز همه چیز به نیروى مادى صرف ختم نمى‏شود. در بن اندیشه
«عدالت» و «دولت آرمانى» افلاطون و هم‏چنین تمایزى که ارسطو میان حکومت‏هاى
«مونارکى»، «آریستوکراسى» و «دموکراسى» قایل مى‏شد، به نوعى به مسئله مشروعیت

توجه شده است. در تحلیل «لاک» از طبیعت دولت، بحث بر سر جابه جایى منبع
مشروعیت از «حق الهى» به «رضایت مردم» است.[2] «روسو» مى‏گوید:

«مقتدرترین فرد هم هیچ‏گاه تا بدان حد قوى نیست که بتواند براى همیشه آقا
و فرمانروا باشد مگر این که «زور» را به «حق» بدل کند.»[3]

غالب جامعه شناسان دین و سیاست بر این باورند که: هر جامعه‏اى نیازمند عقاید
مشترکى است که به «تنظیمات اجتماعى» مشروعیت بخشد. یکى از موضوعات مورد
اهتمام جدى «ماکس وبر» به عنوان بنیانگذار جامعه شناسى سیاست، مسئله «مشروعیت»
بوده است. او مى‏گوید: بشر نیازمند آن است که زندگى‏اش را «بامعنا» سازد و تلاش دارد
که هدف‏هایى را به کنش‏هایش نسبت دهد. اعمال قدرت و تمکین در برابر آن نیز مستلزم

یک پشتوانه معنایى است که محتواى «مجوز» حاکم براى حکومت و توجیه مردم براى
اطاعت را مشخص مى‏سازد. «وبر»، تئوریسین مشروعیت سیاسى معتقد است که قدرت
به سه طریق مشروعیت مى‏یابد:
– سنن و رسوم گذشته

– دعوى کاریزمایى یک رهبر فرزانه
– توافقات عقلانى متجلى در قوانین.
مشروعیت‏هاى مبتنى بر سنت در حکومت هاى «پدرسالار» (patriarchal),
«پاتریمونیال» (Patrimonial) و «فئودال» و به طور کلى انواع حکومت هاى «موروثى-
سلطنتى» دیده شده است. مشروعیت پادشاهان، مستقل از تبرک کلیسائى و بى‏نیاز از

بیعت عمومى، بر دودمان و سلسله‏اى استوار است که خود را برگزیده بى واسطه الهى
مى‏داند. در عین حال برخى از حکومت‏هاى پادشاهى در طول تاریخ، بعضاً از مشروعیت
دوگانه سنتى کاریزمایى برخوردار بوده‏اند مشروعیت آمیخته این پادشاهان چنین

|170|

محقق مى‏گردید که:
– یا رهبران فرهومندى بوده‏اند که طى فرایند «روالمندشدن»، مشروعیت «کاریزمایى»
خود را از طریق «سنن» تاریخى به اخلاف خود منتقل کرده‏اند
– و یا این‏که به واسطه تضعیف باورهاى سنتى و کاهش قداست و اهمیت آن در نزد
مردم، پادشاه با مرتبط ساختن خود به مبناهاى قدسى الهى و عقاید دینى حاکم،
مشروعیت خود و دودمان خود را باز تولید کرده است.

«وبر» در کتاب اقتصاد و جامعه درباره همین مشروعیت‏هاى آمیخته مى‏گوید: اگر
مشروعیت حاکم از طریق کاریزماى ارثى قابل شناسایى نباشد، قدرت کاریزمایى دیگرى
مورد نیاز است که به صورت هنجارى نمى‏تواند کسى جز روحانیت (Hierocracy)
باشد. [4] مشروعیت آمیخته، (سنتى کاریزمایى) مشروعیت غالب و دارج سلسله‏هاى

مختلف پادشاهى، در فاصله بین ورود اسلام تا مشروطه در ایران بوده است.
«وبر» در بحث مشروعیت، از دو مسئله به صورت سطحى گذشته و از تفصیل آن
خوددارى کرده است: گفته مى‏شود فرصت پرداختن به آن را پیدا نکرده است یکى بحث
مفهومى [5] مستوفا درباره «مشروعیت» و دوم مسئله «مشروعیت‏یابى» (Legitimation)
یعنى فرایندى که طى آن حکومت به بسط و گسترش مقبولیت اجتماعى تثبیت موقعیت
سیاسى خود مى‏پردازد. اهمیت طرح موضوع «مشروعیت‏یابى» در بحث ما از آن جاست

که بر حسب آن مى‏توان مشروعیت سیاسى یک حاکمیت را در دو مقوله متمایز،
«مشروعیت اولیه» و «مشروعیت ثانویه» مورد بررسى دقیق‏ترى قرار داد.
مشروعیت اولیه یا پیشینى، حقى است که براى یک فرد، قبیله یا گروه در به دست
گرفتن حکومت و اعمال قدرت فرض مى‏شود. در برابر، مشروعیت ثانویه یا جارى
فى‏الواقع توانایى اعمال و حفظ این حاکمیت است.[6] رابطه این دونوع مشروعیت و یا به
تعبیر دقیق‏تر «مشروعیت» و «مشروعیت‏یابى»، در زیر نشان داده شده است:

|171|

مشروعیت دینى
در صورتى که چنین حقى را براى خود قائل شویم که مشروعیت دیگرى به جز
مشروعیت‏هاى سه‏گانه وبرى را تعریف نماییم، آن‏گاه مى‏توان از «مشروعیت دینى»[7]
نام برد. مشروعیت دینى به لحاظ مفهومى در جایگاهى میان «مشروعیت کاریزمایى»- که

وبر به پیامبران، قهرمانان و رهبران فرزانه منسوب مى‏کند- و «مشروعیت سنتى» قرار
مى‏گیرد. یعنى مشروعیتى است که ریشه و جان مایه خود را از شخصیت‏هاى کاریزماتیک
دینى و عقاید و ارزش‏ها و احکام دیکته شده از سوى آنان مى‏گیرد، و در عین حال پس از
جایگزین و ماندگار شدن در فرهنگ و باورهاى قومى، به عنوان میراث و سنن سلف
صالح، تقدیس و به نسل‏هاى بعدى منتقل مى‏گردد. لذا دین، مشروعیتى را براى یک

حاکمیت پدید مى‏آورد که سر در «کاریزما» و پا در «سنت» دارد.
مشروعیتى دینى – بر اساس این تعریف- بیش‏تر به مشروعیت اولیه یعنى حق پیشینى براى
در اختیار گرفتن حکومت و قدرت راجع است و لذا کارآمدى در آن ،شرط اصلى محسوب

نمى‏شود. اگرچه در صورت تشدید ناکارآمدى، در حجیت آن به تدریج تشکیک شده و اعتبار
دینى آن نیز زیر سوال مى‏رود. در مقابل، حاکمیت‏هایى که بر پایه «زور» و «تدبیر» شکل گرفته
و استحقاق به دست‏گیرى حکومت را یافته‏اند، تنها پس از اثبات کارآمدى خویش و کسب
مقبولیت عامه، مشروعیت مى‏یابند یعنى فرایند زیر را طى مى‏کنند:

«زور و تدبیر» اگرچه به خودى خود فاقد هرنوع مشروعیتى است، اما آثار و نتایج
بعدى آن، پس از به دست گرفتن قدرت و استقرار حکومت، مى‏تواند موجد مشروعیت
باشد چرا که وجود یک حکومت قاهر بر فراز مردم – حتى حکومت غیرصالح – کم‏ترین
ثمره‏اش «فصل خصومات»، «منع هرج و مرج» و «حفظ ثغور» است. از این طریق است که
نوعى رضایت کم رنگ از حاکمیت «سلطان جائر» پدید مى‏آید. فرضى که مبناى توجیه
حکومت‏هاى جائر در طول تاریخ، توسط برخى از نظریه‏پردازان اسلامى و فقها،
خصوصا فقهاى اهل سنت بوده است.[8]

|172|

از مباحث گذشته چنین فهمیده مى‏شود که مشروعیت‏هاى مبتنى بر دین از نوع
مشروعیت پیشینى و اولیه‏اند در حالى که مشروعیت‏هاى متکى بر کارآمدى، از
مشروعیت‏هاى ثانویه محسوب مى‏گردند. تفکیک و تمایز میان این دونوع مشروعیت و
مقایسه این دو الگو، ما را در تحلیل حکومت‏هایى که بدواً و در هنگام تصاحب قدرت،
داراى هیچ مشروعیتى جز قهر و غلبه نبوده اند، اما توانسته اند طى فرایند تحکیم و تثبیت
قدرت، تحصیل مشروعیت نمایند، یارى مى‏رساند. فرایندى که مصادیق فراوانى در
تاریخ دوره اسلامى ایران دارد.

نظریه هاى «ساخت سیاسى» در ایران
در تحلیل تاریخ ایران هم چون هر بررسى تاریخى دیگر، از چارچوب‏هاى نظرى مختلفى
مدد گرفته مى‏شود برخى با استفاده از نظریه «استبداد شرقى» منتسکیو و ویتفوگل به سراغ
گذشته سیاسى ایران مى‏روند و دسته دیگر با استمداد از «مارکس» و نظریه «شیوه تولید
آسیایى» وى، تحولات سیاسى ایران را به عنوان یک ساخت شرقى مورد تحلیل و بررسى

قرار مى‏دهند، گروهى هم طرح حکومت‏هاى «پاتریمونیال» وبر را منطبق‏ترین نمونه
آرمانى تعریف شده براى مطالعه سلسله‏هاى ایرانى پیش و پس از اسلام مى‏شناسند.
افرادى نیز نظریه اقتدارهاى «کاریزمایى» او را براى تبیین جامعه شناسانه برهه‏هایى از تاریخ
ایران مناسب تشخیص داده‏اند. دسته‏اى از مورخان و تحلیل‏گران سیاسى با قبول فرض

بافت قبیله‏اى جامعه ایران، نظریه «عصبیت» ابن‏خلدون را براى تحلیل تحولات سیاسى و
دست به دست شدن حکومت در ایران مناسب دیده‏اند. هم‏چنین گفته شده است که با توجه
به انفعال سیاسى مردم در ایران و سهم ناچیز آنان در تداول ایام، نظریه «جابه جایى
نخبگان» پارتو بیش از هر چارچوب نظرى دیگر، مى‏تواند تحلیل‏گر را در تبیین
رخدادهاى سیاسى و کشمکش قدرت در ایران یارى رساند.
بدون شک کار به همین جا ختم نشده و نمى‏شود و اساساً کار علم جز از همین طریق،

یعنى تغییر مکرر مسیر و اصلاح نگاه و نظر به منظور دستیابى به نتایجى صائب‏تر و جامع‏تر

|173|

از پیش، سامان نمى‏گیرد. این تحقیق با اذعان به این حقیقت که هر یک از دیدگاه‏هاى فوق
با تمرکز بر صورتى از مسئله، تنها توانسته است گوشه‏اى از واقعیت را بیان نماید، بر
مبناهاى نظرى برخى از آن‏ها که با مفروضاتش همخوانى بیش‏ترى دارد، مرورى سریع
خواهد داشت.

ساخت سیاسى «شرقى»
«وبر» هم‏چون «منتسکیو» در بررسى تاریخى‏اش از حکومت‏هاى شرقى، ساخت
سیاسى این جوامع را از انواع غربى آن متمایز مى‏کند. منتسکیو را از این نظر باید مبدع

نظریاتى دانست که به نوعى بر تمایز شرقى و غربى ساختار سیاسى حکومت‏ها تأکید
دارند. او معتقد است که مهم‏ترین وجه مشخصه نظام‏هاى شرقى استبداد است. منتسکیو
از این نظام‏ها به «برهوت بردگى» و «فرمانروایى مطلق فردى» یاد مى‏کند که در ساختار
اجتماعى آن هیچ طبقه یا قشرى که به متعادل‏تر کردن مناسبات قدرت کمک نماید، وجود
ندارد. «آرون» این احتمال را رد نمى‏کند که تصویر خشن و خوف‏آورى که منتسکیو از

استبداد آسیایى ارائه داده، براى انتقاد از حکومت‏هاى وقت و هشدار به سرانجام محتمل
سلطنت‏هاى اروپایى بوده باشد.
مارکس نیز از جمله کسانى است که به این تمایز شرقى و غربى قائل بوده، لیکن
برخلاف منتسکیو که آن را در مناسبات قدرت و ساخت سیاسى حکومت دنبال مى‏کرد، در
بحث از مناسبات تولید، به آن مى‏رسد. مارکس معتقد است که روابط تولید در جوامع

شرقى مبتنى بر «نظام تولید آسیایى» است که در آن به جاى طبقات، دولت استبدادى نقش
اصلى را در چرخه تولید ایفا مى‏کند. برخلاف جوامع غربى که در یک ساخت طبقاتى
دوگانه از «باستانى» به «فئودالى» و «سرمایه‏دارى» تشکل یافته و متحول مى‏گردند، جوامع
آسیایى فاقد هرگونه طبقات متشکل بدین معنایند چراکه حاکمیت متمرکز و به شدت
اقتدارگرا، هرگونه ساخت سلسله مراتبى قدرت را درهم ریخته و اجازه شکل‏گیرى طبقات
به مفهوم مارکسیستى آن را نمى‏دهد.

|174|

«وبر» نیز دولت‏هاى شرقى را نوعاً داراى قلمروى وسیع و سازمانى متمرکز
مى‏شناسد و مى‏گوید: ایجاد، کنترل و نگهدارى شبکه‏هاى وسیع آبیارى، مستلزم قدرتى
تمرکزگرا بوده تا بتواند از یک‏سو به بسیج و هدایت نیروى کار بپردازد و از سوى دیگر با

اخذ مالیات و تدارک نیروى جنگى به مقابله با تاخت وتاز قبایل بدوى به این دره‏هاى پرآب و
دشت‏هاى حاصل خیز همت گمارد. او نوع آرمانى حکومت‏هاى شرقى را در قالب
مفهوم دولت‏هاى «پاتریمونیال» معرفى کرده و در اطراف آن سخن گفته است:

پاتریمونیالیسم
«پاتریمونیالیسم» (patrimonialism) یا سلطه موروثى[9]، در جامعه شناسى سیاسى و
بر صورتى از حاکمیت سیاسى سنتى است که در آن خاندان پادشاهى، قدرت جابره‏اى را از
طریق دستگاه دیوانى اعمال مى‏کند. اساساً دو منشاء براى پاتریمونیالیسم برشمرده‏اند: یکى
بر پایه مدعاى وبرى است که معتقد است: ابتدایى‏ترین ساخت سیاسى سنتى، با اقتدار یک

رئیس، بر قبیله‏اش شکل مى‏گیرد. دستگاه اجرایى این اقتدار، مستقیما از اعضاى خانواده
گسترده «پدرسالار» فراهم مى‏آید. توسعه و گسترش این دستگاه و تغییر در ترکیب آن از
اعضاى خانواده به ماموران دیوانى، ساخت «پدرسالار» (patriarchal) را به ساخت

«پاتریمونیال» بدل مى‏سازد. [10] «گرث و میلز» منشأ دیگرى براى ساخت پاتریمونیال قائل
شده‏اند و از تصلب اقتدار فرهمند و روالمندشدن سازمان ادارى آن نام مى‏برند.[11]
وبر «فئودالیسم» و «پاتریمونیالیسم» را نمونه‏هاى آرمانى دو سر طیفى مى‏داند که

انواع گوناگون ساخت اقتدار در جوامع سنّتى را تشکیل مى‏دهند. او معتقد است که
فئودالیسم متعلق به جوامع سنّتى اروپایى و دیوان سالارى پاتریمونیال از ویژگى‏هاى
ساخت قدرت در شرق است.

مهم‏ترین خصوصیات این ساخت قدرت را چنین مى‏توان برشمرد:[12]
– وابستگى کامل نظام دیوان سالارى به شخص پادشاه و فردى بودن روند تصمیم‏گیرى
که موجب شخصى شدن کامل اقتدار مى‏گردد.

|175|

– در عین وجود استبدادى رأى، پادشاه تحت تأثیر اطرافیان و نزدیکان قرار دارد، لذا به
منظور تقرب‏جویى به شخص پادشاه و تأثیرگذارى بر تصمیمات وى، دربار و دیوان
همواره در التهاب نوعى مبارزه قدرت پنهان به سر مى‏برد.
– پادشاه به منظور تثبیت موقعیت و حفظ حاکمیت‏اش، به شکلى به رقابت‏هاى پنهان
و آشکار در اطراف خود دامن مى‏زند. و براى جلوگیرى از شکل‏گیرى قدرت نمایانى

در خارج از سپهر حاکمیت انحصارى خویش، همواره در کار اخذ و اعطاى مناصب
به اطرافیان، بر حسب میزان سرسپردگى آنان است.
– ساخت‏هاى پاتریمونیال به شدت متکى به ارتش و نیروى نظامى‏اند. لذا پادشاه در

رأس قواى نظامى قرار داشته و سرسپردگى کامل آنان را طلب مى‏کند.
– نظام‏هاى پاتریمونیال علاوه بر «استحقاق» ناشى از قهر و غلبه و «اعتبار» موروثى
سلطنت، از «مشروعیت» دینى نیز براى تثبیت پایه‏هاى اقتدار خویش بهره
مى‏جویند. «موسکا» مى‏گوید:

«سیمان مذهب، مقوم نظام پاتریمونیال است.»
– نظام پاتریمونیال نوعاً گرفتار تعارضى است میان افزون خواهى‏هاى مزدوران لشگرى و

غلامان سرسپرده از یک‏سو، و افزایش نارضایتى مردم از روند دائماً رو به تزاید اخذ مالیات از
سوى دیگر، که باعث افزایش نارضایتى‏هاى عمومى مى‏گردد. این قبیل نارضایتى‏ها بعضاً
موجبات شکل‏گیرى اعتراضات کاریزمایى در اشکال موعودگرایى (Mesianism) و
«هزاره‏گرایى» (Millenarianism) مى‏گردد. وبر معتقد است که جوامع اسلامى نوعى
ساخت پاتریمونیال را پس از طى دوره کاریزمایى اولیه، ایجاد و تجربه کرده‏اند.

«کاریزماى» پادشاهى
وبر در کتاب اقتصاد و جامعه مشخصاً از دو «کاریزماى الهى» (Divinly Char) و
«کاریزماى فرمانروایانه» Warlord Char) که در اشکال نهادینه به «دو کاریزماى روحانى»
(Hierocratic Char) و «کاریزماى سیاسى» (Temporal Char) مبدّل مى‏شوند،

|176|

نام مى‏برد.[13] فرض چنین تفکیکى در «مشروعیت فرهومند»، کمک مى‏کند تا بتوان مشروعیت
اقتدار پادشاهى را در چیزى به جز منبع دینى جستجو کرد. «امیر ارجمند» مى‏گوید:

«این‏که مشروعیت پادشاهان را تنها بر پایه دین و عطیه الهى بدانیم کافى به نظر
نمى‏رسد. در واقع این قدرت است که اساساً «کاریزما» را مى‏آفریند و استمرار
در به کارگیرى مؤثر قدرت، خود فى‏نفسه مشروعیّت‏آور است.»[14]
بر طبق این نظر، مشروعیت خود بنیاد پادشاه از قهر و غلبه پدید مى‏آید. بى‏جهت

نبوده که پادشاهان پیروز، همواره مدعى دریافت امدادات الهى بوده‏اند که آن‏ها را در غلبه
بر دشمنان یارى رسانده و تاج و تخت را براى آن‏ها حفظ کرده است. این قبیل مدعیات
حتى به قبل از ظهور ادیان رستگارى بخش توحیدى برمى‏گردد و نشان مى‏دهد، این قدرت
بوده که به صورت جوهرى، «کاریزماى پادشاهى» را پدید مى‏آورده است. این که «کاریزماى
پادشاهى» را شکل نهادینه شده «کاریزماى قهرمانى» یک فرمانرواى پیروز بدانیم و یا همان
«کاریزماى خالص»، در اصل مسئله که مبناى مشروعیت چنین کاریزمایى، «قدرت و

غلبه» است و نه مدعیات «دینى»، تغییرى ایجاد نمى‏کند. با انتقال کاریزما از فرمانروا به
دربار و دیوان پادشاهى و متجلى شدن آن در اساس سلطنت، «معضله جانشینى» که در

«کاریزماى پیامبرانه» خودنمایى مى‏کرد، به میزان زیادى در اینجا مرتفع مى‏گردد. انتقال
موروثى کاریزما، از طریق مراسم آیینى تاج‏گذارى که بعضاً پشتوانه‏هاى اسطوره‏اى نیز
براى آن ساخته مى‏شود، صورت مى‏گیرد. این دیدگاه که توضیح آن نیز قدرى به پیچیدگى
گرایید، معتقد است که نظریه «کاریزماى پادشاهى» که از بحث «اقتدار فرهومند» وبر قابل

استنتاج است، نقطه‏ء اتکاى مناسبى براى تحلیل تاریخ سیاسى ایران و سلسله‏هاى پادشاهى
حاکم بر آن مى‏باشد، و بر اساس این نگرش تفاوت ماهوى در ساختار سیاسى
حکومت‏هاى قبل و بعد از ورود اسلام به ایران وجود ندارد.

«عصبیّت» ابن‏خلدون
بُن و محور نظریه ابن‏خلدون (متوفاى 808ق) در تحوّل دورى حکومت‏ها[15] و

|177|

دست به دست شدن قدرت «عصبیّت» است. «نصیف نصّار از خلدون شناسان بنام،
عصبیّت را به همبستگى «اجتماعى نسبى» تعبیرکرده و «فاخورى وجر» آن را معادل پیوند
«خویشاوندى» گرفته‏اند. [16] عصبیت، یک گروه را به هم پیوند مى‏دهد و با ایجاد روحیه
سلحشورى و نیروى غلبه در آنان، آن‏ها را به معارضه با گروه‏هاى دیگر مى‏کشاند و
موجبات تفوّق و تسلط بر گروه‏هاى دیگرى را که فاقد این عنصر بوده و یا حمّیت طایفه‏اى

در آنان فروکش کرده، فراهم مى‏آورد.
«عصبیت» براى هر امرى که انسان بخواهد مردم را به آن وادارد، از قبیل تصاحب
قدرت و حکومت ضرورى است. هدف «عصبیت» فرمانروایى و کشورگشایى است، که
از طریق تقویت همبستگى‏هاى خانوادگى، قومى و ملى، اسباب روى کار آمدن
حکومت‏ها و بسط قدرت گروه‏هاى طایفه‏اى را فراهم مى‏آورد.[17]
ابن‏خلدون مى‏گوید:

«هرگاه دولت استقرار یابد و شالوده آن مستحکم شود، دیگر از عصبیّت بى‏نیاز
است.»[18]
پس از دستیابى به حکومت، اختلاف و جنگ قدرت درون گروهى در راستاى تثبیت
سلطه فردى در مى‏گیرد. در حالى که بنیان‏گذار دولت در آغاز خود را یکى از افراد قبیله
محسوب مى‏کرد، پس از چندى، عصبیت قبیله‏اى را کنار گذارده و رویه فردى در پیش
مى‏گیرد. این روند پس از وى نیز با شدت بیش‏ترى تداوم مى‏یابد به طورى که
جانشینانش، عوامل به قدرت رسیدن خود را به کلى فراموش کرده و به جاى تکریم

خویشان هم طایفه، بعضاً آنان را از اطراف خود پراکنده مى‏سازند. ابن‏خلدون این
روى‏گردانى از عصبیت را مقدمه زوال دولت مى‏داند.[19] علت این که فرد شاخص قبیله،
پس از روى کار آمدن و تثبیت موقعیت خویش به برکنارى و پراکنده سازى مقرّبان و مرافقان
سابق مى‏پردازد، ناشى از نگرانى او از ادعاهاى قدرت طلبانه آنان و مطامع احتمالیشان
براى تصاحب قدرت است. لذا ضمن قلع و قمع خویشان و اقربا، سعى مى‏کند افراد
جدیدى را به محفل قدرت راه دهد که مطیع بى‏چون و چراى اویند و در موقعیت و جایگاه

|178|

رقابتى با وى قرار ندارند.
مدیرشانه‏چى ضمن نامقبول دانستن نظریه اقتدار کاریزمایى براى تبیین ساخت سیاسى
حاکمیت در ایران، معتقد است که با توجه به بافت قبیله‏اى جامعه ایران در قرون میانه،
نظریه «عصبیت» ابن‏خلدون[20] و «جابه جایى نخبگان» پارتو بهتر از هر چارچوب نظرى
دیگرى مى‏تواند تاریخ سیاسى ایران را تبیین کند.[21]

«جابه جایى نخبگان» پارتو
تاریخ ایران هیچ‏گاه شاهد رهبران فرهومند و کراماتى نبوده است بلکه همواره بستر
ظهور و حضور گروه‏هاى مستبد و تشنه قدرتى بوده که پیرامون یک چهره خودکامه فاقد
هرگونه فضیلت یا کرامات مورد انتظار حلقه زده‏اند و قدرت سیاسى را نه از طریق اقبال
همگانى و یا اعتبار آسمانى کاریزمایى، بلکه با توسل به زور و تدبیر به دست آورده‏اند.

اگر چه همواره پس از استقرار سلطه خویش، جهت تحیکم و تداوم آن در صدد کسب
نوعى حقانیت و مشروعیت در برابر حریفان و مدعیان قدرت بوده و سعى کرده‏اند
چهره‏اى کاریزمایى از خود به نمایش بگذارند.[22]
مدافعان این نظریه معتقدند که منازعات سیاسى در ایران، هرگز نزاع میان مردم با
هیئت حاکمه نبوده است. در سراسر تاریخ این سرزمین رهبرى حرکت‏هاى سیاسى علیه
حاکمان وقت را به عهده گرفته‏اند، افراد و گروه‏هاى نخبه‏اى بوده‏اند که خود را شایسته به

دست گرفتن حکومت مى‏دانسته‏اند و در راه نیل بدین هدف از احساسات مردمى، عصبیت
قبیله‏اى و پشتوانه‏هاى دینى اسطوره‏اى نیز بهره برده‏اند. بنا به رأى این عده نظریه پارتو از
این جهت با شرایط سیاسى جامعه ایران انطباق دارد که به بررسى مسئله تداول قدرت میان
«نخبگان سیاسى» پرداخته است.

پارتو جامعه را ترکیب ناهمگنى مى‏داند که در یک‏سو انبوه غیر متشکلى از افراد
مقهور و تحت سلطه و در سوى دیگر، گروه یا گروه‏هاى کوچک مسلط یا در صدد سیطره
بر جامعه قرار دارند. او اعضاى این گروه‏ها را نخبگانى مى‏داند که نقش ممتازى در

|179|

حاکمیت سیاسى جامعه دارند. جوهره و کنه انقلابات سیاسى از نظر پارتو، جابه جایى
یک دسته از نخبگان جدید با نخبگان فرسوده‏اى است که استعداد و لیاقت‏هاى گذشته را
براى استمرار حاکمیت خویش، از کف داده‏اند. و مردم در این میانه، تنها سپاه بى‏نام و
نشان این نخبگان با تدبیر در مبارزه بر سر تصاحب قدرت بوده‏اند.

* . * . *
ایران یکى از کهن‏ترین تمدن‏هاى بشرى است که ساخت سیاسى پادشاهى در آن
قدمتى چند هزار ساله دارد. به علاوه، موقعیت جغرافیایى این سرزمین پهناور که اقوام و
طوایف مختلفى را در خود جاى داده، همواره عاملى مؤثر بر تحولات سیاسى این کشور به

شمار رفته است. قرار گرفتن در مسیر تاخت و تازهاى دوره‏اى اقوام و قبایل غیر متمدن، بافت
طائفه‏اى و پراکندگى تجمعات انسانى در گستره این سرزمین، و هم‏چنین ریشه دار شدن
پادشاهى در ساختار حکومتى آن، بر روى هم فرهنگ سیاسى منحصرى را پدید آورده که آثار
و خصایص مشترک آن را مى‏توان در ادوار مختلف تاریخ سیاسى این سرزمین مشاهده کرد.

ورود اسلام به ایران، یک نقطه‏ء عطف تاریخى به شمار مى رود که آثار و تبعات عمیقى در
عرصه‏هاى سیاسى- اجتماعى و فرهنگى جامعه ایران از خود بر جاى گذارده است.
درحالى که تاثیرات دین جدید در اصلاح فرهنگ عامه و تغییر مناسبات اجتماعى جامعه
ایران، عمیق و ماندگار بود، اما به دلایل مختلف، در عرصه سیاست و حکومت‏دارى،

تحولات عمیق و پایدارى را پدید نیاورد. لذا در ادوار بعدى تاریخ ایران، شاهد رجعت دوباره
«سنن شاهنشاهى»، «عادات اشرافى» (نخبه گرایى) و «خصلت‏هاى قومى- قبیله‏اى» هستیم.
سلسله‏هاى حکومتى در ایران چه آن‏ها که به عنوان حکام ولایات، منصوب و یا مؤیّد

دستگاه خلافت عباسى بودند و چه حکومت‏هاى کم دوامى که در دوره‏هاى ملتهب و
پرآشوب ملوک‏الطوایفى از هر گوشه‏اى سر بر آوردند، و چه پادشاهى‏هاى بزرگى که با
چیره شدن بر تمامى رقبا و سیطره یافتن بر تمامى قلمرو ایران بزرگ، خاطره ساسان و
اردشیر را در دودمان خود زنده کردند، همگى در چند خصیصه که به نوعى در نظریه‏هاى
تحلیل ساخت سیاسى ایران پس از اسلام نیز منعکس گردید، مشترکند:

|180|

– موروثى بودن حاکمیت در دودمان فرمانرواى پیروز.
– فردى و مطلقه بودن حاکمیت و فقدان قدرت‏هاى تعدیل کننده در ساختار سیاسى حاکم.
– متّکى و وابسته بودن تمامى مشروعیت‏هاى دینى نسبى به کاریزماى فرمانروایانه
پادشاه پیروز.

– وجود ریشه طائفه‏اى و خویشاوندى در کلیه تشکل‏ها، حرکت‏ها و منازعات سیاسى.
– تغییر تدریجى همبستگى‏هاى مبتنى بر بافت طائفه‏اى خویشاوندى به وابستگى‏هاى
مبتنى بر سرسپردگى و ارادت خالصانه نسبت به شخص پادشاه.

– فقدان ساخت سلسله مراتبى قدرت و منشأگرفتن و خاتمه یافتن تمامى اختیارات در
وجود کاریزماى فرمانروایانه.
– انفعال سیاسى اکثریت جامعه و وجود رقابت‏هاى آشکار و پنهان درون دربار و دیوان
و در میان مدعیان دودمانى.

خلافت و دولت‏هاى مستقل شرقى
توسعه ارضى اسلام به خارج از مرزهاى حجاز و تصرف سرزمین‏هاى شرقى، از جمله
بخش اعظم ایران، در حکومت ده ساله خلیفه دوم انجام گرفت. این که آیا گسترش
جغرافیایى اسلام در یک فاصله زمانى کوتاه، و در شرایطى که هنوز بنیان‏هاى سیاسى-

تشکیلاتى دولت نوپاى اسلامى به طور کامل شکل نگرفته بود، با آرمان‏ها و اهداف پیامبر
گرامى اسلام انطباق داشت و مصالح آتى مسلمانان را تأمین مى‏کرد، محل مباحثه دیگرى
است که در باب آن‏هم بسیار سخن گفته شده و هم باید فراوان گفته شود. اما در این جا با
اغماض از تفصیل این بحث، مى‏توان اجمالاً بر این حقیقت ابرام کرد که بسیارى از وقایع
و سرگذشت‏هاى ناگوارى که از پس این توسعه‏اً بى‏محابا بر مسلمانان گذشت، ناشى از
پیشى گرفتن «دولتمدارى» بر «دین‏خواهى» و رجحان مصلحت‏جویى‏هاى سیاسى بر

حقیقت طلبى دینى بوده است.
چیرگى و غلبه بر تمدن کهنسال ایران و روم در شرق و غرب سرزمین حجاز،

|181|

برخلاف القاى مستشرقین نه به زور شمشیر، بلکه به مدد تأثیر ژرف پیام الهى بر فطرت پاک
مردمان ساکن این تمدن‏ها پدید آمد. پیشروى اولیه مسلمانان، به واسطه جذبه معنوى پیام
جدید و بیزارى مردمان از نظامات گذشته با کامیابى همراه بوده و تقریباً با سهولت و سرعت
انجام گرفت لیکن حفظ پیوند معنوى با مسلمانان جدید و پایدار ساختن «وفادارى
سیاسى» به یک مرکز واحد، مستلزم شرایط و لوازمى بود که در آن زمان کوتاه با دشوارى
به دست مى‏آمد، لذا مشکلات و آسیب‏هاى ماندگارى را بر پیکر اسلام باقى گذارد.

دستگاه «خلافت»[23] پس از پشت سر گذاردن یک دوره «جهاد اعتلایى»[24] براى ابلاغ پیام
رسالت، به یکباره خود را با قلمرو گسترده‏اى مواجه دید که ترکیب متنوعى از فرهنگ‏هاى

قومى و عادات سیاسى مختلف را دربر مى‏گرفت. در دوره «تثبیت» که خطمشى پیشروى
ارضى متوقف گردید، دستگاه خلافت عمده هم خود را متوجه تحیکم موقعیت سیاسى و
تثبیت اوضاع درون مرزها نمود. متولیان امر خلافت که تا قبل از این، تجربه
حکومت‏دارى آن‏هم در سطح یک امپراتورى عظیم را نداشتند، بایستى بر مردمانى حکم
مى‏راندند که پیش از این تجربه دیوان سالارى‏هاى بزرگى را از سر گذرانده بودند.
این وضعیت دشوار در عهد خلفاى راشدین، به واسطه این که هنوز دوره «کاریزماى

پیامبرانه» کاملا سپرى نشده و نفوذ معنوى اسلام در میان اقوام تازه مسلمان با اعمال سوء
حاکمان نالایق مخدوش نگردیده بود، کم‏تر معضلات خود را نشان داد. امویان نیز با به
نمایش گذاردن چهره‏اى خشن و اعمال ضرب وزور و تحقیر، این شرایط ناپایدار را
حفظ نمودند. لیکن با ایجاد فضاى رعب و وحشت، ناخواسته جریان‏هاى معارضى را علیه

دستگاه خلافت در درون سرزمین‏هاى اسلامى پدید آوردند که نهایتاً منجر به سرنگونى آنان و
ظهور دولت عباسیان گردید. بنى‏العبّاس که با سوار شدن بر امواج نارضایتى به خلافت
رسیدند، به زودى با همان معضله وسعت قلمرو و ناتوانى در جلب وفادارى سیاسى همگانى
مواجه گردیدند. اما برخلاف اسلاف خویش که راه حل مشکل را تنها در افزایش فشار و تحمیل
زور مى‏دیدند، سیاست و مشى دیگرى را به کار گرفتند که به دوام پانصد ساله آنان مدد رساند:
– بهره‏گیرى از تجربیات حکومت‏دارى تمدن‏هاى ماضى خصوصاً تمدن ایرانى و

|182|

توسعه دستگاه دیوان سالارى.
– به خدمت گرفتن خاندان‏هاى دیوانى دربار ساسانى در دستگاه خلافت.
– سپردن حکومت ولایات به امیران و بزرگان همان بلاد. (امارت استکفا)
– کنارآمدن و رسمیت بخشیدن به حکومت امیرانى که با قهر و غلبه بر سرزمینى دست
مى‏یافتند. (امارت استیلا)

– اعطاى اختیارات و استقلال عمل به حکام ولایات در مقابل پرداخت مالیات سالیانه
به دستگاه خلافت و خواندن خطبه به نام خلیفه وقت.
رویه عباسیان در کنار آمدن با معضله فوق و اتخاذ روش هاى غیرتمرکزگرا[25]،

زمینه‏هایى را براى افزایش استقلال نسبى حکام محلى خصوصاً در سرزمین‏هاى شرقى
پدید آورد که منجر به شکل گیرى اولین دولت‏هاى ایرانى پس از اسلام گردید.

سلسله‏هاى ایرانى
خراسان بزرگ در منتهى‏الیه سرزمین‏هاى شرقى، از اولین بلادى است که اسلام آورد و در
مقابل لشگریان اسلام تمکین کرد. این منطقه که در هر دو دوره اموى و عباسى از اهمیت
فراوانى برخوردار بود، همواره در التهابات سیاسى و فرقه‏اى حادى به سر مى‏برد و در

عین حال مرکز مهم‏ترین تحولات سیاسى[26] و خاستگاه نخستین سلسله ایرانى پس از اسلام به
شمار مى‏رود. خراسان جز مدت کوتاهى که مأمون «مرو» را مرکز خلافت خویش قرار داد، از
قلب خلافت دور بود. اما به لحاظ اهمیت، پایتخت دوم خلافت عباسى محسوب مى‏شد.

طاهریان، نخستین سلسله ایران اسلامى
هنگامى که مأمون مرکز خلافت را از مرو به بغداد بازگرداند، «طاهر» سردار بزرگ[27]
خود را به امیرى این ولایت گمارد. اگر چه میان طاهر و دستگاه خلافت در اواخر کار، نقار
و کدورت در گرفت[28]، لیکن «مأمون» و پس از او «معتصم» امارت خراسان را هم‏چنان به اعقاب او سپردند. دولت نیمه مستقل طاهرى در خراسان با به امارت رسیدن «عبدالله» پسر

|183|

طاهر ذوالیمینین پا گرفت.
طاهریان تا به آخر خراج‏گذار دستگاه خلافت باقى ماندند و علاوه بر حکومت خراسان،
مسئولیت «صاحب شرط»اى خلیفه در بغداد را نیز به عهده داشتند. رقباى اصلى حکومت
طاهرى، مخالفین شیعى مذهب آنان در طبرستان و شورشیان عیارى مسلک در سیستان بودند.

صفاریان، امراى مستولى
صفاریان از عیاران سیستان بودند که در طول امارات طاهریان بر این نواحى، همواره
موجبات آشوب و ناامنى در مرزهاى جنوبى را پدید مى‏آوردند. عیاران صفارى با ضعف
آل طاهر قدرت گرفتند و قلمرو خویش را با هزیمت علویان، تا مازندران، فارس و
خوزستان توسعه دادند. از آن‏جا که امارت یعقوب بنیان‏گذار سلسله صفارى به

«استیلاء» بود، همواره میان او و دستگاه خلافت کشمکش وجودداشت[29] و تا به آخر نیز
«عهد و لوا»ى عباسى را به کف نیاورد. رابطه دستگاه خلافت با «امارت استیلا»ى صفارى
هیچ‏گاه به طور کامل قرار نیافت و عهد و لواى خلافت، چندین بار اعطا و واخواست شد تا
این‏که سرانجام بساط سلسله صفارى که هم‏چون امیران سرکش و متمرد اسباب نگرانى

دستگاه خلافت را فراهم آورده بودند، به دست امیر سامانى در هم پیچیده شد.[30]

سامانیان، امیران مطیع
سلسله سامانى از پس سرکوب و هزیمت صفاریان که اقتدار سیاسى دستگاه خلافت
را مورد تهدید قرار داده بودند، پدید آمد. امیر اسماعیل سامانى از امراى منصوب «مأمون»
در ماوراءالنهر، به پاس خدمتى که به دستگاه خلافت در سرکوبى و دستگیرى «عمرولیث»

صفارى نمود، مورد ستایش خلیفه قرار گرفت و لواى حکومت خراسان را در یافت کرد.
(287ق) سامانیان را همانند طاهریان، حکام مطیع و سر به طاعت دستگاه خلافت
مى‏شناسند. در کتاب تاریخ بخارا در وصف امیر اسماعیل سامانى چنین آمده است که:
«پیوسته خلیفه را اطاعت نمودى و در عمر خویش یک ساعت بر خلیفه عاصى نشدى و

|184|

فرمان او به غایت استوار داشتى.»[31] ستاره دولت سامانى با دوراندیشى ترکان غزنوى که
در بروز خلاف در دستگاه خلافت، طرف خلیفه پیروز یعنى «القادر» را گرفتند، افول کرد
و کوکبه دولت ایشان به نفع غزنویان فروافتاد.[32]

آل بویه، نخستین دولت شیعى
سه برادر دیلمى که پدرشان از سرداران امیرنصر سامانى بود و خود از سپاهیان و امراى
زیارى، به فاصله کوتاهى نواحى مختلف ایران را به تصرف در آوردند و از جنوب غربى
ایران خود را به بغداد رسانده (334ق) و به جاى سرنگونى خلافت عباسى تنها به تعویض
خلیفه- «المطیع» به جاى «المستکفى»- اکتفا کردند. آل بویه در طول مدت 110 سالى که

خلفاى عباسى را در زیر نفوذ و قیومیت خود داشتند و در عمل خلیفه را از همه امور دولتى
و اقتدار سیاسى منعزل کرده بودند هیچ‏گاه آشکارا مقام روحانى او را نقض نکردند. بوئیان
که نمونه بارز امراى مستولى در میان سلسله‏هاى ایرانى بودند[33] با چیره شدن غزنویان بر
رى، از میان رفتند و تسخیر فارس توسط یکى از سرداران سلجوقى و ورود طغرل بیگ به
بغداد، سر انجام بساط دولت‏شان بر چیده شد.

امارت ترکان غزنوى
«سلطان محمود» یکى از ترکان غزنه پس از تصرف قلمرو دولت سامانى و توسعه
متصرفاتش در شرق و سرزمین هند، به سمت رى، مرکز حکومت بوئیان سرازیر شد. محمود
لشگرکشى‏هاى خود را به انگیزه‏هاى مذهبى منتسب مى‏کرد و لذا سیطره بر بوئیان را
برانداختن رافضیان و باطنیان و لشگرکشى به هند را کوبیدن هندوان کافر معرفى کرده است.[34]
دوره امارت غزنوى همزمان است با خلافت «القادر»، از معدود خلفاى مقتدر عباسى که پس

از یک دوره طولانى در محاق بودن دستگاه خلافت، به روى‏کار آمده بود. غزنویان که مذهب
اهل سنّت و جماعت را اساس و شالوده دولت خویش قرار داده بودند، رابطه تنگاتنگى با
دستگاه خلافت داشتند و البته در موقعیتى برتر از امیران مستکفى طاهرى و سامانى.

|185|

دولت بزرگ سلجوقى
سلجوقیان خاندانى از اقوام «غز» بودند که سرزمین اصلى آنان دشت‏هاى شمالى
دریاچه آرال بود. اینان که در حوالى قرن چهارم اسلام آوردند، غالباً به عنوان سپاهى در
خدمت امراى مسلمان بودند و از طریق سپاهى‏گرى نیز قدرت گرفته و به حکومت
رسیدند. «طغرل بیک» بنیان‏گذار این سلسله، پس از پیروزى بر غزنویان (429ق) خود را

سلطان نامید و با ورود به بغداد، دستگاه خلافت را از زیر مهمیز بوئیان نجات داد و در
همان‏جا فرمان لواى مشروعیت سلطنت خویش را از خلیفه دریافت کرد. سلجوقیان به
عنوان گسترده‏ترین سلسله ایرانى پس از اسلام، از پشتوانه فکرى قوى[35] و تشکیلات
دیوانى کاملى برخوردار بودند.[36] درحالى که روابط دستگاه خلافت با غزنویان از رابطه

خلافت با امراى مستکفى و مطیع گذشته به نوعى تشریک مساعى در اهداف مشترک
ارتقا یافت[37]، در دوره سلجوقى این رابطه وضع کاملا جدیدى پیداکرد به‏طورى که
دستگاه خلافت و شخص خلیفه تحت‏الحمایه سلطان سلجوقى محسوب گردید.[38]

دوره مغولى و فترت دینى
معمولا دوران 140 ساله مغولى (756-616ق) را به سه دوره تقسیم مى‏کنند:
– هجوم چنگیز و شکل‏گیرى امپراتورى مغول که به مرگ قوبلاى خان (693ق)
خاتمه پذیرفت.
– دوره ضعف و تجزیه امپراتورى که به تشکیل پنج حکومت ایلخانى منجرگردید.
حکومت ایلخانى ایران در 656ق توسط هلاکوخان شکل مى‏گیرد.
– انقراض حکومت‏هاى ایلخانى مغولى و شکل‏گیرى حکومت‏هاى ایلخانى مستقل.
حمله چنگیز به ایران به بهانه کشتار حاملان هدایاى وى براى حکومت خوارزمشاهى
صورت گرفت و پس از بر چیدن بساط حکومت سلسله‏هاى محلى، دوره‏اى از قتل و
غارت و ناامنى به دنبال آورد. در این دوره که حاکمان مغولى در ایران، مأموران و
منصوبین امپراتورى مغول محسوب مى‏شوند، ایران رسماً تابع هیچ دینى نیست.[39] در


برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
علی محمد

پروژه دانشجویی مقاله آلودگی هوا و پدیده وارونگی تحت word


برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید

 پروژه دانشجویی مقاله آلودگی هوا و پدیده وارونگی تحت word دارای 9 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله آلودگی هوا و پدیده وارونگی تحت word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی پروژه دانشجویی مقاله آلودگی هوا و پدیده وارونگی تحت word ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد


بخشی از متن پروژه دانشجویی مقاله آلودگی هوا و پدیده وارونگی تحت word :

آلودگی هوا و پدیده وارونگی

بدون شک یکی از مهمترین مسائل زیست محیطی در ایران و بخصوص شهرهای بزرگ مشکل آلودگی هوا است. در سالهای اخیر این پدیده خطرناک به جایی رسید که توجه همگان را به خود جلب کرد. اما ببینیم که آلودگی هوا چیست و تعریف آن به چه صورت است؟ بسیار در اخبار، روزنامه ها و گزارشهای مختلف می شنویم که فلان گاز از حد مجاز در هوا افزایش یافته و یا بهمان ماده در هوا زیادتر از مقداری است که باید باشد. در این مطلب ابتدا سعی می شود گازها و یا موادی که در هوا وجود دارند معرفی شوند و سپس توضیح داده شود که چه عواملی در میزان آلودگی هوا بیشترین نقش را ایفا می کنند.

به زبان ساده آلودگی هوا آن چیزی است که انسان نمی خواهد در هوای تنفسی اش وجود داشته باشد. چرا؟ زیرا برای سلامتی او مضر است. این موادی که ما نمی خواهیم در هوا باشد، به دو صورت ممکن است بوجود بیایند. یکی بصورت طبیعی است، یعنی مادر طبیعت در فعل و انفعالات طبیعی خود بوجود می

آورد و دیگری از نوعی است که توسط انسان و بصورت مصنوعی تولید می شود. مورد اول در مقایسه با مورد دوم بسیار محدود است و اساسا قابل مقایسه نیست. آتشفشان ها نمونه آلودگی طبیعی هستند که بر اثر انفجار آنها بسیاری از گازها و موادی که برای سلامتی انسان مضر است به هوا راه می یابند. گازها و خاکستر ناشی از آتشفشان یکی از نمونه های آلودگی توسط مادر طبیعت است که در فعل و انفعالات درونی زمین در یک نقطه به هوای بیرون راه می یابد. طوفانهای شن و کوههایی که از آنها مداوما دود و بخار بلند می شوند، نمونه های دیگری از آلاینده های طبیعی هستند. ( آلاینده یعنی آلوده کننده )

 

و اما به آلودگی های ساخته و پرداخته انسان می رسیم. قبل از اینکه به موارد مختلف آلودگی مصنوعی و غیر طبیعی بپردازیم بهتر است که بدانیم چه گازهایی در هوا بصورت طبیعی وجود دارند. بطور کلی 5 نو گاز متفاوت در هوای تنفسی وجود دارد. اگر هوای تنفسی را به 100 قسمت تقسیم کنیم، 78 قسمت آن گاز نیتروژن است که با علامت2N شناخته می شود. دومین گاز اکسیژن معروف خودمان است که با علامت2O در همه جا از آن یاد می شود. مقدار

اکسیژن 21 قسمت از 100 قسمت فرضی است. بنابراین می بینیم که مجموع نیتروژن و اکسیژن با هم تقریبا 99 درصد هوای تنفسی را تشکیل می دهند. اما از بس که ما اسم گاز کربنیک یا دی اکسید کربن که با علامت2CO معرفی می شود را شنیده ایم، فکر می کنیم این گاز باید بیشترین مقدار هوای ما را تشکیل دهد بخصوص در تهران! اما اینطور نیست. مقدار دی اکسید کربن( به قول ما ایرانی ها گاز کربنیک) تنها سه صدم هوا است(03/0). مجموعه گازهای دیگر که بسیاری از آنها نادرند، بیشتر از یک درصد (01/0) هم از مجموعه هوای تنفسی را تشکیل نمی دهند.

گاه برای آنکه بفهمیم هوای تنفسی مان آلوده است، لازم نیست که دانشمند باشیم و یا وسایل خاصی را در اخییار داشته باشیم. مردمی که در تهران و یا شهرهای بزدگ دیگر زندگی می کنند، می توانند برخی اوقات آلودگی هوا را به خوبی تشخیص دهند. یکی از راههای تشخیص معمولی آلودگی هوا بدون وسایل مخصوص، محدودیت دید است. اگر در روزهای کاری در تهران که هوا آلوده است به ارتفاعات شمال شهر برویم به خوبی مشخص است که دود و غبار مثل یک چادر بر روی شهر افتاده است. گاهی بوی غیر معمول به ما می گوید که داریم چیزی را استنشاق می کنیم که نباید بکنیم. سوزش گلو و مشلات تنفسی علائم دیگری است که زنگها خطر را برایمان بصدا در می آورند. بسیار اوقات ما آلودگی هوا را می توانیم ببینیم و حس کنیم. اینها بخشهایی از الودگی هستند که بدود چشم مسلح هم دیده می شوند. ذرات معلق، دود، غبار و مواد شبیه خاکستر از این قبیل آلودگی ها هستند.

و اما از مهمترین آلودگی هایی که در هوا به چشم نمی آیند و بسیار خطرناک هم همستند،‌ منو اکسید کربن یاCO است. می توان بجرات گفت که منو اکسید کربن 50 درصد آلودگی هایی را تشکیل می دهد که با چشم نمی شود دید. ( توجه داشته باشیم که منو اکسید کربن با دی اکسید کربن قرق دارد‌ ) این جناب منواکسید کربن دارای مضرات بسیار زیادی است که بدون وارد شدن در جزئیات برخی از آنها را بر می شماریم. این گاز خطرناک به همراه اکسیژین به درون

سلولهای خون می رود و صدمات بسیاری را در آنجا ایجاد می کند. همچنین این گاز بر روی بینایی تاثیر مخرب دارد. منواکسید کربن می تواند بر روی مغز تاثیر گذاشته و حتی ادراک و قضاوت معمول انسان را دچار نقص کند. تحقیقات تشان داده است افرادی که بیش از حد در معرض این گاز قرار داشته اند از حالت عادی خارج می شوند و بصورت موقتی دچار رویا و خیالهای غیر واقعی می گردند. دانشمندان بسیاری از نزاعهای شخصی بین افراد در خیابان را ناشی از تنفس بیش

از حد این گاز می دانند ( البته علاوه بر موضوع دعوا). وسائل نقلیه عمومی مهمترین عامل تولید این گاز هستند. از دیگر گازهای آلاینده می توان از اکسید سولفور، 16 درصد و اکسید نیتروژن، 14 درصد نام برد. بیشترین عامل تولید این دو گاز احتراقهای سوختی است. در لحظه شعله ور شدن سوخت این دو گاز پدید می آیند. اکسید سولفور بخصوص در تاسیسات تولید برق و کارخانجاتی که ذغال سنگ می سوزانند پدید می آید. در نزدیگی ترمینال ها، جایی که

اتوبوسها درجا مشغول کار هستند،‌ نیز میزان این گاز بسیار است. ذرات معلق 5 درصد کل آلاینده ها را تشکیل می دهد که افزایش بیش از حد آن درهوا عدم کارکرد درست سیستم تنفسی و عروق و همچنین بیماریهای قلبی موثر است. همچنین آلودگی هوا در مجموع، اندامهای مویی شکل در درون مجرای تنفسی را از بین می برد. این اندامهای مویی شکل که به سیلیا معروف هستند کارشان جلوگیری از ورود مواد زائد به درون ششها است. حرکت رو به بالای این اندامها

باعث می شود که مواد آلوده به صورت خلط از مجرای تنفسی و دهان به بیرون منتقل شود. آلودگی هوا دشمن این اندامها است و به این ترتیت وسیله دفاعی ریه ها را از بین می برد. هیدروکربنها نیز بخشی دیگر از آلودگی هوا را تشکیل می دهند. البته اینها بخشی از آسیبهایی است که انسان در اثر تنفس هوای آلوده می بیند. لازم به تاکید است که تاثیر هوای آلوده به این مواد بر روی انسانها متفاوت است. مثلا کودکان و سالمندان بیشتر از سایر افراد در معرض خطر تنفس هوای آلوده قرار دارند.

هر کدام از گازها و مواد خطرناک در هوای آلوده علاوه بر تاثیر مستقیم بر جسم انسان، ضررهای غیر مستقیمی نیز بر محیط زیست انسانی وارد می آورند. به عنوان مثال اکسید نیتروژون عامل بوجود آمدن بارانهای اسیدی می شوند که خود بحث جداگانه ای را می طلبد.

پدیده وارونگی

در شهرهایی مانند تهران که یک طرف آن به دلیل وجود کوه بسته است گاه اتفاق می افتد که وارونگی هوا روی دهد. وارونگی هوا همانطور که از نام آن پیداست بطور ساده جابجا شدن هوای گرم و سرد در یک منطقه است. این پدیده معمولا در زمستان و در روزهایی که جابجایی هوا در اثر وزش باد مقدور نیست، بوجود می آید. در تئوری همیشه خوانده ایم که هوای گرم بالا می رود و هوای سرد در پایین قرار می گیرد. همین نکته عاملی که تا حدی آلودگی هوا در شب که تعداد وسایل آلوده کننده زیاد نیستند،‌کمتر شود. گاه در فصل زمستان پیش می آید که یک لایه از هوای آلوده روی فضای شهر می ایستد و بالاتر نمی رود. در این

صورت این لایه هوای آلوده که گرم است زیر هوای سرد بالاتر خود ثابت می ماند و عاملی می شود که هوای آلوده زیر خود را که مداوما تولید می شود در همانجا نگاه دارد. در این حالت می گوییم که وارونگی هوا بوجود آمده است. این حالت که بسیار خطرناک است ممکن است روزها طول بکشد و معمولا تلفاتی نیز با خود به همراه دارد. نکته ای که گاه در بحث مربوط به آلودگی هوا نمی شود کاملا مشخص کرد اینست که چند درصد مرگ و میر انسانها بر اثر آلودگی هوا

صورت می گیرد. به طور کلی بسیاری از ایستهای قلبی در افراد و بیماری های ریوی و برخی دیگر از عوامل مرگ انسانی را می توان به آلودگی هوا نسبت داد. حتی بسیاری از حالتهای جنون در افراد نیز مرتبط به آلودگی هوا است. خوشبختانه مادر طبیعت در بسیاری از موارد به کمک انسان می آید و با ایجاد جریان هوا و جابجایی آن از آلودگی هوا می کاهد. اما گاه تولید آلاینده ها به میزانی افزایش می یابد که عوامل طبیعی از دفع آن عاجزند، و یا سکون هوا در مقاطعی عامل صدمات جبران ناپذیری بر زندگی انسانهایی می شود که در تحت چنین شرایطی زندگی می کنند. کنترل و بازرسی سالیانه فنی خودروها، پاکسازی سوخت از

سرب موجود در پالایشگاه از حداقل کارهایی است که می توان برای کم کردن آلودگی هوا انجام داد. افزایش وسائل نقلیه عمومی که از گاز طبیعی و یا الکتریسیته به عنوان سوخت استفاده می کنند، مردم را تشویق می کند که از خودروهای خود کمتر استفاده کنند. موضوعات مربوط به عوامل جلوگیری از آلودگی هوا و یا کاهش آن بدون شک به مسائل سیاسی کشیده می شود که در حوصله این بحث نیست. اکنون با کمک راههای علمی و تکنولوژیک در بسیاری از آلوده ترین شهرهای جهان مانند مکزیکو سیتی موفق شده اند تا حدود بسیاری آلودگی هوا را کاهش دهند. بدون شک دولتی که برای جان انسانها ارزش

قائل شود و برنامه های مشخص برای مقابله با مخاطرات زیست محیطی داشته باشد، می تواند با آلودگی هوا مقابله کند و یا لااقل آن را کاهش دهد. برخی از کارشناسان امر بیش از حد فرهنگ عمومی در راستای مقابله با آلودگی هوا و یا اساسا مبارزه با تخریب محیط زیست را مهم می دانند. گرچه این فرهنگ اهمیت دارد اما در ابتدای امر مقابله با آثار تخریب محیط زیست باید با برنامه و سازماندهی شده پیش رود. فرهنگ به خودی خود و با قسم و آیه و یا اختصاص

دادن یک روز به عنوان استفاده نکردن از خودروها بوجود نمی آید. فرهنگ عمومی برای جلوگیری از تخریب محیط زیست و مقابله با آلودگی هوا در جریان عمل واقعی با صرف بودجه و پشتکار سازمانهای مربوطه در راس امور و نظارت مستقیم یک دولت دمکراتیک بوجود خواهد. دولتی که بدون شک در نظام جمهوری اسلامی نمی توان سراغش را گرفت.

 


برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
علی محمد

پروژه دانشجویی پاورپوینت مهندسی پی تحت word


برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید

توجه : این پروژه به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پروژه دانشجویی پاورپوینت مهندسی پی تحت word دارای 42 اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در Power Point می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل پاور پوینت پروژه دانشجویی پاورپوینت مهندسی پی تحت word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است


لطفا به نکات زیر در هنگام خرید

دانلودپروژه دانشجویی پاورپوینت مهندسی پی تحت word

توجه فرمایید.

1-در این مطلب، متن اسلاید های اولیه 

دانلودپروژه دانشجویی پاورپوینت مهندسی پی تحت word

قرار داده شده است

2-به علت اینکه امکان درج تصاویر استفاده شده در پاورپوینت وجود ندارد،در صورتی که مایل به دریافت  تصاویری از ان قبل از خرید هستید، می توانید با پشتیبانی تماس حاصل فرمایید

3-پس از پرداخت هزینه ، حداکثر طی 12 ساعت پاورپوینت خرید شده ، به ادرس ایمیل شما ارسال خواهد شد

4-در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل اسلاید ها میباشد ودر فایل اصلی این پاورپوینت،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

5-در صورتی که اسلاید ها داری جدول و یا عکس باشند در متون زیر قرار داده نشده است


بخشی از متن پروژه دانشجویی پاورپوینت مهندسی پی تحت word :

اسلاید 1 :

مشتمل بر قواعد زمین شناسی ” مکانیک خاک و سنگ و نیز مهندسی سازه به منظور تحلیل ” طراحی و اجرای پی ها (فونداسیون) است.

اسلاید 2 :

پی نه تنها باید بارهای استاتیکی سازه ای حاصل از ساخت و ساز را به طور مطلوب و بدون عوارض غیر عادی ناشی از گسیختگی“لهیدگی“فشردگی و لغزش و چرخش به زمین منتقل نموده ” بلکه می بایست بارهای دینامیکی حاصل از انفجار ” زلزله“ ترافیک و ارتعاشات حاصل از ماشین الات را نیز با ایمنی کافی تحمل نماید.

اسلاید 3 :

خاکها:

در عرف مهندسی به مجموعه ای از مصالح طبیعی ویا رسوبات معدنی و الی با پیوند های ضعیف که بر روی سنگ بستر یافت می شوند

منشا خاکها:

خاکها به دو صورت در مهندسی عمران کاربرد دارند. اول به عنوان بار بر نهایی که باید در اندر کنش با پی ” بارها را تحمل نماید .دوم خاک به عنوان یکی از رایج ترین مصالح عمرانی ومنابع قرضه که در ساخت مصالح عمرانی کاربرد دارد.

خاکها از متلاشی شدن سنگها پدید می ایند و فضای خالی بین ذرات خاک از اب یا هوا (سیالات) پر شده است

اسلاید 4 :

مضامین مورد خطاب مهندسی ژئو تکنیک:

  1. کفایت خاک و سنگ واقع در زیر بنا در تحمل ایمن بار سازه احداثی
  2. تعیین وضعیت سطح اب زیر زمینی و عواقب تغییرات اتی ان در پروژه
  3. عوارض و عواقب حاصل از ساخت وساز“خاکریزی ویا گودبرداری
  4. طراحی و انتخابات فونداسیون های مناسب جهت پروژه مورد نظر
  5. ملاحظات پایداری و ملزومات پایداری سازی برای شیب های طبیعی و مصنوعی
  6. ضرورت به کارگیری سازه های حایل در پروژه وچگونگی طراحی انها
  7. چگونگی پاسخ ورفتار ساختگاه در مقابل زلزله
  8. معضلات ژئوزیست محیطی“ احتمال مخاطرات بر سلامتی و ایمنی و راهکارهای مقابله با ان

اسلاید 5 :

اب در خاک:

مشکلات در مهندسی ژئوتکنیک صرفا به سبب ذرات جامد خاک در توده خاک نیست . بلکه مربوط به سیالات موجود در فضا های خالی است و بر روی یک سیاره بدون اب نیازی به علم مکانیک خاک نمی باشد.  از عوارض وجود اب در خاک می توان به پدیده های کاهش تنش موثر و در نتیجه کاهش مقاومت برشی تقلیل باربری مویینگی کاپیلاریته انقباض و تورم خاکهای ریز دانه نشست تحکیمی خاکهای ریز دانه رمبندگی و واگرایی پدیده رگاب یا فرار اب از سازه های خاکی را نام برد.

اسلاید 6 :

ملاحظات ویژه در پی سازی:

1پی حتی الامکان باید متناسب با شرایط اقلیمی و وضعیت بستر سطحی نگاه داشته شوند.

2از پیچیدگی و توجه زیاد به جزئیات قالب بندی پی اجتناب کرد . جهت اجرا در زمینهای نسبتا سفت می توان از دیواره های قائم گودبرداری جهت قالب بندی استفاده نمود.

3تاثیر ساخت وساز در وضعیت زمین

4ساخت سریع اما گران ممکن است اقتصادی تر از اجرای کم هزینه اما طولانی مدت باشد.

اسلاید 7 :

انواع گسیختگی :

  1. برشی کلی (خاک سفت و متراکم )

2موضعی (نرم و شل تر)

  1. سوراخ کننده (خیلی نرم و شل )

طبق نظر وسیک فرم گسیختگی تابعی از سفتی و تراکم خاک و عمق استقرار پی و شکل پی می باشد.

برای پی های عمیق عموما برای انواع خاکها وقوع گسیختگی از نوع سوراخ کننده بیشتر محتمل است.

برای ارزیابی انواع گسیختگی ها دکتر اسلامی راه های مختلفی را بیان کرده اند که در فصل سوم کتاب مهندسی پی طراحی و اجرا توضیح داده است.

اسلاید 8 :

مقابله با نیرو های کششی:

برای مقابله با نیروهای کششی بزرگ معمولا پی ها را نیمه عمیق ویا عمیق اجرا نموده و در حالت سطحی باید دارای ارتباط و اتصال مناسبی با پی های مجاور باشد.در پاره ای موارد نیز انتهای پی در زمین را جهت افزایش مقاومت برشی و استفاده از وزن خاک روی کف پی به صورت کوره یا پداستال با قطر بیشتر نسبت به ساقه و یا بدنه اجرا می نمایند.

اسلاید 9 :

دلیل بکارگیری پی گسترده با شمع:

به علت بار های خیلی سنگین (تن11000)و خاک بستر ضعیف ( رس) و وجود ابهای زیر زمینی در سطحی بالا پی گسترده تنهایی پاسخگو نبوده “ جدا از ان به علت توان باربری بالایی که این نوع پی دارد مشکلات نشست برای ان مطرح می شود برابر همین از پی گسترده مرکب ( پی گسترده + گروه شمع) استفاده شده است .

اسلاید 10 :

پی های عمیق(شمعها): 

پی های عمیق ( شمعها )به ان دسته از اعضای خطی سازه ای چوبی بتنی یا فولادی اطلاق می گرددکه با استقرار در زمین بارهای سطحی را به لایه های عمیق تر زمین منتقل می کنند.


برای دریافت پروژه اینجا کلیک کنید
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
علی محمد
دانشجو | مرکز دانلود | پایانامه دانشجویی | جزوه های درسی | دانلود فایل ورد و پاورپوینت | پایان نامه ها | پروژه های درسی | ایران پروژه | بی پیپر | دانشجو یار | مرکز پایان نامه های فردوسی | نشر ایلیا | پی سی دانلود | مرکز پروژه های دانشجویی | پروژه دات کام | دانلود رایگان فایل |