پروژه دانشجویی مقاله نگهداری بهره ور فراگیر (TPM) تحت word

 پروژه دانشجویی مقاله نگهداری بهره ور فراگیر (TPM) تحت word دارای 216 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله نگهداری بهره ور فراگیر (TPM) تحت word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی مقاله نگهداری بهره ور فراگیر (TPM) تحت word

1-   مقدمه  
2-   مدیرت فنی (حافظت فنی، تروتکنولوژی)  
2-1-   تعریف سیستم   
2-2-   تروتکنولوژی  
2-3-   اهداف مدیریت فنی  
2-4-   جایگاه امور مدیرت فنی در صنایع  
3-   شرایط فعلی نگهدار و تعمیرات و امور مدیریت فنی درصنایع ایران  
3-1-   علل وجود نارسایی در امور نگهداری و تعمیرات  
4-   برنامه ریزی و کنترل در نگهداری و تعمیرات  
4-1-   تعریف عمومی  
4-2-   بخشهای اصلی تشکیل دهنده امور مدیریت فنی  
4-3-   فعالیت بخش امور اجرایی نگهداری و تعمیرات   
4-4-   عوامل موثر در تعیین میزان اعمال تعمیرات پیشگیری  
4-5-   هزینه های مورد نظر و روند تغییرات آنها  
4-6-   مدل پیشنهادی برای کنترل عملیات و آمار و اطلاعات  
4-7-   نقش بخش مهندسی در امور مدیریت فنی  
5-   کاربرد کامپیوتر در برنامه ریزی و کنترل امور مدیریت فن (نت)  
5-1-   کلیات;
5-2-   لیست نمونه ای از خدمات قابل دریافت از کامپیوتر در امور مدیریت
فنی  
6-   نگهداری و تعمیرات بهره ور فراگیر  
6-1-   از نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه (PM) تا نگهداری و تعمیرات بهره ورفراگیر(TPM)  
6-2-   تاریخه TPM  
6-3-   ارتباط بین TPM، تروتکنولوژی و پشتیبانیهای فن  
6-4-   معرفی TPM در کارخانه  
6-5-   تهیه برنامه کلات TPM  
6-6-   ساختار پیشرفت و تکامل TPM  
6-7-   آموزشهای ابتدایی TPM  
7-   اثر بخشی تجهیزات، ضایعات مزمن و سایر نظریه ها در توسعه و ترویج TPM  
7-1-   شش ضایعه بزرگ که باعث محدودیت اثر بخشی تجهیزات می شوند  
7-1-1   ضایعات خرابیهای اضطراری  
7-1-2   ضایعات آماده سازی و تنظیم  
7-1-3   ضایعات حرکت بدون تولید  
7-1-4   ضایعات کاهش سرعت  
7-1-5   ضایعات کیفیت و دوباره کاری  
7-1-6   ضایعات آغاز تولید  
7-2-   تحلیل P-M و ضایعات مزمن  
7-2-1   روش تحلیل P-M  
7-3-   افزایش سطح مهارتها از طریق TPM  
7-3-1   اهداف تحلیل مهارتها  
8-   طراحی و اجرا یک سیستم TPM  
8-1-   مقدمه  
8-2-   مارپیچ مرگ یا سیستم   
8-3-   TPM در مقابل روشهای قدیمی  
8-4-   تهیه چک لیست های مقدماتی TPM  
8-5-   نقش ها و مسئولیت هایمشخص در یک سیستم TPM  
8-5-1   وظایف اصلی کاربران در خط تولید  
8-5-2   وظایف بخش نگهداری و تعمیر TPM  
9-   طراحی یک سیستم نگهداری فر اگیر مستقل TPM  
9-1-   کلیات  
9-2-   مرحله اول: آشنایی با کار در محیط تمیز و مرتب  
9-3-   مرحله دوم: شناسایی ریشه اصلی مشکلات  
9-4-   مرحله سوم: جمع بندی و آنالیز کردن داده ها و اطلاعات  
9-5-   مرحله چهارم: مشخص کردن و بیان نکات کلیدی انجام کار  
9-6-   مرحله پنجم: آموزش کاربران، کارگران و مدیران  
9-7-   مرحله ششم: تامین قطعات یدکی و لوازم مورد نیاز  
9-8-   مرحله هفتم: چرخه را تکرار کن، TPM پایانی ندارد  
9-9-   فاکتورهای قابل اندازه گیری در TPM  
9-9-1   MTBF و MTTR  
9-9-2   کاربری سودمند واقعی (APU)  
9-9-21   محاسبه APU  
9-10-   اهداف نهایی TPM  
10-   آموزش مهارتهای نگهدری و تعمیرات (نت)  
10-1-   مقدمه  
10-2-   مسئولیتهای کارگران خط تولید و کارکنان بخش نت  
10-2-1-چهار وظیفه اصلی اپراتور  
10-3-   آموزش مهارت های نت  
10-3-1   اهداف و برنامه ها  
10-3-2   درس اول: پیچ و مهره ها  
10-3-3   درس دوم: خارها و یاتاقانها  
10-3-4   درس سوم: انتقال نیرو  
10-3-5   درس چهارم: هیدولیک، نیوماتیک و کاسه نمدها  
10-4-   پیاده سازی برنامه های آموزشی و کارورزی  
10-5-   آموزش امور نت به کارگران خط تولید (اپراتورها)
10-6-   سایر دورههای آموزشی مربوطه  
10-6-1   آموزش مدرسین  
10-6-2   دوره روشهای نت  
10-6-3   دوره آموزش سیم کشی برقی و ابزار دقیق  
10-6-4   بررسی شرایط فنی ماشین ها  
10-7-   آهمیت آموزش در محل کار  
11-   فعالیتهای گروههای کوچک TPM  
11-1-   ترکیب فعالیتهای گروههای کوچک با سازمان  
11-2-   مقایسه گروههای QC,ZD  
11-2-1   مقایسه سازمان های رسمی وغیر رسمی  
11-2-2   تفاوت در اهداف  
11-2-3   گروههای کوچک TPM متکی بر مدل ZD  
11-3-   مدیریت بر گروههای TPM  
11-3-1   اهداف گروهها با اهداف کلی شرکت تطابق دارند  
11-3-2   انگیزه و روحیه برتر=سودمندی بیشتر  
11-4-   ترویج و توسعه فعالیتهای گروههای کوچک  
11-4-1   کارگران بازیکنان نقش اصلی هستند  
11-4-2   نقش مدیران در ترویج و توسعه گروهها  
11-4-3   رهبری در گروههای کوچک  
11-4-4   نقش مدیریت تراز اول  
11-4-5   پرورش کارکنان توانمندی و دارای خود انگیزگی  
11-4-6   ایجاد یک فضا و محیط کار مناسب و مطلوب  
11-4-7   ارزیابی پیشرفت گروههای کوچک  
12-   اندازه گیری اثر بخشی TPM  
12-1-   دلیل نیاز به اندازه گیری اثر بخشی  
12-2-   اندازه گیری اثر بخشی تجهیزات  
12-2-1   اثر بخشی کلی تجهیزات  
12-2-2   قابلیت دسترسی (نسبت بهره برداری)  
12-2-3   نسبت کارایی  
12-2-4   نسبت کیفیت  
12-2-5   زمان واحد آماده سازی  
12-3-   شاخصهای قابلیت اطمینان و قابلیت تعمیر  
12-3-1   شاخصهای قابلیت اطمینان  
12-3-2   شاخصهای قابلیت تعمیر  
12-4-   اندازه گیری کارایی فعالیت های نت  
12-4-1   نسبت تعمیرات اضطراری (نسبت BM)  
12-4-2   نسبت نیروی انسانی اضطراری  
12-4-3   نسبت دستیابی به تعمیارت پیشگیری  
12-4-4   روند عملیات بهسازی و ارتقاء قابلیت تعمیر  
12-5-   اندازه گیری شاخصهای مرتبط با بهره وری، کیفیت، هزینه، زمان تحویل،
بهداشت صنعتی ایمنی و روحیه  
12-6-   جمع بندی  
پیوست A: جایزه PM برای کارخانجات موفق در TPM  
پیوست B: ارائه تقاضا برای دریافت جایزه PM  
پیوست C: شاخصهای اهدایی جایزه PM  
واژه نامه  

فصل اول

  مقدمه

صنعت در ایران از دیرباز تاکنون به عنوان بخش مهمی از بدنه جامعه شناخته شده است. در قدیم صنعت بیشتر در خدمت اهداف نظامی مثل تولید وسایل جنگی، سپر، شمشیر و نیزه و… بوده که در مواقع خاص و شرایط ویژه از آن استفاده می شده است. البته ایرانیان در زمینه تولید وسایل تزئینی نیز ید طولایی دارند. آنها در این زمینه با استفاده از قدرت تولید صنعتی و با یاری روح هنرمندانه خود دست به خلق آثار زیبایی زده اند که امروزه نیز این ترکیب زیبای هنر و صنعت ایرانی زبانزد خاص و عام است. اما صنعت در قدیم اغلب به استفاده انسان از یکسری مواد اولیه که اغلب آهن، چوب، مفرغ و … بوده اند و انجام یکسری عملیات فیزیکی روی آنها برای تولید محصولی خاص گفته می شده است

صنعت به معنای امروزی و جدید آن تقریباً از اواخر دوران قاجاریه و با حضور قدرت های صنعتی جهان مثل بریتانیا، آلمان و فرانسه در ایران آغاز بکار نمود. به همین دلیل زیربنای ساختار صنعتی ایران را می توان وابسته به صنایع اروپایی دانست. همان طور که هم اکنون نیز شاهد آن هستیم، کارخانجات و صنایع ایران شباهت زیادی به صنایع اروپایی به ویژه آلمان و انگلستان دارند

روند مدیریت بخش صنعت در جهان بعد از پایان جنگ جهانی دوم به طور کامل دگرگون شد و سیستم های مهندسی نگهداری و تعمیر (نت) نیز از همان زمان به مرور وارد بخش تولید شد. هدف اصلی این قسمت به حداقل رساندن زمان تلف شده در محیط کاری و به حداکثر رساندن بازده تولید می باشد. مخترع اصلی این روش آمریکائیها می باشند که در دهه پنجاه میلادی روشهای مهندس نگهداری و تعمیر موسوم به PM را به وجود آوردند که در قسمت های بعدی به جزئیات آن می پردازیم. اما این پروژه سعی دارد به روش مهندسی نگهداری و تعمیر (نت) بهره‌ور فراگیر (TPM: Total Productive Maintenance) که محصول زحمت و تلاش مهندسین ژاپنی است بپردازد. دلیل اصلی انتخاب این موضوع را می توان اهمیت زیاد آن برای صنعت ایران دانست. TPM در حقیقت یک سیستم روان، ساده، کارآمد و از همه مهمتر ارزان قیمت می باشد که خصلت های آن با فرهنگ و سنت ایرانی تطابق زیادی دارد و می تواند برای صنعت کشور مفید فایده باشد. همان طور که می دانیم مشکل اصلی صنعت ایران در حال حاضر نبود یک سیستم مدیریتی قدرتمند و کارا می باشد که اعمال TPM می تواند راه حل خوبی مخصوصاً برای کارخانجات و کارگاههای نه چندان بزرگ کشور باشد

TPM  در حال حاضر در بسیاری از صنایع ژاپن بکار گرفته شده و شرکت معتبر JIPM (Japan Institute of plant Maintenance) نیز روز به روز نواقص آن را برطرف کرده و نسخه های جدید و کامل تر آن را به بازار عرضه می کند. از جمله شرکت های ژاپنی که TPM در آنها موفق بوده می توان به تویوتا (Toyota)، لاستیک توکایی (Tokai)، دایهافسو (Daihafsu)، فولاد نیپون (Nippon)، شرکت ایناکس (Inax)، شرکت کونیکا (Konica)، شرکت صنایع کایابا (Kayaba)، و شرکت کوبوتا (Kubota) اشاره نمود

اما سرآغاز ایجاد TPM به بعد از جنگ جهانی دوم بر می گردد. بعد از پایان جنگ جهانی دوم و با باز شدن فضای سیاسی حاکم بر نظام بین الملل کشورهای زیادی برای بدست آوردن قدرت های اقتصادی با هم به رقابت پرداختند. در این بین ژاپن نیز که بخش زیادی از کشورش را در جنگ از دست داده بود متکی بر نیروی جوان و کاری خود سعی داشت از مسابقه قدرت عقب نماند. در این راستا ژاپنی های تکنیک های ساخت و تولید و مدیریت را از آمریکا به کشور خودشان وارد کرده و آنها را با شرایط ویژه کشور خود سازگار نمودند. در نیتجه این اقدامات، محصولات کشور ژاپن در سراسر جهان با توجه به کیفیت بالای آن مشهور شده و توجه جهانیان به شیوه های مدیریتی ژاپنی مجذوب گردید

بنابردلایلی که گفته شد می توان به این نتیجه رسید که با توجه به شباهت زیاد شرایط فعلی کشور ما با ژاپن بعد از جنگ جهانی دوم، سیستم های مدیریتی TPM در ایران می تواند به موفقیت های چشمگیری دست پیدا کند، البته تنها در صورتی این امر میسر می شود که ما هم همانند ژاپن دست از کپی برداری محض از سیستم های غربی برداشته و توجه به مزیت ها و مشکلات فرهنگی، اجتماعی اقتصادی را در دستور کار خود قرار دهیم

 فصل دوم

 مدیریت فنی

2-1 تعریف سیستم

یک سیستم را می توان به صورت مجموعه ای از عناصر که برای انجام مأموریت و یا رسیدن به هدف خاصی با کمیت و کیفیت معلوم، طراحی و ساخته شده و با ترتیب معینی با یکدیگر ترکیب شده اند، تعریف نمود. برای مثال، یک شبکه سراسری مخابراتی در یک کشور، یک کارخانه تولیدی، یک شرکت هواپیمائی، یک ماشین تولید منفرد، و حتی یک وسیله ساده و کوچک نظیر قلم خود نویس نمونه هائی از هزاران نمونه قابل بیان در چهارچوب تعریف بالا می باشند

عناصر تشکیل دهنده سیستم به نحوی که در این مباحث مورد نظر خواهند بود به دو بخش اصلی قابل تقسیم می باشند

1-                   هسته اصلی، شامل عناصر اجرا کننده مأموریت

2-                    عوامل و امکانات پشتیبانی، شامل وسائل و امکانات بررسی و آزمایش شرایط فنی، و تکنولوژیکی، ابزار نگهداری و تعمیرات، قطعات یدکی،‌ اسناد و مدارک فنی نظیر نقشه‌ها، دستورالعملهای نگهداری و تعمیر و بهره‌برداری، و… پرسنل آزموده و آماده برای بکارگیری روشها …

توجه به این نکته لازمست که در صورتیکه از یک سیستم تنها هسته اصلی مورد ملاحظه قرار گیرد، و عوامل و امکانات پشتیبانی برای سیستم فراهم نباشد، آنگاه گو اینکه ممکنست هسته اصلی از عهده اجراء مأموریت بر آید، ولی این مأموریت نمی تواند در کمیت معلوم و از پیش تعیین شده، و با کیفیت مشخص و از پیش تعیین شده ای توسط هسته اصلی اجرا گردد. برای مثال، در یک سیستم هواپیمائی، هسته اصلی عبارت از هواپیما است که در آسمان مأموریت پرواز و انتقال بار و یا مسافر را انجام می دهد. برای هسته اصلی امکان پذیر نخواهد بود که بدون برخورداری از امکانات پشتیبانی نظیر بازرسیهای فنی، تعیرات پیشگیری، تعویض قطعات، … مأموریت های خود را با کمیت معین (مثلاً چند سال) و با کیفیت معین (مثلاً برخورداری از ایمنی و قابلیت اطمینان کافی) به انجام برساند. در شکل 1 یک سیستم که از دو زیرمجموعه “هسته اصلی” و امکانات پشتیبانی تشکیل شده است نشان داده شده

 تاریخ صنعت نشانگر این حقیقت است که در گذشته های نه چندان دور، از یک سیستم تنها هسته اصلی، بدون در نظر گرفتن عوامل و مسائل پشتیبانی طراحی و ساخته شده و رسیدگی به احتیاجات پشتیبانی پس از نصب و راه اندازی، و احیاناً به کارگیری سیستم، در لحظه وقوع اولین رکود مورد توجه واقع شده

در این شرایط در موارد زیاد مشاهده گردیده که بین عناصر تشکیل دهنده از نظر عوامل پشتیبانی سازگاری کافی وجود نداشته، و هسته اصلی در موقعیتی که مورد بهره برداری قرار گرفته، قابلیت قبول امکانات پشتیبانی را نداشته است. شاید احتیاج مبرم به رسیدن به هدف، و شوق دستیابی سریع به نیتجه قابل حصول از ابداع و اکتشاف تا اندازه زیادی در این امر تأثیرگذار بوده و باعث شده است که در لحظات طراحی و ساخت تجهیزات، مسائل و عوامل پشتیبانی مورد توجه کافی واقع نشده،‌ با به طور کلی مورد اغماض قرار گیرند

در سالهای اخیر، در مراحل پیشرفته این موضوع مورد توجه واقع شده که عناصر و عوامل پشتیبانی (لجستیک) به عنوان جزئی غیرقابل تفکیک از یک سیستم تعریف شوند. در چهارچوب این تعریف لازمست از همان لحظه که فکر و تصور ایجاد یک سیستم مطرح می شود، همراه و همگام با طراحی، ساخت، نصب و راه اندازی هسته اصلی، امکانات پشتیبانی نیز به صورتی سازگار و متعادل با هسته اصلی، مراحل طراحی، ساخت، نصب و راه اندازی را طی نمایند

2-2 تروتکنولوژی

گفته شد که در مراحل طراحی یک سیستم، علاوه بر در نظر گرفتن عواملی نظیر ظرفیت تولید، یا هزینه های تولید، نصب، و بهره وری از سیستم، عوامل با اهمیت دیگری که لازمست همگام و سازگار با عوامل تولیدی مورد نظر قرار گیرند در پاسخگویی به سؤالات زیر قابل تعریف می باشند

1-تجهیزات چگونه طراحی و تولید شوند که عمر اقتصادی بیشتری داشته باشند و بتوان به راحتی و با هزینه کم آنها را نگهداری و تعمیر نمود؟‌

2- در دوران بهره برداری از تجهیزات چگونه عمل شود که تجهیزات خرابی کمتری داشته باشند، و سرعت فرسودگی آنها در حدودی اقتصادی و قابل  کنترل باشد؟

توجه به دو عامل بالا مخصوصاً عامل اولی تا اوائل نیمه دوم قرن حاضر مورد اغماض واقع شده، تنها از نیمه دوم قرن حاضر، به علت بالا رفتن سطح دانش و تکنولوژی، و پیچیدگی طرح و حرکات ماشین آلات، و هزینه های سنگینی که در اثر رکودهای غیر منتظره ماشینها به سیستمهای صنعتی تحمیل می شود، موضوع مورد توجه واقع شد و عنوانی جدید از فعالیتها را به صورتی مشخص و قابل تعریف در چارچوب فعالیتهای لازم در طراحی سیستمها باز نمود

مجموع فعالیتهایی که پاسخگوی دو سؤال بالا باشند در سالهای اخیر در صنعت جهانی، تروتکنولوژی (Terotecnology) نامیده می شود این واژه ترکیب کلمه یونانی terin به معنای نگهبانی یا حفاظت و کلمه technology به معنای دانش فنی یا فن بوجود آمده و بنابر این ترجمه تحت اللفظی آن دانش حفاظت فنی یا به خلاصه «حفاظت فنی» می شود. در این پروژه این رشته از فعالیتها به همین نام، یا به واژه مدیریت فنی خوانده خواهد شد

فعالیتهای ردیف دوم که مربوط به دوره بهره برداری از ماشین است، در فرهنگ صنعتی کشور ما عناوینی نظیر تعمیرات و تعمیرات نگهداری را به خود گرفته اند. در سالهای اخیر در ایران رسم بر این بوده که این دسته از فعالیتها (در راستای مقدم داشتن امور نگهداری به امور تعمیرات بعد از خرابی) به عبارت نگهداری و تعمیرات نام برده شوند. در این پروژه نیز همواره از عبارت نگهداری و تعمیرات استفاده شده و در مراحلی از اصطلاح نت به کسر حرف اول، با الهام گرفتن از حروف اول کلمات نگهداری و تعمیرات استفاده شده

لزوم توجه به مسائل محافظت فنی از دستگاهها و برقراری سیستم منظمی که با مدیریتی متشکل، به امور نگهداری و دارائیهای فیزیکی (شامل ماشین آلات تولید، تجهیزات تأسیسات و ساختمانها …) رسیدگی نماید هم اکنون در جهان صنعتی بحد کافی احساس می شود. در جهت بهبود بازدهی تولید و کارآئی تجهیزات، لازمست فعالیتهای مدیریت فنی (ترتکنولوژی) در مراحل طراحی، ساخت، نصب و راه اندازی و بهره برداری در سیستمهای صنعتی به عنوان یک بخش اساسی و بنیانی مورد ملاحظه قرار گیرند

شکل 2 فعالیتها و ارتباطات بین فعالیتهای قابل قابل اعمال بر روی هسته اصلی و بر روی امکانات پشتیبانی را در چهار مرحله عمر یک سیستم نشان می دهد

شایان ذکر است که به عنوان مثال، در دهه سالهای 1960 بر اساس تخمینهای گروه مهندسین نگهداری و تعمیرات در کشور انگلستان، هزینه های سالیانه نگهداری و تعمیرات در کارخانه های تولید ماشین آلات، بالغ بر سه بیلیون پاند بوده، و این مبلغ پیش از جمع هزینه های صرف شده در سال جهت تأمین بهداشت ملی برای آن کشور بوده است

 با توجه به ضایعات و هزینه های ناشی از عدم وجود روشهای مناسب و علمی در نگهداری و تعمیرات،‌ و مدیریت فنی، در آوریل 1970 کمیته ای با عنوان تروتکنولوژی فعالیتها و مطالعات خود را در انگلستان بنا نهاد. امور تروتکنولوژی (مدیریت فنی) توسط این کمیته  به شرح زیر تبیین گردید

1-                   تروتکنولوژی عبارت است از ترکیبی از فعالیتهای مدیریتی، مالی، مهندسی، و سایر اموری که در راستای هزینه های تأمین یک سیکل عمر اقتصادی (بهینه) بر روی دارائیهای فیزیکی اعمال می شوند. تروتکنولوژی مشخصات فنی و طراحی کارخانه، ماشین آلات، ساختمانها و ساختارها فیزیکی را از نظر قابلیت اطمینان و قابلیت تعمیر (تعمیر پذیری) مورد ملاحظه قرار داده، و در دوران نصب، و راه اندازی و بهره برداری از آنها مسائل نگهداری و تعمیر و بهسازی را زیر نظر داشته و تا لحظه جایگزینی ادامه می یابد

امور اطلاعات بازتابی (Feed-back) نیز در مورد مسائلی طرح، کارآئی، هزینه های سیستم،‌ در چهارچوب تروتکنولوژی مورد نظر قرار می گیرد

دامنه گسترده امور مدیریتی فنی (تروتکنولوژی) و نحوه تفکری که در این نظریه وجود دارد از تعریف بالا و بسیاری تعاریف مشابه که در مؤسسات وابسته به این رشته از فعالیت رایج است قابل تشخیص است. در پاسخگویی کامل به مسائل مدیریت دارائیهای فیزیکی، یک صنعت، تنها توجه به مسائل فنی و عملیات تعمیر بعد از خرابی کافی نخواهد بود، بلکه مجموعه فعالیتهای لازم شامل امور طرح و برنامه ریزی، تخصیص منابع، تدوین سیاستها و روشهای عملیاتی، جمع آوری اطلاعات بازتابی و تحلیل اطلاعات به منظور بهسازی طرحها، برنامه ها و روشهای تدوین شده با هدف افزایش کارآئی و بازدهی سرمایه می باشد. این فعالیتها از لحظه ای که تفکر ایجاد سیستم مطرح می شود شروع شده و تا زمان پایان کار سیستم و بازنشسته سازی آن ادامه می یابد

2-3 اهداف مدیریت فنی

در اینجا علاوه بر تعریف ارائه شده توسط کمیته تروتکنولوژی نمونه هائی از تعاریف ارائه شده توسط سایر جوامع صنعتی در مورد سیستم های مدیریت فنی در صنایع آورده می شوند

مجموعه عملیاتی که جهت نگهداری دستگاهها (دارائیهای فیزیکی) در شرایط قابل قبول و یا تغییر آنها به شرایط قابل قبول اعمال می شود
فعالیت در زمینه حصول اقتصادی ترین راه صرف هزینه جهت بهره برداری و بهسازی تجهیزات

در چهارچوب تعاریف بالا، سازمانهای مدیریت فنی می توانند اهداف زیر را مورد نظر داشته باشند

1-    بالا بردن عمر مفید دارائیها فیزیکی (ماشین آلات،  ساختمانها و …)

2-     اطمینان از حصول اقتصادی ترین شرایط بهره برداری از دارائیهای فیزیکی

3-    اطمینان از آماده بودن کلیه تجهیزات اضطراری نظیر سیستم های آتش نشانی، برق اضطراری و …

4-    فراهم آوردن شرایطی که ایمنی کلیه کارکنان را ضمن استفاده و بهره برداری از تجهیزات تأمین می نماید

2-4 جایگاه امور مدیریت فنی در صنایع

روندی را که صنایع جهانی، و در نتیجه، صنایع در حال تأسیس در ایران در نظر گرفته اند مورد نظر قرار می دهیم. با پیشرفت زمان پیچیدگی در طرح ماشین آلات، و نسبت خودکاری (Automation) در آنها افزونی قابل توجهی یافته و این امر باعث می شود که بسیاری از مهارتهای مورد نیاز که قبلاً به عهده کارکنان خط تولید بوده به عهده ماشین واگذار شود

در مقابل، همگام با پیچیده تر شدن طرح و ساختار سیستم های صنعتی و بالا رفتن عامل وابستگی بین مراحل تولید یک محصول و خودکار شدن عملیات تولیدی، میزان احتیاج به مهارتهای کارکنان نگهداری و تعمیرات (نت) نیز افزایش می یابد

 فصل سوم

 شرایط فعلی نگهداری و تعمیرات و امور مدیریت فنی در صنایع ایران

آنچه که در این فصل مورد بحث قرار می گیرد، نتیجه برداشت کلی از وضعیت امور نگهداری و تعمیرات و حفاظت فنی در صنایع ایران می باشد. بدیهی است در صورتی که کارخانجات و صنایع مملکت بر اساس شرایط و موقعیت نگهداری و تعمیرات در یک طیف پیوسته در نظر گرفته شوند، در یک انتهای این طیف تعدادی (هر چند محدود) از کارخانجات و صنایع ایران قرار می گیرند که شرایط نگهداری و تعمیرات آنها خوب و یا قابل قبول ارزیابی می شود. این کارخانجات که عمدتاً شامل صنایع نفت (اکتشاف،‌ استخراج، پالایش، انتقال) صنایع هواپیمائی و بعضی از کارخانجات وابسته به سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران … می باشند، اغلب توسط سازمانهای دولتی و یا وابسته به دولت اداره می شوند. در این صنایع (مخصوصاً آنها که دارای سیستم تولید پیوسته هستند)، در سالهای اخیر امور نگهداری و تعمیرات مورد توجه قرار گرفته و در اغلب آنها سازمانهائی مشخص برای اجرا فعالیتهای نگهداری و تعمیرات تعیین گردیده است. در مورد این کارخانجات باید اذعان نمود که گرچه سیستمهائی معین برای مدیریت و کنترل امور نگهداری و تعمیرات تدوین گردیده است، نارسائیهایی در موضوع نگهداری و تعمیرات به چشم می خورد که اهم آنها به شرح ذیل خلاصه می شوند

1-       عدم وجود «پویائی» در سیستم های تدوین شده- به عبارت دیگر، در این کارخانجات اغلب برنامه های تعیین شده تعمیراتی، برای مدتی طولانی بدون هیچگونه تغییر و تصحیحی مورد اجرا در آمده و به امر «بازتاب اطلاعات» و تجزیه و تحلیل شاخص های کنترل برای تغییر و تصحیح برنامه ها توجه کافی مبذول نگردیده است

2-       عدم توجه به کاربرد صحیح و دقیق سیستم های موجود، (نارسائی در امور مدیریت اجرائی نگهداری و تعمیرات)

در انتهای دیگر طیف کارخانجات و صنایع ایران، تعدادی قابل توجه از کارخانجات کوچک و متوسط وجود دارند که اغلب با سرمایه گذاری و مدیریت بخشی خصوصی اداره می شوند. در این کارخانجات اصولا مسائل نگهداری وتعمیرات به امور تعمیر بعد از خرابی خلاصه می شوند. در این صنایع، و در قسمت عمده ای از طیف کارخانجات و صنایع ایران فعالیتهای نگهداری و تعمیرات به صورت نامشخص و مخلوط با امور تولید، و یا با ارجحیت کم در نمودار های سازمانی مشخص گردیده اند. فقط در مواردی امور «نت» مورد توجه قرار می گیرد که دستگاهی از کار افتاده و رکودی در امر تولید حاصل می شود. در این شرایط همگی فعالیتهای سازمان (چه گروههای مسئول، و چه افرادی با مسئولیتهای نامربوط) به صورتی در هم ریخته جهت عیب یابی، ساختن و یا یافتن قطعات یدکی، و راه اندازی مجدد دستگاه متمرکز می شود. پس از راه افتادن مجدد دستگاه نیز بار دیگر موضوع به فراموشی سپرده می شود. کادر نگهداری و تعمیرات به طور معمول از یک یا چند مکانیک و برقکار تشکیل شده که اصولا ارتباط سازمانی آنها در داخل تشکیلات مشخص نیست. در خواستهای کار تعمیراتی اغلب به صورت شفاهی است، در بررسی ای که از یک واحد تولیدی به عمل آمد مشخص گردید که از هر 100 درخواست کار تعمیراتی حدود 80 درخواست مربوط به امور رفاهی نظیر نصب بخاری و یا کولر، نصب شیشه و تعیمر دربهای دفاتر، نصب لامپهای روشنایی، و نظیر آنها بود، حدود 18 درخواست مربوط به کارهای تعمیر بعد از خرابی کامل دستگاهها و رکود تولید بود، و فقط در دو مورد از کارگران تعمیرات خواسته شده بود که جهت رفع معایب قبل از خوابیدن کامل دستگاه با قسمت تولید همکاری  نمایند. چنین آماری نشان دهنده این حقیقت است که اصولا هدف و مسئولیتهای «نت» در مسئولیت تعمیر بعد از خرابی خلاصه گردیده است. (به طور معمول نیز تا چند سال گذشته، فعالیتهای این قسمت به نام «تعمیرات» معروف بوده، و فقط در چند سال اخیر واژه های «نگهداری وتعمیرات » در عنوان این قسمت مورد استفاده قرار می گیرد)

قطعات یدکی مربوط به دستگاه ها به طور پراکنده در کارگاههای تولیدی در میز استادکاران و در مواردی که داخل جعبه آچار مسئول تعمیرات دیده می شود. در زمینه تعمیرات پیشگیری و بازدیدهای دوره ای برنامه مشخصی وجود ندارد. اسناد و مدارک فنی نظیر کارت مشخصات (شناسنامه) دستگاه ها، تاریخچه و سوابق کارکرد دستگاه ها، لیست قطعات یدکی، نقشه های مدارهای الکتریکی، هیدورلیکی، ; قابل دسترسی نیست. امور سرویس و روغنکاری دستگاهها، اغلب توسط کارگران تولیدی ولی با برنامه ای نامنظم انجام می شود. در این کارخانجات پس از رفع معایب و راه اندازی مجدد دستگاه موضوع خرید مجدد و ذخیره قطعه یدکی عوض شده فراموش می شود، و مهم تر آنکه مسئله بررسی دلیل خرابی دستگاه و کوشش در جهت رفع اساسی علت خرابی مورد نظر نمی باشد

زیانهای ناشی از عدم وجود سیستم های مناسب نت در کارخانجات ایران

علاوه بر زیان مستقیم حاصل از رکود تولید که دراثر خرابی اضطراری ماشین آلات بر سازمانهای تولید تحمیل می شود، نکات زیر در ارتباط با ضعف تشکیلاتی سازمانهای نگهداری و تعمیرات قابل ذکر می باشند

1-                   پائین آمدن عمر کارکرد اقتصادی ماشین آلات (بالا رفتن سرعت استهلاک) که اغلب از خارج ایران خریداری شده، و سرمایه ارزی هنگفتی را در بر گرفته است

2-                    احتیاج به تعویض سریع قطعات یدکی که در شرایط فعلی دسترسی به آنها مشکل بوده و قیمت های آنها به طور مداوم رو به افزایش است

3-                    ایجاد خطرات جانی برای کارکنان

4-                    اثرات اجتماعی کمبود تولید در شرایطی که میزان عرضه اغلب کالاهای صنعتی در بازار ایران به مراتب از میزان تقاضا کمتر است، و چنین عدم تعادلی باعث نارضایتی مردم و ایجاد بازارهای سیاه خواهد شد

5-                    پایین آمدن کیفیت محصولات ساخته شده

3-1 علل وجود نارسائی در امور نگهداری و تعمیرات در کارخانجات ایران

با بیان شمه ای از شرایط و موقعیت های نگهداری و تعمیرات در ایران لازمست علل پیدایش چنین شرایطی نیز مورد بحث قرار گیرد. اهم این علت ها به صورت زیر خلاصه می شود

1-                   ایجاد یک سیستم منظم نت در کارخانجات جهان از حدود 40 الی 45 سال پیش مورد توجه قرار گرفته، و بنابراین صنایع ایران که در قرن حاضر در اغلب قریب به یقین موارد از نظر تکنولوژی و امور مدیریت فنی دارای تأخیر زمانی نسبت به صنایع پیشرفته جهان بوده اند، نمی توانسته اند از نظر سیستم های نگهداری و تعمیرات از این قاعده کلی مستثنی باشند

2-                    مهندسین و مسئولین نگهداری و تعمیرات در کارخانجات ایران از شرایط اولیه طرح و تأسیس و راه اندازی کارخانجات به علت عدم توجه به مسائل نگهداری و تعمیرات اظهار نارضایتی می نمایند و در این مورد باید گفت کاملاً محقق می باشند. در اغلب کارخانجات ایران در زمان طرح سیستم صنعتی و خریداری ماشین آلات توجه عمده به روشهای تولید به مقدار محصولی که با ماشینها قابل تولید است، به مواد اولیه لازم برای تولید، به تعداد کارگران لازم جهت خط تولید، به قیمت مواد اولیه خرید و نصب ماشین معطوف شده، و مسائلی نظیر هزینه های نگهداری، قیمت و نحوه دسترسی به قطعات یدکی، دستورالعمل های سرویس، بازدید، و تعمیر ماشین آلات مورد توجه قرار نمی گیرد

3-                    در سالهای اول دهه 1350 دسترسی و خرید قطعات یدکی امری آسان بود. همین امر باعث می شد به محض خرابی قطعه ای، به جای تعمیر به تعویض آن اقدام شود. و بنابراین عملاً مسئولیتهای نت را به سمت تعویض قطعه بعد از خرابی متمایل می نمود. سیاستهای کشورهای صنعتی و تولید کننده ماشین آلات نیز در این مورد دخیل و مؤثر بوده

4-                    در یک دو سال اول تأسیس کارخانه معمولاً کارشناسی که خود سازنده ماشین آلات بودند، در کارخانجات امور نگهداری و تعمیرات را به عهده داشتند. در این شرایط مسئله آموزش پرسنل ایرانی و پایه گذاری یک سیستم اقتصادی نت به دلیل همان سیستمهای مورد نظر کشورهای صنعتی مورد توجه نبوده است

5-                   در تهیه و خرید ماشین آلات استانداردهای مشخصی رعایت شده

6-                    رشته های مهندسی صنایع و مدیریت صنعتی فقط از 20 سال پیش در دانشگاههای ایران تأسیس شده ولی متأسفانه تا قبل از انقلاب فرهنگی (سال 62/1361) درس مشخصی به نام سازماندهی نگهداری و تعمیرات در برنامه های درسی گنجانیده نشده بود

7-                    چه در ایران، و چه در اغلب کشورهای توسعه نیافته و یا در حال توسعه، عوامل نیروی انسانی در سطح کارگران تعمیرات دارای نارسائیهای زیر می باشد

پایین بودن سطح آموزش
علاقه به کاربرد روشهای سعی و خطا به جای روشهای منطقی برای یافتن عیب
عدم وچود یک میراث صنعتی در جامعه کارگری
بی دقتی در لحظات اتمام کارهای تعمیراتی

علاوه بر آنچه که بیان شده اشاره به این نکته لازمست که قسمت اعظم کارخانجات ایران در فاصله 15 تا 20 سال اخیر تأسیس و راه اندازی گریده اند. (به جز تعدادی از کارخانجات ریسندگی و بافندگی و تولید قند و شکر که در  این کارخانجات نیز اغلب ماشینهای جدیدی جایگزین ماشین آلات قدیمی و ار کار افتاده گردیده اند). بدیهی است در دهه اول راه اندازی یک واحد صنعتی خرابیها و خوردگی های ناشی از اصطلکاک، زنگ زدگی و خوردگی در اثر تماس فلزات یا آب، بخار، اسید و غیره تا حد از کاراندازی ماشین آلات مؤثر نخواهند بود، ولی اثرات چنین خرابیهائی به طور متوسط ظرف 10 ساله دوم بهره برداری از کارخانجات چشمگیر، زیان آور، و در بعضی موارد غیرقابل جبران خواهد بود

فصل چهارم

 برنامه ریزی و کنترل در نگهداری و تعمیرات

پروژه دانشجویی مقاله انرژی خورشیدی تحت word

 پروژه دانشجویی مقاله انرژی خورشیدی تحت word دارای 14 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله انرژی خورشیدی تحت word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی مقاله انرژی خورشیدی تحت word

مقدمه  
خورشید چیست؟  
منبع انرژی خورشیدی  
منابع:  

بخشی از منابع و مراجع پروژه پروژه دانشجویی مقاله انرژی خورشیدی تحت word

1)    کتاب راهنمای طرحهای انرژی خورشیدی در ایران، اصغر حاجی سقطی، استادیار دانشگاه علم و صنعت ایران، چاپ اول مهر 1370، انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران

2)       نگرشی بر سیستم‌های استفاده از انرژی خورشیدی نویسنده دکتر مجید رئوفی راد

3)       اصول کاربردی حرارتی انرژی خورشیدی ترجمه و تألیف دکتر محمد علی عبدنی

4)       مهندسی گرما و خورشیدی، تألیف پیتر.جی.لاند ترجمه دکتر حسین پناهنده

مقدمه

خورشید زمین را گرم و روشن می‌کند. گیاهان و جانوران نیز انرژی خورشیدی را لازم دارند تا زنده بمانند. اگر خورشید نبود یا از زمین خیلی دورتر بود و گرمای کمتر به ما می‌رسید، سطح زمین خیلی سرد و تاریک می‌شد و هیچ موجودی نمی‌توانست روی آن زندگی کند. همه ما به انرژی نیاز داریم، انرژی مانند نیرویی نامرئی در بدن ما وجود دارد و آن را بکار می‌اندازد. اگر انرژی به بدن نرسد، توانایی انجام کار را از دست می‌دهیم و پس از مدتی می‌میریم

ما انرژی را از غذایی که می‌خوریم یدست می‌آوریم. با هر حرکت و کاری که انجام می‌دهیم، بخشی از انرژی موجود در بدن صرف می‌شود. حتی برای خواندن این مطلب هم مقداری انرژی لازم است. برای همین باید هر روز غذاهای کافی و مناسبی را بخوریم. گیاهان و جانوران نیز برای زنده ماندن و رشد و حرکت ، به انرژی نیاز دارند، که منشأ همه اینها از خورشید می‌باشد

تمام دستگاهها و ماشینهای ساخته شده بدست انسان نیز با استفاده از انرژی کار می‌کنند. بسیاری از این ماشینها برقی هستند. حتما شما هم از دستگاههایی مثل رادیو ، تلویزیون ، اطو ، یخچال و ; استفاده می‌کنید. اگر به هر دلیلی برق خانه قطع شود، تمام این دستگاهها از کار می‌افتند و بدون استفاده می‌شوند. اما آیا می‌دانید برق چطور تولید می‌شود؟ برای تولید برق ، سوختهایی مثل زغال سنگ ، نفت و گاز را می‌سوزانیم. این نوع سوختها را سوخت فسیلی می‌نامند

سوختهای فسیلی از باقی مانده گیاهان و جانورانی بوجود آمده‌اند که میلیونها میلیون سال قبل روی زمین زندگی می‌کردند. وقتی این جانوران و گیاهان مردند و از بین رفتند، سالهای زیادی زیر فشار لایه‌های زمین ماندند تا به زغال سنگ و نفت و گاز تبدیل شدند و می‌بینیم که همه انواع مختلف انرژی که قبل تبدیل به یکدیگر نیز هستند از یک منبع به نام خورشید ناشی شده و یا به آن مربوط می‌شود. تابش خورشید منشأ اغلب انرژیهایی است که در سطح زمین در اختیار ما قرار دارد

باد : ناشی از اختلاف دمای هوا و حرکت نسبی اتمسفر زمین است
آبشار : ناشی از تبخیر و بارانی که از آن نتیجه می‌شود
چوب ، زغال سنگ ، نفت و ; که منشا گیاهی دارند به کمک کلروفیل و خورشید ساخته شده‌اند

خورشید چیست؟

خورشید یک راکتور هسته‌ای طبیعی بسیار عظیم است. که ماده در آن جا بر اثر همجوشی هسته‌ای به انرژی تبدیل می‌شود و هر روز حدود 350 میلیارد تن از جرمش به تابش تبدیل می‌شود، دمای داخلی آن حدود 15 میلیون درجه سانتیگراد است. انرژیی که بدین ترتیب به شکل نور مرئی ، فرو سرخ و فرابنفش به ما می‌رسد 1 کیلو وات بر متر مربع است. خورشید به توپ بزرگ آتشین شباهت دارد که صد بار بزرگتر از زمین است

این ستاره‌ها از گازهای هیدروژن و هلیوم تشکیل شده است. گازها انفجارهای بزرگی را بوجود می‌آورند و پرتوهای قوی گرما و نور را تولید می‌کنند. این پرتوها از خورشید بسوی زمین می‌آیند در طول راه ، یک سوم آنها در فضا پخش می‌شوند و بقیه بصورت انرژی گرما و نور به زمین می‌رسند. می‌دانیم که سرعت نور 300000 کیلومتر در ثانیه است. از سوی دیگر ، 8 دقیقه طول می‌کشد که نور خورشید به زمین برسد. بنابراین می‌توان فاصله خورشید تا زمین را حساب کرد. در این مسیر طولانی ، مقدار زیادی از نور و گرمای خورشید از دست می‌رود، اما همان اندازه‌ای که به زمین می‌رسد، کافی است تا شرایط مناسبی برای زندگی ما و جانوران و گیاهان بوجود آید

منبع انرژی خورشیدی

با اندازه گیری شار خورشیدی تابشی در بالای جو زمین می‌توان قدرت دریافتی کل انرژی از خورشید را محاسبه کرد. که حدود 18×10¹¹ مگا وات است. البته تمام این انرژی به سطح زمین نمی‌رسد مقداری از آن جذب لایه‌های اتمسفر می‌شود
ماده در عالم اساساً از هیدروژن و هلیوم تشکیل شده که قسمت اعظم آن بین ستارهها و کهکشانها توزیع شده است. نیروی جاذبه متقابل بین ذرات سبب تراکم گاز و گرد غبار شده و این تراکم احتراما ابر ستاره‌ای را بوجود می آورند
انرژی پتاسیل گرانشی سبب ازدیاد دمای داخل ستاره شده و آن هم باعث افزایش چگالی ستاره شده در نتیجه دمای داخل آن افزایش می‌یابد تا یک حالت پلاسمای خورشیدی بخود بگیرد

 

پروژه دانشجویی مقاله آلترناتور تحت word

 پروژه دانشجویی مقاله آلترناتور تحت word دارای 39 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله آلترناتور تحت word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی مقاله آلترناتور تحت word

مقدمه  
فصل اول : دینام  
بررسی عملکرد مدار ساده دینام  
ساختمان یک دینام ساده  
افزایش ولتاژ خروجی دینام  
آفتامات (رگولاتور)  
عملکرد دینام در حالت واقعی  
فصل دوم  
عملکرد آلترناتور  
مزایای آلترناتور نسبت به دینام  
آلترناتور سه فاز با روتور دو قطبی  
فصل سوم : آلترناتور نیسان جونیور 2000  
مشخصات فنی  
بخش اول  
جدول راهنمای شروع فاز و ترتیب سیم بندی  
بخش دوم : خطوط مونتاژ آلترناتور نیسان در شرکت الکتروشار.  
پشتیبانها شامل بخشهای زیر می شوند.  
بخش سوم : نحوه عملکرد آلترناتور  
بخش چهارم : نمودارها و منحنیها  
شمای الکتریکی آلترناتور نیسان  
فصل پنجم  
آزمایشهای کلی  
آزمایش سالم یا معیوب بودن دیودها  
2-آزمایش دیود بوسیله اهم متر  
6-طریقه آزمایش سیم پیچ استاتور توسط باطری و تست لامپ  
فصل ششم  
توصیه ها و نکات ایمنی  
1-مراقبت و تنظیم آفتامات  
3-چند توصیه برای جلوگیری از خراب شدن آلترناتور  
منابع :  

بخشی از منابع و مراجع پروژه پروژه دانشجویی مقاله آلترناتور تحت word

1-شرکت الکتروشار (تأمین کننده قطعات آلترناتور نیسان جونیور)

2-آرشیو فنی شرکت آتی موتور (تأمین کننده قطعات برقی خودرو)

3-واحد مهندسی محصول و کنترل کیفی شرکت مگاموتور

4-کتاب تکنولوژی کارگاهی برق اتومبیل (سال سوم و چهارم آموزش فنی شاخه اتومکانیک)

مقدمه

در اجتماع حاضر دنیا با توجه به روند سریع و رو به رشد صنایع خودرو سازی، بحثهای گوناگون کیفی و کمی خودروها باعث شده، سازندگان با سلیقه های متنوع مشتریان خود روبروه شوند که در راستای تولید خودرو، وسایل و امکانات رفاهی فراوانی راجهت عرضه محصولات خود به خودرو بیفزایند. با توجه به اینکه اغلب وسایل مورد بحث الکتریکی بوده و محتاج منبع عظیمی از نیرو می باشد و باطریها جوابگوی میزان مصرف بالای مصرف کننده ها نیستند، نیاز به مولد نیروی الکتریکی مناسب جهت راه اندازی وسایل الکتریکی و حتی شارژ باطری بسیار ضروری بوده ، در همین راستا مولدهای برق با نام دینام ( مولد برق DC ) تولید گشت که تا حدی جوابگوی نیاز خودرو و وسایل ضروری آن مانند کویل، چراغهای جلو و عقب، بوق و شارژ باطری بود ولی وسایل رفاهی مانند کولر، بخاری، شیشه بالابر برقی، پروژکتورهای اضافی، در بعضی موارد یخچال خودرو و غیره مصرف بسیار بالایی داشته که سازندگان بالاجبار رو به ساخت مولدهای AC (آلترناتور) آوردند که کاملا نیاز آنها را  برآورده می کرد

امروز در صنایع خودروسازی دنیا دیگر خبری از ساخت دینام نیست. بلکه همه سازنده ها از آلترناتور با میزان جریاندهی دلخواه خود استفاده می کنند

توضیحات  مربوط به دینام و آلترناتور در قسمتهای مختلف بازگو خواهد شد

فصل اول : دینام

دینام مولد جریان مستقیم می باشد که بطور کلی از قطعات زیر تشکیل می گردد

بررسی عملکرد مدار ساده دینام

از حرکت دادن یک سیم هادی در میدان مغناطیسی به طریقی که خطوط قوای میدان مغناطیسی را قطع کند، نیروی محرکه ای القاء می شود که این نیرو به وسیله آمپرمتر در هادی قابل تشخیص است. با تغییر جهت حرکت هادی جهت حرکت عقربه آمپرمتر نیز تغییر می کند. اگر سیم هادی در جهتی حرکت کند حرکت آن با خطوط قوا موازی باشد،  هیچ  نیروی محرکه ای در آن القاء نمی شود

در دینام حرکت هادی بصورت دورانی است. حرکت دورانی هادی به این صورت قابل انجام است که سیم هادی بصورت قاب در می آید. جریان ایجاد شده در قاب بصورت متناوب خواهد بود که در زمان اندازه گیری آن به وسیله آمپرمتر، عقربه آمپرمتر بین صفر منفی و مثبت در نوسان است

برای تبدیل ولتاژ متناوب به ولتاژ یکسو، حلقه هادی را به دو نیم حلقه تبدیل می کنند که بین نیم حلقه ها عایق می شود. آنگاه ذغال روی حلقه ها قرار می دهند که جریان را از  طرف (ذغال مثبت) میگیرد و به مصرف کننده انتقال می دهد. ذغال دیگر مدار جریان را مسدود می کند. به دو نیم حلقه ای که به منظور یکسو سازی جریان، نسبت به هم عایق بندی شده اند کلکتور (کموتاتور) می گویند

ساختمان یک دینام ساده

در ساده ترین صورت دینام فقط یک کلاف یا یک سیم پیچ و دو تکه کلکتور به کار رفته است. در این دینام جریان لازم برای بالشتکها از ذغال مثبت تامین می شود، یعنی مقداری از جریان تولید شده دینام برای مغناطیس کردن قطبها به مصرف می رسد. چنین دینامی را خود تحریک گویند

در چنین دینامهایی شدت نوسانات ولتاژ زیاد است و برای کاهش دادن آن بجای استفاده  از یک کلاف سیم پیچ از کلافهای متعدد استفاده کنند و مجموعه کلافها را در بدنه آرمیچر قرار دهند و در میدان مغناطیسی به دوران در می آورند

نوسانات بوجود آمده در واقع همان منحنی هایی هستند که از چرخش هادی در جریان خطوط قوا بوجود می آیند. با اضافه شدن تعداد سیم پیچ، تعداد منحنیها در یک دوره گردش آرمیچر آنقدر زیاد می شود که تواتر آنها حالت خط مستقیم را بوجود می آورد

در نتیجه ازدیاد حلقه های سیم پیچ آرمیچر، منحنی ولتاژ و جریان ایجاد شده به خطوط مستقیم نزدیکتر می شود و این حالت است که به آن کم کردن نوسانات ولتاژ دینام می گویند

افزایش ولتاژ خروجی دینام

برای افزایش ولتاژ خروجی دینام، یعنی رساندن آن به حدی که بتواند پاسخگوی نیاز مصرف کننده ها باشد، به نسبت لازم عوامل زیر باید افزایش یابد

1-طول سیم

2-سرعت حرکت آمیچر

3-شدت میدان قطبین

4-زاویه بین خطوط میدان و مسیر حرکت

در حرکت دورانی، مسیر هادی بین صفر تا 360 درجه است و نمی توان آن را افزایش داد، اما سرعت حرکت آرمیچر تابع سرعت موتور است و به شرایط کار موتور بستگی دارد. شدت میدان قطبین (میدان مغناطیسی ) تابع قدرت خروجی دینام است. با چنین وضعیتی برای افزایش ولتاژ و جریان خروجی دینام بهترین کار ازدیاد طول سیم کلافهای آرمیچر است

در دینامیهای 6 ولتی در حدود 8 دور سیم بدور شیار آرمیچر پیچیده می شود که این کار به خاطر ازدیاد طول سیم انجام می گیرد. در دینامهای 12 ولتی پیچش در بیش از 10 دور انجام می گیرد

آفتامات (رگولاتور)

رگولاتور (آفتامات) در مدار شارژ وظایفی را بعهده دارد که این وظایف عبارتند از

1)    کنترل ولتاژ خروجی دینام

2)    کنترل جریان تولید شده دینام

3)    دادن اجازه شارژ به باطری سالمی که خالی شده است

4)    قطع عمل شارژ پس از پر شدن باطری

5)    ممانعت از تخلیه جریان باطری در دینام به هنگام خاموش بودن موتور

ساختمان آفتامات (رله ولتاژ)

رله ولتاژ دارای یک هسته آهنی با چندین دور سیم پیچ است که آن را بطور موازی پیچیده اند. روی هسته یک جفت پلاتین تعبیه شده که در حالت عادی بسته است

جریان مصرفی بالشتکهای دینام و سیم اتصال بدنه خارجی از ذغال مثبت گرفته می شود و پس از تغذیه قطبها به F آفتامات می رود و در حالت عادی که ولتاژ خروجی دینام کم است، از طریق پلاتین ها اتصال بدنه می شود. با  افزایش دور موتور ولتاژ دینام نیز بالا می رود و همزمان ولتاژ موثر بر سیم پیچ رله ولتاژ افزایش می یابد. زمانی که ولتاژ تولید شده دینام از حد معینی تجاوز کند نیروی کشش هسته بیش از نیروی فنر پلاتین متحرک می شود و در نتیجه هسته پلاتین متحرک را جذب می کند. با باز شدن پلاتینهای رله ولتاژ، اتصال بدنه قطبین به وسیله مقاومت کامل می شود. افت مقاومت در مدار قطبها باعث کم شدن جریان مصرفی بالشتکها شده، در نتیجه شدت میدان مغناطیسی تضعیف می گردد و ولتاژ خروجی دینام کم می شود. این کاهش ولتاژ باعث می گردد که هسته رله ولتاژ نیروی خود را از دست بدهد و فنر آن پلاتین متحرک را بکشد و با پلاتین ثابت تماس دهد و مجددا جریان میدان از طریق پلاتینها اتصال بدنه شود. عمل قطع و وصل پلاتینها در ثانیه چندین بار انجام می شود و به این ترتیب مقدار ولتاژ در حد لازم تثبیت می گردد

در دینامهایی که اتصال بدنه داخلی است، جریان D آفتامات به پلاتینهای رله ولتاژ به میدان دینام فرستاده  می شود و در دینام اتصال بدنه می شود. در زمان باز شدن پلاتینهای رله ولتاژ از طریق مقاومت جریان به میدان وارد می شود و مقدار آن کاهش می یابد. آفتامات نیسان از نوع اتصال بدنه داخلی است

عملکرد دینام در حالت واقعی

زمانیکه استارت زده می شود و موتور شروع بکار می نماید، این چرخش توسط تسمه دینام به پروانه دینام انتقال پیدا کرده و باعث چرخش آرمیچر دینام می گردد. هسته های مغناطیسی موجود بر روی هسته دینام که ایجاد میدان قوی مغناطیسی می نمایند توسط آرمیچر، این میدانها قطع شده و باعث القاء جریان در داخل آرمیچر می گردد. این جریان از طریق کموتاتور، یا کلکتور به ذغالها رسیده و از آنجا به باطری و مصرف کننده ها می رسد

با توجه به عملکرد ساده دینام براحتی می توان پی به معایب آن برد که این معایب عبارتند از

1-این سیستم به دور بالای موتور جهت چرخاندن آرمیچر و القاء جریان داخل سیم پیچهای آرمیچر احتیاج دارد

2-با توجه به گرفتن جریان بالا از سر جاروبکهای ذغال و کلکتور این امر باعث سیاه شدن کلکتور و پایین آمدن عمر مفید ذغال و در نتیجه کل دینام می گردد

3-آفتامات دینام حداقل دارای سه رله (رله جریان، رله ولتاژ و رله قطع و وصل ) می باشد که هر کدام منحصرا عملیات ویژه ای را از قبیل تنظیم ولتاژ، جریان و غیره انجام می دهند که این امر باعث بالا رفتن هزینه ساخت دینام و حساسیت بالای آفتامات می گردد که  در صورت بهم خوردن تنظیم آفتامات صدمات شدیدی به آفتامات و دینام وارد می گردد

4-سرویس و نگهداری مشکل دینام، بازدید ذغالها و کلکتور بعلاوه هزینه مونتاژ و دمونتاژ و نصب مجدد دینام به روی خودرو از دیگر معایب دینام می باشد

5-با توجه به وجود هسته های مغناطیسی، آرمیچری با جریان بالا تولید می گردد که باعث حجیم شدن و بالا رفتن وزن دینام می گردد. این عیب از معایب منحصر به فرد دینام می باشد. تنها مزیت دینام این است که مولد DC بوده و همخوانی نزدیکی با باطری موجود در خودرو دارد، ولی تنظیم مشکل آفتامات حساس دینام سازندگان را بسوی ساخت آلترناتور سوق می دهد

فصل دوم

پروژه دانشجویی تحقیق بررسی روشهای بهبود رنگرزی الیاف پنبه با رنگزاهای طبیعی تحت word

 پروژه دانشجویی تحقیق بررسی روشهای بهبود رنگرزی الیاف پنبه با رنگزاهای طبیعی تحت word دارای 29 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی تحقیق بررسی روشهای بهبود رنگرزی الیاف پنبه با رنگزاهای طبیعی تحت word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی تحقیق بررسی روشهای بهبود رنگرزی الیاف پنبه با رنگزاهای طبیعی تحت word

چکیده:.  
مقدمه:.  
شرح تحقیقات:  
الف- استفاده از دندانه های فلزی و دندانه های زیستی(گیاهی)  
ب: استفاده از امواج مافوق صوت در رنگرزی  
ج: استفاده از اسید تانیک  
د: استفاده از کایتوسان  
ه: افزودن عوامل فعال آنیونیکی به پنبه  
و: استفاده از آنزیم و تانیک اسید بدون حضور نمکهای اسیدی  
نتیجه گیری و بحث:  
آب و پس آب در رنگرزی:  
رنگ آب و کدورت آن:  
یون های مزاحم:  
قلیائی آب:  
سختی آب:  
انواع سختی:  
لوازم مورد نیاز:  
روش آزمایش:  
پسآب در کارگاههای رنگرزی:  
اکسیژن:  
مواد معلق:  
مواد رنگزا:  
مواد چربی و روغن ها و شوینده ها:  
اسیدها و قلیائیها:  
ترکیب فلزات سنگین:  
استفاده مجدد از پس آب:  
مراجع:  

بخشی از منابع و مراجع پروژه پروژه دانشجویی تحقیق بررسی روشهای بهبود رنگرزی الیاف پنبه با رنگزاهای طبیعی تحت word

جزوات تدریس شده در دانشکده نساجی دانشگاه امیرکبیر
کتاب رنگرزی الیاف و نخ، نسرین صدری، انتشارات جهاد دانشگاهی
سایت Carpetour.com
Kim T. , Dyes and Pigments, 60 (2004) 121-
Vankar P. S. , Dyes and Pigments, xx (2006) 1-
Vankar P. S. , J. of Cleaner Production xx (2006) 1-
Kim H. , Dyes and Pigments , 75 (2007) 351-
Ozgur M.U. ” Dyeing cotton strips with natural dyes” ,
dnan Menderes University, 4th AACD Congress, 2004 ,
urkey, Proceedings book
Cristea D. , Dyes and Pigments, 70 (2006) 238-

چکیده

رنگزاهای طبیعی از دیر باز برای رنگرزی الیاف پشم مورد استفاده در فرش دستباف مورد توجه بوده اند و خصوصیات بارز رنگزاهای طبیعی، فرشهای بافته شده از نخهای رنگرزی شده با آنها را از سایر دستبافته ها متمایز ساخته است. امروزه علاوه بر جلوه های بصری و ثباتی ممتاز رنگزاهای طبیعی،‌ سازگار بودن آنها با محیط زیست و پوست انسان نیز به امتیازات آنها افزوده شده است. در زمینه رنگرزی الیاف پشم با این رنگزاها تحقیقات بسیاری صورت گرفته و الیاف پشم به سادگی قادر به جذب رنگزاهای طبیعی می باشد. اما در مورد رنگرزی الیاف پنبه با رنگزاهای طبیعی مشکلاتی از جمله جذب رنگ بسیار کم و ثبات پایین رنگرزی حاصله وجود دارد. در تحقیق حاضر روشهای مختلفی که برای بهبود جذب رنگزاهای طبیعی بر روی الیاف پنبه و افزایش درجات ثباتی رنگرزی حاصله پیشنهاد شده مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است. محققان مختلف روشهایی از جمله استفاده از دندانه های معدنی، استفاده از تانیک اسید، استفاده از مواد شیمیایی خاص و افزودن گروههای فعال آنیونیکی به الیاف پنبه و ; را مورد بررسی قرار داده اند که در این مقاله کلیه روشهای موجود، مورد بررسی و جمع بندی قرار گرفته است

مقدمه

پنبه فراوانترین لیف طبیعی است و بطور وسیع بصورت خالص و یا مخلوط با الیاف مصنوعی در بسیاری از مصارف نساجی مورد استفاده قرار میگیرد. این لیف خواص فیزیکی و شیمیایی عالی نظیر جذب آب ،جذب رنگ و پایداری از خود بروز میدهد. برای رنگرزی پنبه رنگزاهای مصنوعی متنوعی قابل استفاده اند از جمله رنگزاهای مستقیم، آزوئیک، خمی و راکتیو که به راحتی قابل کاربرد بر روی الیاف پنبه هستند. امروزه به دلیل مسائل و ملاحظات زیست محیطی و بعضا حساسیت زایی رنگزاهای مصنوعی، توجه ویژه ای به رنگزاهای طبیعی برای رنگرزی الیاف، از جمله الیاف پنبه می شود. رنگزاهای طبیعی به سادگی جذب الیاف طبیعی پشم و ابریشم میشوند اما در زمینه رنگرزی الیاف پنبه با رنگزاهای طبیعی مشکلاتی از جمله جذب رنگ بسیار کم و همچنین ثبات پایین رنگرزی حاصله وجود دارد. رنگزاهای طبیعی غالبا به تنهایی به مقدار بسیار اندک جذب پنبه می شوند و برای افزایش جذب رنگ و همچنین ثبات رنگرزی تلاشهایی صورت گرفته است. در این تحقیق نتایج تلاشهای انجام شده مورد بررسی قرار میگیرد

شرح تحقیقات

برای افزایش جذب رنگزاهای طبیعی به الیاف پنبه از روشهای متفاوتی استفاده شده است که میتوان به موارد زیر اشاره کرد

 

الف- استفاده از دندانه های فلزی و دندانه های زیستی(گیاهی)

 P.S.Vankar و همکاران تلاش کردند تا الیاف پنبه را با استفاده از عصاره گیاه Rubia cardifia رنگرزی کنند. این گیاه حاوی رنگزاهای آنتراکینونAlizarin ,Purpurin Munjistin ,Rubiadin در ریشه ها ،ساقه و برگهایش می باشد. این رنگزای آنتراکینون تمایل ضعیفی به الیاف پنبه دارد و لذا نیاز به دندانه دارد تا بتواند جذب الیاف پنبه شود. ملکول آلیزارین قادر به تشکیل کمپکس با یونهای آلو مینیوم میباشد و کمپلکس حاصله در مقابل استخراج توسط آب و حلالهای آلی مقاوم است. به عنوان دندانه گیاهی از عصاره برگ گیاه E. acuminata استفاده شده که حاوی مقادیر قابل توجهی آلومینیوم می باشد. آلومینیوم موجود در این گیاه می تواند نقش کمپلکس دهندگی با رنگزای آنتراکینونی را داشته باشد. این محققین نشان دادند که روش پیش دندانه دادن با دندانه فلزی و دندانه گیاهی نسبت به روشهای دندانه دادن همزمان با رنگرزی و یا بعد از رنگرزی با همان دندانه ها نتیجه بهتری را حاصل می کند. درصد برداشت رنگ برای روشهای بدون دندانه، با دندانه گیاهی و دندانه آلوم به ترتیب 148 % ، 235 % و 335 % بدست آمده است. لذا تاثیر دندانه دادن در افزایش جذب رنگ به وضوح مشخص است

ب: استفاده از امواج مافوق صوت در رنگرزی

   در بررسی که توسط P. S. Vankar و همکاران انجام شده، در رنگرزی پنبه با رنگزای گیاهی Rubia Cordifia در حضور امواج مافوق صوت، رمق کشی 58 % و بدون حضور آن رمق کشی 40 % بدست آمده است. در تحقیق دیگری که توسط همین محقق انجام شده نیز، نتیجه مشابه بدست آمده است و تاثیر امواج مافوق صوت در افزایش رمق کشی رنگزاهای گیاهی به الیاف پنبه اثبات شده است. امواج مافوق صوت سبب افزایش سرعت تحرک ملکولهای مایع و در نتیجه افزایش نفوذ آن به داخل الیاف می شود. ضمن اینکه افزایش موضعی دما سبب تورم الیاف می گردد که این مسئه نیز سبب افزایش نفوذ رنگزا به الیاف می شود

ج: استفاده از اسید تانیک

M. Ozgur و همکاران، در تحقیقی که در زمینه رنگرزی الیاف پنبه با رنگزای حاصل از پوست پیاز قرمز (دسته آنتوسیانین ها ) انجام دادند، نشان دادند که پنبه بدون استفاده از دندانه، هیچ رنگی جذب نمی کند و هنگامی که دندانه ها استفاده می شوند، تونهای مختلف رنگی حاصل می گردد. بهترین نتیجه با مخلوط دندانه های فلزی و تانیک اسید در pH معادل 6 بدست آمده است. ضمن اینکه در این مورد نیز روش پیش دندانه دادن نسبت به دو روش دیگر نتیجه بهتری داده است

د: استفاده از کایتوسان

کایتوسان یک بیوپلیمر طبیعی است که حاوی تعداد زیادی گروههای آمینو می باشد. این مسئله سبب می گردد که این بیوپلیمر تمایل زیادی به جذب یونهای فلزات داشته باشد. همچنین این ماده قابل جذب بر الیاف پنبه نیز می باشد، لذا پس از اتصال به الیاف پنبه بر روی آن مکانهای جدیدی برای جذب اتهای فلزات (دندانه ها) ایجاد می کند. این اتمهای فلزات می توانند با ملکولهای رنگزا کمپلکس ایجاد کنند و باعث افزایش جذب رنگ و همچنین افزایش ثبات رنگرزی حاصله شوند. در حالتیکه از مخلوط کایتوسان + نمک های فلزی برای دندانه دادن استفاده شود، جذب رنگ افزایش یافته و بهترین نتیجه از روش دندانه دادن همزمان با رنگرزی و به کمک نمک FeSO4 بدست آمده است

ه: افزودن عوامل فعال آنیونیکی به پنبه

 T. Kim پنبه را با یک ماده فعال آنیونیکی سنتزی بر پایه دی کلرو- اس تری آزینیل، عمل نموده و در اثر آن، مکانهای آنیونیکی –SO3- بر الیاف پنبه ایجاد نموده که سبب ایجاد جاذبه الکترواستاتیک نسبت به رنگزای کاتیونیک می شود

در تحقیقی که نامبرده انجام داد، از رنگزای کاتیونیک بربرین که جزء اصلی در عصاره پوست درخت گردو می باشد، استفاده شده است. نتایج نشان داده است که pH قلیایی برای این رنگزا مناسب است و با افزایش pH از 3 تا 11 ، رمق کشی افزایش نشان می دهد. در اثر عمل نمودن پنبه با عامل فعال آنیونیکی فوق، میزان جذب رنگ و همچنین ثبات شستشویی افزایش نشان داده است. رابطه بین درصد ماده فعال آنیونیکی بکار رفته و درصد رمق کشی بصورت نمودار (2) است. ملاحظه می شود که برای میزان ماده فعال آنیونیکی یک مقدار بهینه وجود دارد که پس از آن افزودن مقدار بیشتر آن تاثیری بر رمق کشی ندارد. در تحقیقی که توسط H. Kim انجام شده نیز نتایج مشابهی بدست آمده است

ایجاد اتصالات عرضی در پنبه به کمک فرمالدئید نیز با توجه به تعداد ملکولهای رنگزای حبس شده در لیف و میزان تورم، باعث افزایش شدت رنگ و ثبات شستشویی می شود. موثرترین روشی که H. Kim ذکر نموده است، آنیونی کردن پنبه و سپس افزودن گروههای آبگریز (برای کاهش جذب آب و در نتیجه کاهش تورم لیف) به لیف می باشد

و: استفاده از آنزیم و تانیک اسید بدون حضور نمکهای اسیدی

 

پروژه دانشجویی تحقیق بررسی کانیهای در بردارنده عناصر نادر خاکی شامل مونازیت ، باستنازیت و زینوتایم

 پروژه دانشجویی تحقیق بررسی کانیهای در بردارنده عناصر نادر خاکی شامل مونازیت ، باستنازیت و زینوتایم و کاربرد آن در ایران تحت word دارای 132 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی تحقیق بررسی کانیهای در بردارنده عناصر نادر خاکی شامل مونازیت ، باستنازیت و زینوتایم و کاربرد آن در ایران تحت word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی تحقیق بررسی کانیهای در بردارنده عناصر نادر خاکی شامل مونازیت ، باستنازیت و زینوتایم و کاربرد آن در ایران تحت word

مقدمه  
تاثیر عناصر کمیاب خاکی  
تاثیر بر بدن انسان:  
تاثیر در محیط زیست:  
1-2 رفتار زمین شناسی عناصر خاکی کمیاب  
1-3 فراوانی پوسته ای  
رفتار زمین شناسی : سیستمهای ماگمایی  
رفتار زمین شناسی : سیستم آبگین  
کانی های عناصر خاکی کمیاب:  
سایر مشخصات:  
خواص شیمیایی:  
مشخصات میکروسکوپی:  
زیر کن (Zircon)  
آلانیتAllanite  
آپاتیت :  
رده بندی کانیهای عناصر نادر خاکی  
مکان B در بوربانکیت  
تصویر ساختاری بلور مونازیت سدیم دار که مثلثها و دایره های باز به ترتیب نشانه یونهای فسفات و عناصر خاکی کمیاب هستند ساختار بلور کانی باستنازیت  
(زیمانکی و اسکات1982) و داوید یست لانتایم دار  
تشکیل کمپلکس عناصر کمیاب خاکی  
تشکیل کانیهای خاکهای کمیاب  
اختلاط سیال  
بر هم کنش سیالات و سنگ میزبان  
تبلور کانیهای باطله  
دگرسانی  کانیهای خاکهای کمیاب گرمابی  
نقش کانیهای خاکی در کانسار طلا  
ب- کانسارهای آبرفتی :  
عناصر خاکی کمیاب در کربناتیتها :  
سنتز باستنازیت و محدود پایداری  
در شکل بالا فازهای شناخته شده قابل توجه در سیستم  
در سیستم چهارتابی  
تشکیل کانیهای عناصر خاکی کمیاب در سیستمهای گرمابی  
کانیهای عناصر خاکی کمیاب با منشا گرمابی  
عناصر خاکی کمیاب در سیالات گرمابی  
روشهای تجزیه کانیهای خاکهای کمیاب  
روشهای تجزیه  
روشهای ریز تجزیه ای  
باستنازیت :  
عناصر خاکی کمیاب و کانیهای میزبان آنها در کربناتیتها  
مونازیت سریم دار در سنگهای کوارتزی  
مونازیت در سیلیکاتهای کاتالائو برزیل:  
سین شیزیت نئودییم دار:  
باستنازیت سریم دار:  
باستنازیت لانتان دار:  
مونازیت نئودیسم دار :  
مونازیت لانتان دار:  
کانیهای خاکهای کمیاب در چین :  
مهمترین کشورهای تولید کننده عناصر نادر خاکی :  
عناصر نادر خاکی در ایران :  
عملیات اکتشافی انجام شده :  
حفر پنج متر چاهک  
عناصر نادر خاکی در بافق  
نتیجه گیری  
فهرست منابع و مأخذ :  

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی تحقیق بررسی کانیهای در بردارنده عناصر نادر خاکی شامل مونازیت ، باستنازیت و زینوتایم و کاربرد آن در ایران تحت word

1- کانیهای خاکهای کمیاب ، مؤلف : آدریان پی . جوئز،فرانسیس وال ، سی. تری ولیلیامز .  ترجمه عبدالمجید یعقوب پور

2- کانی شناسی غیر سیلیکاتها   تالیف دکتر سید محمد حسین رضوی   انتشارات دانشگاه تربیت معلم

3- سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی

4- مجله علوم زمین سازمان زمین شناسی انتشار(زمشتان 70 سال اول – شماره 2 )

مقدمه

عناصر گروه خاک های نادر (Rear Earth) که لاتین آن (Terra Rarae) است و به طور اختصاری R.E  یا Tr نامیده می شوند، به دلیل عنصر لانتانتیم
(La ) به عنوان سر گروه به لانتانیدها ( Lanthanides) نیز معروفند و در ردیف ششم جدول تناوبی عناصر واقع شده اند . اعداد اتمی 57 تا 71 دارند و عبارتند از

 که در آرایش الکترونی آن ها یک الکترون در اوربیتال 5d موجود است و اوربیتال 4f از عنصر سریم (Ce) به بعد به ترتیب کامل و اشغال می شود

          عناصر این گروه ، با وجود اهمیت فراوان و استفاده بی شمار صنعتی ، به دلیل گرانی در بازار و فراوانی ناچیز، کم تر مورد توجه قرار گرفته اند. از بین این عناصر، تنها عناصر پرومیتم (Prometium pm) به صورت مصنوعی ساخته شده است . عنصر ایتریوم Y ( Yttrium) با عدد اتمی 39 عنصر دیگری است که معمولا با عناصر خاک های نادر ذکر می شود ، هر چند که در جدول تناوبی عناصر جای مشخصی در بین این سری از عناصر ندارد، ولی به دلیل شباهت های زیادی در خواص شیمیایی و ژنو شیمیایی، همواره همراه با این گروه نامبرده می شود

          گروه خاک های نادر به دو گروه تقسیم می شوند: زیر گروه سریم ، شامل عناصر(sm،Eu  ،Gd، La، Ce، Pr، Nd،) که به صورت Trce نشان داده می شوند:و زیر گروه ایتریوم ، که شامل عناصر (Tu، Er، Ho، Dy، Tb، Lu، Yb و به TR_y مشخص می گردند ، با اینکه معمولا خود عنصر ایترتیوم Y شامل این زیر  گروه نمی شود. در تقسیمات ژئو شیمیایی این گروه را به سه زیر گروه تقسیم کرده اند( 1974،1969،D.Mineyer)

-زیر گروه لانتانیوم ، شامل عناصر La، Ce، Nd که اختصار آن ( La، Nd) 4 است

-       زیر گروه ایتریوم شامل عناصر Ho، Dy، Tb، Gd، Eu‌، Sm که اختصاری آن ( sm- Ho) 4 است

-       زیر گروه اسکاندیوم شامل عناصر Er، Tm، Yb، La که اختصاری آن ( Er-Lu) 4 است

یکی دیگر از عناصری که به عنوان کانی همراه در اکثر کانی های این گروه موجود است و به عنوان محصول فرعی از تصفیه سنگ معدن کمپلکس خاک های نادر به دست می آید، عنصر توریم Th( Thorium) با عدد اتمی 90 است. این عنصر جزو عناصر آکتنید است ، و از این نظر اهمیت دارد. همراهیش با این گروه از عناصر درانی های مختلف از جمله مونازیت بفرمول کلی 4o( p، Si) (ce، La، Th) که در صورت همراه داشتن اورانیوم

(u) برای تعیین سن مطلق سنگ ها از طریق تجزیه ایزوتوپی نیز به کار می رود موجب شده که همراه با این گروه از عناصر و با یک متد آنالیزه اندازه گیری شود. به طور کلی ، معروف ترین نهشته های این گروه از عناصر تا کنون بدین صورت بدست آمده اند

1-                                            magmatic

2-                                            Feldspathic  Metasomatites

3-                                            Skarn

4-                                            Carbonatites

5-                                            Hydrothermal    Plutonogenic

6-                                            Placers

7-                                            Sedimentary   deposits

در ایران گروه ، عناصر خاکی نادر برای نخستین بار با روش ( سپکتروگرافی مورد بررسی قرار گرفت و اکثر عناصر گروه نیز در این بررسی اندازه گیری گزارش آن نیز تهیه شد( صالح آبادی – آذریان ، 1361) ولی به دلیل فراوانی بسیار کم این سه عنصر اخیر، خطوط طیفی آن ها غیر قابل بررسی و بود. البته تداخل و مزاحمت های خطوط منتشره از دیگر عناصر این گروه نیز مانع از مطالعه بررسی خطوط طیفی عناصر مورد بحث کنونی ما می شد. از طرف دیگر ترکیب اصلی ( Matrix یا Base) قبلی نیز، که سیلیکات بود، زمینه خوبی در مرحله تحریک در منبع اصلی انرژی جهت دست یابی به خطوط این عناصر نداشت، و این مسئله اخیر باعث شد تا برسی و مطالعه کنونی با تغییر ترکیب اصلی از سیلیکات به فسفات و کربنات ، و تغییرات کلی دیگری در شرایط کار در مراحل مختلف انجام گیرد و با مطالعات زیاد و مقایسه حالات و خطوط مختلف طبیعی به نتایج خوبی برسیم و سرانجام منحنی استاندارد این عناصر بسیار خوب و قابل قبولی رسم شود و مورد استفاده قرار گیرد. در ضمن عناصر نادر خاکی را با علامت اختصاری ( REE) نشان می دهند

تاثیر عناصر کمیاب خاکی

تاثیر بر بدن انسان

عناصر کمیاب خاکی در وسایل خانه مانند تلویزیون رنگی ، لامپهای رنگی ، لامپهای فلورسنت ، لامپهای ذخیره انرژی و شیشه به کار می رود و کاربرد این عناصر در حال افزایش است

وجود این عناصر در محیط کار خطرناک است زیرا گاز آن با مواد استنشاق می شود و باعث انسداد ریه می شود به ویژه اگر برای مدت طولانی مورد استنشاق قرار گیرد و همچنین اکثر آن ها باعث ایجاد سرطان در انسان می‌شود و استنشاق آن احتمال بروز سرطان را افزایش می دهد در نهایت وقتی در بدن انسان تجمع یابد برای کبد خطرناک است از طرفی اکثر این فلزات سمی می باشند که از طریق پوست بدن جذب می گردد که باعث مسمویت و در نتیجه باعث مرگ می شود

تاثیر در محیط زیست

فلزات کمیاب خاکی به طریق مختلف و عمدتا در اثر صنایع تولید کننده نفت در محیط پراکنده می شوند به علاوه وقتی لوازم منزل دور ریخته می شوند این عناصر وارد محیط زیست می شوند به تدریج در خاک تجمع می یابند و در نهایت غلظت آن دربدن انسان و جانوران و ذرات خاک افزایش می یابد

در جانوران آبزی عناصر نادر خاکی باعث آسیب غشای سلولی می شود که روی تولید مثل و عملکرد سیستم عصبی اثر منفی دارد

رفتار زمین شیمیایی عناصر خاکی کمیاب موضوع مطالعات وسیعی در دهه های گذشته بوده است . علت این امر بر جالب بودن این عناصر سودمندی آن ها در پاسخگویی به مسایل گوناگون سنگ شناختی و کانی شناختی است . توزیع این عنصرها در سیستمهای آذرین ، به ویژه در مطالعات سنگ زادی مناسب است

کمپلکس سازی این عنصرها در محیطهای مایع می تواند برای درک بهتر نسبت اجزای آنیونی سازنده به کار رفته رفتار اکسایش – کاهش آنها می تواند در تشخیص حدود فعالیت اکسیژن در یک سیستم کمک کند. نا متحرک بودن نسبی این عنصرها در طول انواع خاصی از دگرگونیهای سنگ ها ، وسیله مناسبی برای تعیین طبیعت یا ماهیت سنگ اولیه است . افزون بر این به دلیل خصوصیات فیزیکی و شیمیایی ویژه برخی از ترکیبهای عناصر خاکی کمیاب ، بسیاری از آنها از اهمیت اقتصادی قابل توجهی برخوردارند

1-2 رفتار زمین شناسی عناصر خاکی کمیاب

عناصر خاکی کمیاب(REE) ، گروه پیوسته ای از عناصر مختلف ، با رفتارهای شیمیایی بسیار مشابه است. تفاوت این عنصرها در بسیاری موارد، برای ایجاد علاقه کافی بوده و به ویژه به صورتی یکنواخت و سیستماتیک تابعی از عدد اتمی آنهاست

عناصر خاکی کمیاب بسیار الکتروپوزیتیو بوده و ترکیبهای ؟آنها، معمولا به صورت یونی است. این ترکیبها از نظر کانی شناسی شامل اکسیدها، هالیدها، کربنات ها ، فسفات ها و سیلیکاتها همراه با شماری از ترکیبها مانند بوراتها ،آرسناتهاو غیره بوده اما به صورت سولفید وجود ندارند. شعاع یونی این عناصر نسبتا بزرگ است لذا واکنشهای جانشینی این عناصر با کاتیونهای بزرگی مانند کلسیم و استرونسیم ، حتی اگر موازنه بار الکتریکی اضافی مورد لزوم باشد انجام می گیرد . رایجترین حالت اکسایش این عنصرها حالت سه ظرفیتی است اما عنصر اروپیم با ظرفیت +2 و سریم با ظرفیت +4 نیز در این گروه قرار دارند. نسبت حالتهای مختلف اکسایشی اروپیم و سریم در هر سیستم تابع دما، فشار ، ترکیب و شرایط اکسایش – کاهش است . اثر این عوامل هنوز به خوبی شناخته نشده و از این نظر با توجه به کاربرد بالقوه آن در مطالعات مربوط به زایش کانی و سنگ ، برای کانی شناسان متاثر کننده است

          آرایش الکترونی اطراف هسته REE مختلف، عامل تعیین کننده خواص این عنصرهاست . پیکربندی الکترونی ( جدول صفحه بعد ) عنصرهای خاکی کمیاب La تا Lu ، شامل پر شدن منظم لایه الکترونی 4f ( در حالی که لایه خارجی 5d خالی می ماند)

شعاع یونهای سه ظرفیتی عناصر خاکی کمیاب (نشانه  )  و  در مقابل عدد اتمی

 از سریم تا ایتریوم است ، به استثنای گادولینیم که یک الکترون در لایه 5d دارد. لانتانیم و لوتسیم نیز یک الکترون در لایه 5d دارند. این عنصرها در حالت اکسیدی ، هیچ الکترونی در لایه 5d ندارند و هر گونه  تغییری در تعداد الکترونها ، در تراز 4f آنها منعکس می شود. این واقعیت در مورد عنصرهای خاکی کمیاب مختلف صادق است که هر گونه تغییری در پیکر بندی الکترونی خاکهای کمیاب غالبا به لایه های درونی محدود می شود  تا به لایه های بیرونی و همین امر، رفتار زمین شناسی منسجمی را برای این عناصر بوجود آورده است . به همین سبب تغییرات شعاع یونی عناصر خاکی کمیاب ، تغییری یکنواخت را با عدد اتمی ، برای همه حالتهای اکسایشی نشان می دهد( شکل 1-1) . پیکر بندی الکترونی ایتریم به صورت یون سه ظرفیتی مثبت ، شبیه گاز کریپتون است و همین امر به آن پایداری ویژه ای را می دهد ، اما شعاع یونی آن نزدیک به  است . همچنین شعاع هر یون ، تابعی از اندازه و بنابراین ، عدد همارایی مکانی است که یون در یک  کانی پر می کند . به طور کلی هر یون ، تابعی از اندازه و بنابراین ، عدد همارایی مکانی است که  یون در یک کانی پر می کند .  به طور کلی هر چه عدد همارایی بزرگتر باشد ، شعاع یونی یون اشغال کننده خاص بزگتر است . شعاع یونی برای حالتهای اکسایشی رایج همان طور که شانون [1] (1976) گردآوری کرده ، در جدول 1-2 برا اعداد همارایی مختلف آورده شده است  . همچنین شعاع یونی ، تابعی از ظرفیت یونی است (جدول ذیل )

 با ملاحظه اندازه REE سه ظرفیتی در هماوایی درجه شش ، مشخص شده است که تنها معدودی از یونهای دیگر با این همارایی ، اندازه هایی بین بزرگترین آنها یعنی (10/32nm) و کوچکترین آنها یعنی (8/6nm) را دارند. این عناصر عبارت اند از (10/2 nm) ، (10/00nm) ، و (9/0nm) . از نمونه یونهای بزرگتر از La می توان (11/8) و(5/13) و از یونهای کوچکتر از  لوتسیم می توان (2/7) ، (1/7) را نام برد

هر گونه رفتار زمین شناسی که به طور مشخص به شعاع یونی REE موثر است . شرکت پذیری معمولا تابع یکنواختی از عدد اتمی است . به این ترتیب که ضریب شرکت پذیری یک عنصر خاکی کمیاب را در صورتی که عدد اتمی عنصرهای مجاور و حالت اکسایش آنها معلوم باشد می توان تخمین زد

اگر چه تغییرات شعاع یونی با عدد اتمی یکنواخت است، اما مقدار این تغیر ، به اندازه کافی برای استفاده غیر مستقیم در کانی شناسی و زمین شیمی بزرگ می باشد . برای مثال ، رفتار توزیع REE برای دوکانی ، با مکانهای همارایی مختلف کاتیونی متفاوت است. این مورد برای دو کانی زیر کن و فلدسپار

 پلاژکلاز در شکل بالا نشان داده شده است . از چنین رفتار متفاوتی می توان در مدل زایش سنگ یا کانی استفاده کرد

همچنین تغییرات رفتار ناشی از اختلاف در حالت اکسایش ، کاربرد مهمی دارد . شواهد مهم برای وجود حالتهای اکسایش REE ، بجز حالت +3 ، تنها در مورد   ( شرایط کاهنده نسبی ) و ( شرایط اکسنده نسبی) وجود دارد. اندازه این دو یون از یونهای +3 معادل آنها ، به این ، به اندازه کافی متفاوت شکا بالا رابطه بین شعاع یونی و ضریب توزیع یونهای عناصر خاکی کمیاب بین زیر کن و پلاژیوکلاز و مذابهای همراه با آنها . زیر کن با نماد    از ناگازوا (1970) و پلاژیکلاز با نماد       از نش و کراکرافت(1985)

فلدسپار پلاژکلاز در شکل 1-2 نشان داده شده است . از چنین رفتار متفاوتی می توان در مدل زایش سنگ یا کانی استفاده کرد

همچنین تغییرات رفتار ناشی از اختلاف در حالت اکسایش، کاربرد مهمی دارد . شواهد مهم برای وجود حالتهای اکسایش REE ، بجز حالت +3 ، تنها در مورد       ( شرایط کاهنده نسبی) و       ( شرایط اکسنده نسبی) وجود دارد . اندازه این دو یون از یونهای +3 معادل آنها، به اندازه کافی متفاوت هست که اثری مشخص بر رفتار زمین شیمیایی آنها داشته باشد. به این ترتیب از عنصرهای خاکی کمیاب می توان برای به دست آوردن شرایط نسبی اکسایش- کاهش در بعضی از سیستمهای کانی یا سنگ استفاده کرد

از آنجا که موقعیت REE در ساختار کانیها ، به اندازه و بار یونی بستگی دارد، لذا تعیین ماهیت مواضع همارایی با روشهای طیف سنجی سودمند خواهد بود . متاسفانه خواص طیفی REE ، با محیط اطراف یون زیاد متاثر نمی شود ، زیرا الکترونهای لایه 4f تعیین کننده رفتار یونها هستند، در اوربیتالهایی قرار گرفته اند که کاملا به وسیله لایه های بیرونی

پوشیده شده اند. بنابر این استفاده از طیفهای الکترونی در تشخیص عدد همارایی خاکهای کمیاب خاص محدود است. به همین دلیل ترکیبهای REE، معمولا همرنگ یونهای آبگین آنهاست . کمپلکسهای حاوی REE خاص دارای خاصیت فسفرسانس هستند مانند فسفر قرمز  و فسفر سبز بسیاری از این فسفرها برای مثال در صنایع تولید تلویزیون و صفحه دید رایانه ها کاربرد دارند

طیف سنجی موس بوئر 1 که جزئیات حالتهای اکسایش محیط ساختاری عناصر خاص را در اختیار قرار می دهد در مورد REE ، به علت نامناسب بودن هسته آنها برای این تکنیک کاربرد ندارد. در هر حال، در مطالعات حالت اکسایش Eu به کار برده شده است ( برای مثال اصلانی ثمین [2] و همکاران1987) . از طیف سنجی جذب پرتوایکس گسترش یافته ساختارهای ظریف

(EXAFS) ، می توان برای تعیین همارایی کاتیونی این عناصر استفاده کرد. این روش در مطالعه کانیهای مصنوعی حاوی REE، تا حدی موفق بوده است ( مانند کرسی و استیل [3]1988) . اما در مورد نمونه های طبیعی پوشش طیفی ناشی از حضور برخی REE ، مختلف محدودیت شدیدی را برای کاربرد این روش پدید می آورد

          روش کاتودولومینسانس( مارشال[4]1988) در مطالعه REE، استفاده محدودی دارد، زیرا طیف نشری REE سه ظرقیتی ، به علت اثر حفاظتی لایه الکترونی 4f ، اطلاعاتی در مورد محیطهای یونی نمی دهد. به هر حال این روش ، برای مسائل کانی شناسی که در آن REE کم مقدار است کاربرد دارد، زیرا در این موارد، عناصر نامبرده به عنوان فعال کننده کاتودولومینسانس

 (CL) عمل می کنند. در این حالت چناچه تمرکز خاکهای کمیاب تغییر کند، مثلا در آپاتیت اولیه و ثانویه ، ممکن است مراحل رشد بلور قابل مشاهده باشد. در اینجا باید کاملا دقت شود ، زیرا علاوه بر REE، یونهای متعددی(مانند)می توانند فعال کننده کاتودولومینسانس باشند

1-3 فراوانی پوسته ای

فراوانی برخی از REE، در پوسته قاره ای زمین ، بسیار پایین است اما مقدار آنها از کمیاب ترین عناصر مانند طلا، جیوه و ایندیم کمتر نیست . فراوانی هفت عنصر خاکی کمیاب قابل مقایسه با عناصری است که اهمیت اقتصادی دارند( بین یک تا 10 میکروگرم در گرم ) مانند تنگستن ، قلع ، آرسنیک و برم که اغلب در زمره عناصر خیلی کمیاب به شمار نمی آیند. چهار عنصر خاکی کمیاب، فراوانی بین 15 تا 100 میکروگرم در گرم دارند که همانند عناصری مانند مس ، کبالت ، روبیدیم و روی می باشند. در میان همه عنصرهای خاکی کمیاب، عنصر سریم (Ce) با تمرکزی در حدود 30 میکروگرم در گرم ، فراوانترین عنصر خاکی کمیاب در پوسته است

 در سالهای اخیر برای ترکیب پوسته زمین و بخشهای بالایی و پایینی آن برآوردهای متعددی صورت گرفته است ( مانند ویور و تارنی 1، 1984 : تیلور و مک لنان 2 ، 1985: شاو 3و همکاران ، 1986 ، کاندی 41993: و همچنین مراجع ذکر شده در کاندی 1993 ) . این نویسندگان روشهای گوناگونی را برای برآورد تمرکز هر عنصر به کار گرفته اند. برای مثال فراوانی REE، برای پوسته بالایی با مدل کاندی ( که در آن نسبت سنگها بر اساس نقشه های زمین شناسی در نظر گرفته شده است) اختلافی تا حدود 6 درصد را نشان می دهد . به هر حال ، ماهیت عمومی یا الگوی فراوانیها در یک مدل مشابه مدل دیگر است. فراوانیهای برآورد شده به وسیله نویسندگان مختلف در جدول صفحه قبل آورده شده است . این برآوردها نشان می دهد که چناچه مقایسه ای بین ترکیب میانگین هسته و گوشته زمین صورت گیرد ، بالاترین تمرکز عناصر ، در پوسته زمین خواهد بود

 1-3         الف) . این مراحل حاصل تولید REE در فرایندهای هسته سازی و پایداری نسبی بالتر هسته های دارای عد اتمی زوج در مقابل هسته های دارای عدد اتمی فرد است . این نمودار همچنین روند کاهش فراوانی را با عدد اتمی نشان می دهد. توجه شود که عنصر پرومتیم به علت نداشتن ایزوتوپ پایدار طبیعی یا بادوام طولانی ، عملا در پوسته حضور ندارد

          برای کمک به مطالعه زمین شناسی REE ، بهنجار کردن تمرکز هر یک REE های خاص در یک سنگ ، کانی ، سیال و غیره نسبت به برخی مواد استاندارد مرجع سودمند تشخیص داده شده است . این امر به ویژه هنگامی که از نمودار ترسیمی داده های REE ، استفاده می شود ، ضروری است ، زیرا مشکلات ممکن در مقایسه عناصر ناشی از نوسان فراوانی با عدد اتمی و نظایر آن را برطرف می کند. برای این منظور منابع متعددی در نظر گرفته شدند اما یکی از بهترین آنها برای گسترده وسیعی از مواد، منبع واکیتا ، ری و اشمیت 1  1971 که مجموعه ای از 12 شاخه کندریتی را گردآوری کرده است . ( جدول ذیل) . در قسمت پایین شکل 1-3 ( الف) تغییرات فراوانی ، با عدد اتمی در این شخانه ها نشان داده شده است . در شکل 1-3 (ب) نمودار بهنجار شده فراوانی عناصر در پوسته بالایی آورده شده است . ( به این ترتیب که میانگین تمرکز هر عنصر در پوسته به تمرکز نسبی در مجموعه مرجع تقسم شده است)

مجموعه های دیگر مقادیر بهنجار شده کنریتها به صورت پیشنهادی است . برای مثال ، در حالی که اونسن ، هامیلتون و اونیونز 1   )  1987) میانگین های خوبی را برای برخی انواع کندریتها ارائه داده اند اما دارای مقادیری است که در حدود 25 درصد کمتر از مقادیر ارائه شده به وسیله واکیتا ، ری و اشمیت (1971) بود. بنابر این نمودار بهنجار شده کندریتی آنها مقدار نسبی بالاتری را نشان می داد . داده های واکیتا ، ری و اشمیت امروزه به طور وسیعی به کار می رود و از آنجا که هدف بیشتر نمودارها مقایسه آنها با نمودارهای دیگر است ، پیشنهاد می شود که استفاده از آنها همچنان ادامه پیدا کند. در مورد رسوبات و برخی اوقات کانیهای رسوبی ، تجربه ، استفاده از تمرکز REE، در یک رسوب میانگین به عنوان مقادیر بهنجار شده را نشان می دهد. نمونه معمولی که مورد استفاده قرار گرفته ترکیب شیلهای آمریکای شمالی (NASC) است که در جدول 1-4 آورده شده است . نمودارهای بهنجار شده کندریتی برای ترکیب پوسته زمین با برآوردی که به وسیله نویسندگان دیگر انجام گرفته ، در شکل 1-4 آورده شده است . مطالعه این الگوها و الگوهای مربوط به برخی رسوبالت، امکان نتیجه گیری زیرا را در مورد فراوانی REE، فراهم می کند

v   فراوانی بهنجار شده کندریتی برای REE با جرم اتمی نسبتا کمتر مانند La. Sm ( که اغلب به REE سبک معروفند) بیش از آنهایی است که جرم اتمی بیشتری دارند Gd تا Lu (REE سنگین )

v   شیلهای تپیک ، معروف ترکیب پوسته رخنمون  شده هستند

v   عنصر اروپیم در مقایسه با عناصر خاکی کمیاب مجاور رسم شده در نمودار بهنجار شده کندریتی ،در پوسته بالایی فقیر شده است

v   پوسته بالایی ، عناصر خاکی کمیاب بیشتری نسبت به پوسته زیرین دارد

عناصر خاکی کمیاب ، در بسیاری از انواع سنگهای آذرین، رسوبی و دگرگونی تنها به صورت عناصر کم مقدار وجود دارند. در این سنگها ، عناصر خاکی کمیاب بیشتر در چندین کانی سنگ ساز مانند تیتانیت، آپاتیت ، زیر کن ، اپیدوت ، گارنت و رسها متمرکز می شوند. این عناصر اغلب در بسیاری از کربناتیتها و برخی پگماتیتهای گرانیتی و سینیتی به فراوان یافت می شوند و این نوع سنگها معمولا دارای کانیهای متفاوتی از عناصر خاکی کمیاب هستند. بسیاری از کیمبرلیتها و همچنین برخی از لامپروفیرها، گرانیتها، اسکارنها، و ذخایر متاسوماتیک دیگر ، می توانند چندین هزار قسمت در میلیون عناصر خاکی کمیاب داشته باشند. کانیهای عناصر خاکی کمیاب ، گاه در سنگهای رسوبی به صورت فاز تخریبی ( مانند اکسید، برنریت یا فسفاتها ، مونازیت و رسوبی حاوی عناصر خاکی کمیاب در بایان اوبو 1، چین ، که یکی از بزرگترین ذخایر عناصر خاکی کمیاب در جهان به شمار می رود. از ذخایر دیگر می توان کربناتیت مانتین پس2 ، کالیفرنیا ایلات متحده و ذخایر پلاسر مونازیت در استرالیا را نام برد . برای اطلاع از فراوانی عناصر خاکی کمیاب در سنگهای مختلف، می توان به فصلهای کتاب هندرسن (1984 الف ) مراجعه کرد

رفتار زمین شناسی : سیستمهای ماگمایی

1Shannon

1- Mossbauer

1- Aslani- Samin

2-Cressey &Steel

3-Marshall

1- Weaver & Tarny

2- Taylor & Mclennan

3- Shaw

4- Condie

1- Oddo Harkins

1- Wakita   Rey& Schmitt

1- Evensen   Hamilton   & O nions

1- Bayan  Obo

2-Mountain Pass

 

پروژه دانشجویی مقاله دینامیک کربوهیدرات ها هنگام رشد تناسلی و محدودیت محصول بذر سالیانه رایگرس تحت w

 پروژه دانشجویی مقاله دینامیک کربوهیدرات ها هنگام رشد تناسلی و محدودیت محصول بذر سالیانه رایگرس تحت word دارای 31 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله دینامیک کربوهیدرات ها هنگام رشد تناسلی و محدودیت محصول بذر سالیانه رایگرس تحت word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی مقاله دینامیک کربوهیدرات ها هنگام رشد تناسلی و محدودیت محصول بذر سالیانه رایگرس تحت word

چکیده  
1-   مقدمه  
-2   مواد و روش ها  
1-2- گیاه  
2-2 نمونه گیری  
2-3- عصاره گیری و تحلیل کربوهیدرات های محلول در آب  
3-   نتایج  
3-1- تغییرات وزن خشک  
3-2- تغییر در کربوهیدرات های محلول در آب  
3-3 جابه جایی آشکار و کربوهیدرات محلول در آب هنگام رشد دانه  
-4   توضیحات  
-5   نتیجه گیری  

چکیده

اغلب محصول بذر علوفه های علفی کم است و از کل محصول درو شده فقط 20-10%  بذر به دست می آید. محصول بذر تحت تاثیر مقدار کربوهیدراتی است که به آن منتقل می شود. اما اطلاعات مربوط به ذخیره و حرکت کربوهیدرات ها در دوره رشد مولدی(تناسلی) علوفه های علفی محدود است و استفاده از دانه های انبار شده و تازه مشابه  بذر به دست آمده از بافت گیاهی هم نتایجی مبهمی به دست می دهد. برای تعیین این مسئله که آیا کل مقدار کربوهیدرات گیاه محصول بذر را محدود می کند، مشارکت بافت های گیاهی و مولدی در محصول بذر، الگوی تجمع کربوهیدرات محلول در آب (WSC) و حرکت مجدد آن ها، محل رویش رایگرس پرنیال(Lolium prenne L.) را بررسی کردیم. نمونه برداری از جوانه ها از هنگام ظهور جوانه تا زمان درو انجام گرفت. مقدار کربوهیدرات محلول در آب تیغه وغلاف برگ، میان گره ها و اندام تناسلی جوانه را به رو روش اندازه گیری کردیم. اول کربوهیدرات محلول در آب را به روش غیر مستقیم از طریق تغییرات حاصله در وزن بافت خشک اندازه گیری کردیم. سپس تجمع کربوهیدرات محلول در آب را به صورت مستقیم اندازه گرفتیم. عصاره کربوهیدرات محلول در آب با وزن مولکولی کم (LMW) و زیاد (HMW) را از بافت های گیاهی و تناسلی گرفتیم و مقدار تجمع را با استفاده از آزمایش رنگ سنجی آنترون مشخص کردیم. محصول بذر گیاه زیاد (2950 kg h^-1) بود و در وزن خشک و مقدار کربوهیدرات محلول در آب LMW و HMW بافت گیاهی و تناسیلی هنگام رشد مولدی تغییرات چشمگیری مشاهده شد. پس از بیرون زدن جوانه ها تجمع کربوهیدرات محلول در آب با وزن مولکولی زیاد بالا بود و تا زمانی درو دانه همچنان افزایش می یافت. کل وزن خشک جوانه ها هم با گذشت همین دوره افزایش یافت. در مقابل، وزن خشک تیغه و غلاف برگ با تقلیل یکنواخت تجمع کوچک اولیه کربوهیدرات محلول در آب با وزن مولکولی زیاد بالا کاهش یافت. کربوهیدرات محلول در آب با وزن مولکولی زیاد بالا هنگام رشد دانه در سرها افزایش چشمگیری داشت و با افزایش وزن خشک در زمان درو کاهش یافت. نسبت کربوهیدرات محلول در آب LMW و HMW در زمان رشد بسته به نوع بافت و مرحله رشد تغییر می کرد. در این تحقیق مشخص شد که خود سر دانه عامل مهمی در تحریک رشد دانه است. شناخت مکانیسم هایی که کربوهیدرات ها را در دانه تقسیم می کنند ، مقدار محصول را  به شکل عمده ای افزایش می دهد

مقدمه

شاخص درو رایگرس پرنیال( بذر درصدی از محصول خشک) فقط 10 تا 20% است. شاخص درو مستقیما تحت تاثیر بازده تناسلی گیاه است که به صورت به کارگیری محل گلچه (FSU)، تفاوت بین محصول بذر اصلی و باقوه تعریف می شود. محصول بذر بالقوه تابع تعداد کل گلچه های موجود در شکوفه است و حداکثر بذرهای هر واحد مساحت را نشان می دهد) اما در رایگرس محصول بذر واقعی کم و متغیر است. در حالی که تقریبا 60% گلچه ها قبل از درو تبدیل به بذر می شوند، فقط 10 تا 30% آن ها بذر قابل فروش تولید می کنند. تبدیل گلچه به بذر قابل فروش به مقدار کربوهیدرات هایی بستگی دارد که به دانه منتقل می شوند. هنگام رشد بذر، کربوهیدرات ها در بذرهای سبک فاقد پوشش تجمع نمی کنند. از این رو، شناخت انواع مختلف و مقدار کربوهیدرات ها که در بافت های مختلف ترکیب شده اند و به بذر منتقل می شوند برای درک بهتر عوامل محدود کننده محصول بذر از اهمیت ویژه ای برخوردار است. علف های علوفه ای و غله دارای بیشترین مقدار کربوهیدرات های ساختاری و غیر ساختاری گوناگون تمامی گیاهان شناخته شده هستند و در دانه و بذرهای علوفه های علفی و غله، نشاسته مهمترین ذخیره کربوهیدرات غیرساختاری است. اما در بیشتر مراحل فصل رشد گلیگوژن اغلب یک مولفه کوچک از کل کربوهیدرات ذخیره شده در گیاه است

بافت های گیاهی غله و علف های ملایم مانند رایگرش پرینال و (Fesuca arundinacea Schreb) Tall fescue کربوهیدرات های محلوله در آب را جمع می کنند و اغلب تراکم آن ها بالا است. این کربوهیدرات ها که در برگ و ساقه ذخیره می شوند، اغلب به صورت ساکروز با وزن مولکولی کم و پلیمر فراکتوز مشتق ساکروز با وزن مولکولی بالا (فراکتان) هستند. با اینکه اطلاعاتی زیادی درباره توزیع کربوهیدرات محلول در آب و ساختارشان هنگام رشد گیاه علفی تحت شرایطی که فتوسنتز محدود می شود مانند ریزش برگ; داریم، حرکت کربوهیدرات محلول در آب از ارگان های گیاهی به دانه طی رشد مولدی چندان شناخته شده نیست

همانند برگ و غلاف، کربوهیدرات های غالبی که در ساقه علوفه و غله جمع می شوند، کربوهیدرات محلول در آب با وزن مواکولی بالا هستند، اگرچه این کربوهیدرات ها مجددا از ساقه هنگام رشد دانه حرکت می کنند، مشارکت گزارش شده ان ها متغیر است. در گندم (Triticum aestivum L)، مشارکت کربوهیدرات های محلول درآب از ساقه به بذرن بین 10 تا 80 % با توجه به شرایط کشت و رشد متغیر است (. کربوهیدرات محلول در آب با وزن مولکولی بالا جو در زمستان در حدود 30% (وزن خشک) ساقه را در زمان تجمع حداکثری ساقه تشکیل می دهد هنگام رشد مولدی، ساقه علوفه نیز مانند غلات سطح بالایی از کربوهیدرات محلول در آب را جمع آوری می کند. در رایگرس پرنیال، هنگام درو   کربوهیدرات محلول در آب 25% (وزن خشک) ساقه را تشکیل می دهد. در سال 1992 ، Griffith نشان داد که پس از اصلاح مصنوعی روابط source-sink رایگرس ایتالیایی (Lolium multiflorum Lam) توده های ساقه حرکت می کنند تا رشد دانه و گیاه را پشتیبان کنند. در بسیاری از مطالعات، مقدار کربوهیدرات هایی که ارگان های گیاهی  ذخیره کرده و به دانه می فرستند از سطوح در حال کاهش کربوهیدرات محلول در آب برگ و ساقه و افزایش وزن خشک سردانه مشخص می شود. هنوز الگوی تجمع، حرکت مجدد و اهمیت کربوهیدرات های انفرادی در ارگان های خاص و بافت ها هنگام رشد تناسلی شناخته شده نیست

 مقدار حرکت هیدروکربن در دوره رشد رایگرس متغیر است و عواملی همچون دومین جوانه گیاهی در رسیدن  کربوهیدرات به دانه موثرند. نتیجه تحقیقات Warringa and Marinissen (1997)  و Matthew (2002) روی رایگرس نشان می دهد که میزان جا به جا شدن ¹³C از جوانه اصلی به جوانه های ثانوی بسیار کم است. در مقابل، Clemente and Hebblethwaite (1984) دریافتند که در حالی که تود های کربن از برگ های زیرین سربرگ به سربرگ و سپس ساقه می روند، اختصاص ¹⁴C به جوانه نورس هنگام رشد دانه 25% افزایش می یابد. رقابت فتوسنتزی بین ارگان های گیاه اهمیت اقتصادی دارد و ساختار های گیاهی باقی مانده از اهمیت فراوانی برخوردار هستند. کربوهیدرات محلول در آب اندوخته و متحرک را می توان با جابه جایی آشکار و تغییر در وزن  خشک ساقه پس از جوانه زدن و هنگام درو به طور غیر مستقیم تخمین زد یا مستقیما از طریق تجمع آن ها اندازه گیری کرد. هدف این تحقیق تعیین ظرفیت رشد بذر رایگرس از طریق بررسی دینامیک(حرکت) کربوهیدرات که با توجه به تغییرات وزن خشک محصول و حرکت کربوهیدرات محلول در آب با وزن مولکولی کم و زیاد هنگام رشد مولدی می باشد

1-   مواد و روش ها

 1-2- گیاه

آزمایش سال اول روی گیاه رایگرس چهارتایی در مزرعه ای در کانتربوری نیوزلند از سپتامبر 1995 تا ژانویه 2006 انجام شد. نوع خاک، گلدانی گلی (20% خاک رس، 50% گل) بود. در هر دو کاربرد Spring Nitrogen)) نیتروژن بهاره را به عنوان پیشاب در اکتبر اعمال کردیم که مقدار کل آن 100 kg h^-1 بود. قطعات زمین را (1 متر × 2 متر) را هنگام بررسی میزان رطوبت نظارت و با توجه به نیاز گیاه آبیاری کردیم تا دچار استرس رطوبتی نشود. علف هرز را در تاریخ 31 ماه می با جاگوار ( 250 g L^-1دیفلوفریکان، 25 g L^-1 بروموکسینیل) در 15 L h^-1 و Pasture Kleen (2 520 g L^-1، 4-D ) در  125 L h^-1کنترل کردیم. رگولاتور رشد گیاه مدوس (Trinexapac ethyl 250 g L^-1) در 400 mL h^-1را به عنوان یک کاربرد در مرحله رشد زوداکس (GS)  32 ( مشاهده جوانه ثانویه) اعمال کردیم. مخلوط قارچ کش Officer 300 mL h^-1 + carbendazim (500 g L^-1 )+ Amistar (azox-ystrobin 250 g L1) را در تاریخ 30 سپتامبر و 27 دسامبر اعمال کردیم

2-2 نمونه گیری

آزمایش یک طرح بلوکی تصادفی بود که 4 بار تکرار می شد. نمونه ها(025 متر مربع) را هر هفته پس از ظهور سرجوانه (GS 50) از نوامبر 2005 تا ژانویه 2006 کنترل کردیم. در هر نمونه گیری جوانه ها را در 5 میلیمتری سطح زمین در یک ساعت مشخص روز چیدیم ( بین 9 تا 10 صبح) تا تغییرات روزانه کربوهیدرات های محلوله در آب را به حداقل برسانیم. نمونه های فرعی را اندازه گیری و خشک کردیم (80 درجه سانتیگراد، 18 ساعت) تا وزن نمونه تازه و خشک را به دست بیاوریم. مراحل رشد جوانه ها را ثبت و یک گروه از جوانه های قابل قیاس ( 25 جوانه در هر تکرار) را منجمد و سپس خشک کردیم و برای تحلیل شیمیایی به گروه های کوچک و مختلف گیاهی و مولدی تقسیم کردیم. مراحل رشدی که برای تحلیل انتخاب شد به شرح زیر است: ظهور جوانه(GS 50) ، رشد کامل جوانه(GS 57) ،پس از جوانه زدن(GS 67)، رشد متوسط دانه (GS 80)و درو کردن(GS 92). بافت را بر اساس سربرگ تیغه برگ برگزیده 1(Lb 1)، غلاف برگی سربرگ معین غلاف برگ 1 (Ls 1)و گره میانی زیر گره میانی معین 1 (Int 1) شمردیم. وزن خشک این بافت ها را ثبت و ارقام مرکب هر گروه (تیغه برگ، غلاف برگ، گره میانی و سردنه) را هم محاسبه کردیم

2-3- عصاره گیری و تحلیل کربوهیدرات های محلول در آب

 

پروژه دانشجویی مقاله زراعت جو آبی در استان زنجان تحت word

 پروژه دانشجویی مقاله زراعت جو آبی در استان زنجان تحت word دارای 19 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله زراعت جو آبی در استان زنجان تحت word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی مقاله زراعت جو آبی در استان زنجان تحت word

زراعت جو آبی در استان زنجان  
مشخصات گیاه شناسی :  
موارد اختلاف بوته سبز جو و گندم :  
طبقه بندی زراعی جو :  
1 جو آبی پاییزه :  
توان عملکرد :  
مشخصات زراعی جو ماکویی :  
مقاومت نسبت به بیماری ها :  
توصیه های زراعی :  
جو بهاره پاییزه :  
توصیه های زراعی برای کشت جو والفجر :  
جو بهاره :  
مشخصات زراعی رقم ریحان :  
مقاومت نسبت به بیماری ها :  
مناطق کشت :  
توصیه های زراعی این رقم :  
تاریخ کاشت :  
میزان بذر :  
ضدعفونی بذر :  
میزان کود :  
مبارزه با علفهای هرز :  
مراحل فنولوژی رشد جو :  
سازگاری جو با محیط کشت :  
خاک مناسب کشت جو :  
نیاز غذایی جو :  
زمان مصرف کودهای شیمیایی :  
نحوه مصرف کودهای شیمیایی :  
میزان مصرف کودهای شیمیایی در جو آبی :  
توصیه های کودی ازت برای جو آبی :  
آبیاری:  
عوامل نامساعد رشد :  
1 سرما و یخبندان :  
2 ورس ( خوابیدگی ) :  
3 ریزش باران :  
4 زردی Chlorose :  
زمان برداشت جو :  
منابع :  

زراعت جو آبی در استان زنجان

جو نقش مهمی در تامین پروتئین حیوانی و خوراک دامها داشته و به همین لحاظ برای نیل به خوداکتفایی در تامین پروتئین حیوانی و رهایی از وابستگی به واردات جو برای علوفه دامهای کشور ، پرداختن به کشت و کار آن از اهمیت خاصی برخوردار است

استان زنجان ، با داشتن معادل 35 هزار هکتار سطح زیرکشت جو آبی و دیم ( آبی 10 هزار هکتار و دیم 25000 هکتار ) ، یکی از استانهای مستعد زراعت این محصول می باشد

مشخصات گیاه شناسی

ریشه جو مانند گندم افشان است و اکثر ریشه های آن تا فاصله 40 سانتیمتری در اطراف پراکنده می شوند. البته ممکن است برخی از ریشه ها به عمق هم نفوذ کنند

ساقه های جو از میان گره های استوانه ای توخالی تشکیل شده اند. طول میان گره ها از قاعده بطرف ساقه بتدریج زیاد می‌شود طول ساقه در اکثر واریته ها حدود 150-120 سانتیمیر است ثابت شده است که بین ارتفاع ساقه و توسعه ریشه همبستگی مثبت وجود دارد

بنابراین در شرایط دیم و کم آبی ساقه هاییکه مرتفع تر باشند عملکرد بیشتری دارند. جو نیز مانند گندم از محل گره های واقع در سطح خاک ریشه و ساقه ثانویه ( پنجه ) تولید میکند که این پنجه ها در جوهای دو ردیفه بیشتر از جوهای شش ردیفه می‌باشند. ( البته تحت شرایط یکسان )

جو نیز مانند گندم دارای گل  آزین سنبله است. هر سنبله از یک گل که مستقیما بر روی گره های اتصال دارند تشکیل شده است. پس بر روی هر بند سه گل و در دو طرف سنبل 6 گل وجود دارد. در برخی از انواع جو شش گل تبدیل به دانه میشوند و تشکیل سنبله های شش ردیفه میدهند که به جوهای شش ردیفه موسومند. در بعضی دیگر فقط گلهای میانی بارور میشوند و تشکیل سنبلهای دو ردیفه میدهند که به جوهای دو ردیفه موسومند

موارد اختلاف بوته سبز جو و گندم

1 رنگ برگهای جو معمولا سبز روشن و رنگ برگهای گندم سبز تیره است

2 انتهای برگ جو گرد ( مدور ) است درصورتیکه انتهای برگهای گندم تیز می باشد

3 عرض پهنک برگها در جو بیشتر و طول برگهای آن کمتر از گندم است

4 ریشکها در جو معمولا بلندتر از گندم و در یک امتداد و تقریبا بر روی هم قرار دارند درصورتیکه ریشکهای گندم نسبت ب محور سنبل با زاویه حاده قرار گرفته و متفرق می باشند

طبقه بندی زراعی جو

1 جو آبی پاییزه

جوهای پاییزه نیازمند به یک دوره طولانی سرما در مراحل اولیه زندگی خود هستند که این سرما موجب میشود که گیاه در موقع معینی ( بهار ) به سنبل رفته و حاصل بدهد

اگر این نوع جوها در بهار کاشته شوند به سنبل نخواهند رفت و فقط رشد علفی خواهند داشت

جوهای پاییزه ( زمستانه ) بدلیل اینکه مدت زمان بیشتری برای استفاده از مواد غذایی و رطوبت خاک داشته و عملکرد بیشتری دارند. طول دوره زندگی آنها زیادتر (270-240 روز ) و غالبا از نوع شش پری هستند

رایج ترین رقم مورد کشت در مناطق سرد و معتدل استان ، رقم ماکویی است. این رقم مقاوم به سرما  بوده و مناسب کشت در مناطق مرتفع دارای  زمستان سرد میباشد

توان عملکرد

متوسط عملکرد این رقم در ایستگاه های مختلف مناطق سرد کشور بین 5/6-5/5 تن در هکتار برآورد شده است و بالاترین میزان برداشت 9 تن در هکتار نیز از بعضی ایستگاههای تحقیقاتی کشور گزارش شده است

مشخصات زراعی جو ماکویی

جو ماکویی رقمی نیمه پا بلند بوده و متوسط ارتفاع آن 105 سانتیمتر و نسبت به خوابیدگی مقاوم است. این رقم دیررس و نیمه حساس به ریزش دانه بوده و رنگ دانه آن روشن با وزن هزار دانه 42-40 گرم است

مقاومت نسبت به بیماری ها

نتایج بررسی های بعمل آمده در ایستگاه های تحقیقاتی مناطق سرد گشور نشان می دهند که این رقم نسبت به بیماری سفیدک جو مقاوم است

توصیه های زراعی

تاریخ کاشت : مناسبترین تاریخ کاشت در مناطق سرد استان در نیمه اول مهر ماه است و کشت باید در تاریخی صورت گیرد که قبل از بروز سرما ، گیاه به حالت 4-3 برگه یا روزت درآید

میزان بذر : مصرف 130 تا 150 کیلوگرم بذر در هکتار ، در کشت ماشینی توصیه شده است. این مقدار بسته به نحوه تهیه بستر بذر ، نوع خاک ، تاریخ کاشت و سایر عوامل متفاوت است. در استان زنجان در مناطق مختلف از 150 تا 180 کیلوگرم بذر در هکتار کاشته شده و نتایج خوبی ( 10-7 تن در هکتار ) بدست آمده است

ضد عفونی بذر : ضد عفونی بذر قبل از کاشت با سم ایپیریدون + کارباندازیم کنترل موثری بر روی بیماری لکه قهوه‌ای و سیاهک‌های آشکار و پنهان جو دارد

میزان کود : به عنوان یک توصیه عمومی میزان 120 کیلوگرم فسفات آمونیم و 150 کیلوگرم اوره در دو نوبت 100 کیلوگرم در هنگام کاشت و 50 کیلوگرم به صورت سرک پیشنهاد می شود. ولی بهتر است قبل از کاشت نسبت به تجزیه خاک اقدام نمود و بعد طبق توصیه اقدام به کودپاشی کرد

برای مبارزه با علف های هرز پهن برگ از علف کشهای گرانستار به میزان 20 کیلوگرم در هکتار و برای مبارزه با علفهای هرز نازک برگ از علفکش پومااکسترا به میزان 2/1 لیتر در هکتار استفاده می شود. این دو س قابل اخلاط می باشند. لازم به توضیح است که این توصیه ممکن است با انواع سموم موجود در بازار تغییر نماید و بهتر است با کارشناسان اداره حفظ نباتات مدیریت های جهاد کشاورزی شهرستانها مشورت نمود

جو بهاره پاییزه

مهمترین رقم مورد کشت در مناطق معتدل استان رقم والفجر میباشد که یک رقم بینابین است. این رقم نیمه مقاوم به سرما ، نیمه مقاوم به لکه قهوه‌ای و سفیدک و نیمه حساس به خوابیدگی است. جو والفجر رقمی است نیمه دیررس و نیمه حساس به ریزش دانه. ارتفاع بوته آن 110 سانتیمتر و وزن هزار دانه آن 44-40 گرم و روشن میباشد. خوشه آن شش ردیفه ، نیمه خمیده و نیمه فشرده است

توصیه های زراعی برای کشت جو والفجر

تاریخ کاشت : مناسبترین تاریخ کاشت در مناطق معتدل از اول نیمه دوم مهر تا نیمه اول آبان می باشد. کشت باید در تاریخی صورت گیرد که قبل از بروز سرما گیاه به حالت 4-3 برگه یا روزت درآید

میزان بذر : مصرف 120 تا 140 کیلوگرم بذر در هکتار در کشت ماشینی توصیه می شود. این مقدار بسته به نحوه تهیه بستر بذر  نوع خاک ، تاریخ کاشت و سایر عوامل متاوت است

جو بهاره

طول دوره زندگی جوهای بهاره کمتر از انواع پاییزه و حدود 120-100 روز است و بهمان سبب احتیاجات آن از نظر سرما ، گرما ، نور ، مواد غذایی و غیره کمتر ، سیستم ریشه های آن ضعیف‌تر و مقدار محصول آن نیز کمتر از جوهای پاییزه می باشد. جوهای بهاره از نوع دوپر هستند و اکثرا دارای دانه های سفید و پروتئین کم می باشند

این ارقام برای مناطق معتدل و نیمه گرمسیری استان مانند طارم مناسب هستند. یکی از ارقام بهاره برای کشت در منطقه طارم علیا رقم ریحان است

توان عملکرد این رقم 7-6 تن در هکتار است ولی بالاترین میزان برداشت 10 تن در هکتار نیز توسط کشاورزان استان اصفهان گزارش شده است

مشخصات زراعی رقم ریحان

جو ریحان رقمی با ارتفاع متوسط بوده و میانگین ارتفاع آن 90 سانتیمتر و نسبت به خوابیدگی نیمه مقاوم است. این رقم زودرس و نیمه مقاوم به ریزش دانه بوده و رنگ دانه آن روشن با وزن هزار دانه 46-42 گرم میباشد

مقاومت نسبت به بیماری ها

نتایج بررسی های بعمل آمده در ایستگاه های مناطق معتدل کشور نشان داده که این رقم نسبت به سفیدک حقیقی نیمه مقاوم میباشد

مناطق کشت

این رقم دارای تیپ رشد بهاره بوده و نیمه حساس به سرما و رقم مناسبی برای کشت در مناطق معتدل گرم دارای زمستان ملایم و بهار و تابستان نسبتا کوتاه مدت میباشد

توصیه های زراعی این رقم

 

پروژه دانشجویی مقاله اسطرلاب کروی تحت word

 پروژه دانشجویی مقاله اسطرلاب کروی تحت word دارای 43 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله اسطرلاب کروی تحت word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی مقاله اسطرلاب کروی تحت word

مقدمه  
اسطرلاب ها  
اندامهای‌ اسطرلاب‌:  
انواع‌ اسطرلاب‌:  
تعیین‌ وقت‌ به‌ کمک‌ اسطرلاب‌:  
اسطرلابهای‌ به‌ جا مانده‌:  
اینک‌ از چند اسطرلاب‌ دیگر نیز که‌ جالب‌ توجه‌ شمرده‌ شده‌اند، یاد مى‌شود:  
اختراع استرلاب و بی‌مهری نسبت به ایرانیان  
ریشه لغوی و ایرانی استرلاب  
استرلاب یا جام جم  
قدیمیترین استرلابها  
هنر فلزکاری و قلمزنی:  
قلمزنی:.  
کاربرد اسطرلاب ها  
مسطح :  
سه اسطرلاب مربوط به دوره صفوی در گنجینه نجوم  
1- اسطرلاب مسطح برنجی :  
2- اسطرلاب مسطح برنجی :  
3- اسطرلاب کروی یا کره نجومی  
نمونه ای دیگر از تصاویر اسطرلاب:  
فهرست منابع وماخذ  

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی مقاله اسطرلاب کروی تحت word

4- بولتن موزه لاهور.ص

5- تاریخ ایران ( دوره صفویان ) پژوهش در دانشگا ه کمبریج ، ترجمه یعقوب آژند – تهران ، جامی 1380 ، فصل پنجم : علوم ایران در روزگار صفویان. ص

6- دهخدا ، علی اکبر ، لغتنامه ، مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران ، پاییز 1372 ، صفحه

7 – نبئی ، ابوالفضل ، اسطرلاب نمایانگر سیر کره خاک در عالم افلاک . مشکوه . ش یازدهم تابستان 1365 . بنیاد پژوهشهای اسلامی

8- هفت هزار سال هنر فلز کاری در ایران،محمد تقی احسان

مقدمه

اسطرلاب نام دستگاهی است که اخترشناسان قدیم ، جهت شناسایی و اندازه‌گیری وسعت و محل ستارگان و حل مسائل علمی و نظری نجوم بکار می‌بردند. این وسیله که قدیمی‌ترین ابزار علمی جهان است، توسط ایرانیان به جهان دانش عرضه شده است و انواعی دارد که با نامهای : کالتام ، توماری ، هلالی ، چلیپایی ، ذورقی ، قوسی ، جامعه جنوبی ، رصدی ، شمالی ، کروی ، مسطح ، خطی و ثلثی مشخص می‌گردد. پیش از اسلام ، تنها از پنج گونه استرلاب یک سوم ، یک ششم ، کروی ، جنوبی و شمالی استفاده می‌شد. پس از رواج اسلام دانشمندان ایرانی بیشتر از انواع مسطح و خطی و کروی استفاده می‌کردند.نام آن را مشتق از کلمه یونانی استرلابوس نوشته‌اند و برخی در معنی آن به غلط «ترازوی ستارگان» را ذکر کرده‌اند. حمزه اصفهانی واژه «اسطرلاب» را معرب ترکیب فارسی «ستاره‌یاب» می‌داند

اسطرلاب ها

اُسْطُرْلاب‌، نام‌چندنوع‌ابزار اندازه‌گیری‌ نجومى‌که‌برای‌سنجش‌ ارتفاع‌، سمت‌، بعد و میل‌ خورشید و ستارگان‌، تعیین‌ وقت‌ در ساعات‌ روز و شب‌، قبله‌ و زمان‌ طلوع‌ و غروب‌ آفتاب‌ و مقاصد دیگر – که‌ از بسیاری‌ نتوان‌ شمرد – به‌ کار مى‌رفته‌ است‌[1]. این‌ دستگاه‌ که‌ گاه‌ آن‌ را کهن‌ترین‌ ابزار علمى‌ جهان‌ مى‌خوانند، احتمالاً در سده 3 ق‌م‌ در یونان‌ ساخته‌ شده‌ است‌. در حقیقت‌، در دوران‌ شکوفایى‌ دانش‌ ستاره‌شناسى‌ یونانیان‌، دو دستگاه‌ اندازه‌گیری‌ متفاوت‌، یکى‌ به‌ نام‌ اسطرلاب‌ حلقوی‌3، و دیگری‌ به‌ نام‌ اسطرلاب‌ مسطح‌4 مورد استفاده‌ بوده‌ است‌. آنچه‌ بطلمیوس‌5 در مجسطى‌ (ص‌ با عنوان‌ اسطرلاب‌ از آن‌ سخن‌ مى‌گوید، همان‌ نوع‌ حلقوی‌ اسطرلاب‌ است‌ که‌ بعدها در جهان‌ اسلام‌ ذات‌الحلق‌ نامیده‌ شد و برخى‌ نیز آن‌ را اسطرلاب‌ ذات‌ الحلق‌ نامیدند .گفته‌ مى‌شود ابرخس‌ (د پس‌ از 127ق‌ م‌) دگرگونیهایى‌ در این‌ ابزار به‌ وجود آورده‌ بوده‌، و احتمالاً بطلمیوس‌ (سده 2م‌) نیز به‌ ابتکار خویش‌ اجزائى‌ بدان‌ افزوده‌ بوده‌، و آن‌ را برای‌ اندازه‌گیری‌ تفاوت‌ طول‌ نجومى‌ ماه‌ و خورشید و نیز تعیین‌ موضع‌ هر ستاره‌ نسبت‌ به‌ دائره البروج‌، یعنى‌ طول‌ و عرض‌ نجومى‌ آن‌، مورد استفاده‌ قرار مى‌داده‌ است‌  سونِسیوس‌ِ سورنى‌2 (د ح‌ 415م‌) نیز از جهان‌نمایى‌ سخن‌ مى‌گوید که‌ گویا خود وی‌ پایه‌های‌ نظری‌ آن‌ را تکمیل‌ کرده‌ است‌. وی‌ مى‌افزاید که‌ آن‌ پایه‌های‌ نظری‌ را از یک‌ رساله ابرخس‌ که‌ بطلمیوس‌ نسبت‌ به‌ آن‌ بى‌توجهى‌ نشان‌ داده‌، برگرفته‌ است‌  ؛ درباره سرچشمه بابلى‌ اسطرلاب‌ نیز سخنانى‌ گفته‌ شده‌، و در این‌ زمینه‌ شواهدی‌ از قبیل‌ الواح‌ سفالین‌ مشابه‌ اسطرلاب‌ مسطح‌ – که‌ در ویرانه‌های‌ بابل‌ به‌ دست‌ آمده‌، و شامل‌ خطوط و دوایر و نقش‌ چند ستاره‌ است‌ – و نیز قراینى‌ مانند آگاهیهای‌ پراکنده‌ پیرامون‌ گستره پژوهشهای‌ نجومى‌ دانشمندان‌ بابلى‌ ارائه‌ شده‌ است‌. این‌ نیز روشن‌ است‌ که‌ یونانیان‌ در زمینه ستاره‌شناسى‌، از بابلیان‌ درسهای‌ بسیار آموخته‌اند؛ اما به‌ اعتقاد پژوهشگران‌ تاریخ‌ نجوم‌، این‌ شواهد و قراین‌ برای‌ اثبات‌ اختراع‌ اسطرلاب‌ در بابل‌ و آشور، و انتقال‌ بعدی‌ آن‌ به‌ یونان‌ کفایت‌ نمى‌کند . همچنین‌ سخنانى‌ که‌ درباره دستگاهى‌ به‌ نام‌ عنکبوت‌3، ساخته اویدوکسوس‌ (سده 4ق‌م‌) یا آپولونیوس‌ (سده 3ق‌م‌) به‌ عنوان‌ یکى‌ از مراحل‌ ابتدایى‌تر اسطرلاب‌ گفته‌ شده‌، از واقعیت‌ بسیار دور است‌ و آن‌ دستگاه‌ در حقیقت‌نوعى‌ساعت‌آفتابى‌ ؛ آنچه‌ در منابع‌ اسلامى‌ درباره ساختن‌ اسطرلاب‌ و کاربرد آن‌ در دوران‌ باستان‌ آمده‌، با افسانه‌ آمیخته‌ است‌. در شماری‌ از این‌ مآخذ، اختراع‌ این‌ ابزار را گاه‌ به‌ فرزند هرمس‌ حکیم‌ و گاه‌ به‌ فرزند ادریس‌ پیغمبر – که‌ گویا لاب‌ نام‌ داشته‌ است‌ – نسبت‌ مى‌دهند و با بیان‌ یک‌ وجه‌ اشتقاق‌ عامیانه‌، واژه اسطرلاب‌ را برگرفته‌ از نام‌ او مى‌شمارند.  گفتنى‌ است‌ که‌ خوارزمى‌ اینگونه‌ توجیهات‌ را سخیف‌ شمرده‌ است‌ .درباره معنى‌ واژه اسطرلاب‌، گذشته‌ از روایات‌ افسانه‌وار، در منابع‌ اسلامى‌ به‌ چند روایت‌ که‌ به‌ مفهوم‌ اصل‌ یونانى‌ واژه‌ بسیار نزدیک‌ است‌، برمى‌خوریم‌: حمزه اصفهانى‌ ترکیب‌ ستاره‌یاب‌ را نقل‌ کرده‌، و اسطرلاب‌ را معرب‌ آن‌ شمرده‌ است‌. در موارد دیگری‌ با تصریح‌ به‌ اصل‌ یونانى‌ این‌ واژه‌، آن‌ را به‌ غلط ترازوی‌ ستارگان‌، یا ترازوی‌ آفتاب‌، آینه ستارگان‌ و همانند آنها ترجمه‌ کرده‌اند .به‌ نظر بیرونى‌ ممکن‌ است‌ ترکیب‌ ستاره‌ یاب‌ در واقع‌ نیز ابتکار ستاره‌شناسان‌ ایرانى‌، و مستقل‌ از واژه یونانى‌ بوده‌ باشد. ماشاءالله‌ یهودی‌ (سده 4ق‌) در رساله‌ای‌ در باب‌ اسطرلاب‌ که‌ اصل‌ عربى‌ آن‌ از میان‌ رفته‌، و تنها ترجمه لاتین‌ آن‌ بر جای‌ مانده‌، معادل‌ درست‌ واژه اسطرلاب‌ را به‌ صورت‌ «اخذ الکواکب‌» نقل‌ کرده‌ بوده‌ است‌. این‌ برگردان‌ در برخى‌ رساله‌های‌ نجومى‌ سده‌های‌ بعد، از جمله‌ در آثار زرقالى‌  و موسى‌ بن‌ ابراهیم‌ تکرار شده‌ است‌ . این‌ ابزار در برخى‌ منابع‌ کهن‌، ذات‌ الصفائح‌ نامیده‌ شده‌ است‌ اسطرلاب‌ در آغاز به‌ شکل‌ کره‌ ساخته‌ مى‌شد. در جهان‌ اسلام‌ نیز به‌ رغم‌ آشنایى‌ با اسطرلاب‌ مسطح‌، نخست‌ به‌ اسطرلاب‌ کروی‌ توجه‌ بیشتری‌ نشان‌ داده‌ شد. از جابر بن‌ سنان‌ (سده 3ق‌) به‌ عنوان‌ نخستین‌ سازنده اسطرلاب‌ کروی‌ در جهان‌ اسلام‌ یاد مى‌شود .فضل‌ بن‌ حاتم‌ نیریزی‌ (سده 3ق‌) نیز طى‌ رساله‌ای‌ درباره اسطرلاب‌ کروی‌، از مزایای‌ آن‌ بر اسطرلاب‌ مسطح‌ یاد کرده‌ است‌ .گفته‌ مى‌شود که‌ بطلمیوس‌ مبتکر اسطرلاب‌ مسطح‌ بوده‌ است‌. در این‌ زمینه‌ نیز افسانه‌هایى‌ نقل‌ کرده‌اند .طرح‌ و ساخت‌ این‌ نوع‌ اسطرلاب‌ مستلزم‌ آشنایى‌ با ترسیم‌ تصویر فضای‌ سه‌ بعدی‌ بر صفحه مسطح‌ است‌ که‌ ابرخس‌ و بطلمیوس‌ به‌ خوبى‌ از آن‌ آگاهى‌ داشتند .سهولت‌ حمل‌ و نقل‌ اسطرلاب‌ مسطح‌ به‌ زودی‌ مزایای‌ اسطرلاب‌ کروی‌ را در سایه‌ نهاد. در نتیجه‌، اسطرلاب‌ مسطح‌ همه‌ جا متداول‌ گردید .در اواخر سده 5م‌ فن‌ ساختن‌ و کاربرد اسطرلاب‌ در بیزانس‌ به‌ اوج‌ خود رسید و پس‌ از وقفه‌ای‌ تا سده‌های‌ میانه‌ ادامه‌ یافت‌ از این‌ دوران‌ تنها یک‌ اسطرلاب‌ در دست‌ است‌ که‌ در 1062م‌ در آسیای‌ صغیر ساخته‌ شده‌، و نوشته‌های‌ روی‌ آن‌ به‌ زبان‌ یونانى‌ است‌. از جهان‌ اسلام‌ اسطرلابهای‌ قدیم‌تری‌ بر جای‌ مانده‌ است‌. فرهنگ‌ نوپای‌ اسلامى‌ در شهر حرّان‌، واقع‌ در جنوب‌ آناتولى‌ کنونى‌ با اسطرلاب‌ آشنایى‌ یافت‌ و اخترشناسان‌ جهان‌ اسلام‌ به‌ ساختن‌ این‌ ابزار و استفاده‌ از آن‌ پرداختند. طى‌ یک‌ هزار سال‌ بعد، منجمان‌ مسلمان‌ هزاران‌ اسطرلاب‌ ساختند و صدها رساله‌ درباره آن‌ نوشتند و دانشمندانى‌ مانند ابراهیم‌ بن‌ حبیب‌ (ه م‌)، ابن‌ حبش‌، على‌ بن‌ عیسى‌ اسطرلابى‌، فضل‌ بن‌ حاتم‌ نیریزی‌ و جابر بن‌ سنان‌ در این‌ فن‌ برجستگى‌ یافتند .ابو جعفر بن‌ احمد بن‌ عبدالله‌ بن‌ حبش‌ رساله‌ای‌ درباره اسطرلاب‌ مسطح‌ نوشت‌. بسیاری‌ نیز به‌ ابتکاراتى‌ در طرح‌ اسطرلاب‌ و ساختن‌ انواع‌ گوناگونى‌ از آن‌ پرداختند. بعدها، در سده 6ق‌/12م‌ شرف‌الدین‌ مظفر طوسى‌ منجم‌، اسطرلابى‌ به‌شکل‌ خط کش‌ ساخت‌ که‌ اسطرلاب‌ خطى‌ یا عصای‌ طوسى‌ نامیده‌ شکل‌ 1 شد، اما به‌ علت‌ آنکه‌ کار چندانى‌ از آن‌ برنمى‌آمد، کاربرد گسترده‌ای‌ نیافت‌؛ با اینهمه‌، در تاریخ‌ نجوم‌ این‌ نوع‌ اسطرلاب‌ موضوع‌ بحثها و گفت‌ و گوهای‌ بسیاری‌ بوده‌ است‌ .شماری‌ اندک‌ از اسطرلابهایى‌ که‌ تاکنون‌ باقى‌ مانده‌اند، مربوط به‌ دوران‌ شکوفایى‌ دانش‌ نجوم‌ در جهان‌ اسلام‌، یعنى‌ سده‌های‌ 3-9ق‌/ 9- 15م‌ و شماری‌ بیشتر مربوط به‌ سده‌های‌ بعد است‌. نوآوریهای‌ عمده‌ در ساخت‌ اسطرلاب‌، طى‌ همین‌ دوران‌ صورت‌ گرفته‌ است‌؛ چنانکه‌ برخى‌ گفته‌اند: اخترشناسان‌ جهان‌ اسلام‌ در همین‌ سده‌ها دانش‌ نجوم‌ را به‌ چنان‌ اوجى‌ رساندند که‌ تا قرنها پس‌ از آن‌ برای‌ دانشمندان‌ هیچ‌ ملتى‌ دست‌ یافتنى‌ نبود. در سده 7ق‌/13م‌ اسطرلاب‌ در سراسر جهان‌ اسلام‌، از هندوستان‌ تا اسپانیا شناخته‌ شده‌، و مورد استفاده‌ بود. در سده 9ق‌/15م‌ اسطرلاب‌ از راه‌ اسپانیا – و شاید نیز در عین‌ حال‌ از طریق‌ سیسیل‌ – به‌ اروپا راه‌ یافت‌؛ گر چه‌ به‌ نظر مى‌رسد که‌ آشنایى‌ برخى‌ از دانشمندان‌ اروپایى‌ که‌ از راه‌ ونیز با دانشهای‌ شرقى‌ آشنا شده‌ بودند، قدری‌ زودتر صورت‌ گرفته‌ باشد. در همین‌ دوران‌، همراه‌ با ترجمه رساله‌هایى‌ درباره اسطرلاب‌ به‌ زبانهای‌ اروپایى‌، برخى‌ اصطلاحات‌ نجومى‌ عربى‌، مانند سمت‌، سمت‌ الرأس‌ و سمت‌ القدم‌، گاه‌ با تحریف‌ و تغییر شکل‌ بسیار، به‌ صورت‌ آزیموت‌1، زنیت‌2 و ندیر3 به‌ واژگان‌ اخترشناسى‌ غرب‌ افزوده‌ گشت‌ .از آن‌ پس‌ در مغرب‌ زمین‌ نیز ساختن‌ اسطرلاب‌، و بهره‌گیری‌ از نوآوریهای‌ ستاره‌شناسان‌ جهان‌ اسلام‌ رواج‌ یافت‌. در اینجا نیز تفاوتى‌ سخت‌ چشمگیر میان‌ منجمان‌ مسلمان‌ و اروپایى‌ دیده‌ مى‌شود. در حالى‌ که‌ مسلمانان‌ پس‌ از آشنایى‌ با اسطرلاب‌ طى‌ چند دهه‌ به‌ اوجى‌ حیرت‌انگیز در هنر اسطرلاب‌ سازی‌ دست‌ یافته‌، و اسطرلابهایى‌ استادانه‌ ساخته‌ بودند، اروپاییان‌ برای‌ رسیدن‌ به‌ همان‌ نتایج‌ به‌ زمانى‌ دراز در مقیاس‌ چند سده‌ نیاز یافتند. با آغاز دوران‌ نوین‌، اسطرلاب‌ از انحصار دانشمندان‌ و خواص‌ اهل‌ فن‌ بیرون‌ آمد و بسیاری‌ از مردم‌، برای‌ تعیین‌ وقت‌ از آن‌ استفاده‌ مى‌کردند. این‌ ابزار همچنین‌ در سفرهای‌ دراز دریایى‌ برای‌ تعیین‌ موقعیت‌ کشتى‌ مورد استفاده‌ بود. پس‌ از رواج‌ یافتن‌ تئودولیت‌ (زاویه‌یاب‌) و دوربین‌ نجومى‌، از اهمیت‌ اسطرلاب‌ کاسته‌ شد. در دوران‌ ما افراد بسیار اندکى‌ از مبانى‌ علمى‌ این‌ دستگاه‌ آگاهى‌ دارند. با اینهمه‌، اسطرلاب‌ به‌ عنوان‌ یک‌ ابزار آموزشى‌، ارزشى‌ را که‌ در سده‌های‌ میانه‌ و دوران‌ رنسانس‌ برای‌ آموزش‌ اصول‌ ستاره‌شناسى‌ داشت‌، از دست‌ نداده‌ است‌. همچنین‌ گروهى‌ از علاقه‌مندان‌ به‌ ابزارهای‌ نجومى‌، انجمن‌ بین‌المللى‌ اسطرلاب‌ را بنیاد نهاده‌اند و کسان‌ بسیاری‌ نیز مجموعه اسطرلاب‌ گردآوری‌ مى‌کنند

اندامهای‌ اسطرلاب‌

 حلقه‌: این‌ قطعه‌ دایره‌ای‌ است‌ فلزی‌ که‌ به‌ هنگام‌ کار با اسطرلاب‌ مى‌توان‌ آن‌را به‌ عنوان‌ دستگیره‌ به‌ کاربرد، یا به‌ جایى‌ آویخت‌. گاه‌ حلقه دیگری‌ نیز که‌ ممکن‌ است‌ فلزی‌، نخى‌ یا ابریشمى‌ باشد و آن‌را علاقه‌ مى‌نامند، به‌ آن‌ مى‌افزایند. عروه‌: این‌ اندام‌ دایره‌ای‌ فلزی‌ است‌ که‌ میان‌ حلقه‌ و کرسى‌ قرار مى‌گیرد . نقش‌ این‌ دو (یا سه‌) اندام‌ فراهم‌ شدن‌ امکان‌ چرخش‌ کامل‌ اسطرلاب‌ و قرار گرفتن‌ آن‌ در جهت‌ صحیح‌ به‌ هنگام‌ کار با آن‌ است‌. کرسى‌: زائده‌ای‌ است‌ بر قوس‌ کوچکى‌ از محیط اسطرلاب‌ که‌ عروه‌ بدان‌ متصل‌ مى‌شود. اُم‌: ام‌ صفحه اصلى‌ و غیرقابل‌ انتقال‌ اسطرلاب‌ است‌ و دیواره‌ای‌ آن‌را در برمى‌گیرد و صفحات‌ دیگر که‌ قابل‌ انتقالند، روی‌ آن‌ قرار مى‌گیرند. عرض‌ دیواره‌ به‌ 360 تقسیم‌ شده‌ است‌. بر کف‌ این‌ صفحه‌، چندین‌ دایره‌ که‌ مرکز آنها مرکز صفحه‌ است‌، رسم‌ شده‌اند، و در هر یک‌ از این‌ دوایر، نام‌ چندین‌ شهر نوشته‌ شده‌ است‌. این‌ صفحه‌ بیشتر برای‌ یافتن‌ جهت‌ قبله‌ به‌ کار مى‌رود. حجره‌: فضای‌ تهى‌ که‌ از ام‌ اسطرلاب‌ و دیواره آن‌ تشکیل‌ مى‌شود و صفحه‌های‌ قابل‌ انتقال‌ اسطرلاب‌ و عنکبوت‌ در آن‌ جای‌ مى‌گیرند. صفایح‌: صفایح‌ صفحاتى‌ دایره‌ شکلند با سوراخى‌ در مرکز دایره‌ که‌ محور اسطرلاب‌ از آن‌ مى‌گذرد و یک‌ فرو رفتگى‌ در نقطه‌ای‌ از پیرامون‌، برای‌ آنکه‌ به‌ کمک‌ یک‌ برآمدگى‌ در دیواره حجره‌، در جای‌ خود قرار گیرد و از گردش‌ آن‌ جلوگیری‌ گردد. بر روی‌ هر صفحه‌، 3 دایره‌ که‌ مرکز آنها مرکز صفحه‌ است‌، رسم‌ شده‌، و هر کدام‌ به‌ ترتیب‌ درازای‌ شعاع‌ نشان‌ دهنده مدارهای‌ رأس‌الجدی‌، رأس‌الحمل‌ و رأس‌السرطانند. این‌ ترتیب‌ مربوط به‌ اسطرلاب‌ شمالى‌ است‌؛ در اسطرلاب‌ جنوبى‌ دایره کوچک‌تر مدار رأس‌الجدی‌ و دایره بزرگ‌تر مدار رأس‌السرطان‌ خواهد بود. بر روی‌ صفحات‌، همچنین‌ دو قطر عمود بر هم‌ رسم‌ شده‌ است‌؛ قطر افقى‌ را خط مشرق‌ و مغرب‌ خوانند (نیمه چپ‌ خط مشرق‌، و نیمه راست‌ خط مغرب‌ است‌) و قطر عمودی‌، از کرسى‌ تا مرکز، خط نصف‌النهار است‌ و نیمه دیگر آن‌ خط وتدالارض‌، یا خط نصف‌اللیل‌ نامیده‌ مى‌شود . بر روی‌ صفحات‌، دوایر دیگری‌ نیز به‌ نام‌ دوایر مقنطرات‌ که‌ تصویرهای‌ دوایر ارتفاع‌ از افق‌ تا سمت‌ الرأس‌ را نشان‌ مى‌دهند و همچنین‌ قوسهای‌ مربوط به‌ ساعات‌ معوجه‌ و مستویه‌ رسم‌ شده‌اند. در تصویر دوایر مقنطرات‌ نیز میان‌ اسطرلاب‌ شمالى‌ و جنوبى‌ تفاوتهایى‌ وجود دارد ساعات‌ مستویه‌ ساعات‌ معمولى‌، یعنى‌ واحدهای‌ زمانى‌ برابر 1 24 شبانه‌روزند. اما ساعات‌ معوجه‌ ساعات‌ نابرابرند. در این‌ زمینه‌، شایان‌ ذکر است‌ که‌ در سده‌های‌ میانه‌ واحد متغیری‌ نیز برای‌ اندازه‌گیری‌ زمان‌ به‌ کار مى‌بردند، بدین‌معنى‌ که‌ درازای‌ روز را از سپیده‌ دم‌ تا مغرب‌، و درازای‌ شب‌ را از شامگاه‌ تا سپیده‌ دم‌، صرف‌ نظر از کوتاهى‌ و بلندی‌ آنها به‌ 12 بخش‌ تقسیم‌ مى‌کردند. بدین‌ترتیب‌، در طول‌ سال‌ و بر حسب‌ عرضهای‌ جغرافیایى‌ متفاوت‌، ساعتهای‌ نابرابر به‌ وجود مى‌آمد. در بسیاری‌ از اسطرلابها، قوسهایى‌ نیز رسم‌ شده‌ است‌ که‌ ساعتهای‌ نابرابر را نشان‌ مى‌دهد. عنکبوت‌: این‌ قطعه‌ صفحه‌ای‌ مشبک‌ است‌ و شبکه‌ نیز نامیده‌ مى‌شود  و بر روی‌ آن‌ دو دایره‌ رسم‌ شده‌ است‌. دایره بزرگ‌تر مدار رأس‌الجدی‌و مرکز آن‌مرکزاسطرلاب‌، و دایره کوچک‌تر که‌ در درون‌ دایره بزرگ‌تر قرار دارد و با آن‌ مماس‌ است‌، منطقه البروج‌ (در حقیقت‌: دائره البروج‌) را نشان‌ مى‌دهد. نقطه تماس‌ دائره البروج‌ با مدار جدی‌، رأس‌الجدی‌ ، و نقطه مقابل‌ آن‌، یعنى‌ محل‌ تقاطع‌ دائره البروج‌ با قطر قائم‌ عنکبوت‌، رأس‌ السرطان‌ را نشان‌ مى‌دهد. این‌ دو نقطه‌، قطر دائره البروج‌، و بدین‌ترتیب‌، مرکز آن‌را مشخص‌ مى‌کنند .در عنکبوت‌ مربوط به‌ اسطرلاب‌ جنوبى‌ نیز همانگونه‌ که‌ در شرح‌ صفیحه‌ها گفته‌شد، دایره بزرگ‌تر مدار رأس‌ السرطان‌ خواهد بود و جای‌ رأس‌ الجدی‌ و رأس‌ السرطان‌ نیز با یکدیگر عوض‌ مى‌شود. عنکبوت‌ روی‌ صفیحه‌ها قرار مى‌گیرد و خطوط و قوسهای‌ صفیحه‌ها، از لابه‌لای‌ بریدگیهای‌ آن‌ دیده‌ مى‌شود. از نقطه رأس‌ الجدی‌ زائده کوچک‌ نوک‌ تیزی‌ بیرون‌ آمده‌ که‌ آن‌را مُری‌ خوانند و به‌ هنگام‌ گرداندن‌ عنکبوت‌ با حجره‌ تماس‌ پیدا مى‌کند .در پیرامون‌ منطقه البروج‌، زائده‌های‌ تیزی‌ قرار دارند که‌ ستارگان‌ ثابت‌ را نشان‌ مى‌دهند. این‌ زائده‌ها را مریهای‌ کواکب‌ خوانند. عنکبوت‌ در روی‌ صفیحه‌ها قرار مى‌گیرد و به‌ کمک‌ دسته‌ای‌ که‌ مدیر یا محرک‌ نام‌ دارد، چرخانده‌ مى‌شود. عِضاده‌ : این‌اندام‌ بازوی‌ متحرکى‌است‌ مانند خط کش‌ با سوراخى‌ در وسط که‌ به‌ کمک‌ محور در پشت‌ اسطرلاب‌ قرار مى‌گیرد . و دو سر آن‌ اندکى‌ تیز است‌. این‌ تیزیها را مریهای‌ عضاده‌ خوانند  و در نزدیکى‌ دو سر آن‌، دو قطعه‌ مربع‌ شکل‌ نصب‌ شده‌اند که‌ آنها را لبنه‌، یا هدفه‌ نامند و به‌ فارسى‌ خشتک‌ نیز گفته‌ مى‌شود و در میان‌ هر یک‌ از آن‌ دو سوراخى‌ ریز است‌ به‌ نام‌ سوراخ‌ شعاع‌ که‌ از درون‌ آنها ستارگان‌، یا هر چیز دیگر را مشاهده‌ مى‌کنند و در برخى‌ اسطرلابها سطح‌ عضاده‌ به‌ 12 بخش‌ تقسیم‌ شده‌ است‌ که‌ ساعات‌ معوجه‌ را نشان‌ مى‌دهد. محور: این‌ قطعه‌ میله‌ای‌ است‌ باریک‌ که‌ قطب‌ نیز نامیده‌ مى‌شود. ته‌ آن‌ پهن‌ است‌  و در سر آن‌ سوراخى‌ است‌ که‌ فرس‌ (اسبک‌) در آن‌ جای‌ مى‌گیرد. این‌ میله‌ از سوراخهای‌ مرکز ام‌ اسطرلاب‌، و مراکز صفحات‌، عنکبوت‌، عضاده‌ و گاه‌ نیز شاخص‌ عبور مى‌کند، به‌ طوری‌ که‌ این‌ اندامها تنها حرکت‌ دورانى‌ در پیرامون‌ محور داشته‌ باشند. فرس‌: فرس‌ که‌ آن‌را به‌ فارسى‌ اسبک‌ مى‌خوانند، برای‌ جلوگیری‌ از جدا شدن‌ صفحات‌ و عنکبوت‌ و عضاده‌ از محور در سوراخ‌ محور جای‌ داده‌ مى‌شود. پشت‌ اسطرلاب‌ به‌ وسیله دو قطر آن‌، یکى‌ عمودی‌ که‌ خط علاقه‌ خوانده‌ مى‌شود و دیگری‌ افقى‌ که‌ خط مشرق‌ و مغرب‌ نام‌ دارد، به‌ 4 بخش‌ تقسیم‌ شده‌ است‌. «چهار یک‌ چپ‌ از نیمه زبرین‌» را ربع‌ ارتفاع‌ مى‌خوانند و به‌ 90 بخش‌ تقسیم‌ مى‌کنند. ربع‌ مقابل‌ آن‌، یعنى‌ چهار یک‌ راست‌ از نیمه زیرین‌ ربع‌ ظل‌ نامیده‌ مى‌شود  و بر حسب‌ تانژانت‌ یا کتانژانت‌ صفر تا 90 درجه‌بندی‌ شده‌ است‌. در برخى‌ اسطرلابها در زیر خط مشرق‌ و مغرب‌ دو مربع‌ نیز رسم‌ شده‌ است‌. معمولاً دو ضلع‌ بیرونى‌ مربع‌ سمت‌ راست‌ به‌ 12 قسمت‌ و دو ضلع‌ بیرونى‌ مربع‌ سمت‌ چپ‌ به‌ 7 قسمت‌ تقسیم‌ شده‌اند. تقسیمات‌ مربع‌ سمت‌ راست‌ اصابع‌ (جمع‌ اصبع‌ = انگشت‌)، و تقسیمات‌ مربع‌ سمت‌ چپ‌ اقدام‌ (جمع‌ قدم‌ = پا) نام‌ دارند. این‌ دو مربع‌ گاه‌ همچنین‌ جدولى‌ به‌ نام‌ جدول‌ طبایع‌ را در برمى‌گیرند. مربعات‌ و جدول‌ یاد شده‌ برای‌ تعیین‌ ارتفاع‌ اجرام‌ سماوی‌ به‌ کمک‌ سایه اشیاء، و نیز استخراج‌ احکام‌ نجوم‌ به‌ کار مى‌روند. اسطرلاب‌ مسطح‌، معمولاً در اندازه‌های‌ میان‌ 8 تا 40 سانتى‌متر ساخته‌ مى‌شد. البته‌ اسطرلابهای‌ بسیار بزرگ‌تری‌ نیز ساخته‌ شده‌اند

 انواع‌ اسطرلاب‌

1         (بیرونى‌، التفهیم‌;، 285، فى‌ علم‌;، 2-7)

پروژه دانشجویی تحقیق چک از دیدگاه قانون مجازات اسلامی تحت word

 پروژه دانشجویی تحقیق چک از دیدگاه قانون مجازات اسلامی تحت word دارای 40 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی تحقیق چک از دیدگاه قانون مجازات اسلامی تحت word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی تحقیق چک از دیدگاه قانون مجازات اسلامی تحت word

1   چکیده
مقدمه   
تاریخچ استعمال چک در جهان  
تاریخچ قوانین راجع به چک در ایران   

« فصل اول »

مبحث اول : تعریف چک موضوع حقوق کیفری  
گفتار اول : چک رایج ترین وسیله پرداخت  
گفتار دوم : ماهیت خصوصی جرم صدور چک پرداخت نشدنی  
گفتار سوم : تعریف جرم صدور چک پرداخت نشدنی از دیدگاه دکترین  
مبحث دوم : انواع چک  
« فصل دوم »
مبحث اول : جهات کیفری چک  
گفتار اول : موارد قانونی دستور عدم پرداخت   
گفتار دوم : چگونگی صدور دستور عدم پرداخت   
گفتار سوم : تنظیم چک به شکل نادرست   
بند اول : عدم مطابقت امضاء   
بند دوم : اختلاف در مندرجات   
مبحث دوم : صدور چک از حساب مسدود   
« فصل سوم »
مبحث اول : ضمانت اجرای کیفری جرم صدور چک پرداخت نشدنی   
مبحث دوم : مواردی که صادر کننده قابل تعقیب کیفری نیست   
گفتار اول : چک های سفید امضا   
گفتار دوم : چک های تضمینی  
گفتار سوم : چک های بدون تاریخ یا وعده دار  
مبحث سوم : عناصر تشکیل دهنده جرم صدور چک پرداخت نشدنی   
« فصل چهارم »
مبحث اول : شکایات و رسیدگی    
گفتار اول : وظایف دارنده چک    
گفتار دوم : صدور گواهینامه عدم پرداخت با قید علت آن   
مبحث دوم : مسئولیت بانک ها در مورد متهمین چک   
مبحث سوم : دادگاه صالح برای رسیدگی به جرم صدور چک  
مبحث چهارم : مطالبه ضرر و زیان در دعوی کیفری و فوری بودن رسیدگی   
مبحث پنجم : طریق درخواست صدور اجرائیه   
نتیجه گیری   
منابع و مأخذ   

بخشی از منابع و مراجع پروژه پروژه دانشجویی تحقیق چک از دیدگاه قانون مجازات اسلامی تحت word

الف – کتب
1   آراء وحده رویه دیوان عالی کشور ، در خصوص چک پرداخت نشدنی
2   امامی , باقر , چک کیفری در ایران , تهران 1356 شمسی
3   جعفری لنگرودی , محمد جعفر , ترمینولوژی حقوق , چاپ پانزدهم , سال
4   حسینی تهرانی , سید مرتضی , مقال در خصوص چک کیفری , در فصل نامه حق
5   فارسانی , سید عباس جزایری , نگرشی بر قانون چک و تحولات اخیر آن , انتشارات ایل , تهران 1375 شمسی
6   فرهنگ لغت فارسی عمید , جلد اول , ص
7   گلدوزیان , ایرج , محشای قانون مجازات اسلامی , چاپ ششم , انتشارات مجد
8   گلدوزیان , ایرج , حقوق جزای اختصاصی , جرایم علیه تمامیت جسمانی ، اموال مالکیت و آسایش عمومی , چاپ دوازدهم , سال
9   میر محمد صادقی , حسین , حقوق کیفری اختصاصی , جرایم علیه اموال و مالکیت , چاپ دوازدهم , پاییز
10   مالمیر , محمود , جزوه درسی بررسی چک کیفری  ,مهرماه
11    نبوی , سید علی اصغر , شرحی بر قانون صدور چک و مسائل حقوقی پیرامون آن , نشر میزان , 1374 شمسی
12    نظریه مشورتی هیأت عمومی دیوان عالی کشور
13    ولیدی , محمد صالح , حقوق جزای اختصاصی , جلد دوم , چاپ چهاردهم , انتشارات امیر کبیر , تهران

ب – قوانین
14    زراعت , عباس , قانون مجازات اسلامی در نظم حقوق کنونی , همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه , چاپ ققنوس , ویرایش سوم
15    قانون صدور چک مصوب 1355 و اصلاحات سال های 1372 ، 1376 ،
16    قانون آئین دادرسی کیفری
17    قانون تجارت
18    قانون مجازات اسلامی

عنوان پژوهش

چک از دیدگاه قانون مجازات اسلامی

طرح مسئله

بررسی و فراهم نمودن حقوق و وظایف دارنده چک دریک مجموعه جامع و هماهنگ و ارائه راهکار به دارندگان چکهایی است که به حقوق قانونی خود که ناشی از این سند می باشد ، آگاهی لازم را نداشته و نمی دانند چگونه باید وجه چک را وصول نمایند و درصورت عدم پرداخت از سوی بانک محال علیه چه تکلیفی دارند ؟ و نیز بررسی نواقص و کاستیهای حقوق ایران در زمینه مورد بحث با توجه به کنوانسیون ژنو می باشد. در این پروژه نیز سعی بر آن شده که بر اساس فصول و مباحث مختلف ضمن تبیین مفهوم چک و ضرورت فهم قوانین به اهمیت آن پی ببریم

تشریح ضرورت اهمیت تحقیق و آشنایی با قوانین و مقررات کیفری و حقوقی چک

یکی از مهمترین قواعد حقوق که در اغلب سیستمهای حقوقی مورد قبول قانونگذاران قرار گرفته قاعده ای است که اعلام می دارد « جهل به قانون رافع مسئولیت نیست »  همچنین یکی از الزاماتی که حقوق عموم جامعه بر حاکمان دارند آن است که هیچ قاعده الزام آوری را قبل از اعلان عموم و اطلاع به عمومی جامعه بعنوان مجازات به مورد اجرا نگذارند . اصطلاحاً در فقه و حقوق از این قاعده به « قبح عقاب بلا بیان » یاد میشود و مفهوم آن بدان معنی است که بایستی قبل از بار نمودن مجازات بر یک فرد او را از جرم بودن آن آگاه ساخت. در جمهوری اسلامی ایران قوانین مصوب مجلس یا مراجع قانونی دیگر پس از 15 روز از زمان نشر در روزنامه رسمی کشور لازم الاجرا میشوند و بدین منظور قرینه ای قانونی براطلاع همگان تلقی میشود. ضرورت آشنایی با مسایل چک از آن جهت حائز اهمیت است که امروزه بسیاری از روابط اقتصادی و مالی از طریق چک انجام میشود و بخاطر مشکلاتی که نقدینگی در گردش برای افراد جامعه فراهم می آید سعی وافر دولتها براین قرار گرفته که از چک ابزاری بسازند که جایگزین پول و نقدینگی باشد و به آن چنان اعتبار و اهمیتی بدهند که افراد اجتماع به راحتی آنرا در روابط مالی خود بکار گیرند. حقیقت امر آن است که نقش اقتصادی چک بسیار سرنوشت ساز و خطیر می باشد. زیرا این تأسیس حقوقی کارکردهای خاصی را بر عهده گرفته است که الزاماً به تعدادی از آنها اشاره میشود

1 – وجود نقدینگی در دست بانکها باعث رونق اقتصادی جامعه ، جلوگیری از تورم ، اطمینان در کاهش سرقت وجوه و نیز سرمایه گذاری کلان بخش بانکی در بخشهای صنعتی ، کشاورزی ، خدماتی میگردد

2 – امکان کنترل مالیاتی ، در برخی کشورها از طریق الزامی کردن برخی پرداختها از طریق صدور چک وجود دارد . بعنوان مثال بموجب قانون اصلاحی 1957 در فرانسه پرداختهای بالاتر از 1000 فرانک تجار ، بوسیله صدور چک الزامی است و نیز پرداختهای بیش از 2500 فرانک از حسابی به حساب دیگر و هزینه های دولتی بیش از 4000 فرانک بین بانکها باید از طریق چک باشد و همچنین برابر قانون سال 1966 صدور چک در معاملات حیوانات زنده الزامی شده است

3 – آنچه مسلم است اگر قوانین چک بطور دقیق تنظیم نگردد ، فلسفه وجودی این قواعد که جلوگیری از گردش نقدینگی در بازار می باشد نادیده گرفته میشود و نه تنها باعث بروز حس بی اعتمادی در جامعه میگردد ،مشکلات اجتماعی دیگری ناشی از زندانی کردن صادر کننده و بروز فساد اقتصادی و اجتماعی را در پی خواهد داشت

4 – عدم استفاده از چک باعث کثرت کار بانکها ، تعلیق جریان روابط و عدم توازن عرضه و تقاضا در گردش پولی شده و افزایش هزینه های چاپ اسکناس ، افزایش فقر و بیکاری را در پی خواهد داشت

لذا این اهمیت باعث شده تا تشریح قوانین مربوط به چک برای عموم جامعه علاوه بر آنکه سودمند باشد باعث رواج فرهنگ صحیح استفاده از چک گردد . در این صورت افرادی که با چک سرو کار دارند می بایست از قواعد قانونی و الزام آور مملکتی در خصوص چک آگاه بوده تا گرفتار درگیریهای قضایی و حقوقی چک نگردند. این بحث بیشتر بصورت کاربردی ، آکادمیک ارائه میشود و سعی شده تا جایی که امکان دارد بنحوی بیان شود که مفید فایده علاقه مندان قرار گیرد

 

هدف

در مجموع از بررسی موضوع به این نتیجه می رسیم که در قوانین تجاری ایران ، در این زمینه نواقص و کاستیهایی وجود دارد و در موارد زیادی ، لزوم اصلاح و بازنگری قوانین کاملا” احساس می شود و پیشنهاد می شود با تشکیل یک کمیته تخصصی متشکل از اساتید برجسته حقوق تجارت ، قضات و وکلای مجرب در مسائل مربوط به چک ، هرچه سریعتر این بازنگری در قوانین انجام گیرد . [1]

سوال اصلی تحقیق

در این پروزه سعی می شود به سوالاتی از این قبیل پاسخ داده شود 1 – دارندگان چک در ایران از چه حقوق و وظایفی برخوردارند ؟ 2 – دارندگان چک براساس کنوانسیون ژنو راجع به چک از چه حقوق و وظایفی برخوردارند ؟ 3 – باتوجه به این کنوانسیون، حقوق ایران درزمینه مورد بحث، چه نواقص و کاستیهایی دارد ؟

فرضیه

دراین راستا، سه فرضیه مورد آزمون قرار می گیرد ومی توان به سوالات اینگونه پاسخ داد : درایران دارندگان چک ، حق دارند برای مطالبه وجه چک به محال علیه ، صادرکننده ، ظهرنویسها و ضامنهای چک مراجعه نمایند، درتامین خواسته، از پرداخت خسارات احتمالی به صندوق دادگستری معاف هستند، خسارت تاخیر تادیه را می توانند از صادر کننده چک مطالبه نمایند ، رسیدگی به دعاوی آنها فوری و خارج از نوبت می باشد و اکثر حقوق و وظایف مذکور در بالا را دارندگان چک براساس کنوانسیون ژنو هم دارا می باشند . با توجه به اینکه اکثر مقررات مربوط به حقوق و وظایف دارندگان چک در ایران ناقص و قدیمی هستند ، به نظر می رسد ، دراین خصوص ، با توجه به کنوانسیون ژنو و حقوق کشورهای غربی ، حقوق ایران ، نقصها و کاستی ها فراوانی دارد

روش تحقیق

تحقیق حاضر با استفاده از روش کتابخانه ای انجام یافته و مباحث آن در پنج فصل تنظیم شده است

تعریف مفاهیم

چک – قانون مجازات – قانون صدور چک – ظهرنویس

چک : ماده 310 قانون تجارت بیان می دارد  چک نوشته ای است که به موجب آن صادر کننده وجوهی را که نزد محال علیه دارد کلاً یا بعضاً مسترد یا به دیگری واگذار می نماید

چک از نظر دکترین  : چک عبارت است از برگ خاصی که یکی از بانکها برای استرداد وجه یا اعتبار قابل استفاده یا واگذاری آنها به دیگری در اختیار صا حب یا صاحبان حساب واگذارده است . دکتر گلدوزیان ، حقوق جزای اختصاصی , چاپ ششم , سال 78 , صفحه

ظهر نویس : آنست که خود زمانی دارنده سند تجاری بوده ولی بعداً آنرا به دیگری منتقل می کند و چون ظهر یا پشت سند را امضا می کند مطابق ماده 249 قانون تجارت مسئولیت دارد .

 

مقدمه

واژه چک در ادبیات فارسی : بعضی از نویسندگان ، با توجه به استعمال لفظ « چک » توسط شعرا و نویسندگان ایرانی ، معتقدند که واژ چَک ( به فتح چ ) واژه ای فارسی بوده و از ایران به هندوستان و از آنجا به زبان های اروپایی وارد شده است . این نویسندگان همچنین صّرافان ایرانی را نخستین صادر کنندگان چک در دنیا دانسته اند . البته در این که واژ چک ، به معنی حواله ،گاهی در ادبیات فارسی مورد استعمال قرار گرفته است شکی وجود ندارد[2] ، اما این که از این واقعیت نتیجه بگیریم که استفاده از چک برای اولین بار در ایران رایج بوده است ، محل تأمل بوده و لااقل احتیاج به تحقیق و تفحّص بیشتری دارد

تاریخچ استعمال چک در جهان

گفته شده است که در غرب چک برای اولین بار در سال 1374 میلادی در برخی از شهرهای ایتالیا معمول بوده است و از آنجا به انگلستان ، کانادا ، آمریکا و فرانسه راه پیدا کرده است . [3] امروزه در سطح بین المللی کنوانسیون های ژنو ( مشتمل بر سه قرارداد ) وجود دارند که با هدف یکنواخت کردن مقررات راجع به چک در 19 مارس 1931 به تصویب رسیده اند

[1] بابائی , محمود ,  پایان نامه حقوقی با عنوان حقوق و وظایف دارنده چک در ایران و کنوانسیون ژنو ,  دانشگاه امام صادق ,

[2] – در فرهنگ عمید ( ج 1 ص 749 ) در تعریف چک آمده است :« حواله ، نوشته ای که شخص به وسیل آن از پولی که نزد بانک یا صرّاف دارد مبلغی بگیرد یا به کسی حواله دهد . »

[3] – مقاله سید مرتضی حسینی تهرانی در فصل نام حق ، دفتر سوم ، مهرماه 1364 ، صفحه 104 تحت عنوان : « چک و مقررات حقوقی آن »

پروژه دانشجویی تحقیق روابط سیاسی فرانسه و لبنان تحت word

 پروژه دانشجویی تحقیق روابط سیاسی فرانسه و لبنان تحت word دارای 133 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی تحقیق روابط سیاسی فرانسه و لبنان تحت word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی تحقیق روابط سیاسی فرانسه و لبنان تحت word

چکیده 
مقدمه 

فصل اول : کلیات تحقیق
1-1-    بیان مسئله 
1-2-     پیشینه و ضرورت انجام تحقیق 
1-3-    سؤالات تحقیق 
1-4-    فرضیه ها 
1-5-    روش تحقیق 
1-6-    اهداف تحقیق 
1-7-    موانع تحقیق 
1-8-    چارچوب و سازماندهی تحقیق 
1-9-    بیان مفاهیم و اصطلاحات 
فصل دوم : چارچوب نظری تحقیق
2-1-    بخش اول 
2-1-1-    کلیات 
2-1-2-     جغرافیای سیاسی و ژئوپولیتیک 
2-1-3-     ریشه‌های نظریه‌ی ژئوپولیتیک 
2-1-4-    تحول تاریخی مفهوم ژئوپولیتیک 
2-2- بخش دوم: دید‌گاه‌های مهم ژئوپولیتیک 
2-2-1-    ماهان، دریاها، و قدرت ملی 
2-2-2-    هالفورد مکیندر و قدرت خشکی 
2-2-3-    ماینگ و معیارهای انسانی  
2-2-4-    یوردیس فون لوهاوزن 
2-2-5-    استراتژی ژئوپولیتیک هاوس هوفر 

فصل سوم : ژئوپولیتیک لبنان
3-1-    بخش اول 
3-1-1-    قوه‌ی مجریه 
3-1-2-    قوه‌ی مقننه 
3-1-3-    قوه‌ی قضائیه 
3-1-4-    احزاب سیاسی 
3-1-5-    گروه‌های فشار سیاسی 
3-1-6-    اقتصاد 
3-1-7-    کمک‌های اقتصادی 
3-2-    بخش دوم : عوامل مؤثر بر ژئوپولیتیک لبنان 
3-2-1-     عوامل ثابت 
3-2-1-1-    موقعیت 
3-2-1-2-    وسعت 
3-2-1-3-    توپوگرافی 
3-2-1-4-    شکل کشور 
3-2-2-    عوامل متغیر 
3-2-2-1-    منابع 
3-2-2-2-    انسان و جمعیت 
3-2-2-2-1-    بافت سیاسی و اجتماعی 
3-2-2-2-2-    اقوام و فرقه‌ها 
3-2-2-2-2-1-    شیعیان 
3-2-2-2-2-2-    سنیان 
3-2-2-2-2-3-    دروزی‌ها 
3-2-2-2-2-4-    دیگر فرق اسلامی 
3-2-2-2-2-5-    جوامع مسیحی لبنان 
3-2-2-3-    تأثیرات ناشی از انشقاق اجتماعی 
3-3-    بخش سوم : لبنان دولت – ملت ورشکسته   

فصل چهارم : پیشینه‌ی نفوذ فرانسه در لبنان
4-1-    کلیات 
4-2-    دوران رقابت‌های استعماری تا پایان جنگ جهانی اول 
4-3-    رژیم اشغال نظامی (از 1918 تا 1920) 
4-4-    حکومت فرانسه (از 1920 تا 1926) 
4-5-    جمهوری لبنان تحت قیمومت فرانسه (از 1926 تا 1944م) 
4-6-    فرانسه و خاورمیانه در دوران جنگ سرد 

فصل پنجم: سیاست خارجی فرانسه در قبال لبنان در دوران پس از جنگ سرد تا کنون
5-1-    بخش اول 
5-1-1-    نقش جهانی 
5-1-2-    چندجانبه‌گرایی 
5-1-3-    استفاده از زور و سازمان ملل متحد 
5-1-4-    چندقطبی بودن نظام بین‌الملل 
5-1-5-    سیاست خارجی فرانسه؛ تداوم یا تغییر؟ 
5-2-    بخش دوم: مناسبات سیاسی و اقتصادی فرانسه و لبنان 
5-2-1-    نقش و تأثیر سوریه در مناسبات فرانسه و لبنان 
5-2-2-    ژاک شیراک و لبنان 
5-2-3-    فرانسه و واقعه‌ی ترور رفیق حریری 
5-2-4-    فرانسه و جنگ 33 روزه 
5-2-5-    جنگ سی و سه روزه و قعطنامه‌ی 1701 
5-2-6-    بیانیه‌ی مشترک آمریکا و فرانسه در مورد لبنان 
5-2-7-    نقش فرانسه در برگزاری و موفقیت کنفرانس پاریس 
5-2-8-    فرانسه و یونیفل 
5-2-9-    فرانسه و حزب‌الله 
5-2-10-    نیکلا سارکوزی و لبنان 
5-2-11-    موضع فرانسه در قبال طرح اتحادیه‌ی عرب 
پیوست های فصل پنجم 
نتیجه گیری 
فهرست منابع 
چکید انگلیسی 

بخشی از منابع و مراجع پروژه پروژه دانشجویی تحقیق روابط سیاسی فرانسه و لبنان تحت word

الف) منابع فارسی

کتب

1-    اسدالهی مسعود، جنبش حزب‌الله لبنان: گذشته و حال، تهران: پژوشکده‌ی مطالعات راهبردی،

2-    امامی محمدعلی، بررسی روابط سوریه و عراق در دهه‌ی 1980، تهران: وزارت امورخارجه، مؤسسه‌ی چاپ و انتشارات،

3-     بروو فیلیپ،‌ فرانسه و منشأ تراژدی فلسطین، ترجمه آیت سالاری فر، تهران : مؤسسه مطالعات اندیشه‌ سازان نور ،

4-    بئاتریس ژیلبن و ایولا کوست، عوامل و اندیشه‌ها در ژئوپولیتیک، ترجمه علی فراستی، تهران: نشرآمن، 1387

5-    تقوی اصل سیدعطا، ژئوپولیتیک جدید ایران از قزاقستان تا گرجستان، تهران : مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه ،1384

6-    جک سی. پلانو و روی التون، فرهنگ روابط بین‌الملل، ترجمه و تحقیق حسن پستا، تهران: نشر فرهنگ معاصر،

7-    جعفری ولدانی، اصغر، ژئوپولیتیک جدید دریای سرخ و خلیج فارس، تهران : دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی ،1386

8-    فولر گراهام ،شیعیان عرب: مسلمانان فراموش شده، ترجمه خدیجه تبریزی و دیگران، انتشارات شیعه شناسی. 1384

9-    درایسدل آلاسدایر، اچ بلیک جرالد، جغرافیای سیاسی خاورمیانه و شمال آفریقا، ترجم دره میرحیدر، تهران : دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی، 1386

10- دوئرتی جیمز، فالتز گراف رابرت، نظریه‌های متعارض در روابط بین‌الملل، ترجمه‌ وحید بزرگی، علی رضا طیب، تهران : نشر قومس،

11-           ژیلبن بئاتریس و کوست ایولا، عوامل و اندیشه‌ها در ژئوپولیتیک، ترجمه علی فراستی، تهران: نشر آمن، 1387

12-          ژئاروید اتوتایل و دیگران، اندیشه‌های ژئوپولیتیک در قرن بیستم، ترجمه محمدرضا حافظ‌نیا، هاشم نصیری، تهران: مرکز چاپ و انتشارات وزارت امورخارجه، 1380

13-               صحفی سید محمد، ژئوپولیتیک فرهنگی و مسأله‌ی امنیت ملی، نشر شمسا،

14-              عزتی، عزت‌الله، ژئوپولیتیک، تهران : سمت ،

15-              ــــــ ، ژئوپولیتیک در قرن بیست و یکم، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها(سمت)، 1387

16-                علیزاده ‍، فرهنگ سیاسی لبنان، ترجمه محمدرضا گلسرخی و محمدرضا معماری (تهران: نشر سفیر، 1368

17-                فولر گراهام ، شیعیان عرب : مسلمانان فراموش شده ، ترجمه خدیجه تبریزی و دیگران : انتشارات شیعه شناسی ، 1384

18-                قیمومیت‌ فرانسه‌ بر لبنان‌

19-              گیدنز آنتونی، جامعه‌شناسی، ترجمه منوچهر صبوری، تهران، نشر نی: 1381

20-              کلیساهای مسیحیت شرقی

21-           مارتین. لی. نورجی، چهره جدید امنیت در خاورمیانه، ترجمه قدیر نصری، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی. 1383

22-     مجتهدزاده پیروز، ایده‌های ژئوپولیتیک و واقعیتهای ایرانی، مطالع روابط بین‌الملل در جهان دگرگون شونده، تهران: نشر نی، 1379

23-           مرکز الاستشارات و البحوث ، لبنان تاریخ ، جامعه و سیاست (1976-1976) ، ترجمه موسسه مطالعات اندیشه سازان نور ، تهران : اندیشه سازان نور، 1388

24-                معینی آرانی مصطفی، ساختار اجتماعی لبنان و آثار آن، تهران : مؤسسه چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه، 1372

25-           موسوی حسین، الگوی ثبات سیاسی و مقاومت ضد صهیونیستی در لبنان و پیامدهای آن، 1387

26-                مونت پیتر و دیگران، خاورمیانه، ترجمه محسن مدیر شانه‌چی و دیگران، (مشهد: مؤسسه‌ی چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی، 1369

27-           میرزاآقایی محمد حسین ، بازیگران مسیحیت سیاسی در لبنان.تهران:نشر شهر،1386،چاپ اول

28-           نادری سمیرمی احمد ، لبنان، تهران: وزارت امورخارجه، 1376

29-                   نانته ژاک، تاریخ لبنان ، ترجمه اسدالله علوی ، مشهد : بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی ، 1379

30-                   ونت الکساندر، نظریه‌ اجتماعی سیاست بین‌الملل، ترجمه حمیرا مشیرزاده، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی، 1384

31-               وینسنت اندرو، نظریه‌های دولت،  ترجمه حسین بشیریه، تهران: نشر نی،

 

مقالات

1-    اومیمه عبدالطیف، ترجمه‌ی بهزاد احمدی لفورکی، هفته نامه پگاه حوزه، شماره 244، آذر

2-    دهقانی فیروز‌آبادی سیدجلال، «منطق ژئوپولیتیک در سیاست خارجی عراق: علل و پیامدها»، مرکز پژوه‌های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه، سال دهم، شماره 2، تابستان

3-    عزتی عزت‌الله، «چشم‌انداز ژئوپولیتیک اروپا در قرن بیست و یکم»، فصلنامه سیاست خارجی، سال سیزدهم

4-    مجتهدزاده پیروز، «تحولات جهانی در منطقه‌ی خلیج فارس»، اطلاعات سیاسی- اقتصادی، شمار 50-49

5-    ___، «جغرافیا و سیاست در دنیای واقعیت‌ها، نگاهی کوتاه به پاره‌ای از مفاهیم جغرافیای سیاسی وژئوپولیتیک»، بخش دوم، اطلاعات سیاسی- اقتصادی، شماره 122-121، مهر و آبان 1376

6-    محمدی هادی ، «گزارش : ملاحظات کاربردی درباره مسیحیان لبنان در جنگ رژیم صهیونیستی علیه حزب الله»، فصلنامه مطالعات منطقه ای؛ جهان اسلام، سال 7 ، شماره های 26و27 ، تابستان

و پاییز 1385

گزارش‌های پژوهشی

1-    نورمحمدی مرتضی، سیاست خاورمیانه‌ای فرانسه در دوران سارکووزی مجلس شورای اسلامی، معاونت پژوهشی (مرکز پژوهش‌ها)، 1387

2-    پورهاشمی سیدعباس، سیاست خارجی فرانسه در لبنان، مجلس شورای اسلامی، معاونت پژوهشی (مرکز پژوهش‌ها)،

روزنامه‌ها

1-    روزنامه همشهری 25/11/

2-    روزنامه جمهوری اسلامی 11/2/

سایت‌های خبری

1- سایت خبررسانی اطلاعات نت.17/11/

2- خبرگزاری قدس (قدسنا) به نقل از خبرگزاری آسوشیتد پرس20/4/

3- خبرگزاری جمهوری اسلامی 12/2/

چکیده

           خاورمیانه یکی از مناطق مهم و استراتژیک برای سیاست خارجی فرانسه به شمار می‌آید. سابقه‌ی تاریخی، نفوذ سنتی، ارتباط با اعراب و مسلمانان، گسترش زبان فرانسه، وابستگی به انرژی و بالاخره بازار خاورمیانه همواره دلایل جذابی برای فرانسوی‌ها بوده است تا نسبت به تحولات این منطقه حساسیت بیشتری نشان دهند. اگرچه همکاری‌های نزدیک و حتی استراتژیک فرانسه با اسرائیل، پیش از روابط دوستانه‌ی آمریکا و اسرائیل آغاز شده است، اما فرانسه به خاطر نفوذ سنتی خود در لبنان همواره ترجیح می‌داده که به جای رویکرد آمریکایی در حمایت همه‌جانبه و استثنایی از اسرائیل بین حمایت خود از لبنان و اسرائیل نوعی تعادل برقرار سازد. لبنان مهم‌ترین محور سیاست خارجی فرانسه در خاورمیانه بوده است. رهبران فرانسه در طول تاریخ سیاسی گذشته همواره تلاش کرده‌اند تا نقش تاریخی و سنتی خود را در منطقه به ویژه لبنان حفظ نمایند. اما تصویری که در این پایان‌نامه از لبنان ترسیم می شود، کشوری را نشان می‌دهد که از مؤلفه‌های لازم برای تشکیل یک دولت ملی مدرن برخوردار نیست. انتخاب «ژئوپولیتیک» به عنوان چارچوب نظری این پژوهش نیزدر همین راستا صورت گرفته است. توجه به ویژگی‌های ژئوپولیتیک لبنان این واقعیت را نشان می‌دهد که بارزترین ویژگی های ژئوپولیتیک این کشور عدم امکان دست‌یابی به وحدت ملی،به دلیل وجود اقوام و فرقه‌هایی تشکیل شده که هیچ گونه سنخیتی با یکدیگر ندارند. نتیجه‌ی چنین وضعیتی به وجود آمدن خلاء قدرت و جذب و ورود قدرت‌های خارجی به این کشور است. وضعیت خلاء قدرت به وجود آمده در لبنان، این کشور را در مقابل نفوذ نیروهای خارجی آسیب‌پذیر کرده است، به طوری که دولت‌های همسایه و قدرت‌‌های فرامنطقه‌ای قادرند به آسانی اهداف خود را در لبنان پیگیری کرده، از طریق حمایت از گروه‌های خاص، منافع خود را دنبال نمایند. با در نظر گرفتن این نکته که لبنان فاقد زمینه‌های سیاسی و اقتصادی لازم و مناسب برای بازدهی و سود‌آوری سرمایه‌گذاری‌‌های فرانسوی است،سعی شد به این سوال پاسخ داده شود که انگیزه‌ی دولت فرانسه از صرف مبالغ زیادی که هر ساله در قالب کمک‌های اقتصادی، هزینه‌ی نیروهای نظامی مستقر در لبنان و همچنین حمایت‌های نظامی به این کشور سرازیر می‌کند چیست، و چه اهدافی را از این سیاست‌ها دنبال می‌کند

کلید واژه ها : خاورمیانه، لبنان، فرانسه، ژئوپولیتیک، سازه انگاری، سیاست خارجی

مقدمه

        همواره خاورمیانه یکی از مناطق مهم و استراتژیک برای سیاست خارجی فرانسه بوده است. سابقه‌ی تاریخی، نفوذ سنتی، ارتباط با اعراب و مسلمانان، گسترش زبان فرانسه، وابستگی به انرژی و بالاخره بازار خاورمیانه همواره دلایل جذابی برای فرانسوی‌ها در این منطقه بوده است و همین دلایل نیز باعث شده تا این کشور نسبت به تحولات این منطقه حساسیت بیشتری نشان دهند. در این پژوهش سعی شده است تا روابط سیاسی دو دولت فرانسه و لبنان به عنوان دولتی که دارای تحولات گسترده و زیادی در طول تاریخ در این منطقه بوده است در دوره‌ی زمانی پس از پایان جنگ سرد مورد بررسی قرار گیرد. بدین منظور بوده است که ابتدا تغییرات به وجود‌ آمده در نظام بین‌الملل پس از پایان جنگ سرد که زمینه‌ساز دگرگونی‌هایی در نحوه و میزان توزیع قدرت میان واحد‌های آن شده است مورد بررسی قرار می‌گیرد تا معین شود که چه زمینه‌هایی رویکرد مجدد فرانسه به لبنان در جستجوی منافع و پایگاه سنتی را میسر ساخته است. سپس بررسی تاریخ لبنان تا آن اندازه مورد توجه قرار خواهد گرفت که روشنگر چگونگی، میزان و منابع نفوذ دیرپای فرانسه در این کشور باشد و در مقابل، دوره‌ی پس از پایان جنگ سرد به عنوان فرصتی مجدد برای احیاء و بازسازی این نفوذ، تمرکز عمده‌ی تحقیق را به خود اختصاص خواهد داد. در شناسایی محرک و انگیزه‌ی روابط ، بیش از آن‌که جهت‌گیری‌های سیاست خارجی فرانسه مورد توجه باشد، موقعیت و ویژگی‌های ژئوپلیتیک لبنان راهنمای روند بررسی‌ها خواهد بود. به همین منظور نظریه‌های ژئوپلیتیک به عنوان چارچوب نظری تحقیق انتخاب شده و فصلی نیز به بررسی مزیت‌ها و مختصات ژئوپلیتیک لبنان خواهد پرداخت

1-1-      بیان مساله

در این تحقیق هدف این است که روابط سیاسی دو دولت فرانسه و لبنان در دوره‌ی زمانی پس از پایان جنگ سرد مورد بررسی قرار گیرد. بدین منظور در مقدمه‌ای کوتاه تغییرات به وجود‌ آمده در نظام بین‌الملل پس از پایان جنگ سرد که زمینه‌ساز دگرگونی‌هایی در نحوه و میزان توزیع قدرت میان واحد‌های آن شده است مورد بررسی قرار می‌گیرد تا معین شود که چه زمینه‌هایی رویکرد مجدد فرانسه به لبنان در جستجوی منافع و پایگاه سنتی را میسر ساخته است. بررسی تاریخ لبنان تا آن اندازه مورد توجه قرار خواهد گرفت که روشنگر چگونگی، میزان و منابع نفوذ دیرپای فرانسه در این کشور باشد و در مقابل، دوره‌ی پس از پایان جنگ سرد به عنوان فرصتی مجدد برای احیاء و بازسازی این نفوذ، تمرکز عمده‌ی تحقیق را به خود اختصاص خواهد داد. در شناسایی محرک و انگیزه‌ی روابط، بیش از آن‌که جهت‌گیری‌های سیاست خارجی فرانسه مورد توجه باشد، موقعیت و ویژگی‌های ژئوپلیتیک لبنان راهنمای روند بررسی‌ها خواهد بود. به همین منظور نظریه‌های ژئوپلیتیک به عنوان چارچوب نظری تحقیق انتخاب شده و فصلی نیز به بررسی مزیت‌ها و مختصات ژئوپلیتیک لبنان خواهد پرداخت

1-2-      پیشین تحقیق

در ایران کتاب یا مقاله‌ای با موضوع روابط فرانسه و لبنان به صورت مستقل تألیف نشده است. کتاب­ها و مقالات زیادی با عناوین کلی مانند لبنان، تاریخ لبنان، ساختار اجتماعی لبنان، حمله‌ی اسرائیل به لبنان، جنبش حزب­الله لبنان و ; تألیف یا ترجمه شده است. در دانشگاه علامه طباطبائی پایان­نامه­ای با عنوان «سیاست خارجی فرانسه در خاورمیانه» نوشته شده که فقط دو صفحه از آن به لبنان پرداخته ­است آن هم به صورت کلی و گذرا

پایان‌نامه‌ی دیگری در دانشکده‌ی روابط بین‌الملل وزارت امورخارجه تألیف شده که عنوان آن مستقیماً به موضوع پایان‌نامه‌ی حاضر مربوط است. عنوان این پایان‌نامه «جهت‌گیری سیاست خارجی فرانسه در قبال تحولات لبنان در دور ژاک شیراک» می‌باشد و در صفحات آخر آن مطالبی پیرامون موضوع مورد بررسی آمده است. شاید منبع مناسب در زمینه‌ی لبنان کتاب تاریخ لبنان نوشته ژاک نانته باشد که اسدالله علوی ترجمه کرده، این کتاب تاریخ لبنان را از دوره‌ی فنیقیان بررسی نموده و فصل آخر آن که به بررسی دوران معاصر پرداخته تصویری کامل از چگونگی تأسیس کشور لبنان ترسیم و شرایط خاص جامعه­ای را که با قرار گرفتن در قلمرو سرزمین واحدی به نام لبنان به وجود آمد تشریح کرده است. نقش فرانسه در تأسیس کشور لبنان در این کتاب مورد بررسی قرار گرفته است. اما آخرین موضوعی که در این کتاب بررسی شده بحران سال 1958 است

در خارج از ایران هم مهم­ترین مؤسسه­ای که مسائل لبنان را بررسی می­کند “مرکز مطالعات لبنان”[1] است، مرکز مطالعات لبنان یکی از مراکز مطالعاتی مرکز خاورمیانه در کالج سنت آنتونی دانشگاه آکسفورد است که توسط گروهی از محققان لبنانی و به منظور مطالعه و تحقیق در زمینه‌ی کشور لبنان، اجرای تحقیقات و پژوهش­های بی­طرف، کمک به بازسازی لبنان، ارتقای درک و شناخت بهتر از لبنان و تلاش برای حل معضلات این کشور بنیان نهاده شد. این مرکز در طول دو دهه‌ی گذشته با گردهم آوردن محققان و پژوهشگران صاحب­ نام به شهرتی بین­المللی دست یافته و در حال حاضر نقشی محوری و اساسی در میان استادان دانشگاه­ها، دانشجویان، کارشناسان، روزنامه­نگاران، تجار و بازرگانان و سیاستمداران ایفا می­کند، مرکز مطالعات لبنان با برگزاری کنفرانس­ها و همایش­های بین‌المللی و چاپ مقالات، نشریات و کتاب­ها به یک مرجع بین­المللی معتبر در زمینه‌ی مطالعات لبنان تبدیل شده است. این مرکز دارای سه مجموعه انتشارات با عناوین «مقالات لبنان»، «دیدگاه­هایی درباره‌ی لبنان» و «گزارش کنفرانس­ها» است که برخی از آخرین عناوین آنها را می­خوانیم: جامعه سیاسی لبنان: نگاه تاریخی، آلبرت حورانی[2]، عواقب اقتصادی جنگ در لبنان، ناصر سعیدی[3]، دیدگاه‌های شیعیان جنوب لبنان، شبلی ملعت[4]، محدودیت­ها و فرصت­های سیاسی، نواف سلام[5]، مسائل جنوب لبنان، فیضه نصرالله[6]، نخستین انتخابات پارلمانی پس از جنگ لبنان: انتخابات تحمیلی، فرید الخازن[7]، گزارش کنفرانس فلسطینیان در لبنان، بازسازی بیروت، اسامه کبانی[8]، لبنان و مسأله‌ی خاورمیانه، کمال صلیبی[9]. همان­طور که ملاحظه شد مرکز تخصصی مطالعات لبنان نیز موضوع روابط فرانسه و این کشور را مورد بررسی تخصصی قرار نداده است

فعال‌ترین پژوهشگر ایرانی در زمینه‌ی مسائل لبنان اسدالله ‌علوی است که تاکنون کتاب‌ها‌ و مقالات زیادی در مورد لبنان و تحولات آن تألیف کرده است. کتاب جنبش حزب‌الله لبنان؛ گذشته و حال یکی از این تألیفات است که در قالب چارچوب نظری اقدام جمعی مبانی‌ فکری، مواضع و اقدامات حزب‌الله را تجزیه‌ و تحلیل کرده است. با توجه به نبود تحقیق در زمینه عوامل مؤثر در روابط سیاسی فرانسه و لبنان به زبان فارسی و اهمیت این دو کشور برای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران لزوم یک پژوهش دانشگاهی احساس می گردید

1-3-      سؤال پژوهش

 

چه عواملی باعث ایفای نقش مؤثر فرانسه در لبنان در دوران پس از جنگ سرد شده است؟

1-4-      فرضیه پژوهش

ژئوپلیتیک لبنان در خاورمیانه، فرانسه را به عنوان قدرت نافذ بین‌المللی تشویق نمود تا با استفاده از خلاء قدرت ناشی از پایان جنگ سرد، حضور و نفوذ خود را در لبنان بازسازی نماید

1-5-      روش تحقیق

 

 

1-    روش تحقیق در این رساله توصیفی ، تحلیلی می باشد

2-    نوع تحقیق در این رساله نظری است و بر اساس روش تحقیق در علوم سیاسی انجام شده است

3-    روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای می باشد و در نگارش تحقیق حاضر کتب ، مقالات ، روزنامه و پایگاه های متعدد اینترنتی نیز مورد بررسی قرار گرفته است

4-    در گردآوری اطلاعات و مطالب حاضر به صورت فیش برداری عمل شده است

1-6-      اهداف تحقیق

 

        پژوهش حاضر به تبیین علل و ابعاد علمی وعینی تأثیرگذار بر مناسبات فرانسه و لبنان پس از جنگ سرد می پردازد

1-7-      موانع تحقیق

لازمه‌ی پرداختن به موضوع روابط فرانسه و لبنان آشنای با زبان‌های فرانسه و عربی و استفاده از منابع و سایت‌های این دو کشور. به دلیل عدم امکان استفاده از منابع مزبور و توسل به منابع فارسی و انگلیسی، فرصت دستیابی به منابع دست اول فراهم نبوده و این عمده‌ترین مشکل و تنگنای این تحقیق به شمار می‌رود

1-8-      سازماندهی تحقیق

این تحقیق در 5 فصل تقسیم‌بندی شده است. در فصل اول کلیات پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است .در فصل دوم رویکرد نظری ژئوپولیتیک بررسی شده و سعی می‌شود قابلیت‌های آن در تبیین سیاست خارجی فرانسه در قبال لبنان شناسایی شود. در فصل سوم ویژگی‌های ژئوپولیتیک لبنان مورد مطالعه و بررسی قرار می‌گیرد تا ارتباط چارچوب نظری تحقیق با مسائل مورد بررسی در روند طرح مباحث روشن شود. در این زمینه بخصوص بر واقعیت پراکندگی و انشقاق اجتماعی و سیاسی گروه‌ها، احزاب و فرقه‌های ساکن در لبنان، به عنوان مهم‌ترین ویژگی ژئوپولیتیک این کشور تأکید می‌شود تا زمینه‌های حضور و نفوذ فرانسه و دیگر نیروهای خارجی در لبنان معین شود. فصل چهارم گریزی متخصر به تاریخ استعمار فرانسه در منطقه‌ی خاورمیانه و لبنان است. هدف از طرح این بحث نشان دادن استمرار  سیاست خارجی فرانسه در این کشور است. از آنجا که مدعای اصلی ما احیای نفوذ سنتی فرانسه در لبنان و نه آغاز چنین نفوذی است باید روشن شود که پیشینه‌ی نفوذی که در حال بازسازی است چه بوده است. و در فصل پنجم ضمن ارائه‌ی بحثی کوتاه پیرامون اصول حاکم بر سیاست خارجی فرانسه در چند دهه‌ی گذشته نحوه و سطح تعاملات سیاسی و اقتصادی دو کشور فرانسه و لبنان مورد بررسی و کنکاش قرار می‌گیرد

1-9-      بیان مفاهیم و اصطلاحات

الف)سیاست خارجی

استراتژی‌ها یا خط‌‌مشی‌هایی که به وسیله‌ی تصمیم‌گیرندگان یک کشور در رابطه با سایر کشورها یا موجودیت‌های بین‌المللی طرح‌ریزی می‌شود و منظور از آن دست‌یابی به اهداف ویژه‌ای است که بر پایه‌ی تصور منافع ملی تعریف و مشخص شده‌اند.[10]

ب)دولت مدرن

     الف- پیشینه: برخی، دولت-شهر یونانی را نخستین شکل دولت مدرن می‌دانند. اگرچه میان دولت-شهر

یونانی و دولت مدرن برخی شباهت‌های صوری وجود دارد؛ مثلا هر دو دارای قلمروی مشخص و جمعیتی معین هستند و اندیشه‌ی شهروندی و مفهوم حکومت قانون در هر دو یافت می‌شود، اما یکسان دانستن دولت-شهر یونانی و دولت مدرن نادرست است. از نظر افلاطون و ارسطو غایت دولت-شهر تأمین «بهزیستی» برای شهروندان بود. به همین‌سان علم سیاست، یا علم دولت-شهر معطوف به تأمین و توسعه‌ی فضیلت و سعادت بود. دولت-شهر فراگیرنده‌ی کل وجوه زندگی شهروندان به شمار می‌رفت، دین، سیاست و زندگی شخصی از یکدیگر جدایی‌ناپذیر بودند. منصب دینی و روحانی اصلاً منصبی سیاسی تلقی می‌شد. این شیوه‌ی زندگی بسیار منسجم و هم‌بسته‌ای بود که مورد ستایش اندیشمندان و دانشوران قرن‌‌های بعد قرار گرفت. خیر فردی از خیر جامعه جدایی‌ناپذیر بود و اخلاق جزء جدایی‌ناپذیر سیاست به شمار می‌رفت. به همین دلیل دولت-شهر دارای خصلت مهم دیگری بود که آن را با دولت مدرن غیرقابل مقایسه می‌ساخت. «جامعه» و «فردیت» به هیچ روی به عنوان پدیده‌هایی مجزا مورد شناساسی قرار نمی‌گرفتند. هیچ چیز سوای دولت-شهر وجود نداشت. حوزه‌ی زندگی خصوصی و حقوق و آزادی‌‌های فردی متصور نبود. افراد تنها به عنوان شهروندان تمام‌عیار مدعی حقوق بودند و تمیز میان حقوق عمومی و حقوق خصوصی قابل تصور نبود. قانون[11] جزئی از مذهب، اخلاق و اصول اداره‌ی دولت-شهر به شمار می‌رفت. شهر نسبت به فرد اولویت داشت. انسان به طور طبیعی نیازمند دولت-شهر بود و در درون آن همچون سلول یا عضوی

از پیکری واحد می‌زیست

ب- ویژگی‌های صوری: از نظر جغرافیایی دولت در سرزمین مشخصی واقع است و بر آن حکمرانی می‌کند. در درون چنین سرزمینی مردمی زندگی می‌کنند که بسیاری از آنها شهروند به شمار می‌روند، یعنی اینکه در درون آن سرزمین دارای حقوق و مصونیت‌های خاصی هستند. هر دولتی معمولاً در درون سرزمین خاصی مدعی سلطه یا تفوق بر کل سازمان‌ها و تشکلات یا گروه‌های داخلی است

دولت همچنین بر خلاف گروه‌های داخلی دارای بیشترین میزان سلطه بر منابع و وسایل اجبار است. در عین حال دولت صرفاً دستگاه زور و قدرت نیست. همچنین انحصار زور و قدرت معطوف به نیل به اهداف خاصی است. به ویژه حفظ نظم داخلی و دفاع در مقابل بیگانگان مهمترین اهداف انحصار قدرت در دست دولت هستند. دولت به عنوان عالی‌ترین مرجع اقتدار مدعی سلط انحصاری در درون قلمرو خویش است و به این معنا واجد حاکمیت است. دولت منبع قانون است و یا حداقل ماهیت آن سخت به وجود قانون وابسته است. دیگر ویژگی صوری بسیار مهم دولت که واجد بیشترین میزان تداوم و قطعیت در همه‌ی دولت‌ها است این است که دولت قدرت عمومی مستمر و متداوم است

ج)حاکمیت

      گفته شد که دولت واجد حاکمیت است. مفهوم حاکمیت بسیار بحث‌انگیز است. به طور بسیار ساده مقصود از حاکمیت دو چیز است: نخست اینکه دولت در درون قلمرو خویش رقیبی ندارد و بر همه‌ی گروه‌ها مسلط است؛‌ و دوم اینکه از نظر خارجی دولت وقتی واجد حاکمیت است که دولت‌‌های دیگر آن را به عنوان دولتی مستقل شناسایی کنند. این مفهوم اغلب به صورت ابهام‌انگیزی در قالب عبارت «تمامیت ارضی» بیان می‌شود.[12]

ه)هویت

        هویت در معنای فلسفی آن عبارت است از هر آن‌چه که چیزی را به آن‌چه که هست، تبدیل می‌کند. البته این تعریف بیش از اندازه موسع است. بنابراین هویت را می‌توان خصوصیتی در کنشگران نیت‌مند تلقی کرد که موجد تمایلات انگیزشی و رفتاری است. این به معنای آن است که هویت در اساس یک ویژگی ذهنی یا در سطح واحد است که ریشه در فهم کنشگر از خود دارد. البته معنای این فهم اغلب وابسته به این است که آیا سایرکنشگران، کنشگر را به همان شکل بازنمایی می‌کنند یا نه،و در این محدوده، هویت واجد یک ویژیگی ویژگی بیناذهنی[13] یا نظام‌محور نیز هست.[14]

[1]- Center for Lebanese Studies (CLS)

[2]- Albert Hourani

[3]- Nasser Saidi

[4]- Chibli Mallat

[5]- Nawaf Salam

[6]- Fida Nasrallah

[7]- Farid el-Khazen

[8]- Oussama Kabbani

[9]- Kamal Salibi

1- جک سی. پلانو و روی التون، فرهنگ روابط بین‌الملل، ترجمه حسن پستا، تهران : نشر فرهنگ معاصر، 1370، ص 20

[11]- Nomos

[12] -پیشین، ص 42

[13]- Intersubjective

2-ونت الکساندر، نظریه‌ اجتماعی سیاست بین‌الملل، ترجمه حمیرا مشیرزاده، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی، 1384، صص26-25