پروژه دانشجویی مقاله بازخوانى انتقادى آموزه قانون طبیعى در حکمت عملى یونان باستان تحت word دارای 37 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله بازخوانى انتقادى آموزه قانون طبیعى در حکمت عملى یونان باستان تحت word کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است
بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی مقاله بازخوانى انتقادى آموزه قانون طبیعى در حکمت عملى یونان باستان تحت word
چکیده
مقدّمه
نظریه هاى قانون طبیعى در یونان باستان
قانون طبیعى و سوفسطاییان
سوفسطاییان براى اوّلین بار، با طرح نظریه «حقوق بشر»، در پى تفکیک حقوق
قانون طبیعى و فیلسوفان یونان باستان
الف. سقراط
ب. افلاطون
ج. ارسطو
د. رواقیان71
نکات انتقادى
1) انتقادات مشترک
2) انتقادات مختص
نتیجهگیرى
منابع
بخشی از منابع و مراجع پروژه پروژه دانشجویی مقاله بازخوانى انتقادى آموزه قانون طبیعى در حکمت عملى یونان باستان تحت word
- Aristotle, Politics [C. 347-340 B.C.], in tr. T. A. Singlair, Harmondsworth, Penguin Books,
- _____, Rhetoric [C. 340-335 B.C.], in tr. G. Kennedy, Oxford, Oxford University Press,
- _____, Metaphysics [C. 335-323 B.C.], in tr. J. Warrington, London, Dent / New York, Dutton, Everyman’s Library,
- _____, Physics I, II [C. 335-323 B.C.], in tr. W. Charlton, Oxford, Clarendon Press,
- _____, Nicomachean Ethics [C. 347-340 B.C.], in tr. C. Rowe, Oxford, Oxford University Press,
- Arntz, O. P., “Natural Law and Its History”, in Concilium 1, v. 5, 1965, p. 23-
- Benn, Alfred William, The Greek Philosophers, London, Smith, Elder,
- Cicero, The Natura Deorum Academica [C. 45 B.C.], in tr. H. Rackham, London, William Heinemann,
- _____, On Duties [44 B.C.], in M. T. Griffin and E. M. Atkins (eds), Cambridge, Cambridge University Press,
- Crowe, Michael, The Changing Profile of The Natural Law, The Hauge, Martinus Nijhoff,
- Fears, J. Rufus, “Natural Law: The Legacy of Greece and Rome”, in E. McLean ed., Common Truths, New Perspectives on Natural Law, Wilmington, DE, ISI Books, 2000, p. 19-
- Guthrie, W.K.C, The Greek Philosophers from Thales to Aristotle, London, Methuen,
- _____, A History of Greek Philosophy, v. 1, Cambridge, Cambridge University Press,
- _____, A History of Greek Philosophy, v. 2, Cambridge, Cambridge University Press,
- _____, Socrates, Cambridge, Cambridge University Press,
- _____, The Sophists, Cambridge, Cambridge University Press,
- Haakonssen, Knud, “Natural Law”, in L. Becker and C. Becker (eds), Encyclopedia of Ethics, v. 2, London, Routledge, 2001, p. 1205-
- Haines, Charles, The Revival of Natural Law Concepts, New York, Russell,
- Jaeger, Werner, Aristotle, Fundamentals of the History of His Development, in tr. R. Robinson, Oxford, Clarendon Press,
- Jaffa, Harry, “Aristotle”, in L. Strauss and J. Cropsey (eds), History of Political Philosophy, Chicago, Rand McNally, 1972, p. 64-
- Kahn, Charles, The Art and Thought of Heraclitus, Cambridge, Cambridge University Press,
- Kidd, I.G, “Stoic Intermediates and the End for Man”, in A. A. Long (ed), Problems in Stoicism, London, Athlone Press, 1971, p. 150-
- Kirk, G.S., Raven, J.E, and Schofield, M, The Pre-Socratic Philosophers, Cambridge, Cambridge University Press,
- Laertius, Diogenes, Lives of Eminent Philosophers, v. 2, in tr. R. D. Hicks, London, William Heinemann / Cambridge, Mass., Harvard University Press,
- Long, A. A, “Freedom and Determinism in the Stoic Theory of Human Action”, in A. A. Long (ed), Problems in Stoicism, London, Athlone Press, 1971, p. 173-
- _____, “Language and Thought in Stoicism”, in A. A. Long (ed), Problems in Stoicism, London, Athlone Press, 1971, p. 75-
- Morrow, Glenn, Plato’s Cretan City: A Historical Interpretation of the Laws, Princeton, Princeton University Press,
- Novak, David, Natural Law in Judaism, Cambridge, Cambridge University Press,
- Rist, J. M, The Stoic Philosophy, Cambridge, Cambridge University Press,
- Robson, William, Civilization and the Growth of Law, London, Macmillan,
- Romilly, Jacqueline de, The Great Sophists in Periclean Athens, in tr. J. Lloyd, Oxford, Clarendon Press,
- Rommen, Heinrich, The Natural Law, in tr. T. Hanley, New York, Vail-Ballou Press,
- Sandbach, F. H., “Phantasia Kataleptike”, in A. A. Long (ed), Problems in Stoicism, London, Athlone Press, 1971, p. 9-
- Sedley, David, “Stoicism”, in E. Craig (ed), Routledge Encyclopedia of Philosophy, v. 9, London, Routledge, 1998, p. 141-
- Sinnige, Theo Gerard, Matter and Infinity in the Presocratic Schools and Plato, Assen, Van Gorcum,
- Sophocles, Antigone [C. 442 B.C.], in tr. M. Whitlock Blundell, Newburyport, Focus Publishing,
- _____, Oedipus Tyrannus [C. 429-425 B.C.], in tr. R. Jebb, Cambridge, Cambridge University Press,
- Stone, Isidor Feinstein, The Trial of Socrates, London, Jonathan Cape,
- Untersteiner, Mario, The Sophists, in tr. K. Freeman, Oxford, Blackwell,
- Vlastos, Gregory, Socratic Studies, Cambridge, Cambridge University Press,
- Walker, David, The Oxford Companion to Law, Oxford, Clarendon Press,
- Waterfield, Robin, The First Philosophers: The Presocratics and Sophists, Oxford, Oxford University Press,
- Watson, Gerard, “The Natural Law and Stoicism”, in A. A. Long (ed), in Problems in Stoicism, London, Athlone Press, 1971, p. 216-
- Weinreb, Lloyd, Natural Law and Justice, Cambridge, Mass., Harvard University Press,
- Wilbur, James and Allen Harold, The Worlds of the Early Greek Philosophers, New York, Prometheus,
- Wild, John, Plato’s Modern Enemies and The Theory of Natural Law, Chicago, The University of Chicago Press,
- Xenophon, Memorabilia and Oeconomicus [C. 390 B.C.], in tr. E. Marchant, London, Heinemann,
چکیده
دانشمندان دوره اوّل یونان باستان قانون طبیعى را قانونى جهانشمول، ازلى، و بىهمتا مىدانستند و از آن به عنوان بنیادىترین منبع براى اخذ بهترین معیارهاى زندگى بشر یاد مىکردند. مشکلات معرفتشناسانه نسل اوّل سوفسطاییان تأثیرى عمیق در آراى فلسفى نسلهاى بعدى این نحله گذاشت؛ به طورى که در میان آنان، بر سر مسئله اعتبار قانون طبیعى اختلافنظر پیش آمد. فیلسوفان یونانى که احکام عقل را پایهاى ثابت براى معرفت بشر مىدانستند، از سرسختترین حامیان قانون طبیعى در دوره یونان باستان به شمار مىآیند. رواقیان که نقش مهمّى در توسعه بحث قانون طبیعى داشتند، مفاد آن را «زیستن بر طبق طبیعت» مىدانستند
نوشتار حاضر به بیان انتقاداتى خواهد پرداخت که بر آموزه «قانون طبیعى» در دوره یونان باستان وارد است. این انتقادات در دو دسته جداگانه بیان مىشوند: 1) انتقاداتى که در مسئله قانون طبیعى، به طور مشترک، بر همه اندیشمندان دوره یونان باستان وارد است: ابهام مفهومى قانون طبیعى، ابهام مصداقى آن و نیز ابهام در وجه تسمیه آن در حکمت عملى یونان باستان؛ 2) انتقادات نهگانهاى که به طور مجزّا، به محتواى فکرى برخى از این دانشمندان مربوط است. این گزارهها با عنوان «انتقادات مختص» بیان مىشوند
کلیدواژهها: قانون طبیعى، نقد قانون طبیعى، حکمت عملى، پیشسقراطیان، سوفسطاییان، فیلسوفان یونان باستان، رواقیان
مقدّمه
در مغربزمین، «قانون طبیعى» داراى سابقهاى طولانى در میان مباحث فلسفى مربوط به برخى علوم اجتماعى (فلسفه اخلاق، فلسفه حقوق، فلسفه سیاست و;) است. این آموزه که مشتمل بر نظریههایى متنوّع مىباشد، با شروع تمدّن یونان باستان، در مباحث مربوط به حوزههاى علوم و فلسفه کاربردى، نقش محورى ایفا کرده است. همچنین، در شاخههاى علوم توصیفىِ اجتماعى از قبیل جامعهشناسى، انسانشناسى ـ از منظر اجتماعى و مطالعات نقدهاى تاریخى، هرگز نمىتوان نقش قانون طبیعى را از نظر دور داشت.1 در برخى از دورههاى تمدّن غرب، قانون طبیعى رویکردى مذهبى داشته؛ولى در برخى از زمانها، این قانون مستندى براى راهکارهاى مهمّ حقوقى و سیاسى به شمار مىآمده است
با وجود اهمیت فراوان و سابقه طولانى قانون طبیعى در مجامع علمى مغربزمین، بحث از این مسئله با حفظ عنوان «قانون طبیعى» هیچگونه سابقهاى در میان مباحث علمى اندیشوران مسلمان ندارد؛ هرچند محاورات علمى ایشان درباره احکام عقل عملى، به ویژه در باب حسن و قبح عقلى، با برخى از مباحث مربوط به قانون طبیعى همپوشانى دارد.2 به سبب وجود قانون طبیعى بود که مسئله حقوق طبیعى در دوره جدید نزد اندیشوران توجیهپذیر گردید و به عنوان یگانه حقوق بشرى که هرگز انسانها در ایجاد آن نقشى نداشتهاند، مورد اهتمام قرار گرفت
نظریههاى قانون طبیعى در فلسفه غرب را مىتوان به دو دسته کلى تقسیم کرد: 1 نظریههاى سنّتى؛ 2 نظریههاى جدید
نظریههاى سنّتى به سه گروه عمده تقسیم مىشوند: 1 نظریههاى مربوط به یونان باستان؛ 2 نظریههاى مربوط به روم باستان؛ 3 نظریههاى مربوط به دین مسیحیت
نظریههاى جدید نیز به دو دسته تقسیم مىشوند: 1 نظریههاى نوتومیستى؛ 2 نظریههاى غیرنوتومیستى
هدف از نوشتار حاضر، علاوه بر معرفى و تحلیل قانون طبیعى در دوره یونان باستان، رویکردى انتقادى به آن است. از اینرو، نخست به ریشههاى مباحث مربوط به آموزه قانون طبیعى در مغربزمین از ابتداى دوره تفکّر فلسفى یونان باستان اشاره گشته؛ سپس، تطوّرات این موضوع در آن دوره، در چارچوب مهمترین نظریههاى فلسفى ـ حقوقى یونانیان باستان در شرح آموزه قانون طبیعى (از قرن ششم پیش از میلاد مسیح تا قرن دوم میلادى)، بررسى شده است. در پایان نیز این آرا نقد شده است
نظریه هاى قانون طبیعى در یونان باستان
در اندیشه یونانیان باستان، قانون طبیعى قانونى جهانشمول، ابدى، و بىبدیل بوده که بنیادىترین منبع براى اخذ بهترین معیارهاى زندگى بشر محسوب مىشده است
مفهوم «قانون طبیعى» ریشه در آثار فلسفى یونانیان باستان دارد. این مفهوم یکى از مهمترین و بنیادىترین مفاهیمى است که یونانیان قدیم به بحث درباره آن علاقهمند بودند. سابقه طرح مباحث مربوط به میراث قانون طبیعى به قرن ششم پیش از میلاد مسیح، یعنى زمان شروع بحثهاى عقلى در آتن، برمىگردد
تمایز میان قوانین بشرى از یکسو، و قانونهاى منطبق بر طبیعت یا صادرشده از اراده ربّانى از سوى دیگر، در آثار یونانیان باستان به چشم مىخورد؛ هرچند در آن زمان، رویکرد غالب درباره قانون عبارت بود از: ارائه تفسیرى هماهنگ با سنّت اجتماعى. به بیان دیگر، قانون عبارت بود از: بیان رویکردى که مستند به آداب و رسوم باشد. مسلّما چنین تفسیرى از مفهوم «قانون»، از اصول و قواعد عقلى نیز متأثّر بوده است
در این قسمت، آراى یونانیان باستان درباره قانون طبیعى توضیح داده خواهد شد: نخست ریشههاى مباحث مربوط به قانون طبیعى در آثار فیلسوفان پیشسقراطى ردیابى، و سپس ارزیابى سوفسطاییان از قانون طبیعى گزارش مىشود. قرائت سقراطى، افلاطونى و ارسطویى، و تفسیر رواقیان از قانون طبیعى با عنوان «قانون طبیعى از منظر فیلسوفان یونان باستان» توضیح داده خواهد شد
قانون طبیعى و پیشسقراطیان
نخستین فیلسوفان یونانى «قانون طبیعى» را قانونى مىدانستند که مطابق طبیعت مادّى اشیا باشد.7 این فیلسوفان توجه عمیقى به قوانین فیزیکى حاکم بر جهان مادّى داشتند؛ به همین دلیل، یکى از مباحث مورد علاقه ایشان تحقیق درباره عنصر تشکیلدهنده جهان طبیعت بود
در قرن ششم پیش از میلاد، افرادى چون تالس، آناکسیمندر، و آناکسیمنس، برخلاف اسلاف خویش (و به جاى پرداختن به بحثهاى خیالپردازانه افسانهاى)، شیوه بحث عقلى را در برخورد با مسائل مهمّ جهان برگزیدند. ایشان، در واقع، پایهگذار مکتبى فلسفى بودند که با توسّل به آن، درصدد پاسخگویى به بنیادىترین مسئله هستىشناسانه زمان خود برمىآمدند. پرسش اساسى این بود که عنصر تشکیلدهنده جهان طبیعت چیست؟ از اینرو، در میان آثار فیلسوفان پیشسقراطى، نوشتههایى با نام درباره طبیعت یافت مىشود
نامدارترین حکیمان دوره اوّل تفکّر فلسفى یونان باستان عبارتاند از: تالس، آناکسیمندر، آناکسیمنس، فیثاغورس، گزنفون، هراکلیتوس، پارمنیدس، زنون، امپدوکلس و آناکساگوراس
تالس اعتقاد داشت: جهان از آب تشکیل شده است.8 آناکسیمندر مىگفت: جهانطبیعت از مادّهاى غیرمعیّن به وجود آمده است که در هر موجودى به شکل آن موجود درمىآید.9 آناکسیمنس بر این باور بود که هوا مادّه اولیه جهان است.10 فیثاغورس(تقریبا 580 تا 500 ق.م.) به رابطه میان اعداد و واقعیتهاى موجود در جهان اعتقادى عمیق داشت. او مىپنداشت که عنصر اولیه همه موجودات در جهان «عدد» است.11گزنفون همهچیز را پدیدآمده از خاک، یعنى زمین، مىدانست.12 هراکلیتوس (تقریبا540 تا 475 ق.م.) همه موجودات جهان را داراى نوعى حرکت مىپنداشت؛13 درحالى که پارمنیدس (تقریبا 530 تا 444 ق.م.)، دقیقا برخلاف او، معتقد بود که ثبات در نهاد همه موجودات قرار دارد
به رغم اینکه فیلسوفان یونانى نخستین اندیشمندانى بودند که درصدد تفسیر نظم هستى از راه کشف طبیعتِ موجودات برآمدند، عبارت «قانون طبیعى» در آثار فیلسوفان اوّلیه یونان باستان به کار نرفته است. در مقابل، از کلمه «dike» استفاده مىشد که به مفهوم «عدالت» نزدیک بود
اوّلین دانشمند یونانى که عبارت «قانون طبیعى» را به کار برد، هراکلیتوس بود. او به تغییر دائمى موجودات در نظام جهانى اعتقاد داشت. به بیان دیگر، وى قانون تغییر دائمى هستى را ثابت مىدانست و عبارت «قانون طبیعى» را بر این قانون ثابت حاکم بر جهان، که به اعتقاد او منشأ اعتبار تمام قوانین بشرى بود، اطلاق مىکرد.15 به این دلیل،فیلسوفانِ حقوق هراکلیتوس را بنیانگذار بحث از قانون طبیعى مىدانند
هراکلیتوس لازم مىدانست که تمام قوانین ساخته دست بشر، مبتنى بر قانونى ربّانى باشند.17 قانون ربّانى همان قانون ازلى است که بعدها آگوستین قدّیس براى اوّلین بار آنرا در مسیحیت مطرح کرد. هراکلیتوس مىگفت: «تمام قوانین بشرى به وسیله قانون خدا تغذیه مىشود.»
مقصود هراکلیتوس از «منبع ربّانى مشترک براى تمام قوانین بشرى» به برداشت او از مفهوم «لوگوس»19 یا همان عقل بسیار نزدیک بود؛ چراکه عقل، زیربناى وحدت جهانبه شمار مىرفت.20 در واقع، قانون طبیعى محتواى احکام عقل نزد هراکلیتوس به شمارمىرفت
تمرکز امپدوکلس21 (تقریبا 492 تا 432 ق.م.)، در پژوهش خود، بر مفهوم «قانونطبیعى» ستودنى است. او از منظر علوم فیزیکى، به تحقیق درباره این مفهوم همّت گماشت.22 امپدوکلس از قانونى سخن به میان آورد که گستره آن تمام جهان رافرامىگرفت.23 به عقیده او، چنین قانونى «قانون طبیعى» نام داشت. این قانون با قوانین بشرى، که یا انسانها آن را وضع مىکردند و یا از راه آداب و رسوم در یک جامعه به عنوان قانون تلقّى مىشد، کاملاً تفاوت داشت
نمایشنامهنویس معروف یونان باستان، به نام سوفکلس25 (در حدود 490 تا 405ق.م.)، در اثر معروف خود با عنوان آنتى گن،26 به قانون طبیعى به مثابه قانونى نانوشتهاشاره مىکند که هم ازلى است و هم برتر از قوانین موقّت بشرى. این قانون غیرمکتوبْ قانونى ربّانى بود که زئوس (خداى خدایان) آن را ایجاد کرده است.27 سوفکلسهمچنین در اثر دیگرى با عنوان ائدیپوس تیرانوس،28 به قوانینى به نام «قانون طبیعى»اشاره مىکند که هم غیرزمانمند است و هم به عقیده وى، ساخته دست خدایان؛ و از طبیعت فانى سرچشمه نمىگیرد
به طور خلاصه، مىتوان قانون طبیعى را از نظر فیلسوفان یونانى پیشسقراطى با ویژگىهاى ذیل معرفى کرد: قانونى نانوشته، برتر از قوانین بشرى، جهانشمول، ازلى (غیرزمانمند)، و ثابت (غیرقابل تغییر.)
قانون طبیعى و سوفسطاییان
