پروژه دانشجویی مقاله بررسی تطبیقی پراکندهرویی در سه شهر میانی ایران نمونه موردی: شهرهای اردبیل، سنندج، کاشان تحت word دارای 19 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله بررسی تطبیقی پراکندهرویی در سه شهر میانی ایران نمونه موردی: شهرهای اردبیل، سنندج، کاشان تحت word کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی پروژه دانشجویی مقاله بررسی تطبیقی پراکندهرویی در سه شهر میانی ایران نمونه موردی: شهرهای اردبیل، سنندج، کاشان تحت word ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن پروژه دانشجویی مقاله بررسی تطبیقی پراکندهرویی در سه شهر میانی ایران نمونه موردی: شهرهای اردبیل، سنندج، کاشان تحت word :
مقدمه
پدیده پراکندهرویی شهری1 در 50 سال اخیر روند مسلط توسـعه فـضایی در بـسیاری از کـشورها، چـه کشورهای در حال رشد و چه کشورهای توسعهیافته، بوده است. به عنوان نمونـه، رونـدهای تـاریخی از اواسط دهه 1950 نشان میدهند که شهرهای اروپایی به طور میانگین تـا 78 درصـد گـسترش یافتـهانـد، درحالیکه جمعیت آنها تنها 33 درصد افزایش پیدا کرده است (طبیبیان و اسدی، 1387، .(6 در ایـران نیـز به عنوان کشوری در حال توسعه که با شهرنشینی سریع مواجه است، نـسبت شهرنـشینی از 28 درصـد در سـال 1300 هجـری بـه 68/5 درصــد در سـال 1385 رسـیده اسـت. امـروزه گـروههـای عمـدهای از پژوهشگران شهرسازی و سیاست گذاران شهری در سطح جهان به این موضوع علاقهمند شدهاند ( Chin, .(2002, 1; Frenkel and Ashkenazi, 2008, 56; Frenkel and Ashkenazi, 2007, 101
پراکندهرویی شهری به عنـوان فـرم یـا قـالبی از گـسترش شـهری، در حـوزه دانـش و حرفـهمنـدان
شهرسازی موافقان و مخالفـانی هـم دارد. پیـسر2 بـر ایـن بـاور اسـت کـه پراکنـدهرویـی شـهری جـزو واقعیـتهـای عـصر حاضـر (Peiser, 1989, 194) و بـه واسـطه ترجیحـات مـصرفکننــدگان، رونـدی اجتنابناپذیر است .(Mills and Hamilton , 1994) گوردون و ریچاردسون بیان میکنند که پراکنده رویـی ارتقادهنده کیفیت زنـدگی و رفـاه اجتمـاعی اسـت (Gordon and Richardson, 1997; Bruekner, 2000)؛ لیکن مطالعات نشان میدهد که بیشترین وفاق بر تأثیرات منفی پراکندهرویی متمرکز اسـت ( Muller and .(Hartshorn, 1994 اوینگ اعتقاد دارد زمانی میتوان از گسترش پراکندهرویی انتقاد کـرد کـه تـأثیرات و
62 تبعات منفی آن اندازهگیری شده باشد؛ وگرنه این پدیده را ابتدا و به یکباره نمیتوان امری منفی تلقی کرد .(Ewing, 1994, 519) پیامدهای منفی پراکندهرویی عبـارتانـد از: تخریـب محـیط زیـست، از بـین رفـتن اراضی زراعی، از بین رفتن فضاهای باز، تشدید مسئله ترافیک، کاهش درآمد شهرها، افزایش هزینههـای پنهان، و از دست رفتن حس جمعی .(Bengston et al., 2005) انتقادات وارد بر پراکندهرویی پیوندی عمق با تأثیرات منفی این پدیده بر محیط زیست و جامعه دارند. به همین دلیل، متخصصان به نظریهپـردازی و ارائه گزینههایی برای مقابله با آن، در برابر استراتژیهایی چـون مـدیریت رشـد3، و شهرسـازی4، شـهر فـشرده5 و نظـایر اینهـا پرداختـهانـد ( Fulton, 1996; Jenks et al., 1996; Schiffman, 1999, Johnson,
.(2001
در ایران از زمانی که مبنای گسترش شهرها ماهیتی برون زا گرفت، با پدیده موتوریزه شـدن شـهرها و تزریق درآمدهای حاصل از نفت در اقتصاد شهری، قرارگیری شهرها در نظـام اقتـصاد جهـانی، رشـد جمعیت و مهاجرتهای روستا به شهر، به همراه سیاستهای زمینبی و بورسبازی، به اسـتفاده مانـدن بخشهای وسیعی از اراضی داخل شهری و گسترش حومـههـای پیرامـونی انجامیـد (ماجـدی، 6، 1378؛
رهنما و عباسزاده، 41، .(1387 بهرغم اهمیت موضوع، تحقیقات چندانی در زمینه پراکندهرویی شهری در ایران صورت نگرفته است و همان تحقیقات نیزعمدتاً به شهرهای بزرگی چون تهران و مـشهد یـا نظـایر
آنها متمرکز بودهاند و به شهرهای میانی و کوچک اهمیتی بسیار اندک داده شده است.
هدف این مقاله، تعریف مشخصهشهرهای پراکندهرویی در های میانی ایران اسـت کـه بـا اسـتفاده از نرمافزارهای GIS و روش تحلیل عاملی6 به تحلیل و معرفی مشخصه هـای ایـن پدیـده، از طریـق مقایـسه
نقاط افتراق و اشتراک موجود در الگوهای پراکندهروییِ نمونههای مـوردی مـیپـردازد و ضـمن معرفـی روششناسی و چارچوب نظری سازگار با شرایط شهرهای میانی ایران، بهویژه در زمینـه انـدازهگیـری پدیده، زمینه مناسبی را نیز برای چگونگی هدایت و کنترل پدیده در شهرهای مشابه فراهم کند.
مروری بر مفاهیم نظری و تجربی مرتبط با پراکنده رویی شهری
یکی از مهمترین چالشهایی که همواره محققان در زمینه پراکندهرویی به آن اشاره میکنند، فقدان تعریف
جامع و کامل از این پدیمدهعیاست، به طوریکه آنان اند کـه مفهـوم ایـن پدیـده فاقـد تعریـف واحـد و روشـن اسـت ( Wilson et al., 2003; Johnson, 2001; Angel et al., 2007; Ashkenazi and Frankel .(2007, 101 بررسی تعاریف ارائه شده از سوی صاحبنظران، نشان مـیدهـد کـه تعـدادی از آنهـا نظیـر
کلاسون، هاروی و کلارک، آرچر و اوتنسمان بیشتر بر ابعاد کالبدی تأکید دارند و آن را گسترش شهرها به صورت ساخت پراکنده، کمتـراکم پیوسـته، متفـرق و تجـاری خطـی در امتـداد محورهـای دسترسـی برونشهری میداننـد .(Clawson, 1962; Harvey and Clark, 1965; Archer, 1973; Otensman, 1977)
این طرزتلقیِصرفاً کالبدی از پدیده، تا اوایل دهه 1980 میلادی حاکم بوده است ولی در ادامه و با طـرح شدن پیامدهای زیستمحیطی و حساسیتهای عمومی بـه آن، افـرادی چـون اوینـگ و گالـستر و داونـز،
علاوه بر ابعاد کالبدی به پیامدهای زیستمحیطی نیز تأکید میکنند و پراکنـدهرویـی را نـه الگـویی بـرای گسترش شهری، بلکه الگویی میدانند که پیامدهای محیطی زیـادی در پـی دارد ( Ewing, 1997; Downs, .(1999; Galster et al., 2001 به عقیده اوینگ7، استفاده از طرحواره8 پراکندهرویـی بـرای تعریـف پدیـده
کافی نیست. وی این جمله برخی از محققان را که »ما چیزی را پراکندهرویی مینامیم که آن را ببینیم«، به دو دلیل نفی میکند.
جدول .1 دستهبندی تعاریف براساس دیدگاه صاحبنظران
تراکمکم گسترش
استدلالنخست وی این است که پراکندهرویی الگویی مطلق نیست بلکه شـدت و ضـعف9 دارد؛ و دوم اینکه پراکندهرویی پدیدهای تکبعدی نیست و ابعاد مختلفی دارد .(Ewing, 1994, 520) براساس آنچه کـه
از تعاریف مختلف برای پراکندهرویی ذکر شد، میتوان گفت که تعریفهـاعمـدتاً از پـنج دسـته اندیـشه، ناشی شدهاند (ن.ک. جدول :(1
شهرسازی و معماری نامه ایران میانی شهر سه در روییپراکنده یتطبیق بررسی
27
شهرسازی و معماری نامه 89 زمستان و پاییز | پنجم شماره | هنر دانشگاه دوفصلنامه
28
-1 بر پایه فرم و شکل کالبدی؛
-2 تأکید عمده بر جنبه زیباییشناختی و چشمانداز آن؛
-3 بر پایه کاربری زمین؛
-4 توجه به تأثیرات و پیامدهای این پدیده؛ و
-5 تکیه بر روند رشد کالبدی شهر.
می با جمعبندی اینها، توان پراکندهرویی را فرایندی خوانـد کـه طـی آن، شـهر در سـطح گـسترده در اراضی پیرامونی و زمینهای روستایی و کشاورزی مجـاور پخـش مـیشـود و گـسترش کالبـدی شـهر سرعتی بیش از رشد جمعیت به خود میگیرد (گسترش کالبدی شهر با تراکم بسیار پایین). چشمانـدازی که در این فرایند شکل میگیرد، گستره جمعیتی است با پراکنش کم تراکم؛ مکانهای خرید، اشتغال، تفریح و مسکنمعمولاً تکخانواری و به شدت جدا از هم؛ و دسترسـی ضـعیف و فاقـد مرکزیـت و هـسته هـای تعریف شده. به هر حال، این ویژگیهامعمولاً موجب تحمیل پیامدهایی منفی بر محیط میشوند.
بررسی ویژگیهای پراکندهرویی و اندازهگیری آن
در این قسمت از مقاله، سعی شده است تا با بررسی مطالعات و تجربیات مختلف، ویژگیهـای کالبـدی و فضاییِ این پدیده شناسایی گردد و سنجههایکمی و قابل اندازهگیری این ویژگیها نیز تدوین شـود، تـا چارچوب مناسبی برای بررسی پراکندهرویی نمونههای موردی بهدست آید.
از جمله مطالعات جامعی که در این زمینه صورت گرفته، مطالعه گالستر10 و همکـارانش بـر روی 13
کلانشهر امریکا با هدف اندازهگیری شدت و ضعف پراکندهرویی بوده است. وی هشت مشخـصه مجـزا را با هدفگذاری کاربری زمین (تدوینشده برای توصیف ابعاد مختلف پراکندهرویی شهری) ارائـه کـرد:
تــراکم11، تــداوم12، تمرکــز13، خوشــهای بــودن14، مرکزیــت15، هــستهداری16، اخــتلاط کــاربریهــا17، و همجواری.18 براساس نتایج به دست آمده، نیویورک و فیلادلفیا کمترینداشته میزان پراکندهرویی را انـد، و اتلانتا و میامی بیشترین میزان را .(Galester et al., 2001, 15-28)
پژوهش دیگری که در زمینه بررسی و سنجش پراکندهرویی ـ و بهویژه تأثیرات آن ـ صورت گرفتـه، مطالعات رید اوینگ و همکاران بوده است .(Ewing et al., 2002, 2-31) اینان کوشیدهاند تا پراکندهرویی،
و پیامدهای آن را بر کیفیت زندگی، اندازهگیری کنند. در تحقیق مذکور پراکنـدهرویـی، توسـعه مـسکونی کمتراکم همراه با نواحی اداری و تجاری و مسکونیکاملاً جدا از یکدیگر، و همچنین ضعف مراکز فعالیت
و محدودیت انتخابها در مسیرهای سفر تعریف شدهاند. مجموعه این عوامل از 22 متغیر شکل گرفته که
هرپراکنـدهیـکنـشانگر ویژگـیاسـتهـای رویـی . از طریـق همـین متغیرهـا و عوامـل بـهدسـت آمـده،
پراکندهرویی در 101 منطقه شهری در امریکا اندازهگیری شـده اسـت. نتـایج نـشان مـیدهنـد کـه شـهر ریورساید کالیفرنیا19 با نمره 14/22 بیشترین میزان پراکنـدهرویـی را داشـته اسـت، و شـهر نیویـورک20
کمترین میزان را. این ویژگیها در قالب چهارعاملِ قابل سنجش و اندازه گیری، عبارت بودهاند از:
الف) تراکم مسکونی؛ ب) ترکیب همسایگی واحدهای مسکونی، اشتغال و خدمات (اختلاط کاربریها) 21؛
ج) توان مراکز فعالیت و مرکز شهر22؛ و د) دسترسی شبکه معابر.23
پراکنـدهتورنز24 ویژگیهـای رویـی را براسـاس هزینـههـا، فوایـد، چگـونگی رشـد شـهر، جنبـههـای
زیباییشناختی تمرکززدایی، دسترسی، تراکم، فضای باز، و پویـایی دسـته بنـدی کـرده اسـت ( Torrens, .(2008, 6 از دیدگاه وی، رشد جمعیت و نیز کاهش بعد خـانوار و افـزایش تعـداد آن و متعاقـب ایـن امـر گسترش فیزیکی شهر از عوامل پراکندهرویی محسوب می شوند. وی مجموعه سنجههایی را بـرای تعیـین کمیت این ویژگیها معرفی و ارائه کرده است که اینها هستند: شیب چگالی، رویکردهای مبتنی بـر سـطح، تکنیکهای هندسی، بعد فرکتال، تکنیک تـصویرسنجی25، انـدازهگیـری از ترکیـب چـشمانـداز، فـضایی، و قابلیت دسترسی .(Torrens and Alberti, 2000, 3-34)
متغیرهایی که فرنکل و اشکنازی26 برای بررسی و محاسبه میزان پراکندهرویی بر روی شـش منطقـه شهری به کار گرفتند، شامل 13 شاخص در قالب پنج عامل بود: تراکم جمعیتی، بیقاعدگی شـکل نـواحی ساخته شده، گسستگی، جدایی کاربریها، و ترکیب کاربریها .(Frankel and Ashkenazi, 2008, 58) در این بررسی، اندازهگیری میزان پراکندهروییعمدتاً بر پایه چشمانداز شهری27 بـود و شـاخصهـا از دیـد تخصصهای متنوعی چون پژوهشهای شهری، تحقیقات اکولوژیکی و هندسه فرکتـال جمـع آوری شـدند .(Frankel and Ashkenazi, 2007, 1) فرانکـل و اشـکنازی شـاخصهـا را بـه دو گـروه شـکل و ترکیـب دستهبندی کردند. گروه اولعمدتاً شامل عوامل کالبدی فضایی و هر چیزی است کـه در انـسجام شـکلی فضای شهری نقش دارند، مانند تراکم خالص و ناخالص جمعیت، و بعـد شکـستگی؛ و گـروه دوم شـامل ویژگیهای مرتبط با ساختار تفکیک شده کالبد شهر (کاربری زمین) است (همان).
کان28 مصرف مسکن را برای سفیدپوستان و سیاه پوستان نواحی کـلانشـهری امریکـا انـدازهگیـری کرد و وضعیت پراکندهرویی آنها را به ترتیب مشخص ساخت. مصرف مسکن در مطالعات وی از طریـق تعداد اتاقها، نرخ مالکیت و سال ساخت آنها نشان داده شـده اسـت. وی بـرای انـدازهگیـری از رویکـرد گالستر بهره گرفت و برمبنـای میـزان عـدم تمرکـز، اشـتغال در نـواحی کـلانشـهری را مـشخص کـرد.
براساس مطالعات کان، شاخص محاسبه شده از 0/196 برای پورتلند تا 0/786 بـرای دیترویـت متفـاوت بوده است .(Kahn, 2001, 77-8)
مطالعه دیگر متعلق به گروه »امریکای امروز«29 است، که این گروه برمبنای شاخص مرتبط با تـراکم، به اندازهگیری پراکندهرویی در 271 کلانشهر آن کشور اقدام کرده است. تمام کلانشهرها برمبنـای هـر کدام از سنجهها، از یک تا 271 رتبهبندی شدهاند (کمترین نمره نشاندهنده کمترین پراکندهرویی است) و
با ترکیب دو سنجه، عدد نهایی برای هر کدام به دست آمـده اسـت. شـاخصهـای اسـتفاده شـده در ایـن تحقیق عبارتاند از:
الف ـ درصد جمعیت مناطق کلانشهری که در نواحی شهریشده30 زندگی میکردند31؛ و ب ـ تغییر در درصد جمعیت کلانشهری که در نـواحی شـهریشـده بـین سـال هـای 1990 تـا 1999
میلادی زندگی میکردنـد. نتـایج مطالعـات مـذکور نـشان داد کـه کمتـرین پراکنـدهرویـی در کـلانشـهر لسآنجلس امریکا مشاهده میشود، بیشترین میزان در پورتلند .(Ewing et al., 2002, 5)
»گروه سییرا32 کلانشهرهای امریکایی را براساس درجه پراکنـدهرویـی آنهـا مرتـب کـرد.33 در ایـن گزارش، پدیده مذکور با گسترش کمتراکم ورای محـدودههـای خـدمات و اشـتغال (در آن مکـان زنـدگی مردم از مکان خرید، تفریح، کار و آموزش جداست)، که منجر به ایجاد سفر مازاد در بین مناطق می شود، تعریف شده است. این گروه، پراکندهرویی را نه بر مبنای مشخصات بلکه بر اسـاس تـأثیرات آن تعریـف کرده است. شاخصها عبارت بودهاند از: تغییر جمعیت از مراکز بـه حومـه، رشـد منـاطق شـهری، رشـد جمعیت، زمان تلف شده در ترافیک، و میزان از دست رفتن فضاهای باز .(Sierra, 1998) براساس مطالعه
شهرسازی و معماری نامه ایران میانی شهر سه در روییپراکنده یتطبیق بررسی
29
شهرسازی و معماری نامه 89 زمستان و پاییز | پنجم شماره | هنر دانشگاه دوفصلنامه
30
مذکور، از میان کلانشهرهای دارای جمعیت بیش از یک میلیون نفر در امریکا، آتلانتا و واشنگتن دی سی بیشترین میزان پراکندهرویی، را داشتهاند؛ و از میان مناطق شهری، رشـد جمعیـت، زمـان تلـف شـده در ترافیــک، و میــزان از دســت رفــتن فــضاهای بــاز .(Sierra, 1998) براســاس مطالعــه مــذکور، از میــان کلانشهرهای دارای جمعیت بیش از یک میلیون نفر در امریکا، آتلانتا، و واشنگتن دیسی بیشترین میزان
داشته پراکندهرویی را اند؛ و از میان مناطق شهری دارای جمعیت پانصدهزار تا یک میلیون نفر، شـهرهای اورلاندو، اوستین و لاسوگاس بیشترین میزان را (همان).
اران رازین و مـارک روزنتـراب در مطالعـهای دیگـر، بـه آزمـون رابطـه بـین تفـرق شـهرداریهـا و پراکندهرویی شهری در کلانشهرهای امریکا و کانادا در سال 1990 میلادی پرداختهاند. شاخصهای بـه کار گرفته شده برای اندازهگیری پراکندهرویی کلانشهرهای امریکـای شـمالی (امریکـا ـ کانـادا) در ایـن مطالعه، اینها بوده اند:
-1 درصد ساکنان در واحدهای مسکونی تکخانواری مجزا؛
-2 جمعیت به ازای هر کیلومترمربع؛ و
-3 تعداد واحد مسکونی به ازای هر کیلومترمربع.
در کشور کانادا، که در مقایسه با ساختار مدیریت شهری امریکا تفرق کمتری دارد، پراکندهرویی نیز کمتر به چشم میخورد .(Razin and Rozentraub, 2000, 834-835)
برمبنای دیدگاه داونز، پراکندهرویی نه هر گونه فرم رشد حومه ها بلکه شکل خاصی از آن اسـت. وی عقیده دارد که رابطه معنیدار و مهم آماری بین پراکندهرویـی شـهری و شـاخصهـای زوال شـهری بـه چشم نمیخورد. رابطه مذکور در 162 منطقه شهری امریکا با جمعیت بالای 150000 هـزار نفـر در سـال
1990 مورد آزمون قرار گرفت، ولی ارتباط معنیداری کشف نشد. در نگاه وی، پراکندهرویی عبارت بوده است از برخی ویژگیهای مربوط به کاربری زمین، علتهای به وجود آورنده الگوهـا و نتـایج بـه دسـت آمده .(Downs, 1999, 961)
بورچل34 و همکارانش به بررسی سه مقوله الگـوی فـضایی، علـل اصـلی و پیامـدهای پراکنـده رویـی پرداختند. از نظر آنان، الگوی پراکندهرویی شامل تراکم پایین، گسترش بدون محـدودیت، تفکیـک فـضایی کاربریها، گسترش جسته گریخته و توسعه نواری و گـسترده خطـوط تجـاری اسـت ( Burchell et al., .(2005 , 45-60
گلیسر، پراکندهرویی را با میزان عدم تمرکز اشتغال مرتبط مـیدانـد. براسـاس تحقیقـات وی، منـاطق شهری متمرکز مانند مینیاپولیس35 بین 10 تا 25 درصد از اشتغال را در داخل حلقه سه مایلی، و بـیش از
60 درصد آن را در حلقه 10 مایلی جای دادهاند. در مناطق شهری مانند لسآنجلس که عدم تمرکـز بـیش از حدی دارند، کمتر از 10 درصد اشتغال در داخل حلقه 3 مایلی قرار گرفته است. علاوه بر اینهـا، وی در این تحقیق قدمت این مناطق و تقسیمات سیاسی آنها را بررسی کرد و نتایج نشان از آن داشت که ارتباط چندانی بین قدمت شهر و عدم تمرکز اشتغال وجود ندارد، ولی ارتباط معناداری بین تقسیمات سیاسـی و عدم تمرکز اشتغال به چشم میخورد (طبیبیان و اسدی، 1387؛ حبیبی، 1388، 40؛ Glaeser et al., 2001, .(10
پندال36 پراکندهرویی را از طریـق ارزش زمـین، تفـرق سیاسـی، حکمروایـی محلـی، تـراکم ترافیـک و سیاستهای متفاوت محلی در زمینه کاربریها توضیح داده است. به عقیده وی، تراکم مهمترین شاخصه مرتبط با پراکندهرویی بوده است. وی برای اندازهگیـری پراکنـدهرویـی، تغییـرات جمعیتـی و زمـین هـای
شهری را بین سالهای 1992-1982 مورد بررسی قرارلـس داد. کـلانشـهر آنجلـس، سانفرانسیـسکو و
سندیهگو فشردهترین مناطق شهری و آتلانتـا،پراکنـدهکلیولنـد ودوِرن تـرین منـاطق شـهری بـودهانـد
Pendall, 1999, 10-29)؛ زبردست و حبیبی، 16، .(1388
از نظر فالتون، هر گاه مصرف زمین با نـرخ رشـدی بـیش از جمعیـت صـورت گیـرد، پراکنـدهرویـی افزایش مییابد. از دیدگاه فالتون نیز به مانند پندال، پراکندهرویی ارتباط نزدیکی با تراکم دارد. با استفاده از همین معیار تراکم نشان داده است که مناطق غرب دارای کمترین پراکندهروییاند و مناطق شمالشرقی
و مرکزیدارندبیشترین پراکندهرویی را . از دیدگاه فالتون، مهـاجرت بـه کـلانشـهرها میـل بـه افـزایش زمینهای شهری را زیاد میکند .(Fulton, 1996, 1-5)
چارچوب نظری
بررسی نظریات و تجربیات مربوطنـشانبه پدیده پراکندهرویـی، دهنـده تحلیـلهـا و رویکردهـا و نتـایج
مختلف ـ و حتی ضد و نقیض ـ در ایـن زمینـه اسـت. ایـن موضـوع بـه بـسترهای متفـاوت اقتـصادی و اجتماعی، و شرایط هر کدام از مطالعات و شهرها ارتباط مییابد و به نظر میرسد به همین دلیل است که در هر کدام از مطالعات در هر کشور، نتایج مختلفی به دست آمده است. بدین ترتیب، انتخاب هر کـدام از نظریههای ذکر شده میتواند به غفلـت از دیگـر ابعـاد موضـوع منجـر شـود. از طـرف دیگـر، بخـشی از سنجهها نیاز به اطلاعات خاصی مانند اشتغال و یا درآمد و یا گروههای نژادی دارند، که یا در شـهرهای میانی موضوعیت نمییابند و یا اطلاعات بسیار انـدکی در زمینـه آنهـا وجـود دارد. بنـابراین، از مجمـوع شاخصهای مطالعه شده براساس معیارهایی که در جدول 2 درج گردیده 23 شاخص قابل انـدازهگیـری که با شرایط شهرهای میانی متناسب باشند انتخاب شده اند.37
