پروژه دانشجویی تحقیق بررسی و نقش فرآیند ارتباطات در عملکرد مدیران در سازمان ملی جوانان و نهادهای تاب
پروژه دانشجویی تحقیق بررسی و نقش فرآیند ارتباطات در عملکرد مدیران در سازمان ملی جوانان و نهادهای تابعه تحت word دارای 150 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد پروژه دانشجویی تحقیق بررسی و نقش فرآیند ارتباطات در عملکرد مدیران در سازمان ملی جوانان و نهادهای تابعه تحت word کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است
بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی تحقیق بررسی و نقش فرآیند ارتباطات در عملکرد مدیران در سازمان ملی جوانان و نهادهای تابعه تحت word
چکیده
فصل اول: کلیات پژوهش
1-1- مقدمه
2-1- بیان مسئله
3-1- هدف پژوهش
4-1- اهمیت ضرورت پژوهش
5-1- انگیزه پژوهش
6-1- سوالهای پژوهش
7-1- تعاریف عملیاتی
فصل دوم: ادبیات و پیشینه پژوهش
1-2- مبانی نظری پژوهش
1-1-2- سابقه تاریخی و نقش ارتباطات
2-1-2- ارتباطات چیست
3-1-2- تعاریف ارتباطات
4-1-2- هدف از برقراری ارتباط
5-1-2- انواع ارتباطات
6-1-2- محاسن ارتباطات غیر رسمی
7-1-2- شیوه های ارتباط
8-1-2- شکلهای ارتباط
9-1-2- فرآیند ارتباطات
10-1-2- الگوی ارتباطی برلو
11-1-2- ارتباطات سازمانی به عنوان یک فرآیند متقابل
12-1-2- موانع برقراری ارتباط
13-1-2- کارکردهای ارتباطات
14-1-2- نقش ادراک در ارتباطات
15-1-2- بازخور
16-1-2- ویژگی یک ارتباط مؤثر
17-1-2- رفتار تأثیر گذار چیست
18-1-2- نقش بیان مؤثر در ارتباطات
19-1-2- چگونگی اثر بخشی و ارتقاء ارتباطات
ارتباط مؤثرتر
21-1-2- نقش شما در بهبود ارتباطات
22-1-2- ارتباطات محور توسعه
23-1-2- پیشرفت ارتباطات
24-1-2- انواع ارتباطات در سازمان
25-1-2- اهمیت ارتباطات سازمانی
26-1-2- مدیریت ارتباطات سازمانی
27-1-2- اهمیت ارتباطات در مدیریت
28-1-2- ارتباطات و مشکلات مدیریت
2-2- عملکرد
1-2-2- مدیریت عملکرد
2-2-2- دیدگاههای تاریخی در مورد عملکرد
3-2-2- تعریف ارزشیابی عملکرد
4-2-2- سابقه مدل ACHIEVE
5-2-2- استفاده از مدل ACHIEVE
6-2-2- سه کنش مدیریت عملکرد
7-2-2- برنامه ریزی عملکرد
8-2-2- سرپرستی
9-2-2- مرور بر عملکرد
10-2-2- معیارهای عملکرد
11-2-2- تجدید نظر در عملکرد ممکن است عملکرد را کم اهمیت جلوه دهد
12-2-2- الگوی بهبود عملکرد مدیریت
3-2- پیشینه پژوهش
1-3-2- تحقیقات داخل کشور
2-3-2- تحقیقات خارج کشور
فصل سوم: فرایند پژوهش
1-3- روش پژوهش
2-3- جامعه آماری
3-3- نمونه و روش نمونه گیری
4-3- ابزار پژوهش
5-3- چگونگی تعیین روایی و پایایی ابزار پژوهش
6-3- روش تجزیه و تحلیل داده ها
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده های آماری
1-4- مقدمه
2-4- توصیف داده ها
3-4- تحلیل داده ها
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهاد
1-5- بحث و نتیجه گیری
1-1-5- تفسیر سوال اصلی پژوهش
2-1-5- تفسیر سوالات فرعی پژوهش
1-2-1-5- تفسیر سوال فرعی اول پژوهش
2-2-1-5- تفسیر سوال فرعی دوم پژوهش
3-2-1-5- تفسیر سوال فرعی سوم پژوهش
4-2-1-5- تفسیر سوال فرعی چهارم پژوهش
2-5- نتیجه کلی
3-5- محدودیتها و مشکلات پژوهش
4-5- پیشنهادهای پژوهش
5-5- خلاصه پژوهش
منابع و مآخذ
فهرست منابع فارسی
فهرست منابع لاتین
بخشی از منابع و مراجع پروژه پروژه دانشجویی تحقیق بررسی و نقش فرآیند ارتباطات در عملکرد مدیران در سازمان ملی جوانان و نهادهای تابعه تحت word
1- آذرخش، تقی، ایمانی، محمد نقی ، اسماعیل تبار، مهدی، از آغاز تا پست مدرن، 1383، انتشارات فرهنگ سبز، صص 6 و 58
2- آذرنگ، عبدالحسین، 1378، شمه ای از اطلاعات و ارتباطات، نشر کتابدار، ص 27
3- اقتداری، علی محمد، 1380، سازمان و مدیریت، تهران، مولوی، ص 26 و 105
4- الوانی، سید مهدی، 1372، مدیریت عمومی، نشر نی،ص
5- الوانی، سید مهدی، پژوهشی در زمینه برخی از مشکلات سازمانی و عدم ارضای نیازهای کارکنان، مدیریت دولتی، تهران، مرکز مدیریت دولتی، 1369، ص 53
6- بهرنگی، محمد رضا، 1378، مدیریت آموزشی و آموزشگاهی، ص 98
7- پرهیزگار، کمال، 1368، روابط انسان در مدیریت، تهران، انتشارات اشراقی، صص 217 و 225 و
8- جاسبی، عبدالله، 1368، نظارت و کنترل سازمانی از دیدگاه اسلام، مرکز مدیریت دولتی، صص 242 و 244 و 245
9- جهانگردی، مرتضی، 1383، نشریه جهان اقتصاد ، ص 46
10-خدامی، مسعود، 1380، نشریه صنعتی نساجی، ص 85
11-رابینز، استیفن پی، 1378، رفتار سازمانی، مفاهیم نظریه و کاربردها، ترجمه دکتر علی پارساییان و دکتر محمد اعرابی، جلد دوم، تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی، ص 51
12-رحمانی، مهری، نشریه زیور ورزش، شماره 26، تابستان 1369، ص 26
13-رضاییان، علی، 1373، مدیریت رفتار سازمانی، انتشارات دانشگاه تهران، صص 39 و
14-رضائیان، علی، 1371، اصول مدیریت، انتشارات سمت، ص 61-63
15-رزاقی، محمدرضا، 1382، نشریه صنایع پلاستیک،ص
16-رنجبری، مجید، 1380، بررسی میزان اثربخشی ارتباطات، ارشد، ص
17-روحانی، محمد حسین، 1378، بررسی و نقش فرایند ارتباطات در عملکرد مدیران، کارشناسی ارشد، ص 98-99
18-سازمان امور اداری و استخدامی کشور، 1373، مدیریت عملکرد، ناشر سازمان معین ادارات،ص 9
19-صائمیان، علیرضا، 1377، نشریه جهان اقتصاد،ص 22
20-علاقه بند، علی، 1378، مدیریت عمومی، تهران نشر روان ، ص 9
21-علوی،سیدامین الله،1370 روان شناسی مدیریت و سازمان، مرکزآموزش مدیریت دولتی،ص 105
22-عمید، حسن، 1361، فرهنگ فارسی عمید، تهران، نشر سپهر، ص
23-فرد لوتانز، 1374، رفتار سازمانی، ترجمه دکتر علامعلی سرمد، ناشر موسسه بانکداری ایران، صص 660 و 672 و 674 و 675
24-فلاح، ام البنین، 1381، نشریه صدای عدالت، ص
25-کاظمی، بابک، 1368، سیستم اطلاعات مدیریت، تهران، ناشر پیشبرد، صص 107 و 111 و 116
26-کروبی، مهدی، 1381، نقش ارتباطات (میان فردی) در توسعه صنعت جهانگردی، (رساله دکتری)، ص 101
27-کروبی، محسن، 1378، اطلاعات و ارتباطات، نشر روان، صص 61 و 105
28-کوکلان، هوشنگ، 1358، رفتار سازمانی، تهران، دانشکده علوم اداری و مدیریت بازرگانی، صص 225 –
29-کونتز و اودانل، 1375، اصول مدیریت، ترجمه دکتر فرهنگی، طوسی، مهدویان و علوی،ص
30-گیریفین، مورهد، 1374، رفتار سازمانی، ترجمه الوانی، معمارزاده، صص134 و 463 و 465
31-محسنیان راد، مهدی، 1369، ارتباط شناسی، ناشر سروش، ص
32-مشبکی، اصغر، 1371، بررسی جوانب مختلف انگیزش کارکنان در سازمان، مدیریت دولتی، تهران ، ص 240
33-معتمد نژاد، کاظم، 1371، وسایل ارتباط جمعی، ناشر دانشگاه علامه طباطبایی، ص 71
34-مصدقی، مجتبی، 1380، نشریه جهان اقتصاد، شماره 8 ، ص 2
35-میر سپاسی، علی، 1371، اصول مدیریت، انتشارات سمت ، صص 356 و 357 و 411
36-میچل ترنس، آر، 1373، مردم در سازمانها، ترجمه دکتر حسین شکرکن، انتشارات رشد، صص 98 و 373
37-مومنی، عبدالله، 1384، بررسی نقش ارتباطات در بهره وری، ارشد، ص 88
38-هوی و میسکل، 1382، مدیریت آموزش، ترجمه دکتر سید عباس زاده، انتشارات دانشگاه ارومیه، ص 668
39-هری، پال و بالانچارد، 1378، مدیریت رفتار سازمانی، ترجمه دکتر قاسم شبستری، تهران، انتشارات امیرکبیر ، صص 420 – 421
1- Arthur G. Bdian,(1986) , International Edition, PP 518-
2- Appold, Barbara , (2006) , “A case study of the impact od teachers with awareness of the process communication model on student achievement”. Ed . D ., central Michigan Univarsity
3- Barney. B. Jay, Griffin W. Ricky.(1992), The Management of organization. USA: Houghton Mifelin company
4- Barnard, A. and barrett, K, (1951) , An Exprimental Approach to organization communication, Perssonnel, P
5- Harper, Lois, (2006), “A compostite semantic communications framework for representation of agent communication language semantics”. Ph. D. the university of Alabama in Huntsville
6- Li, Hongjun, (2002), “I,telligent distributed fault and performance Management for communication networks”. Ph. D. University of Maryland college park
7- Kemmitt, Alicia M, (2006), “ Active voice and community engagement: transforming united states public service media through strategic communication”. Ph. D, University of Massachusetts Amherst
8- By Oliphant , Rebecca go , (1994) , Linking communication with performance management in an applied setting. Ph. D., The florida state university
9- Ries, shonna K, (2005), “ Family communication patterns and conflict management styles dating relationships: An empirical study”. M.A, California state university, dukkerton
10- Robines. P, Stephen, ( 1998) , organization Behavior. USA: prentice- Hall, International, Inc.
11- Ross, Joel. E, (1970) , management by Information system, New Jersey: Prentice- Hall, Inc
12- Schpdeebeck, peter.(1971) , P, management system, New York: john wiley and sons, Inc
13- Sawatzky , Harvey , M.N.R.M., (2006) , Partnership and communication in resource management : A study of the Canadian model forest network. University of Manitoba (Canada)
14- Stoner. A. F, James, Freeman. R, Edward,( 1989) , management, USA: prentice- Hall, International, Inc.
15- Wyatt. H, (1990) , “crisis in supervision”. Personal, Vol. 67, No. 11, Nov. pp
16- Thompson, jon,(2006) , “ Adapting the process communication model to higher education writing. Ed. D, central Michigan University
چکیده
برآوردها نشان می دهد، مدت زمانی که در سازمانها صرف ارتباطات می گردد بین 50/0 درصد تا 90/0 درصد دامنه تغییر دارد، و اغلب اعضای سازمانها دست اندرکار فرایند ارتباطند و پیوسته به کار جذب، ارزیابی و پخش و توزیع اطلاعات اشتغال دارند، و در این راستا ارتباطات و چگونگی جهت گیری آنها به سمت اهداف سازمانی از مسائل ضروری مورد توجه مدیران است و این توجه ناشی از ارتباط مؤثر با کارکنان و درک انگیزه های ارتباطی آنان، در توفیق مدیران در دست یابی به اهداف طراحی شده سازمان عامل مؤثر است. ارتباطات از جمله موضوعاتی است که در علوم رفتاری و رفتار سازمانی از اهداف والایی برخوردار است و می تواند در عملکرد مدیران تأثیر عمده ای داشته باشد (محسنیان راد، 1369، ص 247)
روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع پیمایشی است و جامعه آماری کارکنان و مدیران سازمان ملی جوانان به تعداد 300 نفر کارکنان و 14 نفر مدیر دارای تحصیلات دیپلم تا فوق لیسانس در نظر گرفته شدند و تعداد نمونه به روش تصادفی طبقه ای 14 نفر از مدیران به علت کمی شمارش گردید و 169 نفر از کارکنان انتخاب گردیده است، ابزار پژوهش شامل دو پرسشنامه محقق ساخته بر مبنای چهار کارکرد ارتباطات رابینز بوده است
اعتبار پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای مدیر 95/0 صدم اعتبار پرسشنامه کارمندان 97/0 صدم تعیین گردیده است
برای تجزیه و تحلیل سؤالات پرسشنامه علاوه آمار توصیفی، آزمون t دو گروه مستقل مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاصل از سؤالات پژوهش به شرح زیر است
1- بین فرآیند ارتباطات و عملکرد مدیران رابطه وجود دارد
2- مدیران بر این اعتقادند که کنترل رفتار سازمانی پرسنل از طریق آنها نسبتاً خوب انجام می شود
3- مدیران بر این اعتقادند که در پرسنل ایجاد انگیزه می کنند
4- مدیران بر این اعتقادند که عواطف و احساسات(روحیه) پرسنل چندان مهم تلقی نمی شود
5- مدیران بر این اعتقادند که انتقال اطلاعات به منظور تصمیم گیری از طریق آنها نسبتاً خوب انجام می شود
1-1- مقدمه
در دنیای کنونی نقش ارتباطات در یک مجموعه، به عنوان یکی از عناصر اولیه مدیریت به شمار می رود. بنابراین به نظر می رسد با توجه به رشد روز افزون سازمانها از یک سو و پیچیدگی مباحث مدیریتی از سوی دیگر اهمیت نیاز به ارتباطات روزانه و موثر بیشتر می شود
ارتباطات سازمانی شامل فرایندی است که دو یا چند واحد از یک مجموعه از طریق تبادل نظر، اطلاعات مورد نیاز خود را مبادله کرده و از آنجایی که ارتباطات از عناصر اولیه مدیریت است، مدیران باید در سطوح مختلف با افراد مجموعه و یا همطراز خود ارتباط موثر برقرار کنند
ارتباطات موثر یکی از عناصر کلیدی موفقیت مدیران است چرا که اطلاعات به عنوان یک ورودی با اهمیت در سیستم سازمانی و در سایه ارتباطات موثر وارد مجموعه شده و پس از راه یابی، نیازمند سیستم ارتباطی کارآمد خواهد بود، تا مورد پردازش قرار گیرد و همانند خون در شریان آن مجموعه جریان یابد
بدیهی است ارتباط مدیران با افرادی که در مجموعه تحت نظارت آنان انجام وظیفه می نمایند، باید به بهترین شیوه ارتباطی جهت نیل به اهداف آن مجموعه باشد چرا که همه جوانب کار مانند آموزشی، ارجاع، ماموریت و ارزیابی عملکرد از طریق این ارتباطات صورت می گیرد
بنابراین به نظر می رسد یک مدیر موفق با بهره گیری از روشهای اثر بخش ارتباطات برای افزایش کارایی مجموعه خود نقش ارزنده ای دارد.
هر جا که ارتباطات موثرتر، بهتر و شفاف تر خواهد بود عملکرد مدیران هم نیز بهبود داشته و مطمئناً عکس این قضیه نیز به اثبات رسیده است (رحمانی ، 1369 . ص 26)
2-1- بیان مسئله
با توجه به این که ارتباطات فرایندی محوری در تبادل اطلاعات بین اعضاء سازمان و بین سازمانی است و تعاملات قسمتهای مختلف را برقرار می کند بنابراین یک ابزار موثر در هماهنگ سازی کاربرد اثر بخش منابع انسانی تلقی می شود و در سازمانهایی که فرایند ارتباطات به خوبی برقرار نشود آثار و تبعاتی را بدنبال خواهد داشت که یکی از آنها می تواند در عملکرد مدیران موثر واقع شود
تحقیقات نشان می دهد که بسیاری از تعارضهایی که بین افراد یا کارکنان یک سازمان پیش می آید ناشی از ارتباطات ضعیف و یا ارتباطات ناقص است. زیرا افراد هفتاد درصد ساعات کارشان را بصورت نوشتن، خواندن، صحبت کردن و یا گوش دادن صرف ارتباطات می کنند (رابینز ، 1998 . ص 310 )
یکی از موانع اساسی عملکرد موفقیت آمیز یک گروه یا یک سازمان فقدان ارتباطات اثر بخش است. اثر بخشی «ارتباطات» به دو دلیل برای مدیران اهمیت دارد. یکی آن که مدیران کارکرد های مدیریت را بوسیله فرایند «ارتباطات» انجام می دهند و دیگر اینکه ارتباطات امری حیاتی است که مدیران قسمت اعظم وقت خود را صرف آن می کنند (ابستونروفریمن ترجمه اعرابی و پارسیان ، ص 111)
بنابراین «ارتباطات» اثر بخش لازمه اثر بخشی هر گروه و سازمانی است زیرا از جمله عوامل سه گانه ای که به عنوان معیارها و مقیاسهای «اثر بخشی سازمانی» برشمرده اند مهارتهای ارتباطی مدیریتی، مدیریت اطلاعات و ارتباطات می باشند (رابینز ترجمه کبیری ، 1376 . ص 51)
واقعیت آن است که کشور ما به لحاظ جمعیتی ، از جوان ترین کشورهای دنیاست و نسل جوان بر اساس آمارهای موجود ، تقریبا نیمی از جمعیت کشورمان را تشکیل می دهد . از سوی دیگر ، جوانان سرمایه های اصلی جامعه ایران اسلامی محسوب می شوند که با بهره گیری صحیح از توانمندیهای آنان می توان تضمین کننده رشد و توسعه کشورمان باشیم
بدیهی است که « سازمان ملی جوانان » مهمترین نهاد مسئوول در جهت فراهم اوردن فرصتها و تحقق نیازها و خواسته های جوانان می باشد لذا باید هر چه بیشتر به ارتباط این سازمان با نسل جوان اهتمام ویژه ای را مبذول داشت تا ازاین طریق بتوانیم در عرصه های گوناگون اجتماعی ، فرهنگی ، سیاسی و اقتصاید کشورمان نقش بسزایی را ایفاء کنند
3-1- هدف پژوهش
1-3-1- هدف کلی: بررسی و مطالعه نقش فرایند ارتباطات در عملکرد مدیران
2-3-1- اهداف جزئی:
1- شناخت نحوه عملکرد مدیران سازمان ملی جوانان در خصوص کنترل رفتار سازمانی پرسنل
2- شناخت نحوه عملکرد مدیران سازمان ملی جوانان در خصوص ایجاد انگیزه در پرسنل
3- شناسایی نحوه عملکرد مدیران سازمان ملی جوانان در خصوص بیان عواطف و احساسات (روحیه پرسنل)
4- شناسایی نحوه عملکرد مدیران سازمان ملی جوانان در خصوص انتقال اطلاعات به منظور تصمیم گیری در سازمان
4-1- اهمیت و ضرورت موضوع پژوهش
تحقیقات نشان داده است که مدیران، حدود 50 تا 80 درصد از وقت خود را به نحوی صرف ارتباط با دیگران می نمایند البته این امر چندان هم دور از ذهن نیست، زیرا ایجاد ارتباط برای تمام فعالیتهای یک سازمان امری حیاتی است. بدون وجود یک ارتباط موثر، (مدیریت، عملکردها، نوآوری، درک نیازهای مشتری و برنامه ریزی امور جاری ) انجام نخواهد گرفت و یا بسیار ضعیف خواهد بود. در هر سازمانی بدون وجود ارتباطات ایجاد هماهنگی بین واحدهای مختلف سازمان غیرممکن خواهد بود و مشکلات زیادی در انجام عملیات و برآوردن هدفهای سازمان و ارزشیابی فعالیت ها بوجود خواهد آمد
ارتباطات بعنوان فرایندی، محوری است که در تبادل اطلاعات بین اعضاء سازمان و بین سازمانی موثر
می باشد و تعاملات قسمتهای مختلف را برقرار می کند بنابراین یک ابزار موثر در هماهنگ سازی کاربرد اثر بخش منابع انسانی تلقی می شود
در سازمانهایی که فرایند ارتباطات به خوبی برقرار نشود آثار و تبعاتی را بدنبال خواهد داشت که یکی از آنها را می توان اختلال در عملکرد مدیران را نام برد لذا پژوهشگر در نظر دارد که نقش ارتباطات بر عملکرد مدیران را مورد سنجش قرار دهد بدین جهت سازمان ملی جوانان بعنوان یکی از سازمانهایی که نقش عمده را در ارتباط با جوانان ایفاء می کنند لحاظ گردیده است
قابل ذکر است که از نتایج این پژوهش مدیران و کارکنان سازمان ملی جوانان و نهادهای وابسته، نظام آموزشی، دانشجویان رشته های علوم انسانی، مدیریت، بویژه مدیریت آموزشی بهره مند می گردند
5-1- انگیزه پژوهشگر
یکی از موضوعات مهمی که امروزه سازمانهای ما با آن درگیر هستند غفلت از مقوله ارتباطات سازمانی است که هر گونه خللی در این رابطه منجر به پایین آمدن عملکرد مدیران می شود
این موضوعات و همچنین قلت و کمی پژوهش در ارتباط با این موضوع پژوهشگر را برانگیخت تا با بررسی کارکردهای ارتباطات و تأثیر آن بر عملکرد مدیران در گام نخست بدنبال پیدا کردن موانع ارتباطی در سازمان و سپس ارائه راهکارهای برای از بین بردن این موانع و در نتیجه بهبود عملکرد سازمان شود
6-1- سوالهای پژوهش
1-6-1- سوال اصلی:
از نظر مدیران و کارکنان، آیا فرآیند ارتباطات در عملکرد مدیران نقش دارد؟
2-6-1- سوالات فرعی:
1- از نظر مدیران و کارکنان، عملکرد مدیران سازمان ملی جوانان در زمینه کنترل رفتار سازمانی پرسنل چگونه است ؟
2- از نظر مدیران و کارکنان، عملکرد مدیران سازمان ملی جوانان در زمینه ایجاد انگیزه در پرسنل چگونه است ؟
3- از نظر مدیران و کارکنان، عملکرد مدیران سازمان ملی جوانان در زمینه بیان عواطف و احساسات (روحیه) پرسنل چگونه است ؟
4- از نظر مدیران و کارکنان، عملکرد مدیران سازمان ملی جوانان در زمینه انتقال اطلاعات به منظور تصمیم گیری چگونه است؟
7-1- تعریف نظری و عملیاتی متغیرهای پژوهش
متغییر مستقل :
1-7-1- فرایند ارتباطات
تعریف نظری: عبارت است از مراحل موجود بین یک منبع و یک گیرنده که منتج به انتقال معانی و مفاهیم می گردد (رابینز ، 1989 . ص 269)
تعریف عملیاتی: منظور از فرآیند ارتباطات نمره به دست آمده از پرسشنامه ارتباطات می باشد که در قالب چهار ویژگی ارتباطات رابینز می باشد
2-7-1- ارتباطات
تعریف نظری: ارتباطات عبارت است از جابه جا شدن اطلاعات یا داده ها از سوی فرستنده (اطلاعات) به گیرنده (اطلاعات) به این شرط که هم فرستنده و هم گیرنده اطلاعات جا به جا شده را درک نموده و بفهمند (علوی ، 1370 . ص 330)
تعریف عملیاتی: در این پژوهش از پرسشنامه 26 سئوالی محقق ساخته جهت سنجش ارتباطات از فرستنده (مدیر ) به گیرنده ( افراد شاغل در سازمان ) مورد استفاده قرار گرفت
تغییر وابسته :
3-7-1- عملکرد
تعریف نظری: مجموعه عملیاتی که مدیر به طور روزمره در محیط کار خود انجام می دهد. که همه وظایف مدیر را در بر می گیرد. ( برنامه ریزی ، سازمان دهی ، هماهنگی ، فرماندهی ، کنترل )
(رضائیان، 1373، ص 217)
تعریف عملیاتی: منظور از عملکرد نمره به دست آمده از پرسشنامه ارتباطات می باشد که در قالب چهار ویژگی ارتباطات رابینز می باشد.1- کارکرد کنترل رفتار سازمانی 2 – ایجاد انگیزه در پرسنل 3- بیان عواطف و احساسات (روحیه) 4- انتقال اطلاعات به منظور تصمیم گیری
4-7-1- کنترل رفتار سازمانی پرسنل
تعریف نظری: سازمانها دارای سلسله مراتبی از قدرت و خطوط هدایت رسمی هستند که کارکنان موظف به دنباله روی از آنها می باشند. ارتباط از راههای گوناگون موجب کنترل رفتار اعضاء می گردد
(الوانی ، 1372 . ص 87)
تعریف عملیاتی: با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته سئوالهای ( 9-2) میزان کنترل رفتار سازمانی پرسنل مورد بررسی قرار می گیرد
5-7-1- ایجاد انگیزه در پرسنل
تعریف نظری: فراهم آوردن شرایطی برای تلاش و کشش فرد جهت ارضاء یک خواسته یا هدف در سازمان (بهرنگی، 1380 . ص 138)
تعریف عملیاتی: با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته ، سوالهای ( 15-10) میزان ایجاد انگیزه مورد بررسی قرار می گیرد
6-7-1- بیان عواطف و احساسات (روحیه) پرسنل
تعریف نظری: یک مکانیسم اساسی در جهت نمایش احساس رضایت یا عدم رضایت است تا در نتیجه ایجاد ارتباط بین افراد، فرصتی برای بیان احساسات و ادراکات آنان در جهت رضایت و اظهار نیازهای اجتماعی شان صورت گیرد (رابینز ، 1989، ترجمه پارسائیان، 1369 ص 268)
تعریف عملیاتی: با استفاده از پرسشنامه محقق ساخت سئوالهای ( 18-16 ) میزان بیان عواطف و احساسات پرسنل را می سنجد
7-7-1- تبادل اطلاعات به منظور تصمیم گیری
تعریف نظری: ماده سیالی که اجزاء سیستم سازمانی، یا واحدها و سطوح مختلف سازمان را به هم مرتبط می کند، ارتباطات یا رد و بدل شدن و جریان اطلاعات (به صورت مختلف) می باشد. ارتباطات از طریق انتقال اطلاعات در بین افراد گروه موجب تسهیل در امر تصمیم گیری در نتیجه انتخاب بهترین راه از بین راههای مختلف می گردد. نقش اطلاعاتی ارتباطی زمانی مشهود است که مدیران به دریافت، جمع آوری و انتشار اطلاعات می پردازند (رابینز، 1989، ترجمه پارسائیان، 1369 ص 268)
تعریف عملیاتی: با استفاده از پرسشنامه محقق ساخت سئوالهای ( 19-26 ) میزان بیان تبادل اطلاعات به منظور تصمیم گیری مورد بررسی قرار می گیرد
8-7-1- کارکنان
تعریف نظری : کسانی که در اداره یا بنگاهی کار می کنند ، عضو اداره ( فرهنگ فارسی عمید،1361 ص 917)
تعریف عملیاتی : منظور از کارکنان در این پژوهش افرادی هستند که در سازمان دارای شغل و مسئولیت هستند و با مشارکت آنان سازمان اداره می شود در این پژوهش به 169 نفر کارمند پرسشنامه ارائه گردید
9-7-1- مدیر
تعریف نظری: هماهنگ کننده منابع انسانی و مادی در جهت تحقق هدفها (علاقه بند، 1378، ص 9)
تعریف عملیاتی: با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته 14 نفر از مدیران به پرسشنامه 26 سئوالی پاسخ دادند
1-2- مبانی نظری پژوهش
فراهم آوردن یک سیستم ارتباطی ،از جمله وظایف اساسی مدیر می باشد
«چستر آی.بارنارد»
ارتباط در تمام جنبه های زندگی دخالت دارد معلمان با استفاده از روش های شفاهی ، کتبی، و رسانه های دیگر نظیر نوارهای ویدئو ، کامپیوتر و اشکال هنری تدریس می کنند
دانش آموزان نیز یادگیری خود را از طریق رسانه های مشابهی نشان می دهند ، رؤسای نواحی و مدیران مدارس ،بیش از 70 درصد وقت خود را صرف ارتباط می کنند . از یک جهت می توان گفت که دانش آموزان معلمان و مدیران با برقراری ارتباط امرار معاش می کنند
همچنین می توان گفت برقراری ارتباط صحیح ، بین اجزای گوناگون یک سازمان از ارکان وظایف مدیر در فرایند مدیریت است. در واقع ارتباط مؤثر با افراد و درک انگیزه های آنان باعث توفیق مدیریت در انجام وظیفه رهبری می شود . به تجربه ثابت شده است که اگر ارتباطات صحیحی در سازمان برقرار نباشد گردش امور مختل شده و کارها آشفته می شوند
از این گذشته، «چستر بارنارد» مشاهده کرد که وجود اهداف مشترک برای تلاش های گروهی ضروری است. اهداف نیز زمانی شناخته شده ،مفید و پویا هستند که در مورد آنها بین افراد گروه ارتباط برقرار گردد. در سازمان ها بزرگ و پیچیده ،تبدیل اهداف به اقدامات عملی و متعاقب آن کسب موفقیت به ارتباطات بستگی دارد. بنابراین ،برقراری یک شبکه ارتباطی فراگرد ارتباطی ، اولین وظیفه فرد سازمان دهنده و وظیفه مدیر می باشد . همچنانکه « هربرت سایمون » به طور خلاصه ، اظهار داشت :« سازمان نمی توان بدون ارتباطات وجود داشته باشد .» (وین ک.هوی و سسیل ج . میسکل . ترجمه عباس زاده 1382 ص 668)
1-1-2- سابقه تاریخی و نقش ارتباطات
در نخستین مباحث مربوط به مدیریت موضوع ارتباطات بسیار کم مورد توجه قرار می گرفت . اگر چه در کنشهای فرماندهی و اصل سلسله مراتب، مسأله ارتباطات به طور تلویحی گنجانده شده بود، اما نخستین نظریه پردازان هیچگاه به طور کامل به این مقوله نپرداختند. و آن را در نظریه های مدیریتی نگنجاندند. در همان حال، عموماً نقش ارتباطات غیر رسمی را در ارتباط با مسأله تکمیل مجاری ارتباطی رسمی و سلسله مراتبی اذعان داشتند
لیکن نظریه پرداز پیشگام مدیریت، هانری فایول، تقریباٌ نخستین کسی بود که مسأله ارتباطات را به تفضیل تجزیه و تحلیل کرد و برای آن راه حل معنی دار ارائه داد. شکل 2-1 حالت بسیار ساده سازمان رسمی را به تفسیر فایول نشان می دهد
اگر مجاری رسمی این سازمان دقیقاً تعقیب شود و شخص «و» بخواهد «ل» ارتباط برقرار سازد، این ارتباط باید از طریق هـ ـ د ـ ج ـ ب ـ الف ـ ح ـ ط ـ ی ـ ک ـ ل صورت گیرد و به صورت بالعکس به او باز گردد به بیان دیگر «و» باید از طریق بیست پست سازمانی با «ل» ارتباط متقابل برقرار سازد از سوی دیگر، اگر «و» با «ل» پل ارتباطی ایجاد کند این ارتباط به بیان فایول چنین خواهد بود
; «و» و «ل» با یکدیگر مستقیماً مواجه می شوند و در مدت فقط چند ساعت و پس از چند سوال و جواب که باید از بیست نفر می گذشت عده ای را ناآرام می ساخت به کاغذ بازی فراوان منجر می شد هفته ها و ماهها طول می کشید تا به نتیجه ای برسد که میزان رضایت خاطر آن از نتیجه ارتباط مستقیم «و» و «ل» بسیار کمتر بود به تفاهم می رسند
این «پل ارتباطی » به آنچه در سازمانهای رسمی نوین زیر عنوان ارتباطات افقی خوانده می شود بسیار نزدیک است. متأسفانه اینگونه بینش های کلاسیک بسیار معدود و در بیشتر مواقع منحصر به شخص یا موقعیت های ویژه بود
در واقع چستر بارنارد در دهه 1930 بهتر از دیگران ارتباطات را به شیوه معنی دار و به عنوان یک پویایی اساسی در رفتار سازمانی مطرح کرد . بارنارد متقاعد شده بود که ارتباطات بزرگترین نیروی شکل دهنده سازمان است . او ارتباطات را در ردیف مقاصد و تمایل مشترک به عنوان یکی از سه عنصر اولیه اداره سازمان می دانست . به نظر او ارتباطات هم سازمان را به صورت یک نظام پویا و سرشار از همکاری در می آورد هم مقاصد سازمان را به مقاصد اعضای آن پیوند می دهد . فنون ارتباطی که به نظر او هم مکتو ب و هم شفاهی است ، نه فقط برای رسیدن به اهداف سازمان ضرورت دارد بلکه از مبانی بالقوه مشکل ساز سازمان نیز محسوب می شود .به بیان خودش «فقدان یک تکنیک مناسب ارتباطی امکان ا تخاذ برخی مقاصد را به عنوان مبانی سازمان ، از بین می برد .»
بارنارد همچنین ارتباطات را در تعبیر خود از اختیارات می گنجاند ، او تأکید می کرد که قبل از ابلاغ اختیار یا مرجعیت از مافوق به مادون ،بایدمفاهیم مورد نظر کاملاً‌معلوم گردد. وی از هفت عامل ویژه ارتباطی نام می برد که در برقراری و حفظ مرجعیت عینی در سازمان حایز اهمیت خاص است . به نظر او هفت عامل مذکور اختصاراً به شرح زیر است
1- مجاری ارتباط باید دقیقاً مشخص باشد
2- لازم است مجاری ارتباطات هر یک از اعضای سازمان مشخص باشد
3- خطوط ارتباطی باید حتی الامکان مستقیم و کوتاه باشد
4- لازم است به طور معمول ارتباطات از خطوط کاملاً رسمی اعمال شود
5- شخصی که در مرکز ارتباطات قرارا دارد باید صلاحیت داشته باشد
6- کنش سازمان نباید در خطوط ارتباطی اخلال کند
7- هر ارتباط باید به صورت موثق برقرار شود
پس از مطرح شدن نظرات فایول و بارنارد پویائیهای ارتباطات در رفتار سازمانی و نظریه های مدیریتی اگر یک موضوع انحصاری نبوده حداقل یکی از موضوعات اساسی بوده است. به استثنای اصول آن دسته از کتب مدیریتی که هنوز هم بر چهارچوب فرایند کلاسیک تأکید می کند، در سایر نوشته ها ارتباطات از توجه عمده برخوردار است . به علاوه مقادیر کثیری کتاب و مقاله به ارتباطات شخص با شخص و ارتباطات سازمانی اختصاص یافته است. متأسفانه در عمل قسمت اعظم این نوشته ها فقط موضوع ارتباطات را به صورت سطحی بررسی کرده ندرتاً بر مبنای یافته های تحقیقات سیستماتیک استوار است. در یک نوشته مجموعه آثار مربوط به ارتباطات به عنوان مقادیری «چرندوپرند» معرفی شده است. تنها در سال های اخیر درباره معنای واقعی فرایند ارتباطات به ویژه در خصوص نحوه تأثیر آن در رفتار سازمانی نظرات صائب ابراز شده است (فرد لوتانز، ترجمه سرمد ، 1374 ص660)
2-1-2- ارتباطات چیست
هر یک از ما به تناسب شخصیت و تجارب خود بدان جواب متفاوتی می دهیم، دانشجویان به ویژه دانشجویان رشته مدیریت و کامپیوتر ممکن است آن را استفاده از مدارهای الکتریکی گرفت تا به مناجات که ارتباط با خداوند و خالق خود می باشد خاتمه می دهند
ارتباطات در سال های اخیر به ویژه پس از سال های 1950 در غرب مور توجه و فراگر علما و دست اندرکاران رشته های مختلف علمی از جمله ،روانشناسی ،روانشناسی اجتماعی و جامعه شناسی تا دانشمندان مدیریت و علوم کامپیوتر قرار گرفته است و هر یک از پیشتازان این رشته برای خود دیدگاهی متفاوت از دیگران دارند که آنان را بر آن می دارد که به گونه متفاوتی به ارتباطات بنگرند(جهانگردی، 1383ص45)
3-1-2- تعاریف ارتباطات
واژه انگلیسی کامیونْی‌کِِی‌شِن; [1] به معنی ارتباطات از کلمه لاتین کامیونیس[2] به معنی «مشترک» مشتق شده است. هنگامی که با دیگران ارتباط برقرار می کنیم، در واقع زمینه «مشترکی» برای تفاهم فیمابین به وجود می‌آوریم . ارتباطات عبارت از مجموعه مهارت های گوش کردن ،حرف زدن ،خواندن و نوشتن است که ما هر روز برای انجام وظایف و مسئولیت های خویش به آنها دست می زنیم .علاوه بر اینها وضع ظاهر و چهره و قیافه و منش و رفتاری که آگاهانه یا ناخودآگاه از خود نشان می دهیم جزء لایتجزای مجموعه ارتباطات ماست (مصدقی ، 1380 . ص2)
قرن بیست و یکم را از یک چشم انداز عصر ارتباطات می دانند . عصر نزدیک شدن قاره های پنجگانه جهان به یکدیگر. امروزه هر اتفاق کوچک و بزرگی در سراسر جهان از طریق ماهواره های دیجیتال در اختیار بیننده تلویزیون قرار می گیرد . شاید یک صد سال پیش کمتر کسی تصور می کرد که روزی بتوان بازی فینال جام جهانی را به خانه های میلیاردها انسان آورد
در این شرایط ارتباطات اهمیت بسیاری می یابد و انسان در خانواده سبز خود یا سازمانی که در آن کار می کند تلاش می کند با شناخت فرایند ارتباط ،موانع موجود را از سر راه بردارد اما پرسش مهم این است که ارتباطات چیست؟ (ایمانی، آذرخش و اسماعیل تبار ، 1383 . ص58)
ارتباط عبارتست از فرایند انتقال پیام و برقراری تفاهم بین دو نفر یا بیشتر مشروط بر آنکه معنای مورد نظر
فرستنده پیام را گیرنده نیز دریافت کند. از نظر فنی ارتباط وقتی موفقیت آمیز است که تفاهم دو جانبه حاصل شود (صائمیان،1377 ص22)
ارتباط یک فرایند حیاتی و پویا در سازمان است ، و سازمانی که به کارکنان آن با یکدیگر ارتباط موثر نداشته باشند نمی توانند توانمندیهای لازم را برای اجرای وظایف خود کسب کنند و در هر حال انگیزه آنان نیز بتدریج کاهش پیدا می کند. زیرا ارتباط خود بستر مناسبی برای مبادله اطلاعات ،دانش و تجربیات می باشد (همان منبع، 1377، ص22)
بر اساس تعریفی علمی، ارتباطات فرایندی پویا، پیوسته ،برگشت ناپذیر ، تعاملی و زمینه ای است. این تعریف هنوز هم بعد از گذشت چهل سال از ارائه آن بدیع و قابل استفاده است (ایمانی ، آذرخش و اسماعیل تبار، 1383 . ص58)
در تعریف فوق «فرایند» دارای سه ویژگی است
1- حالت کلی و تمامیت داشتن است یعنی جزئی نیست ،بلکه با یک مجموعه و کلیت سروکار دارد
2- مستمر و مداوم است. یعنی هیچگاه کار مدیریت تعطیل نمی شود. مدیر دائماً در حال اداره کردن، برنامه ریزی، تصمیم گیری و ;.. است
3- پویا، یهنی دینامیک و ثابت نیست. پویا یعنی زنده است و نسبت به زمان و مکان حالت یکسان ندارد. تنبیه یک شاگرد در هر زمان یک پاسخ مخصوص دارد . مدیریت نمی تواند یک فرد را یک وضعیت خاص در نظر بگیرد و برای همیشه یک نسخه برای تجویز کند. پویا یعنی اینکه از حالتی تا حالت دیگر و از موفقیتی تا موفقیت دیگر عوض می شود و فرق می کند. از اینجا حساسیت مدیریت و اهمیت آن مشخص می گردد (ایمانی ، آذرخش و اسماعیل تبار ، 1383 . ص6)
ارتباطات فرایندی پویا است زیرا پیوسته از حالتی به حالت دیگر تغییر می کند. اگر دیدگاهها احساسات و عواطف افرادی که د رحال برقراری ارتباط هستند تغییر کند ، ماهیت ارتباط آنها نیز تغییر می کند
ارتباطات فرایندی پیوسته است، زیرا هرگز متوقف نمی شود، همه ما افکار و اطلاعات دریافتی را در همگان
تفکر خواب و رویا پرورش می دهیم. مغز ما همواره فعال است و ماهمواره در حال برقراری ارتباط هستیم
ارتباطات، فرایندی برگشت ناپذیر است، زیرا هنگامی که پیامی می فرستیم، نمی توانیم آن را بی اثر سازیم ، هنگامی که زبان را در دهان می جنبانیم ،نگاهی معنادار می اندازیم، یا عصبانی می شویم، دیگر نمی توانیم آثار آن را پاک کنیم. عذرخواهی با انکار ما نیز نمی تواند آنچه را که اتفاق افتاده است بی اثر سازد
ارتباطات، فرایندی تعاملی است، زیرا پیوسته با خود و دیگران در تماس هستیم اطرافیان نسبت به سخنان و اعمال ما واکنش نشان میدهند و ما نیز در برابر سخنان و اعمال دیگران واکنش نشان می دهیم و به پاسخگویی می پردازیم. بنابراین چرخه ای از کنش و واکنش ها، اساس فعالیت های ارتباطی ما قرار می گیرند
ارتباطات، فرایندی محتوای (زمینه ای) است، زیرا ارتباطات و ابستگی زیادی به کل تجربه انسانی ما دارد. پیچیدگی ارتباطات ما را وادار می کند تا دانش و مهارت های لازم برای برقراری ارتباط را کسب کنیم و با محیط هماهنگ گردیم (منبع قبلی،1383 . صص 59 ـ 58)
تعاریف فوق تقریباً همگی انتقال یک ایده یک احساس ، اطلاعات و یک پیام را از فردی به فرد دیگر به عنوان فرایند ارتباطی بیان کرده است . در هر فرایند ارتباطی تعداد دو نفر یا بیشتر مبادله افکار و نظریات و احساسات و حقایق می پردازند. این افراد از طریق به کارگیری و ارسال پیام هایی که مفهوم آن برای کلیه آنها یکسان است به انجام این کار مبادرت می ورزند ( ایمانی ، آذرخش و اسماعیل تبار ،1383 . صص 59-58)
4-1-2- هدف از برقراری ارتباط
جریان ارتباط در بسیاری از علوم رفتاری و علوم انسانی نقش بسیار حساس و ارزنده ای را ایفا می کند به طوری که گروهی ار صاحبنظران جامعه را شبکه ای از ارتباطات می دانند و رفتار جمعی بدون شک به نوع ارتباطات افراد بستگی دارد. در سیستم های آموزش و پرورش هدف مربی و معلم از برقراری ارتباط با دانش آموز یادگیری است و در سیستم اداره امور سازمان ها، هدف از برقراری ارتباط ایجاد هماهنگی در عملیات افراد و سازمان ها و واحدها می باشد و یا جهت دادن به گرایش رفتار انسان به سوی هدف سازمان و یا هدف از ایجاد ارتباط تغییر در افکار ، عقاید و برداشت های افراد در امور است
در هر سازمان بدون وجود ارتباطات ایجاد هماهنگی بین واحدهای مختلف سازمان غیر ممکن خواهد بود ، مشکلات زیادی در انجام عملیات و برآوردن هدفهای سازمان و ارزشیابی فعالیت ها به وجود خواهد آمد
خلاصه این که هدف از برقراری ارتباط انجام یکی از فعالیت های زیر است
1- آموزش نوعی مهارت
2- بیان برخی حقایق
3- تنظیم اطلاعات
4- تغییر روش کار افراد است
در برقراری ارتباط عناصری قابل تشخیص است که معمولاً عبارتند از
1- برقرار کننده ارتباط
2- موضوع ارتباط
3- دریافت کننده ارتباط
برقرار کننده ارتباط سعی می کند پیامی را انتقال دهد که آغازگر ارتباط است دریافت کننده ارتباط از کوششی که برقرار کننده ارتباط می نماید ،مطلع می شود ولی این که تا چه اندازه پیام را بگیرد و یا آن را تحریف شده دریافت کند بستگی به آمادگی وی و عوامل متعدد دیگر دارد
شخصی که در نظر دارد با شخص دیگری ارتباط برقرار کند ، بایستی سمبل ها، نمادهای ارتباطی دریافت کننده ارتباط را بداند ، موقعیت و شرایط روانی ، عاطفی او رابشناسد و با فرهنگ اجتماعی و ارزش های شخصی وی آشنایی داشته باشد و سعی نماید که از آن وسیله ارتباطی استفاده کند که پیام او بیشترین تأثیر را بگذارد . دریافت کننده پیام نیز لازم است که دارای خصوصیاتی باشد و به کمک این خصوصیات فرهنگی و اجتماعی و برداشتی که از مفاهیم و سمبل ها دارد،می تواند با برقرار کننده ارتباط مؤثر برقرار نماید(خدامی،1382 ص 85)
5-1-2- انواع ارتباطات
[1] – communication
[2] - communis
